Terugmeldingen van geringde vogels'
o, 4 A
o, n
o, n
--
len tot welke soort de overledem heeft behoord.
Nadat een deel van de bij Nieuw!and verzamelde mat minitieus was door
zocht en de diverse schedels bekeken, kon een overzichtje gemaakt wor
den van de verhouding waarin de verschillende soorten werden aangetrof
fen (tabel 1Omdat niet van elke soort evenveel boven-en onderkaken
werden gevonden, zijn deze apart vermeld.
Met een variatie op een bekend Nederlands gezegde geldt voor de Kerk
uil: de gelegenheid maakt de maaltijd.Algemene soorten als Veldmuis en
Bosspitsmuis prijken dan ook hoog op het lijstje. De Bosmuis is 'even
eens een algemene soort maar wordt door de Kerkuil minder gevangen, om
dat dit knaagdier vooral in dichte begroeiingen vertoeft. Kerkuilen
jagen hoofdzakelijk in open terrein. Door de gunstige verhouding van
vleugeloppervlak en gewicht zijn ze in staat om zich veel langzamer
dan bijvoorbeeld een Velduil door de lucht te bewegen. Daarbij kunnen
ze de bewegingen van een potentieel slachtoffer enige tijd nauwkeurig
volgen. )mdat geen zware vleugelslagen nodig zijn en de veren van ge
luiddempende aangroeisels voorzien zijn, kan de uil zich vrijwel ge-
luis loos voortbewegen.Daarbij wordt vaak keer oo keer een favoriete
route gevolgd.
Huisspitsmuizen leven in zogenaamde overhoekjes bij boerderijen en ook
de mussen en ratten zijn dicht bij de schuur te vinden. Erg talrijk zijn
de ratten niet in de etensresten net als de kleine soorten muizen.Hun
vermoedelijk lage aantal en minder goede vangbaarheid zullen daar debet
aan zijn.
Kerkuilen zijn, behoudens sommige gespecialiseerde
exemplaren, geen echte vogelvangersOfschoon op kor
te vluchten wel snelheden tot 80 kiy^u werden geme
ten is de trage vlucht minder geschikt voor de jacht
op vogels. Wel is bekend dat Kerkuilen soms met op
zet een slaapplaats van mussen of spreeuwen in beroe
ring brengen door met de vleugels tegen het geblader-
aardmuis te te slaan« Aardig is de aanwezigheid van Aardmuis-
schedels: voor het eerst in 1981 stelde Bert van de
Hoef vast, dat deze soort op Walcheren voorkomt (lit.4).Hij vond de
schedels in braakballen van Ransuilen bij Fort Rammekens en ving er
twee exemplaren. De Aardmuis is vooral te vinden in vochtig terrein
met bijvoorbeeld een begroeiing van hoog, ruig gras. Wellicht jaagt
"onze uil" bij gelegenheid dan ook bij het Fort.
Overigens is de bouw van een Kerkuil zodanig, dat lange vluchten min
der vaak gemaakt worden. De vleugels die een langzame en stille vlucht
mogelijk maken betekenen tegelijkertijd een minder efficiënte vliegwij-
ze wanneer snelheid en afstand een rol gaan spelen. In verband daarmee
is een Kerkuilenterritorium dan ook niet groot.
Kaken
boven
Li onder
Re-onder
Veldmuis
42, 3%
43,6%
43, 6%
Huisspitsmuis
30, 6
22, 1
25, 2
Bosspitsmuis
18, 2
15, 1
11,7
Aardmuis
4, 9
9, 7
8, 6
Bosmuis
2, 9
4, 0
7, 9
Huismuis
0, 3
1, 0
1,5
Dwergmuis
0, 0
0, 7
0, 4
Zwarte rat
0, 3
0, 7
Dwergspitsmuis
0, 3
0, 0
0, 0
Waterspitsmuis
0, 0
9,4
Woelrat
0, 0
0, 4
'lus 13 boven- en 9
onderkaken
aantal kaken:
boven 3 07
Li-onder 298
Re-onder 266
3
De weinig kieskeurigs houding waar het het voedselaanb>d betreft in de
vorm van zoogdieren, de niet al te sterke maagsappen en de geringe
reikwijdte van het fourageergebied naken de Kerkuil tot favoriet wan
neer v/e een indruk willen krijgen van de verschillende so nrben kleine
zoogdieren in een bepaald gebied.De gegevens van deze braakbalanalyse
zijn daarom geschikt oni bij te dragen aan de versnreidingsatlas voor
Nederlandse zoogdieren waaraan thans gewerkt wordt. Tellen we hierbij
op dat we iets rneer te weten zijn gekomen over zowel de jager (de Kerk
uil) als over de bejaagde vogels, dan kun je zeggen dat het braakbal-
mes zelfs aan drie kanten snijdt.
De knaagdieren onder de muizen zijn groter van formaat dan de insecten
etende spitsmuizen. Het is voor de uil dus interessanter >n de knagers
te vangen. Gebleken is dan ook, dat wanneer voldoende knagers v >orhan-
den zijn, deze het grootste deel van de maaltijd vullen. In tijden waar
in er weinig knaagdieren aanwezig zijn, moeten de Kerkuilen zich "behel
pen" met de kleinere spitsmuizen. Wanneer regelmatig de menu-samenstel
ling van de uilen wordt onderzocht moet het dan ^ok-mogel ijk zijn een
indruk te krijgen van het mei en wee, op voedselgebied althans, van deze
Kat-üultjes
Literatuur:
1! Bunn.D.S.A.B.Warburton R.D.S.Wil son, 1932. The Barn Ml
2^ Husson,A. 4.1962.Het determineren van schedel resten van zoogdieren
in braakballen van uilen.
31 ftraeten. E.van der, 1978.Tabel voor braakballenonderzoek.
4) -laasP.1933.Een onderzoek naar het voorkomen van muizen ip Walcheren.
Fred Twisk, Minaret in, 4336 JB middelburg, tel. r118"- 2373|i.
Kanoetstrandloper (calidris canutus)
1. K-7 92.581 - 2kj 120286
Arnhem 27 0236
JT 1 km.
Kokmeeuw (Larus ridibundus
1. 3.050.200 - pull. 220663
Arnhem 030186
JM 221 km
2. 3.178.0C0
Arnhem
JM 38 km
- pull. 170L77
110186
De Slurf, Wilhelminadorp
Slikken van Kats
dood gevonden, vers
Posthuiswad, Vlieland
Kerncentrale Borssele
dood gevonden, vers
Saeftinge,Zeeuwsch-Vlaanderen
Schorerpolder, Vlissingen-Oost
dood gevonden, niet vers
Scholekster (Haematopus ostralegus)
In de afgelopen winter zijn vooral onder deze soort veel slachtoffers
gevallen. Bij de opstelling van dit overzicht waren van 37 dood gevon
den geringle Scholeksters de gegevens binnen. 26 waren er geringd door
de Ringgroep van het Delta Instituut voor Hydrobiologisch Onderzoek in
Yerseke.Deze ringgroep houdt zich bezig met een onderzoek naar de ver
plaatsingen van steltlopers binnen het Deltagebied, dit in het kader
van een onderzoek naar de gevolgen van de afsluiting van de "los terschei -
de d.m.v. een "open" dam.Sainengevat geven de ringgegevens van deze 2t
het volgende beeld. 18 vogels werden binnen een jaar teruggemeld en 8
binnen twee jaar. Be afstand van ringplaats tot vindplaats bedroeg ge
middeld 14 km.Welke leeftijd hadden de vogels op de vinddatum bereikt?
Drie vogels waren nog geen jaar oud, de overige varieerden in leeftijd
van na het tweede kalenderjaar tot na het vierde kalenderjaar.
De volgende elf Scholeksters waren alle ouder dan één jaar;enkele bereik
ten een zeer respectabele leeftijd.
