Goes' succes met Rubens,
wantrouwen tegen verkaveling,
zuinig met ruimte en
Westdorpe's protest
Tekst: Joris van Hcedekenskerke.
Wie de laatste maanden oren en ogen goed open heeft gehouden, komt tot
de conclusie, dat er ook ditmaal weer een balans van „goed" en „kwaad" is
op te maken. „Vroede bestuurderen" (of zij die daar voor door wensen te
gaan) hebben ook de laatste 10 weken niet geaarzeld daden te stellen, me
ningen te verkondigen of plannen te openbaren, die of het goede leven in
ons Zeeland bevorderen, of er toe zouden kunnen leiden sfeer, landschap en
leefbaarheid van ons dierbaar gewest aan te tasten.
Verheugende berichten zijn er uit de Gan-
zestad Goes, waar de tentoonstelling „Ru
bens achterna", georganiseerd door de Goese
Culturele Raad en de Zeeuwse afdeling
van de Nederlands-Belgische Vereniging,
zo'n enorm succes werd. Bijna 7000 be
zoekers uit binnen- en buitenland bekeken
de fraaie fotokopieën van schilderijen van
de beroemde Vlaamse grootmeester Pieter
Paul Rubens in de wandelkerk van de Grote
Kerk in Goes. Het materiaal voor deze
expositie, die van 24 juli tot en met 12
augustus duurde, was welwillend afgestaan
door de Educatieve dienst van de Stad
Antwerpen.
Wel bijna 7000 officiële bezoekers kwa
men er, maar aangezien velen de bezoek-
registers niet tekenden, omdat pa, of ma,
of de groepsleider dat al hadden gedaan,
mag gerust worden aangenomen, dat het
werkelijke bezoekersaantal nog hoger ligt.
En wei op 8500 kan worden geschat.
Bij de kerk, het Stadhuis, en ook op
de Goese kaden wapperden ter gelegenheid
van de tentoonstelling, die deels met de
„Belgische Week" samenviel, vlaggen. Die
van het Koninkrijk België en ook de gele
vlag met zwarte Leeuw, de vlag van Vlaan
deren.
De vrees, dat het tonen van die laatst
genoemde banier weieens zou kunnen wor
den uitgelegd als „partijkiezen in de Bel
gische taalstrijd" een vrees, die zich
destijds op een bijeenkomst van de Neder
lands-Belgische Vereniging in Hulst mani
festeerde was in Goes niet aanwezig.
De Leeuwenvlag lokte geen enkele wan
klank uit. Integendeel, heel wat Belgen uit
ten hun genoegen er over, dat de officiële
vlag van de Nederlands sprekende, Vlaamse
cultuurgemeenschap, nu ook bij een mani
festatie in Noord-Nederland wapperde. De
heer Detiège, oud-burgemeester van Ant
werpen en vader van mevrouw Detiège,
schepen voor cultuur van de Stad Antwer
pen, die de tentoonstelling opende, zei
letterlijk tegen één der organisatoren: „Wat
doet het mij goed de Vlaamse Leeuw hier
in Goes te zien."
De organisatoren van „Rubens achterna"
in Goes verdienen een compliment. Met
het welslagen van deze culturele manifes
tatie, waarbij ze door het vlagvertoon
erkenden, dat ook de landgenoten van de
grote Rubens, de Vlamingen, hier in „het
noorden" als zelfstandige gemeenschap van
de Belgische natie voor „vol" worden
aangezien.
Al eerder signaleerden wij de op handen
zijnde ruilverkaveling Wolphaartsdijk. Deze
„operatie" wordt met gezond wantrouwen
tegemoet gezien. En dat wantrouwen wordt
nu eens niet alleen geuit door „aktiegroepen
van vogeltjes-minnaars en grasjesbescher
mers", maar door officiële autoriteiten en
instellingen.
Burgemeester mr. F. G. A. Huber van
Goes schrijft het heel netjes in zijn artikel
„Gemeente en ruilverkaveling" in de „Ver
kavelingskrant", die in Wolphaartsdijk is
rondgedeeld. De burgemeester wijst er op,
dat voor de natuurminnaar door verkaveling
aantrekkelijk landschap wel eens wordt her
schapen in een maanlandschap. Al is er
de laatste jaren gelukkig begrip gekomen
voor de belangen van de natuurliefhebbers.
De burgemeester schrijft ook: „Ik betreur
het, dat de gemeente geen vertegenwoor
diger heeft in de ruilverkavelingscommissie,
omdat zij namelijk toch wel erg grote be
langen heeft bij ruilverkaveling. Waarbij ik
denk aan recreatie, het wegenpatroon en
het milieu". Duidelijke woorden, dachten we.
De Goese raad heeft onlangs zonder
moeite een voorstel van b. en w. aange
nomen, om een vijftal wegen met cultuur
historische waarde (ze liggen allen in het
ruilverkavelingsblok Wolphaartsdijk) in het
„bestemmingsplan buitengebied" extra te
beschermen tegen aantasting. De gemeente
bestuurders van Goes zijn hiermee de
verkavelaars op tijd een slag voor. De prak
tijk heeft helaas geleerd dat verkavelings
commissies graag hun flinkheid tonen als
het er op aankomt cultuurhistorische waar
devolle objekten aan te tasten. De linden-
historie bij 's Gravenpolder bijvoorbeeld
zijn we nog niet vergeten!
Ten opzichte van de Wolphaartsdijkse
verkavelingsplannen dienen verenigingen, in
stanties, „burgers en boeren", die menen
dat landbouwbelangen en natuur- en land
schapsbehoud best hand in hand kunnen
gaan, op hun hoede te blijven. Er is in
dat gebied veel te vernielen, maar ook
veel te behouden!
Het CDA-sl itenlid G. J. de Jager, dijk
graaf van het Waterschap De Brede Wate
ring van Zuid-Beveland, zal het misschien
niet in alle opzichten met ons eens zijn
bij het lezen van bovenstaande regels.
Op een vergadering in Goes hield hij
een inleiding over ruimtelijke ontwikkeling.
Hij stelde daar dat „de ruimte voor een
agrarische bevolking tevens produktiemiddel
en bestaansbron is" en nu komt het
„een streving naar conservering van vormen
in het agrarisch gebied in beginsel een
bedreiging is van de grondslag van het
maatschappelijk bestaan".
Met het eerste kunnen we het eens zijn.
Maar zou het ook niet mogelijk zijn „be
paalde vormen" (zoals boomgroepen, oude
dijken en wegen van historische waarde)
in het agrarische gebied zo te „conserve
ren", dat de grondslag van het maatschap
pelijk bestaan van de boer niet in gevaar
komt?
Overigens kunnen we wel instemmen met
wat deze Zeeuwse politicus over de ruimte
in Zeeland in het algemeen zei: „Fasering
en afremming van de recreatie in delen
van Zeeland is onvermijdelijk. Ruimte is
een schaars artikel. Met een verdere aan
tasting ervan zullen we behoedzaam om
moeten springen Willen we Zeeland leefbaar
houden, willen we de landbouw niet in
zijn vooruitgang belemmeren en willen we
komen tot een verantwoord milieu-beleid."
Dat zijn woorden, het overdenken waard.
Niemand is gediend met een met recreanten
volgepropt Zeeland. En daar gaat het wel
eens op lijken. Daarom mag er best eens
wat pas op de plaats worden gemaakt
met die recreatie. In het belang van de
boer. ook van de rustzoekende stedeling,
die niet gediend is met Zandvoortse toe
standen. En het lijkt ons, dat ook de
ondernemers in de recreatie-sector op den
duur niet gediend zijn met recreanten
stromen, waar geen houden meer aan is.
Kennelijk ziet men dat ook bij de lands
regering wel in. Want het is niet voor
niets, dat staatssecretaris Wallis de Vries
heeft gezegd bij de opening van „Aqua-
delta" in Bruinisse, dat bij de uitvoering
van de tweede en derde fase van dit
massale recreatie-objekt dient gestreefd te
worden naar „een zekere matiging".
In het Zeeuwsvlaamse Westdorpe heeft
de bevolking geprotesteerd tegen plannen
van de gemeente Sas van Gent. Die ge
meente wil het oude, fraaie, voormalige
gemeentehuis van Westdorpe gaan verkopen.
Niet alleen dat alle verenigingen van
Westdorpe thans gebruik maken van dit
gebouw. Het heeft ook z'n architectonische
bekoring, die onder meer tot uitdrukking
komt in de mooie raadszaal. Je weet maar
nooit wat een nieuwe eigenaar met dit
fraaie stuk Zeeuwse bouwcultuur wil gaan
doen.
De Zeeuwsvlamingen van Westdorpe heb
ben gelijk, dat ze hun stem tegen de
gemeente-plannen verheffen. In ons demo
cratisch land, ook in Zeeland, kan dat ge
lukkig nog. En wat is er tegen als het
doel goed is en de „aktie" zich netjes en
ordelijk voltrekt?
13
