70
langen in strijd. Over vaarten en tollen,b. v. ontstond
er naijver en botsing, en van hier verwijdering waar
onder hot verschil zich meer ontwikkelde.
Ieder gewestdit moeten wij niet vergelen schiep
vormde zich zelveen stond daardoor op zich zelve, zoo
lang er geen band wasdie ze vercenigde en het bij
zondere tot een algemeen belang deed zamenvloeijcn.
Hiertoe werd de grond gelegd door sommige Graven van
Holland en Zeeland, die door hun grooter gebied, rijk
dommen en enkelen door hunne talenten een zeker
overwigt (suprematie) op de andere gewesten kregen.
Men zag wel in, dat vereeniging nuttig zou zijn, doch
gehechtheid aan verkregene regten die men niet gaarne
hiervoor ten offer bragt, oude veten, en vrees voor aanma
tigingen van het magtige Hollandhielden van vereeni
ging terug ,tot dat de krachtige hand van den Bourgon
diër zoo verre reikte, om ook de meeste Noordelijke
Nederl. gewesten onder zijn bestuur te stellen, zoo dat
één Heer met verschillcndo titels werd erkend. Het ver
schil werd alzoo wel niet weggenomenmaar onschadelijk
gemaakt; soms door den Vorst ter bedwinging van elkan
der voor hem gebruikt; men leerde echter elkander
ontzien en noodig hebben. Men gevoelde meer en meer,
dat men in vele opzigten hetzelfde belang had. Dit bleek
vooral onder de regering van Fitirs van Spanje, die niet
alleen de bijzondere voorregten (privilegiën) der gewes
ten schond, maar het Neder landschewaarin allen den