Culinaire kansen voor de zeeaster
Veerse Meer en Grevelingen hebben
een record paling-produktie
Eenvoudig schorrenplantje smaakt lekkerder
dan de beste spinazie
Kasteeltje
Een landbouw-coöperatie in Rilland op
Zuid-Beveland heeft een veelbelovende proef
lopen met het zoutminnende schorrenplan
tje: de zeeaster. Biologen van het Delta
Instituut voor Hydrobiologisch Onderzoek
in Yerseke voorspellen, dat dit twee-jarige
plantje kans maakt in de commerciële
teelt, als culinaire specialiteit bij vele vis
gerechten.
Ook één van de biologen in Yerseke heeft
in zijn eigen tuin een geslaagde proefaan-
plant van het schorrenplantje, dat ook op
gewone zoete grond (en vrij waardeloze
licht-zoute grond) uitstekend kan gedijen.
De proef in Rilland kan een aanzet worden
voor een grote teelt van een nieuwe groente
soort, die ook bijzonder vitaminerijk is.
De culinaire kwaliteiten van de zeeaster
zijn bij de ingewijde Zeeuwen niet onbe
kend. Amateurs plukken de kleine blaadjes
Tekst: Cor van Heugten.
vaak in het wild. Er zijn ook lieden, die
in opdracht van visspecialiteiten-zaken, re
gelmatig voor een bescheiden aanvoer uit
het wild zorgen.
De Zeeuwen noemen het plantje ten on
rechte lamsoor, omdat dit een andere plant
van de schorren is, die in volle bloei aan
de paarse struikheide doet denken. De
zeeaster is een tweejarig plantje, dat witte
bloemetjes krijgt op tweejarige leeftijd. De
jonge blaadjes worden als spinazie geplukt
en verwerkt. Culinaire specialisten verze
keren. dat een maaltje zeeaster het fijnst
bereide hapje spinazie met straatlengten
klopt.
Biologen van het Delta Instituut (o.a.
de heer Duursma) zien reële kansen in
een commerciële teelt van het plantje,
dat in combinatie met een vismenu hoge
ogen bij de smulpapen kan gooien. Voor
een echte bevoorrading van restaurants en
particulieren zou er een teelt op grote
schaal moeten komen. Het plantje groeit
ook op normaal bouwland of gronden in
het kustgebied, die weinig agrarische
waarde hebben.
Ervaren Zeeuwse koks spreken ook met
veel waardering over het zeekraal, een
ander plantje, dat wel aan het zoute water
van de getijdewerking gebonden is. Zee
kraal is erg duur en dus moeilijk commer
cieel te verbouwen. Zeeasters maken veel
betere kansen op een culinaire doorbraak
naar een beperkte markt.
De proef van de landbouw-coöperatie in
Rilland in de Bathse polders kan de ope
ning worden voor een noviteit, die vele
gespecialiseerde vishandelaren graag zouden
willen verkopen. U zult er de komende
jaren wel meer van horen.
Tekst: Cor van Heugten.
Rijkswaterstaat onderzoekt in samenwer
king met de sportvisspecialisten van de
Direktie Visserijen, hoe de sportvisserij op
de Grevelingen nog verbeterd kan worden.
Door de bouw van een grote inlaatsluis
in de Grevelingen (Brouwersdam) zijn niet
alleen de mogelijkheden voor de intrek;
maar ook de kansen voor de uittrek naar
volle zee van o.a. paairijpe platvis sterk
vergroot. Er wordt gezocht naar een com
promis.
De vraag is o.a. hoe in het voorjaar
bij de opening van de spuisluizen nog een
groot aantal platvislarven kan worden bin
nengelaten. Aan de andere kant moet wor
den bekeken, hoe het wegtrekken van de
platvis, die op volle zee wil gaan paaien,
tot een minimum beperkt kan worden. Ook
het uitzetten van andere zeevissoorten is
nog in studie.
Volgens de biologen van het Delta-insti
tuut voor Hydrobiologisch Onderzoek is tot
nog toe niet gebleken, dat bijv. jonge schol
zich in het zoute Grevelingenmeer voort
plant. Het grote probleem is een zodanig
spuiregiem op te bouwen, dat geen strati
ficatie optreedt: dus geen gelaagdheid van
water met verschillende temperaturen. In
1979 heeft dit tot grote zuurstofloosheid
geleid.
Evenals het Veerse Meer is de Greve
lingen een bijzonder goed palingwater met
een produktie van 15 tot 20 kilo per hec
tare. Deze opbrengst is dus een optelsom
van de aal, die het beroep vangt en wat
de sportvissers verschalken. Gezien de wat
dunnere bezetting, bereikt de grote schier
aal op de Grevelingen zelfs een lengte
van 65 cm, iets meer dan de schieraal
van het Veerse Meer.
We hebben al eens eerder gemeld, dat
de palingvisserij voor de sport voor zeker
96 procent uit grote vrouwtjes bestaat, die
een voorkeur voor kleine visjes en wat
groter aas hebben. Hou daar met uw hen-
geltechniek en taktiek dus rekening mee.
Vele sportvissers zullen zich de glorie
jaren van de Grevelingen nog herinneren,
waar vele jaren op de ingesloten platvis
is gevist. De Grevelingen had in die jaren
zeker 250.000 sportvisdagen per jaar.
Meer glasaal.
Er is door de beheerscommissie voor
Veerse Meer en Grevelingen de laatste ja
ren geleidelijk wat meer glasaal uitgezet.
Het is zaak, zo zeggen de deskundigen,
vooral op het Veerse Meer voorzichtig te
werk te gaan, om de aalstand niet te
groot te maken. Dit heeft onmiddellijk ef-
fekt op de verhouding van het aantal kleine
mannetjes- en grote vrouwtjes-aal. Op wa
ter met veel voedsel en een niet te dicht
bestand ontwikkelen zich veel meer vrouw
tjes dan mannetjes.
Een aktuele vraag is of men, zo zegt
het Delta Instituut, bepaalde hybride zalm-
achtigen zou kunnen uitzetten op bijv. het
Veerse Meer. Een zalmachtige, die zich niet
voortplant op dit water, kan wellicht mo
gelijkheden bieden. Het is dan beslist geen
milieu-vreemde vis, die niet in dat water
thuishoort.
Er zijn links en rechts in Nederland al
problemen gerezen op het zoete water met
de graskarper, die uit China komt.
Een huis, een vijver en een laan,
de tuin verwilderd, 't hek vergaan.
Zo eenzaam ligt het, zo verlaten,
met donkerholle venstergaten.
Leeg zijn de gangen, leeg de zalen,
de tijd kwam de geluiden halen.
Van feestmuziek, van kinderstemmen.
Bedekt met kroos liggen de grachten,
zo onbeweeglijk stil te wachten.
Alleen een eendje is aan 't zwemmen.
Smit - Heyse.
31
