6
15:1
7
bi
pus
Hl
ü-lijj:
iÜÜÜÜH
iSsisis
iMm.IT"
W'esthove 4,Berkenbosch 3,Oranje
zon 1) kan een opvallende afname
worden afgeleid.Ook elders in Ne
derland is een afname geconsta
teerd, vooral door het verdwijnen
van kruidenrijke hooilanden
(Teixeira,1979).De afname in de
duingebieden wordt in West-Neder
land toegeschreven aan verruigen
van de vegetatie en een toename
van de recreatie (VWG Avifauna
West-Nederland,1981.Dit lijkt
voor Walcheren niet geheel op te
gaan.Misschien dat ook bij deze
soort de oorzaken van de achter
uitgang meer in de overwinterings-
gebieden moeten worden gezocht.
tapult
figuur 9: Paapje eri Roodborsttapuit
Broedgevallen in 1981
Roodborsttapuit JSaxicola
torquataT
Van de Roodborsttapuit werd maar
één broedgeval met zekerheid vast
gesteld: op de golfbaan bij Dom
burg. In de duinen van Oranjezon
was op 15 maart een zingend manne
tje en op 2 april een paartje aan
wezig,doch later in het seizoen
zijn hier geen vogels meer gezien
Verder was de soort de gehele win
ter aanwezig op de Veerse dam, het
laatst op 27 maart.
Smulders en Joosse(1969) noemen
de soort broedvogel in de duin
streek (o.a. bij Vlissingen,Dis
hoek, Houtenburg, Valkenisse, West-
kapelle en Oranjezon) en in het
reservaat Rammekenshoek.In 1973
1977 werd de soort nog vastgestelc
in Oranjezon,bij Westkapelle en
bij Dishoek(Meininger, 1977)
De oorzaak voor dit snelle ver-1»
dwijnen van Walcheren zijn ondui
delijk. In Zeeuws-Vlaanderen heeft
de laatste jaren een toename
plaatsgevonden(Buise,1981).Elders
in de duinen van West-Nederland
treedt,op verschillende plaatsen,
zowel toe-als afname op (VWG Avi
fauna West-Nederland,1981)
Grauwe_klauwier JXanius collurio)
Van deze soort werd slechts Hén
mogelijk broedgeval vastgesteld
in de duinen van Oranjezon.
Smulders en Joosse(1969) noemen
broedgevallen in de binnenduin-
rand bij Vlissingen,Westduin,Val
kenisse, Hoogduin,Westhove,Berken
bosch, Oranjezon en Fort de Haeck.
Nog slechts enkele jaren terug
broedden er neg diverse paren in
de duinen van Walcheren(Meininger.
1977).Voor de .oorlog,maar ook nog
in de jaren zestig, zijn broedge
vallen vastgesteld in hagen (med.
A.J.H.Baron van Lynden,W.C.Mullié)
langs wegen op het "Platte van
Walcheren"
Al vanaf het begin van deze eeuw
vertonen de aantallen in Neder
land een afname,evenals elders in
Noordwest-Europa.De oorzaken van
deze afname zijn onbekend,maar ze
vormen waarschijnlijk een combi-'
natie van factoren,zoals het ver
dwijnen van ges-chikt habitat, ver
anderingen in de Afrikaanse over-
winteringsgebieden en het gebruik
van pesticiden(Teixeira,1979)
Ekster_ (Pica_pica)_
Van de Ekster werden 157-174
broedgevallen vastgesteld.Aange
zien ongeveer 23 km2 niet werd
geïnventariseerd, kan het totaal
aantal paren op Walcheren in 1981
op 165-200 worden gesteld.In fi
guur 10 is het aantal nesten per
km2 weergegeven.De hoogste dicht
heden werden vastgesteld in het
noordelijk duingebied en in de
duinen bij Valkenisse en Dishoek.
Buiten het duingebied is de soort
veel schaarser en op vrij veel
plaatsen ontbreekt hij geheel.De
gemiddelde dichtheid op Walcheren
(nog geen 1 paar per km2) is laag
vergeleken met die in andere de
len van Nederland(tot meer dan
10 paar per km2)Overigens is de
soort in heel Zuidwest-Nederland
relatief schaars en begint pas
de laatste jaren wat toe te nemen
De oorzaak van de geringe aantal-
jiri?:
—EH:
TjjTTÏM«TT
sSuHH:
PHHSSS
•aas* is
jttSSSSSjg
HttHt::::
ut
s:^:: a
jHiihia
SSHnHS
sHiS iü
ssiBHB
lën Eksters óp de Zeeuwse en Zuid
hollandse eilanden zijn niet ge
heel duidelijk.Het weinig voorko
men van hoge bomen door de inun
daties van 1944 en 1953 zullen
één oorzaak vormen.Daarnaast speelt
vervolging stellig een grote rol,
waarbij kolonisatiepogingen door
afschot in de kiem worden gesmoord
Dat de Ekster de laatste jaren op
Walcheren is toegenomen,staat vast
Smulders en Joosse(1969) noemen de
soort een vrij talrijke broedvogel
(21-80 paarvrijwel uitsluitend
van de duinstreek.In 1977 werd het
aantal broedparen voor geheel Zee
land op 150-250 geschat.De Ekster
kwam toen wel voor op het Platte
van Walcheren,maar ontbrak nog op
Zuid-Beveland en op grote delen
van Schouwen.
5
niet geïn
ventari
seerd
i 165-200
figuur 10: Ekster, aantal nesten per
km2 in 1981
Helaas wordt de Ekster nog steeds
vervolgd.In 1981 werden op diver
se plaatsen op Walcheren nesten
kapotgeschoten. Dat deze vervol
ging volkomen onterecht is,staat
inmiddels vast door een aantal
uitgebreide onderzoeken.Omdat Ek
sters wel eens eieren en jongen
van andere vogels eten werd (en
wordtlde soort schadelijk ge
acht. Een onderzoek van een groot
aantal Ekstermagen toonde aan dat
het voedsel vooral bestaat uit
plantaardig materiaal en insecten,
en maar voor een zeer klein deel
uit eieren en jongen van vogels
(0,07%I(Denneman,1981).Denneman
(1981) concludeert op basis van
zijn onderzoek en op gegevens uit
de literatuur dat afschot om rede
nen van bedreiging van de broed-
vogelstand onnodig is en niet in
overeenstemming met de feiten.
Een onderzoek naar het broedsuc-
ces in een voedselgebied van Ek
sters en Bonte kraai bij Berlijn
leverde als resultaat dat het
broedsucces normaal tot goed was
(Deckert, 1980)
Ten slotte dient te worden opge
merkt dat de oude nesten van Ek
ster en Zwarte kraai door Ransui
len en Torenvalken worden gebruJt.
De toename van de Ransuil op Wal
cheren (zie onder deze soort) staat
wellicht in verband met de toena
me van de Ekster.
Zwarte_kraai_(Corvus corone_corone
In 1981 werden 39-45 paar Zwarte
kraaien vastgesteld.Uit figuur 11
blijkt dat de soort vooral voor
komt in het noordelijk duingebied
en ontbreekt op grote delen van
Walcheren.
Smulders en Joosse(1969) noemen
in 1966 rond de 40 paren.Hieruit
blijkt dat de Zwarte kraai -in
tegenstelling tot de Ekster- niet
is toegenomen.
De oorzaak van het schaarse voor
komen op Walcheren (en elders in
Zeeland) is niet.duidelijk, maar
vervolging vanwege vermeende scha
delijkheid speelt stellig een rol
Hoewel ook kraaien af en toe wel
eieren en jonge vogels eten, be
staat het voeds.el vooral uit in
secten, aas en plantaardig materi
aal. Bij een onderzoek nabij Ber
lijn werd aangetoond dat slechts
0-7% van magen en braakballen
resten van eieren en vogels