Waarde
We kennen een ambtenaar in dienst van de
Zeeuwse provinciale overheid. De man heeft
een behoorlijke rang en een niet onbelangrijke
funktie en is daarbij ook nog een aardige
kerel. In tegenstelling tot wat een ieder van
hem verwachten zou, leest hij niet het be
kende provinciale Zeeuwse dagblad, maar een
in de randstad uitkomende krant. Hij vindt
Zeeland wel „een mooie provincie", waar hij
graag het brood voor hem en de zijnen ver
dient, maar wezenlijke belangstelling voor
het doen en laten, het reilen en zeilen van de
Zeeuwen heeft hij niet, wil er dus ook niet
over lezen.
Deze overigens brave man is niet de enige
niet-Zeeuw, die we kennen. Hij is ook niet
de enige, die Zeeland wel „een leuk stukje
grond" vindt om te recreëren of te wonen,
maar het gewest en zijn bewoners niet of
nauwelijks serieus neemt.
Ook al wonen deze mensen soms jaren in het
Zeeuwse, ze blijven hier alles met de ogen
van een „randstadter" bekijken, meten het
Zeeuwse gebeuren met Hollandse maten, die
door hen als de juiste worden gezien. Ze
zijn weliswaar vriendelijk, somtijds behulp
zaam en medelevend voor hun evennaaste
(en dat is al heel wat tegenwoordig), maar
ze hebben een soort zendelingenmentaliteit.
De Zeeuwen spelen (en nu overdrijven we
wat) in hun gedachten de rol van „blanke
negertjes", die eigenlijk tot het Hollando-
centrische denken en doen zouden moeten
worden bekeerd. („Foei, Jantje! Je zegt niet:
ik 'eb pien in m'n buuk! Het is: pijn in je
buikje!").
Je zou om deze op zichzelf beslist niet kwaad
aardige mensentypes kunnen lachen, ware het
niet dat zij toch een symptoom zijn. Ze geven
in hun onschuld weer hoe er in bredere
kring dan wel wordt vermoed over Zeeland
en over alle andere regio's die buiten de
Hollandse concentratie liggen wordt gedacht.
Dat zou allemaal nog zo erg niet zijn, als
dergelijke ideeën ook maar niet leefden in
„Het Haagse circuit" en bij de landsoverheid.
Maar ze leven er, die ideeën, en niet sedert
vandaag of gisteren.
Zeeland behoort (met Groningen, Friesland
en nog wat van die „buitengewesten") in het
denken van een niet te verwaarlozen aantal
Lezers
lieden eenvoudigen zowel als machtigen
tot „het secundaire Nederland". Volgens de
grondwet en tal van andere wetten mogen
alle gewesten dan gelijke rechten en plichten
hebben, de praktijk toont aan dat er inder
daad een „secundair Nederland" bestaat.
Moeten er ooit nieuwe kerncentrales bij ko
men? Dan worden er mogelijke vestigings
plaatsen genoemd, plaatsen, die in Zeeland
liggen. Moet er kernafval worden opgeslagen?
De Oost-Groningse zoutlagen zijn er goed
voor. Een militair oefenterrein nodig? Op
naar het Lauwerszeegebied en de Wadden!
Houdt Zeeland jaren zoet met de belofte van
een vaste oeververbinding, en zeg dan plot
seling dat die niet doorgaat. Zeg het zodanig,
dat zowel vóór- als tegenstanders van die
verbinding zich beledigd gevoelen door de
manier waarop.
Moeten er kruisraketten worden geplaatst?
Dan op de grens van Brabant en Zeeland. Wie
zou voorstellen die raketten op het Haagse
Malieveld te stationeren, zou worden wegge
hoond. Zoiets doe je de Hagenaars toch niet
aan?
Argument bij dit soort zaken is altijd: „de
geringe bevolkings-dichtheid" in de „buiten
gewesten". Ongemak en onheil voor enkele
honderdduizenden Groningers, Friezen, Bra
banders en Zeeuwen schijnt minder erg te
zijn, dan hetzelfde ongemak voor de bewoners
van de randstad!
Een soort „apartheid" die de „witte negertjes"
van „secundair Nederland" zich niet moeten
laten aanleunen. De spelregels die voor alle
Nederlanders gelden, geven nog steeds ruimte
genoeg om tegen de status van „het secun
daire Nederlanderschap" bezwaar aan te te
kenen. Bezwaar, geuit op een fatsoenlijke,
democratische wijze, wel te verstaan. Een
thema om eens over na te denken.
„Het ligt er allemaal te dik boven op. 't Is
te zwaar overtrokken," horen we een aantal
lezers al zeggen. Enige overdrijving willen we
niet ontkennen. Laat die overdrijving dan de
aansporing zijn om de waarheid, de realiteit
te zoeken.
Dus toch er maar over nadenken!
Joris van Hoedekenskerke.
(Bij afwezigheid van de hoofd-redacteur).
3
