Wellicht toch maar beter om de vragen
wat toe te spitsen.
Hebt u ooit last of hinder ondervon
den van de aanwezigheid van de
centrale?
En ook deze:
Maakt u zich zorgen over de aan
wezigheid van de centrale in uw
woonplaats?
En dan nagaan de bewering van Jan
Wolkers.
Omtrent zijn schapen met zwarte tanden
die uit de bek vielen.
Is dat nu alleen maar een onvergeeflijke
uitglijer van een genie of niet? Is het: opzet
telijke leugens te berde brengen? Volks
misleiding?
Zouden die Borselaars met een gerust hart
eigen gekweekte groente durven eten? Of
zijn ze er op hun dood voor? Zou het op
pervlaktewater, naar hun waarneming, ver
ontreinigd zijn? En het bladgroen in weiden,
boomgaarden en op de akkers, hoe zou het
daarmee staan?
Nu werd ons uit ons eerste (enige) tele
foongesprek duidelijk dat er in Borsele nogal
ernstige bezwaren bestaan tegen een conven
tionele KOEEN-centrale omdat men - hoe
wel er miljoenen uitgegeven worden om vlie
gas bij de uitstoot weg te vangen daar
toch wel erg veel moeite mee heeft om de fa
briek te aanvaarden. En dan spreken we nog
niet van de nachtmerrie van de bosbouwers:
de zure regen.
De vragen die we lieten uitgaan maakten
we daarom twee-ledig: A. betreffende de
kerncentral; B. betreffende de conventione
le, ouderwetse kolen-centrale.
Uitschieter.
Tussen de antwoorden die we kregen (met
veel dank!) was er één, herhaal: ÉÉN die een
uitschieter was en waarvan gezegd mag wor
den dat de opvatting benaderd werd van de
REactionairen die zo hysterisch STOP BOR
SELE roepen.
Deze landbouwer verzekerde ons (vraag 1)
dat door het bestaan van de centrale door
hem hinder/last werd ondervonden.
Waardevermindering van grond en
gebouwen. Het strand en de duinen
van de Kalloot zijn zo goed als weg.
Van de zijde van de gemeente Borsele zegt
men daarop:
Ik kom er niet dagelijks. De laatste
keer dat ik er was, was het beslist
NIET het geval. Maar zou het in
eens dan NU wel zo zijn, dan heeft
dat NIETS te maken met de kern
centrale en moet de oorzaak eerst
gezocht worden in een eventuele
stroomverlegging van de Wester-
schelde.
Op de vraag of de persoon zich zorgen
maakt over het bestaan van de kerncentrale
in zijn buurt luidt zijn antwoord:
Ja, (want) er KAN altijd iets ern
stigs gebeuren. Er IS al een paar
keer een bijna-ongeluk (CATA
STROFE) gebeurd.
Wat we graag willen weten is (vraag 6) of
er vervuiling is tengevolge van de kerncen
trale van het oppervlaktewater. Onze infor
mant zegt zonder blikken of blozen:
De Schelde wel.
De gemeente Borsele laat weten:
Geregeld worden er watermonsters
uit de Westerschelde getrokken en
die blijken hoe langer hoe schoner.
En een sportvisser deelt ons mee:
De visstand van de Westerschelde
is prima en getuigt van een fikse
groei. We vissen er het hele jaar
door. De vissen die vlak bij de lo-
zingslokatie van de kerncentrale
worden gevangen zijn van uitnemen
de kwaliteit. Echt, met de vis is alles
O.K.
We gingen (en gaan) er van uit dat we te
doen hebben met mensen die deze dingen
ernstig nemen en we vroegen daarom (7) of
degenen die vruchten op veilingen aanvoer
den dat wel met een gerust hart deden; of
meenden ze dat ze, naar hun geweten, er ei
genlijk liever mee moesten stoppen.
Onze bezwaarde boer geeft daarop cynisch
ten antwoord:
Nee. Dit is niet mijn verantwoor
ding.
Het commentaar daarop laten we aan on
ze lezers over.
En als persoonlijke opmerking laat deze
informant weten:
Er lijden de laatste tijd in de om
geving toch wel opvallend veel men
sen aan kanker.
Een huisarts uit de gemeente zegt ons:
Dit is beslist niet waar. In een pe
riode van de laatste vijf jaar komen
er NIET meer gevallen voor. Wat
betreft leukaemie (bloedkanker) lig
gen we hier eerder onder dan op de
landelijke norm.
Hij wordt daarin bijgevallen door de pro
vinciale instantie voor milieuhygiëne:
Deze bewering is gewoon niet waar'.
Er zijn geen verschillen met de lan
delijke gegevens.
Uit de persoonlijke opmerkingen.
Daarvan maakten alle inzenders gebruik.
Samengevat:
Borsele is banger voor (de komende) ko
lencentrale dan voor de kerncentrale. De
eerste zal as geven met opslag dicht bij het
dorp.
Spaar Borsele voor demonstranten. Daar
van hebben we het meest last.
Ik weet zeker dat de meeste inwoners van
Borsele NIET tegen de komst van meer dan
twee kerncentrales zijn. Het wordt tijd dat
dit eens bekend wordt. Ook landelijk.
80 tot 90 procent van de bevolking maakt
zich geen zorgen over de bouw van een nieu
we kerncentrale. Wie er zich druk over ma
ken zijn geen autochtonen. We hebben meer
last gehad van de demonstranten dan van de
centrale. Bij een volgende demonstratie is de
kans groot dat de autochtonen en bloc op
treden tegen deze figuren.
Dat u hiernaar informeert is een goede zaak.
Misschien moest u iedereen schrijven met al
leen de vraag: ,,Is u ook voor kernenergie?"
o
Nog enkele antwoorden:
Ik eet het fruit liefst ongeschild.
Liever 10 kerncentrales dan 1 kolencentrale.
Oppervlaktewater is absoluut niet vervuild.
(Allen).
Schapen met uitvallende tanden? Dat is
onzin.
Last gehad van de centrale? Niemand (mi
nus één).
Zorgen over de kerncentrale? Niemand (mi
nus één).
Conclusies laten we graag aan de lezer over.
G.S. van 't Eindewege.
„Alle treinen rijden naar Zeeland"
door Joris van Hoedekenskerke.
Paperback. 23 X 151/2 cm, 95 blz.)
Markusse, Wissenkerke, prijs 26.25
„Doe nie zoo nochter! Dat kan toch nie
dat aolle treinen nae Zeeland rieë..." Nee,
voor de nuchteren is de titel van dit bundeltje
verhalen nonsens. Voor kinderen en andere
wijzen is het een gedroomde waarheid. En
wie een snel oog heeft als Joris van Hoede
kenskerke en bovendien een rappe pen han
teert, over een dikke woordenschat beschikt,
een goed geheugen heeft en „er wat van ma
ken kan" - die is de aangewezen persoon
om, wat nostalgisch én wat vooruitziend,
verhalen (en ook enkele gedichtjes - Zeeu
wen, blz. 89!) te schrijven over z ij n pro
vincie en z ij n Zeeuwen; om daarbij ook
nog wel eens buiten eigen gewest zijn aante
keningen te maken (dichter Achterberg,
Antwerpen).
En wie in deze bundel zo'n goeie 25 ver
halen leest heeft al snel een stille glimlach om
de mond vanwege de milde humor uit het
verleden en een enkele maal ook een flitsende
satire over hedendaagse situaties als Smit
Bolnes en Pechiney. 'n Smakelijk boekje.
Ook niet zonder gezonde kritiek. Wat is nu
van de hele inhoud het beste of het mooiste?
Och - oordeel daar liever zelf over en koop
het bundeltje dat ik graag aanbeveel.
Ksm.
6
