Oplossing
decembernummer
worden aangevuld door het aanvaarden
van een regendag. Voor velen doet die
geen kwaad aan hun wens naar geluk
en welzijn.
Er is in hun stacaravan een potkachel,
erachter blauwe Asbortex tegels en erboven
een schoorsteenmantel. Een kwartier na
aankomst is er een heerlijke ouderwets-
stralende warmte van hout en kolen. Bij
de koffie wordt de vraag gesteld: Wat gaan
we straks doen? Nee, niet in de luie stoelen
blijven hangen, daar hebben we dat eind
niet voor gereden!
Het dorpskerkje is te bezichtigen, na kort
gesprek met de koster. Lijst van predikanten
hangt er, die begint in 1614. Sobere ar
chitectuur, maar prachtige balken en een
voudige renaissance-ramen. Met regenjassen
en -capes het dorp bekeken, waar ze met
mooi weer nooit tijd voor hadden.
Wie in Amsterdam of Rotterdam enige
uren ter beschikking heeft, maakt een
grachten- of haventochtje met een toeris
tenboot. Zij nemen de kinderen in de
auto mee naar Vlissingen of Kruiningen,
staan aan de reling om te kijken naar
de vrachtschepen, tankers en kustvaarders
die voor anker liggen of varen of wachten
op de loodsboot. Oud brood gooien naar
de meeuwen die achter de veerboot zwer
men. Aan boord blijven, of het Zeeuws-
Vlaamse dorp verkennen op zo'n stille
regenmiddag. Heen en terug varen met zo'n
groot schip, de kinderen vinden het mach
tig mooi!
Verlaten jachthaven; tijd genoeg om de
scheepjes te bestuderen waarvan er sommige
te koop worden aangeboden. Er wordt zo
waar geplanksurfd, helmaal geen probleem;
het is stil op het water, de regen maakt
de wind constant en het isolerende wet-suit
houdt ze warm.
Gaan kijken naar de platen, schorren
en slikken die droogkomen bij laag water.
Kijk, zo was Zeeland tot in de Middel
eeuwen. Het ontstond uit eilanden met
een heel onzekere grens tussen water en
land. Er werden dijkjes aangelegd om de
slikken, maar felle eb- en vloedstromen
deden het mensenwerk verdwijnen. Er waren
rustige eeuwen met wat visserij en handels
vaart, er waren doorbraken met dodelijk
waterpeil (de laatste maar net 25 jaar ge
leden). Er kwamen vluchtheuvels waarop
dorpen, kloosters en kerkjes werden ge
bouwd. Bij de Elisabethsvloed van 19 no
vember 1421 ontstond de Biesbosch op de
plaats waar 72 dorpen lagen.
Er waren zeven Allerheiligenvloeden, zes
St. Marcellusvloeden, vijf St. Catharina-
vloeden, en niet te vergeten, de St. Felix-
vloed. Alle genoemd naar de heiligendag
waarop de doorbraak plaatsvond. Dorpen
werden meegesleurd in stormnachten en
springvloeden, maar de tijd dat het water
de mens bedreigde loopt ten einde. Nu
is het andersom: de mens bedreigt het wa
ter. Grote rivieren voeren enorm veel vuil
mee van de steden en de chemische be
drijven, het oppervlaktewater kan de ver
vuiling niet meer aan, het afvalwater moet
in dure installaties gezuiverd worden. Al
leen het regenwater is nog schoon, in
Zeeland.
Ze gingen kijken naar de panelen in het
Aardenburgs museum waar de prehistorie
van ons land wordt uitgebeeld en prachtige
vondsten worden getoond. Er is veel te
lezen over de historie van Zeeland, juist
ook in dit blad: ze houdt nauw verband
met het water. De trek naar het water
is bijzonder sterk.
Een huis of flat waar men op rivier, meer
of zee uitkijkt kost twee- of driemaal zo
duur als een woning in een straat. Dode
grachten met oude vrachtschepen en wrak
ken worden ingericht als jachthavens, die
een levendiger beeld geven en mensen trek
ken. Nieuwe woonwijken krijgen een flinke
plas water met gras er omheen om ruimte
te krijgen voor vissen, roeien, windsurfen,
zeilen met Optimist, Piraat en Laser. Wat
geeft het of er wat regen valt!
Strandwandelen is een genieten van het
subtiele samenspel van zee, branding, zand,
duinen, dijken, zeewind, wolken, zonsonder
gangen: onvoorstelbaar mooi! In volstrekte
eenzaamheid worstelen tegen de aanwak
kerende wind en de regen; het strand heeft
een eigen karakter, geen asfalt, trottoir
tegels of beton. Soms de suprematie van
stuivend zand, dan weer de snel overtrek
kende wolken en de buienranden. Ook
van een regendag kun je veel „uithalen",
waarom zeuren en schelden op de nattig
heid? De regen houdt onze vrijheid van
bewegen en kijken hoegenaamd niet tegen!
Wij willen óók niet naar de „droge"
campings, onze kinderen zijn enthousiast
over kustvakanties. Cousteau op de TV: alle
kinderen kijken ernaar! Zwemmen, snorke
len, duiken, hengelen, spelen met plastic
bootjes in de muien, modelscheepjes bou
wen, aquarium houden, zeezeilverhalen le
zen, foto's maken van de schittering van
zon op het water, dromen over eigen zeil
of speedboot, in de kronieken lezen over de
„ups" en „downs" van het Deltagebied en
de ontstaansgeschiedenis van de Zeeuwse
eilanden, wandelen over de duinen met de
ogen naar de grillige zee. Wat maakt het
uit of het wat miezert of een beetje regent?
Wie thans weerongevoelig is heeft een
bepaalde binding met de vissers en de
jagers en de dijkmakende Zeeuwen, die
tweeduizend jaar geleden ons moeilijke en
gevaarlijke gebied van poelen, moerassen,
geulen en regelmatig overstroomde wilder
nissen bewoonden. De grillen van het water
zijn bedwongen: er komen ook in Zeeland
steeds meer tunnels en bruggen; daar zie
je niks meer dan je auto-voorligger met
gassen en gedruis. Maar de prachtige va
rianten van het weer der lage landen zijn
boeiend. Buiten wandelend op een regendag
ondergaat men zijn eigen leven in stilte,
nog meer als men vaart. Zeeland geeft ons
de natuur van het water en daar hoort de
regen ook bij; die deert ons niet.
Terug in de stacaravan ontspant men
zich na een middag varen met de kano op
het Veerse Meer, na een uurtje windsurfen,
na een wandeling op het verstilde strand.
Men voelt zich verbonden met Zeeland en
gaat nadenken en lezen over die half-zee
half-land provincie. Uithoek van Nederland,
met een bevolking die zich niet laat ver
slaan: na elke overstroming kwamen ze
terug met veerkracht en durf en plannen
voor een onoverzichtelijk gebied. Plattelan
ders trekken zich niet veel aan van het
weer, de échte toerist en Zeeland-genieter
laat zich niet van streek brengen door een
regendag, maar hij maakt er het beste van!
Mogelijkheden genoeg.
Horizontaal:
3. mangels 6. misgewaad 8. tenors
9. lastvrij 10. lading 12. evenaar
14. ijskoud 16. nachtwacht 20. kei
21. snuiter 22. onmatig 23. immens
25. plaatsje 26. spalk 27. klets.
Verticaal:
1. smaldelen 2. zeevlam 3. mat
4. adellijk 5. grond 7. sisser 11.
geleibiljet 13. rijpaard 15. dekmantel
17. afnemer 18. heiden 19. hooglijk
24. sop.
9