De kerk van Serooskerke. Anno 1979. sprake van een „steenhuis". In de tweede helft van de veertiende eeuw werd er een rechthoekige stenen donjon gebouwd; een verdedigingstoren dus die tevens dienst deed als woontoren. Wat er met het steenhuis uit 1313 is gebeurd, is niet bekend. De stenen donjon bestaat nog steeds en werd later opgenomen in de verdere uitbreiding van het kasteel. Toen bodewijk van Gruuthuse, heer van Brugge, het gebouw in 1455 kocht, liet hij er een groot gebouwenkomplex bijbouwen, waarmee kort na 1468 werd begonnen. Tijdens een uitbundig feest dat zijn klein zoon Rene er in 1525 organiseerde, liep de zaak uit de hand en brandde het kasteel af. Alleen van de oude donjon bleven de muren overeind staan. Een latere ambachts heer Jacob van den Eijnde liet het kasteel in 1609 herbouwen. Van het nieuwe gebouw maakte de oude donjon weer deel uit. In de jaren 1679, 1680 en 1681 werd het kasteel op last van de toenmalige am bachtsheer Iman Mogge uitgebreid en ver beterd. In de beginjaren van de achttiende eeuw heeft diens zoon Rutger Mogge het gebouw opnieuw laten wijzigen waardoor het kasteel het aanzien kreeg dat het ook nu nog heeft. In 1955 werd door de ge- rikzee met grafelijk bezit in de Westhoek, met uitzondering van de ambachten van Haamstede en Burgh. Kort daarna liet Cos- tijn op zijn nieuwe bezit een kasteel bou wen. Het gebouw werd vernoemd naar het begin van de moergronden die zich toen van daaraf naar het oosten uitstrekten vandaar de naam Moermond, Eén van de bekendste nazaten van Costijn van Renesse is Jan van Renesse geweest. Hij kwam in konflikt met de graaf, als gevolg waarvan het eerste kasteel Moermond in 1297 werd verwoest. Kort na 1334 werd een tweede kasteel Moermond gebouwd in opdracht van Arend van Haamstede. Het eerste geslacht Van Renesse was toen al van het eiland verdwenen. Het tweede kas teel Moermond, dat werd gebouwd dicht bij de plaats waar het eerste kasteel had gestaan, was veel kleiner dan zijn voor ganger. In de loop van de vijftiende eeuw schijnt het tweede kasteel in verval te zijn geraakt, waarna in 1513 een derde kasteel Moermond werd gebouwd in opdracht van Jacob van Tuyll, heer van Serooskerke, Welland en Renesse. In de loop der jaren werd het derde kasteel herhaaldelijk ver bouwd en uitgebreid. Na de ramp van 1953 volgde een grondige restauratie. Het tegenwoordige kasteel bestaat uit een ingewikkelde mengelmoes van bouwstijlen uit verschillende perioden, waarvan het oudste dateert uit de zestiende eeuw. Het wordt momenteel beheerd en geëxploiteerd door een daartoe in het leven geroepen stichting. In tegenstelling tot Renesse, waar het kasteel een eind buiten het dorp staat, maakt het kasteel Haamstede een wezenlijk onderdeel uit van het gelijknamige dorp. Van een kasteel Haamstede verschenen de eerste berichten in 1226. In 1299 beleende graaf Jan I van Holland en Zeeland zijn bastaardbroeder Witte met de heerlijkheid Haamstede. In 1313 werd zijn bezit in de Westhoek aanzienlijk uitgebreid. Witte van Haamstede kreeg bekendheid in de strijd tegen de Vlamingen, waarin hij zich als militair bevelhebber onderscheidde. Het huidige muziekkorps van Haamstede houdt zijn naam nog steeds in ere. Hoe het oorspronkelijke kasteel er ooit heeft uitgezien is niet bekend. Vermoedelijk was het een houten woontoren. In de toedelingsakte uit 1313 is er echter al Het slot Moermond. Het slot Haamstede. 25

Tijdschriftenbank Zeeland

Zeeland Magazine / Veerse Meer Gids | 1979 | | pagina 25