De Zeeuwse Teale
is de mooiste vanóóiemeaie
Peeland as verkansieland Tekst: Cees van Boven.
OE OENDERS LEKA...
Omda mee deze uuthaeve van „Zeeland
Magazine" ök de verkansietied wee zö een
bitje ankomt, wil uk ut deze keer mee
julder over Peeland as verkansieland.
As ontdekt toeristenhebied is Peeland
(Noord-Beveland) nog nie zö oud. Dat is
eihenluk pas hoed op hank hekomme nae
dat de waeters rondom Peeland, waere
dichthemaekt mee dieken en caissons. Dat
was zö in de jaeren '58'60. Mè toen dan
die haeten dicht waere en de Zéélandbruhhe
d'r lag, was heliek 't ekken van d'n dam.
letterluk en fihuurluk.
Vee Peelanders dochte in 't behin da't
hebeurd was mee de rust en de hemoede-
lukheid op d'r eiland. Mè 'k an je vertelle,
beste mensen, da dat vee is meehevalle. Je
kan noe eihenluk wè stelle, a-je rust zoekt,
dan ka-je op Peeland nog terechte. Noe
mö-je nie dienke da-je seumers alléénug
zit netuurluk, zö is't helokkug noe ök wee
nie. Mè rustuhher dan in andere verkansie-
hebieden in Zééland, da's een dieng da
zeker is.
Vo die rustzoekers, ze op Peeland dan
ök vee hedae. Oale verzieningen lihhe be-
voorbeeld nie op een dotje, mè over éél
Peeland verspreid. Wat of t'er zö a is, za'k
julder zö vertelle. Mè éést za'k opnoeme
wat of t'er nie is, dan ka-je ök nie dienke,
dat is'ten zeker verhete.
Nou, wat of m'n ier nie is zö'n hrööte
deurlööpende kermis, vuule stranden bin nie
te vinden, want in d' Oösterschelde is't
waeter zö elder as hlas. Vandaer de vele
onderwaeterrekreanten (sportduikers). Ok
m'n hin wildebééste park, wi of oalus zö
mè los rond lóópt. Ut énugste wat of ier
in't wild rond lóópt, mè dan echt in't wild
en nie achter een ekkentje, dat bin aezen,
kerninen. herten, zwermen veuhels van oale
soorten en a-ja helok eit, ök nog echte
Peelanders.
Wat of m'n dan wè in overvloed da's
op d' ééste plekke rust en enkele andere
diengen ek a ophenoemd. Mè da's beslist
nie oalus, wat dienke julder van frisse
lucht, wan dat hae ök schaers óre op vee
plekken. Ier m'n 't in overvloed, recht
uut zééë. Dan de uuthestrekte polders en
lange dieken, a-je ier bin dan mö-je de fiets
mè us pakke. Je za tot de ontdekkieng
komme da ter ier nog vee puur netuur is.
Dan kom uk heliek op nog iets wat of m'n
ier vee want ik óre julder a vraehe, mok
dan op de fiets komme. Dat mö-je ne
tuurluk zelf wete, mè ier ka-je d'r zat ure.
Ok van die tendems weet je wè, die noeme
ze ier een anmekoare fiets en de belle een
rienkelpuuste, de achteruuttraprem is een
vromstomper. En mocht je d'r één tehen
komme mee een spiehei, zoiets éét ier een
achteruutkiekhlasje. Afijn, a-je noe op een
fiets stapt, dan weet je temisten oe of
oalus éét.
Varder ka-je ier ök hoed kampere. vuuf
kempiengs lihhe d'r over Peeland verspreid,
dus nie oal op een kluutje. Dan m'n ök
nog wat da a ze erhens anders nie da's
een kempieng mee tien sterren, de Röömpot
is dat. Die sterren ze dan ök nie vo niks,
want di ze noe letterluk oalus, van een
zwembad tot an een frietkraem toe. Noe
wil dat nie zehhe da die andere kempiengs
nie hoed zouwe weze netuurluk. Want dat
is beslist nie zö, ze löópe alléén een paer
sterretjes achter.
Noe a m'n ut toch over de overnachtiengs-
meuhelukheden kom uk van eihens bie de
uusjes die a-je ier kan ure. Erhens anders
noeme ze dat bungeloparken, mè ier ka-je
heweun een uusje ure, van twi tot tien
personen. Die leste bin dan netuurluk hin
uusjes mi, mè flink een uut de kluuten he-
wasse plattelandsweuning. Verscheiene van
die uusjesparken vin je ök over éél Peeland.
Dan zu m'n 't us over wat of je ier
oal kan doeë, a-je uutherust bin. 'K za
behinne mee zwemme in de zééë. Di mö'k
nog van zehhe da-je verzichtug mö weze,
vanwehe de sterke stroom, je bin tenslotte
nie in een zwembad. D'n énugste overéén
komst mee een zwembad is, da-je d'r ök
nat wordt, mè dan oud ut ök op.
Visse ka-je ier ök, zowel in zééë as in
binnenwaeter. Da binnenwaeter is't Veerse-
meer, da's zö hrööt, da d'r zelfs eilanden
in lihhe. Dit is hedae vo de vele vissen,
die zwemme noe oal éénrichtiengs-verkeer.
Zeile en surfe da ka-je d'r netuurluk ök.
Wil je op z'n tied ontspannieng, di is
ök vo hezeurgd. Zö is ter op Kersplaete
(Colijnsplaat) een toeristeweke en een vis
mijn, op Kertjeen (Kortgene) de vele toe
ristische atracties, d'n éle zeumer deur, op
Wiskerke braderieën, rommelmarkt, fancy-
fairen vo de jeugd elke weke een disco.
Zö ei Kamperland ök z'n eihe zeumerse
toestanden, van bioscoop tot braderie. En
dan nie te verheten op elk plekje de durps-
caffee's. Mensen die of van kuiere ouwe,
die kun ier ök d'r arte op aele. In de uut
hestrekte netuurhebieden langs ut Veerse-
meer ka-je uren lööpe.
Tot slot mö'k julder toch nog één dieng
zehhe, mocht je ier nae toe komme ouw
te't dan rustug, da's hoed vo Peeland en
vo ie n'eihe.
Om te besluuten za'k julder nog een
verhael vertelle van een ouwe Peelander,
die a eihenluk niks mee de toeristen te
maeken wou mè d'r toch nie onderuut
kwam.
De verhissing van Dirk.
Dirk zat wee op z'n eihen plekje,
z'n eihen vertrouwde stekje.
Ie kon noe wee rustug zitte
en desnoods een bitje pitte.
't Was wee rustug in de straete,
ie öörde noe alléén wee Ollans praete.
't Mééste Zeeuws, dat ka-je behriepe,
mè ie was noe wee tuus en nie op verziete.
Want di leek ut d'n lesten tied wè op,
mee oal die buutenlanders rond z'n kop.
't Was vo um nog erher dan de rest,
want z'n öören waere nie mi zö best.
Zö is ménug Duitse toerist
nog a'us op 't verkeerde pad hewist.
A ze an um vroehe: oe of ze „fare" moste,
riep Dirk steevast: recht uut en je kan boste.
Eén keer is dat nie hoed uut hekomme,
di ka-je um nog over ore bromme.
Ie stieng toen vo z'n tuun.
te kieken nae de postelein en de juun.
Toen is Dirk vrééd heschrokke,
want di toeterde zö'n Duitser, hosternokke.
De weg wouw um wete, die Klaus.
En van schrik riep Dirk: nie voor mè
(achteraus.
Dat ei die hoeie man toen ök hedae.
Mè noe zie-je bie Dirk hin postelein en
(juun mi stae.
Tekst: Wullum (van Bru). r
Zu oa an mien e vroohe of dat ik oak
is un stikje wou schrieve in dialect. Ik zea
téhen die man: ik schrieve, zoo ak praete,
in dae zulle zu dan der mael mee motte
doe. Ik oa de heweunte, dak nog allis auwe
maensen op hea zoeke, in aje dae dan bin,
ööre dur meesta dienhen op aeld van vroe-
her. Dae kaje mee auwe maensen ut beste
over praete, die dienhen van noe hea der
nie zö best meer in.
Afijn, ik kwam bie Merien in Wullemien,
die zitte nog nie zoo lanhe in un bejaerde
uus. Ut eeste wat zu zei: zöö Wullum tis
lanhe léé dak joe zien oa. Man wat is
dat ier eet in dat kot. Zu zeurde nog wat
deu, zöö asse dat oaltied heweun is. Tussen
twee aekjes, ei zu oaltied den broek an oad.
Ik oa dat zöö is an oord, in zei: jie mot
nie zoo klaehe, je zit ier hoed. Je bin wel
un bitje rimmetiek achtug, mè jun êêsens
binnen nog hoed.
Wat wou jie noe nog meer oa, op joe
leeftied? Ta. noe kek je wê nae mun, bin
jie den teid verhete, van vroeher da je van
sochsens vroeg tot saevunds laete, bie dun
boer, mee un zekel in jun and, krom moste
stae vöö un appul in un ei. In dan zoon
vind un êêlen dag op jun anden stieng te
kieken, mee zun duumen tussen zun vesje,
da je de köösse dur van kreeg.
In dan was ut nog nooit hoed oak, dan
liet je wee te vee voale. Om Rut dochtun
nie, dan waere de stoppuls wee te lank,
om jun knokels haffun oak nie. In at ut
op zun ofrekenun hieng, dochten nog da
je mee taes weg liep, turwijl aje éél dun
oest op je kop staen oade, heen tnosse
zag je vliehe.
Wullum, zei ze, auw mè op. Jie schiet
uut je sloffe, mè ut is wè waer.
Kzei: maens, wees jie noe oak is un bitje
dankbaer, wees blië datter zukke uzen binne.
Ier zitje toch hoed, was jie soms van he-
dachten, dat ut vöö joe mee zou voale om
bie je kinders in te weunen. Die zieje oak
an komme, of nie soms? Ier kaje je eihe
peulen doppe. Doeter wat op, druk je me
op un knoppe, in zu binne zöö bieje.
Maens, noe mot jie nie hea brulle, kop op.
De waermte is hoed vöö un auwe ziele,
in at doaluk ut zunnetie oaher komt, zetje
un stoel buten, in je hea zitte.
Net, zei Merien, dat oa ik oak docht.
Mun oad wat hoed, dan oa mien auwelui
niks oad.
Nou, ik stappe wéé op.
Ja, zei Merien, dan hea ik nog even nae
tof van mun zeune, die ei nog un paer
oentjes zitte.
Ik zei: leha zu nog un bitje.
Ja, zeiten, me u^ meest in zunnetje.
(Ut: beste vaerdur).
31