Meer zon, veel vis, ruimte en rust
zijn basis voor Zeeuwse recreatie
De hoogste water temperaturen van ons land:
en/ Jm-a/CCer
hJorcCt cCe utexj
meC
aan/ ydeerJ zycCen/
irijcür en- /nnjfder/
CznxC voC èeCajéen/
tussen de Remonstranten en de Contra-
Remonstranten en staatkundig: o.a. de
dood van Johan van Oldenbarnevelt.
Voordat ds. Westhovius predikant
werd in zijn eerste gemeente Hekelingen
op het eiland Voorne-Putten (hij stond
daar van 1671 tot 1680), woonde hij eerst
op kamer in Dordrecht bij de familie
De Meijer. Vader Claes de Meijer was
daar koperslager en in zeer goede doen.
In het gezin De Meijer waren enige huw
bare dochters. Vader Claes zag in de
jonge Diedrich Heinrich, zoals Westho
vius eigenlijk heette, een mogelijke hu
welijkskandidaat voor één van zijn doch
ters. En ook liet één van de dochters,
Anna, Dietrich Heinrich niet helemaal
onberoerd.
Met haar is hij ook na heel veel on
aangename verwikkelingen in 1675 in
het huwelijk getreden. Geheel uit eigen
vrije wil, uit liefde en niet onder dwang
van vader Claes, enige predikanten uit
Dordrecht of kerkelijke colleges. Vader
Claes bleef ds. Westhovius in zijn eerste
gemeente achtervolgen met een door
hem wel of niet gedane huwelijskbelofte.
Het is niet geheel onmogelijk, dat ds.
Westhovius mede hierdoor is ingegaan
op het verzoek van De Ruyter om als
vlootpredikant bij hem aan boord te ko
men. Hoe hebben De Ruyter en ds. West
hovius elkaar ontmoet?
In Hekelingen bezat De Ruyter een
boerenhofstede (later „De Ruyterstee"
genoemd), waar hij nogal eens verbleef
voor de tijd „dat hij landkrab was".
In 1673 maakte ds. Westhovius bij De
Ruyter aan boord zijn eerste zeereis als
vlootpredikant voor de geestelijke ver
zorging van de matrozen en de zeesol
daten, om te preken en om het Heilig
Avondmaal te vieren en om tijdens ge
vechten de gewonden te bemoedigen en
de stervenden te troosten. De vaarpe-
riode duurde een half jaar. De vloot
predikant kreeg een eigen hut vlakbij
de kruitkamer. In 1675 en in 1676 deed
De Ruyter opnieuw een beroep op ds.
Westhovius om zich tijdelijk van zijn
gemeente vrij te maken en als geestelijk
verzorger van de mensen op de vloot,
die ten strijde voer, mee te gaan. Hij
was ook aan boord op de laatste tocht
van De Ruyter tijdens de slag in de
Straat van Messina.
Tijdens de vaarperiode van ds. West
hovius in 1675 werd uit zijn huwelijk
met Anna de Meijer het eerste kind ge
boren, een dochtertje. Het werd genoemd
naar De Ruyter en kreeg de naam Mi-
cliaëlia. De Ruyter beloofde de jonge
vader als getuige bij de doop van Mi-
chaëlia persoonlijk aanwezig te zullen
zijn. Zowel de vernoemde als de vader
verbleven, toen op 22 december 1675
in de Grote Kerk van Dordrecht de doop
werd bediend, op zee
Ds. Westhovius stierf op 20 oktober
1705 in zijn tweede gemeente, Zeven
bergen in West-Brabant. Door Stadhou
der Willem III werd ds. Westhovius nog
maals gevraagd om deze gemeente tij
delijk achter te laten en als vlootpredi
kant met hem mee te gaan op zijn over
steek naar Engeland (16881689).
W. P. Balkenende heeft een boeiende
en doorleefde studie geschreven over
de onderlinge verhouding tussen De
Ruyter en zijn scheepsdominee Westho
vius. Balkenende verheelt niet, gekleurd,
vanuit zijn Bijbels-gereformeerde ge
loofsovertuiging te hebben geschreven.
Dat voor De Ruyter in zijn zeeslagen
God met hem was en aan zijn zijde
streed en dat hij Hem kon danken voor
de overwinning. Een rotsvaste over
tuiging van De Ruyter, voor wie als
levenswet gold: „de aanvaarding van het
gezag van God en Zijn Heilig Woord",
zal bij mensen van nu zeker wel enige
vragen oproepen.
Balkenende heeft geprobeerd een zo
getrouw mogelijk beeld te schetsen van
de geloofsbeleving van De Ruyter en
zijn vlootpredikant ds. Westhovius.
komen de kustwatertemperaturen regel
matig boven of rond de 18 graden Cel-
cius. Er is in een periode van 1976 tot
1981 een aantal van 49 dagen gemeten,
waarop de watertemperaturen van de
Grevelingen boven de 18 graden lagen.
Voor het Veerse Meer liggen die aan
tallen en temperaturen gemiddeld zelfs
nog wat hoger.
U kunt dus begrijpen, welke ideale
kansen een Veerse Meer en Grevelingen
voor zwemmen, vissen en plankzeilen
hebben. Er zijn unieke argumenten voor
een vakantie in eigen land. In een ma
tige zomer als 1980 werden op een Gre
velingen in de zomermaanden nog even
tjes 32 dagen met watertemperaturen
van meer dan 18 graden gemeten.
Dat zijn harde feiten, die in 1990 één
miljoen plankzeilers in Nederland aan
spreken. In de zomer van 1981 was de
watertemperatuur op de Grevelingen en
het Veerse Meer 59 dagen achtereen
boven de 18 graden. In 1982 was het nog
veel beter.
Deze cijfers staan in het rapport van
het RIVO over het oesterbestand van
de Grevelingen. Deze gegevens zijn hun
gewicht in goud waard voor de Zeeuwse
en Zuid-Hollandse VVV's, die de laatste
jaren verrast naar de doorbraak van
het plankzeilen en de watersport hebben
gekeken. Recreatie is een schone in
dustrie.
De grote opgave zal worden de diverse
belangen op en langs het recreatiewater
in goede banen te leiden. Vooral deze
hoge gemiddelde watertemperaturen en
het streekje wind meer dan op het bin
nenlandse water, zullen de plankzeil-
sport een explosieve ontwikkeling op
Veerse Meer en Grevelingen geven.
De cijfers van de watertemperaturen
van de RIVO-biologen zijn veel belang
rijker voor de totale recreatie-economie,
dan voor de oesterstand van Zeeland.
Dat klinkt wat onvriendelijk, maar het
is echt waar.
Als u bedenkt, dat er jaarlijks alleen
aan hengelsportmaterialen en boten voor
70 miljoen gulden wordt omgezet, dan
snapt u wel hoe dat recreatie-haasje
hoest. De totale watersport en het va
kantie- en weekend-verblijf van hon
derdduizenden is een veelheid van wat
de totale visserij opbrengt.
Tekst: Cor van Heugten.
Vele VVV-direkteuren prijzen de laat
ste tijd hun „werkgebied" aan, als de
ideale vakantieplaats (ook voor weék-
endrecreatie).
Elke metereoloog kan vertellen, hoe
het aantal uren zonneschijn op de Wad
den en het Zeeuwse en Zuid-Hollandse
kustgebied tot de hoogste van Nederland
behoort. Walcheren met unieke zuider-
stranden wordt de Rivièra van Neder
land genoemd. Kijk maar eens naar het
strandgebied tussen Zoutelande en West-
kapelle met uitstulpingen naar Vlissin-
gen en Domburg-Oostkapelle.
Wie eerlijke voorlichting geeft, moet
er bij vermelden, dat de lucht- en zee
watertemperaturen in Zeeland bedui
dend hoger liggen dan op de Wadden.
En dan de windkracht....
De Zeeuwse VVV-direkteur Jo de Regt
zit natuurlijk op rozen. In hete zomers
Carla Pols: korte metten.
29
