Veel verwarring rond boeiend Schouws schilderij Tekst: W. H. Keikes. Foto's: Johan Berrevoets, Zierikzee. Enkele jaren geleden was de heer C. van der Vliet A.C. zn. te Zierikzee zo vriendelijk om een interessant oud geschilderd paneel, vervaardigd door Adriaan Prince omstreeks 180C, aan de gemeente te schenken ter plaatsing in het Zierikzeese stadhuis. Het schilderij heeft aldaar dan ook een goede plaats gekregen; menigeen heeft zich inmiddels afgevraagd of het wel waar is, dat het taferel inderdaad zoals de over levering wil het haventje van Viane(n) voorstelt met op de achtergrond de ruïne door de heer Van der Vliet geschonken schilderij op een papiertje geschreven, dat later aan de achterkant van het paneel werd geplakt. De Vos zegt: „De schilderij stelt waar schijnlijk voor, hoewel eenigszins vrij be handeld, een gezicht genomen van den ingang van het haventje van Viane. Iets landwaarts in: de ruïne van het oude slot Oosterstein aan de Geule; op den achter grond de toren van Oosterland met de kerk." Tenslotte merkt De Vos nog op: Het schilderij. van het voormalige slot Oostersteyn en nog iets meer op de achtergrond het typische zadeldaktorentje (met kerk) van Oosterland. Men ziet mannen in de weer bij het laden van vaten en balen (verteld werd dan, dat dit balen met meekrap zouden zijn) in een schip. Dominant in genoemd tafereel is een paard, dat in lichte tinten sterk afsteekt tegen de omgeving. Op één der balen zijn de initialen A. P. Adriaan Prince) aan gebracht. Adriaan Prince werd te Zierikzee geboren op 16 augustus 1779. Hij overleed aldaar 11 april 1859. In juni 1810 huwde hij te Scherpenisse met Carolina Josina de Moor. Zijn ouders waren Jan Prince, die genoemd wordt „knape der gereformeerde kerk" (ged. te Zierikzee 26 november 1752) en Jobje (Joppa) Olree, geboortig van Bruinisse. Laatstgenoemde, die tijdens haar leven het beroep van vroedvrouw uitoefende, stierf te Zierikzee op 14 januari 1816, drieen zestig jaar oud. Adriaan Prince woonde achtereenvolgens op de Dam (B 81 no. 2), Oude Haven D 487 no. 30) en in de Lange Nobel- straat in een pand naast het Huis van Nassau. Archivaris P. D. de Vos heeft destijds enige bijzonderheden met betrekking tot het „In werkelijkheid staat de kerk op eenigen afstand van den toren; hier zijn ze aaneen afgebeeld." Bij het hier aangehaalde stukje tekst, destijds samengesteld door de toch altijd nauwkeurige archivaris De Vos, valt het op, dat hij zich toch niet helemaal zeker van zijn zaak voelde. Wanneer hij spreekt van „vrij behandeld", dan kunnen wij ook zeg gen, dat het op zichzelf attraktieve totaal beeld nogal fantasierijk is...... Door een samenloop van omstandigheden is er onlangs nog aanzienlijk méér twijfel ontstaan over de omschrijving van het tafereel, zoals dat van jaar op jaar ge handhaafd bleef. Nog niet zo lang geleden werd nl. op een veiling van Sotheby Mak van Waay een schilderij geveild, dat sprekend geleek op het paneel door Prince. In de catalogus bleek het te zijn toegeschreven aan Philips Wouwerman een vroeg-17de eeuws schilder van uitstekende reputatie. De voorstelling wordt nogal „neutraal" omschreven; uit niets blijkt enige relatie tot Schouwen. Wel wordt er op gewezen, dat van het schilderij door Wouwerman ook een gravure werd gemaakt (door Justus Danekers). Ook een exemplaar van deze 17de eeuwse gravure is in de stedelijke kollektie van Zierikzee aanwezig. Het blijkt dan, dat het schilderij door Wouwerman op de gravure in spiegelbeeld voorkomt. Omdat ook het paneel door Prince de compositie in spiegelbeeld weer geeft, ligt het voor de hand, dat deze bekwame tekenmeester aan de Zierikzeese stads-tekenschool en „fijnschilder" naar alle waarschijnlijkheid de gravure als voorbeeld heeft gehad. Zijn schilderij is dan een toch wel waardevolle kopie van het oorspronkelijk 17de eeuwse schilderij, ge maakt „via" de gravure. Het tafereel is in zogenaamde Italieni- serende stijl geschilderd; we moeten voors hands aannemen, dat een fantasierijk geheel is „gecomponeerd", waarbij noch het schip, dat te zien is, noch het kasteelfragment, noch het kerkje op de achtergrond iets met Viane of Oosterland te maken hebben, maar eerder passen in een zuidelijk landschap... Dat doet niets af aan de vaardigheid van Adriaan Prince, die ook nog wel andere aantrekkelijke „plaatjes" wist te maken, zoals het „dubbelportret" van een Schouwse boer en boerin. Het oude slot Oosterland. 5

Tijdschriftenbank Zeeland

Zeeland Magazine / Veerse Meer Gids | 1979 | | pagina 5