1
117.
te dier zelfden tijde in Amsterdam, Leyden, Delft,
Gouda's Gravenhage Amersfoort en op andere
plaatsen voor het onderwijs is gedaan1Uit de
artikelen tot herstelling der groote school te 's Gra-
venhage ten jare 1536, deelen wij hiertoe slechts
het volgende medeOpdat die schoelmeesters
gehouden sullen wesen soo wel sorge te dragen
invloed der fraterhuizen op den wetenschappelijken en gods-
dienstigen toestand voornameijk van de Nederlanden na
de 14c. eeuw. Over thosias a KEJins als onderwijzer der
jeugdaldaar bladz. 280.
1. Men kan dit vinden in de Bijdragen betrekkelijk de
geschiedenis van opvoeding en onderwijs in de Nederlan
dendoor d. BUDDift'Gn 's Gravenh. 1843 en bij dbipiiat
bl. 232 vv. Wel waren er vroeger in de 14e- eeuw reeds
scholen maar men beoogde er minder uitbreiding van
kennis dan vermeerdering van grafelijke stedelijke en
geestelijke inkomsten mede. Het regt om school te houden
werd verpacht. Het schrijvers-ambachtdat van notaris of
secretaris was met dat van schoolmeester vereenigd Ja
zelfs nog vreemder werkzaamheden, om er eenig voordeel
uit te trekken waren er aan verbonden. Tot de attribu
ten van den schoolmeester of schrijver te Baarn behoorde
volgens privilegie van den bisschop van Utrecht van 28
Aug. 1428, het schouwen van de varkens! iiiiTKi de No-
bilitate p. 825. In later tijd is er nog wel eens wat vreemds
mede vereenigd en moesten de schoolmeesters daar ten
platten lande de school soms den geheelen zomer gesloten
was, er wat bij doen dat met hun hoofdwerk niet strookte
maar die tijden zijn gelukkig voorbij en wij hopen voor
altijd hoezeer thans de vrees hiervoor niet geheel is uit
gesloten.