Afwijkende Spreeuw bij Vlissingen^^^^^^^^
activiteiten van anderen
8 -
Op 6 augustus 1985 ontdekten Arjan Ovaa en Rutger van Ouwerkerk in
de Spuikom van Vlissingen een spreeuwachtige, die op het eerste ge
zicht sterk afweek van de andere aanwezige spreeuwen. De vogel
vloog steeds mee in een groep van 10-25 gewone Spreeuwen, Sturnus
vulgaris, en leek sterk op een onvolwassen Rose Spreeuw, Sturnus ro-
seus. Nadere observatie wees uit dat de vogel als een onvolwassen
leucistische Spreeuw gedetermineerd kon worden. Op 26 augustus werd
de vogel, die nog steeds op dezelfde plaats aanwezig was, door Paul
van Tuil en Peter Braam gefotografeerd.
Daar deze vogels in Nederland zeldzaam zijn en geen fotografisch ma
teriaal van levende exemplaren bekend is, lijkt het zinvol de be
langrijkste punten van verschil hier samengevat nader te bespreken.
De onvolwassen Rose spreeuw is licht crême-achtig van kleur en dus
zeer onopvallend tussen onvolwassen Spreeuwen. Daar altijd nog de
mogelijkheid van een onvolwassen leucistische spreeuw openblijft
dienen de volgende kenmerken gecontroleerd te worden om tot een jui
ste determinatie te komen (cf. Van den Berg, 1982):
a. snavel
b. koppatroon
c. vleugel- en staartpennen
d. vleugeldekveren
ad.a: de snavel van de onvolwassen Rose spreeuw is kort en dik als
van een lijsterachtige (gebogen culmen), in kleur variërend
van zwart met gele basis tot volledig geel. De snavel van een
onvolwassen leucistische spreeuw heeft de typische lange,
slanke vorm met een overwegend recht culmen.De kleur is zwart.
ad.b: terwijl de kopkleur van de onvolwassen Rose spreeuw egaal
bleek is, heeft de onvolwassen leucistische Spreeuw een meer
uitgesproken, donkerder afgetekende oorstreek en teugel. De
indruk bestaat dat de mate van leucisme hierop sterk van in
vloed is.
ad.cde vleugel- en staartpennen zijn bij de onvolwassen Rose
spreeuw donkerder en contrasteren zodoende zowel zittend als
in vlucht met het lichtere lichaam (Walsh, 1976Dit in tegen
stelling tot de onvolwassen leucistische Spreeuw, bij welke de
pennen juist even licht tot lichter en in de vlucht zelfs
doorschijnend zijn.
ad.d: de (middelste) vleugeldekveren van de onvolwassen Rose spreeuw
zijn licht gezoomd. Bij de onvolwassen leucistische Spreeuw
zijn de vleugeldekveren geheel egaal.
De vogel in de Spuikom van Vlissingen vertoonde alle kenmerken van
een onvolwassen leucistische Spreeuw. In de praktijk bleken vooral
snavelvorm en de lichte kleur van de vleugelpennen het nuttigst te
zijn voor snelle uitsluiting van een onvolwassen Rose spreeuw.
Tot slot lijkt het nuttig er op te wijzen dat ook afwijkende adulte
Spreeuwen door partieel leucisme op een adulte Rose spreeuw kun
nen lijken. Voor een bespreking hiervan kan verwezen worden naar De
Knijff (1982) en Knox(197 9)Ook hier speelt o.a. de snavel een rol
bij het uitsluiten van een adulte Rose spreeuw.In de toekomst lijkt
het dus verstandig niet alleen Spreeuwen te controleren op eventuele
Rose spreeuwen, maar belangrijker nog: óók andersom!
Literatuur:
Berg, A.B. van den, 1982. Identification of juvenile Rose-coloured
Starling. Dutch Birding 4: 60-62.
Knox, A.G., 1979. Partially leucistic Starling resembling Rose-
coloured Starling. British Birds 72: 79-80.
- y -
Knijff, P.de, 1982. Afwijkende Spreeuw bij Huizen in augustus 1981.
Dutch Birding 4: 135-136.
Walsh, T.A., 1976. The pale rump of juvenile Rose-coloured Star
ling. British Birds 69: 222.
Peter Braam, Chopinlaan 123, 4384 KX Vlissingen.Tel.01184- 70316.
7 december: landelijke contactdag
De landelijke SOVON-contactdag voor vogelwerkgroepen en
vogelaars trok in 1984 zo'n 500 belangstellenden. Een be
wijs van de waarde van zo'n jaarlijkse contactdag!
Voor 1985 is de contactdag gepland op zaterdag_7_december
as. in Cultureel centrum De Reehorst in Ede TBennelcomse-
weg 24, op zo'n 500 meter ten zuiden van het station Ede-
Wageningen).Zaal open: 9.30 uur;aanvang programma:10.15 u.
De onderwerpen van de lezingen en de te behandelen pro
jecten waren op moment van typen van deze aankondiging
nog niet bekend, maar zullen zeker ook nu weer interes
sant zijn (1984: weidevogels; B-project vogeltrektellen;
de futengroep). Met posters wordt informatie verstrekt
over SOVON-projecten en andere onderzoeken. Verder is er
aandacht voor boekenverkoop, Nederlandstalige tijdschrif
ten, kijkers en kleding.
Wie belangstelling heeft kan op de maandelijkse bijeen
komsten van de VWG wellicht eens peilen of er gelegenheid
is samen te reizen (goedkoper en gezelliger!.Wie met de
trein gaat kan NS-reductiebonnen verkrijgen bij SOVON,
p/a Vogelbescherming, Driebergseweg 16C,3708 JB Zeist.
3 0 november: studiedag Vogels in veranderend duinmilieu
De Werkgroep Berkheide organiseert op zaterdag_30 novem
ber as^ in Leiden een studiedag over de belangrijkste
ontwTkkelingen die het duin beïnvloeden.Die ontwikkelin
gen (zoals de invloeden van waterwinning, recreatie,pre-
datoren als vossen e.d.worden toegelicht aan de hand
van de gevolgen voor de vogelstand.
Er zijn zeven deskundigen, die inleidingen verzorgen.
Men kan aan deze studiedag (die van 10 tot 16.30 uur
duurt) deelnemen door overmaking van 6,-r (inclusief
koffie en thee) of 11,- (idem èn voor verslag) op
giro 3877722 t.n.v. Werkgroep Berkheide, postbus 11059,
Leiden.Graag vóór 5 november.Telinformatie071-131800.
Ook hier geldt: informeer bij andere leden van de Vogel
werkgroep of ook zij belangstelling hebben.Dat drukt de
kosten!
Na overmaking deelnamekosten ontvangt men informatie.