C. A. MES KOM'S UIT DE SCHADUW: De restaurator van de Zeeuwse Bibliotheek Weet Zeeland eigenlijk wel hoe bevoorrecht het is? Is Middelburg zich eigenlijk wel be wust van haar rijkdom? Niemand hoeft een Zeeuw er natuurlijk op te wijzen dat hij in een bijzonder hoekje van Nederland woont met ongekende vergezichten, schone stranden, zuivere luchten met statig klimmende wolken. Natuurlijk Zeeland is bevoorrecht en menigeen liet/laat zich hierover lyrisch uit. Niemand hoeft een Middelburger te wijzen op de onvervangbare sfeer van zijn stad met zóveel monumentpanden op zó'n kleine oppervlakte met het onvergelijkbare stadhuis als de parel in een open schelp. Maar, we hebben wat anders op het oog: DE ZEEUWSE BIBLIOTHEEK aan de Kousteen- sedijk. Hier, in onze hoofdstad; hier, in onze provincie. Want mede daardoor is Zeeland bevoorrecht; want zij hoort mede tot de rijkdom van Middelburg. Vergelijkingen met andere bibliotheken, zoals van de Technische Hogeschool te Delft, - de (oude) Koninklijke Bibliotheek van 's-Gravenhage, - de Gemeentebibliotheek aldaar (toch eens een bezienswaardigheid!), de nieuwe Haarlemse Bibliotheek, die van de Rijksuniversiteit te Leiden, .ze zijn gewaagd, maar verantwoord. De Zeeuwse Bibliotheek komt er uit als de absolute winnares. Hebben ze in Middelburg dan zo'n over weldigend boekenbestand? Neen, - dat hebben ze niet. Is de vloeroppervlakte zo veel groter dan elders? Neen, - dat zal wel niet. Is de Zeeuwse dan „opener" dan de Haar lemse? Zeker niet. Is de service er hartelij ker? De hulpvaardigheid jegens het publiek er groter? Nu twijfel ik even.... Om dan te zeggen: dat zou bést eens waar kunnen zijn.... Maar ja, - Hoe moet je onmeetbare din gen meten en onderling vergelijken? o Pas maanden na de ingebruikneming was ik in de gelegenheid om al dat mooie nieu we te bekijken. We begonnen in de kelders waar de klui zen zijn met onvervangbare boeken. Er valt een apart verhaal te schrijven over de binderij (waar intussen ieder boek bevei ligd is geworden tegen diefstal!) en waar af schuwelijk vandalisme wordt hersteld. Als dat tenminste nog mogelijk is. Wat zich aan het oog onttrekt. De chef van de binderij zegt, wat terloops misschien, dat bepaalde exemplaren naar ginds gaan, naar de man achter de glaswand. Naar de restaurator. Hij werkt in een stille werkplaats; of is het een laboratorium? Misschien het atelier van een kunstenaar? 'Wat hebt u daar een prachtige collectie leersoorten'. De restaurator, de heer C. A. Mes kijkt me opeens wat anders aan. 'Daar over heeft nog niemand ooit eerder iets gezegd....' We zijn hier in het heilige der heiligen van de hele instelling die Zeeuwse Bibliotheek heet. Wat we te zien krijgen is frappant, boei end, uniek, - alles tegelijk en wat de man doet in zijn afzondering is monnikenwerk. Dat is natuurlijk niet waar. Het is méér! De monniken-kunstenaars werkten met gaaf, nieuw materiaal. Heel misschien ge bruikten ze een perkament voor de tweede keer. Maar de restaurator krijgt in leer gebon den boeken die hier en daar nog een beetje aan elkaar hangen, die helemaal uit elkaar liggen, waar de ratten aan gevreten hebben, kaarten en illustraties die zwaar beschadigd zijn, folianten die langs de kanten zwart ge blakerd zijn, bladen die aangevreten zijn door insekten, bacteriën of schimmels, waar roest en vocht vernielend te werk gegaan zijn. Hij heeft een in leer gebonden exemplaar onder handen, een beetje kleiner dan een Statenbijbel. Het is uit de barbaarse brand van mei 1940 te voorschijn gekomen met ver koolde randen, gescheurde bladen en ook nog totaal doorweekt van het bluswater. En dan bovendien nog behept met alle ouder- domsverschijnselen van een zeer oud boek. Zou er niets aan gedaan worden, dan ging het hele, onvervangbare object, weliswaar uiterst langzaam, maar onontkoombaar ze ker, in een gewisse vernieling. En - voor zo ver bekend is dit het enige exemplaar ter wereld. Het ligt hier voor de afbraak. Tenzij.... Juist! En daar is de heer Mes voor. Hij restaureert niet alleen het leer van rug gen en banden, de gouden letters óp de ban den. Maar ook het papier met zijn verkool de randen en alle eerder genoemde gebreken. En zijn er nog veel exemplaren die op zo'n behandeling wachten? leder blad wordt droog afgedaan. 5

Tijdschriftenbank Zeeland

Zeeland Magazine / Veerse Meer Gids | 1986 | | pagina 5