een nieuwe
avifauna van Walcheren
5
orde zou dus moeten worden, vap vroeg naar laat: Walcheren-Twente-
Eemshaven. Of deze hypothese klopt zal uit de geqeveris blijken (bij
de toets zijn alleen soorten met drie data betrokken).
tabel fenoloqie 1986
soort
Walcheren
Score
Twente
Score
Eemshaven
Score
Zomertaling
25-4,2ex Zuid-Sloe
18-4
Boomvalk
25-4,1 ex Westhove
2
9-4
1
30-4
3
Kleine plevier
28-3,1 ex Ritthem
Strandplevier
28-3,1 ex Sloehaven
16-5
Groenpootruiter
2-4,1 ex Westkapelle
18-4
Regenwulp
16-3,1 ex Westkapelle
23-4
Grutto
8-3,1 ex Westkapelle
1
15-3
2
15-3
2
Visdief
,1 ex Vlissingen
29-3
Grote stern
28-3,1 ex Westkapelle
Dwergstern
25-4,2 ex Sloehaven
12-5
Zwarte stern
21-4,2 ex Westkapelle
30-4
Tortelduif
12-4,1 ex Westkapelle
1
28-4
3
19-4
2
Koekoek
21-4,1 ex Rammekens
1
29-4
2
5-5
3
Gierzwaluw
25-4,1 ex Koudekerke
1
1-5
2
3-5
3
Boerenzwaluw
14-4, 1 ex Middelburg
2
4-4
1
19-4
3
Huiszwaluw
12-4,1 ex Westkapelle
1
19-4
2
30-4
3
□everzwaluw
25-4,1 ex Zoutelande
1
26-4
2
2-5
3
Boompieper
1-4,1 ex Middelplaten
1
18-4
2
20-4
3
Witte kwikstaart
8-3,1 ex Westkapelle
10-3
Gele kwikstaart
4-4,1 ex Westkapelle
2
28-3
1
18-4
3
Sprinkhaanrietzanger
15-4,1 ex Ter Hooge
1
30-4
2
3-5
3
Kleine karekiet
5-5,1 ex Domburg
1
7-5
2
12-5
3
Bosrietzanger
16-5,1 ex Westkapelle
3
4-5
1
12-5
2
Rietzanger
7-5,1 ex Totalplas
13-5
Spotvogel
7-5,1 ex Middelburg
2
3-5
1
10-5
3
Gfasmus
26-4,1 ex Oranjezon
2
24-4
1
28-4
3
Braamsluiper
19-4,1 ex Westkapelle
2
16-4
1
22-4
3
Tuinfluiter
30-4,1 ex Oostk^pelle
1
4-5
2
11-5
3
Zwartkop
9-4,2 ex Klein-Valken
2
30-3
1
18-4
3
Fitis
5-4,1 ex Toorenvliedt
2
1-4
1
23-4
3
Tjiftjaf
9-3,1 ex Vlissingen
1
17-3
2
22-3
3
Fluiter
1-5,1 ex Valkenisse
2
28-4
1
14-5
3
Grvliegenvanger
1-5,1 ex Valkenisse
2
4-4
1
8-5
3
Bonte vliegenvanger
2-5,1 ex Rammekens
2
16-4
1
28-4
3
Tapuit
16-3,1 ex Westkapelle
1
26-4
3
3-4
2
Paapje
3-4,1 ex Middelplaten
1
17-4
2
3-5
3
Gekr.roodstaart
24-4, 1 ex Westkapelle
3
20-3
2
15-3
1
Zwarte roodstaart
14-4,1 ex Vlissingen
2
13-3
1
18-4
3
Nachtegaal
25-4,1 ex Oostkapelle
26-4
Beflijster
18-4,1 ex M'burg/Oostk.
Wielewaal
7-5,1 ex Toorenvliedt
2
26-4
1
25-5
3
Totaal
45
44
78
Het is duidelijk, dat de Eemshaven het gebied is, waar de vogels het
laatst opgemerkt wordenTwente en Walcheren maken niet veel verschil,
hoewel de onderlinge afstand toch vrij groot is. Een verklaring van
dit resultaat zou kunnen zijn,dat soorten die veel in een bepaalde
streek van Nederland voorkomen, daar eerder zullen opvallen.Het is
inderdaad opvallend dat echte bosvogels eerder worden gezien in
Twente dan op Walcheren(Bonte vliegenvanger, Zwartkop bv.). Hoewel
de genoemde zuid-noord gradiënt wel te bespeuren is lijkt het voor
veel soorten goed mogelijk dat onder goede trekomstandigheden geheel
Nederland in één trekgolf ais het ware overspoeld wordt.
Interpretatie
De resultaten van dit onderzoekje moeten met het nodige voorbehoud
bekeken worden. Er zijn namelijk nogal wat factoren die de gegevens
sterk beïnvloed kunnen hebben en/of vergelijking met andere gebieden
moeilijker maken:
- ten eerste is het mogelijk dat sommige soorten verkeerd zijn gede
termineerd, een steeds reële mogelijkheiddie ons door de mate van
ervarenheid van de waarnemers in ieder geval voor Walcheren vrij ge
ring lijkt;
- verder kunnen extreem vroege waarnemingen het "normale" beeld sterk
beïnvloeden. Onderzoek over meerdere jaren zoü dit kunnen bevestigen;
-in veel gevallen is het "weekend"-effect goed merkbaar: veel vogels
lijken juist het weekeinde uitverkoren te hebben om op een bepaalde
plaats op te duiken;
- tenslotte kan men slechts gissen naar het aantal actieve fenologie-
soortenjagers en naar de zoekfrekwentie in de verschillende gebieden.
Niettemin lijkt het ons de moeite waard om in de komende jaren door
te gaan met het verzamelen van fenologiegegevens
Medewerkers
de volgende personen verleenden hun medewerking door het verstrek
ken van hun waarnemingsgegevensJan HengstSander LilipalyKoos
Minnaar Rutger v.an Ouwerkerk dhr Schaap Erik Sanders;Ben Smulders;
Jos TramperjPaul van Tuil;Jaco Walhout ;Jan Willemse en de samenstel
lers yan dit verslag: Gido Davidse en Arjan Ovaa.
Op initiatief van enkele Walcherse vogelaars is het idee ontstaan om
een nieuwe Avifaunè 'Van Walcheren te maken.Voor er echter zo'n boek
werk gereed is moet er nog zeer veel werk verzet wordenHieronder zal
ik samenvatten wat er zoal moet gebeuren.
Doel is het verzamelenrangschikken en uitwerken van zoveel mogelijk
gegevens en waarnemingen van alle op Walcheren waargenomen vogelsoor
ten.Om te beginnen is dus het verzamelen van gegevens nodig, daarna
moet het rangschikken en uitwerken volgen.
Bronnen kunnen zijn:-privé dagboeken van vogelaars (ook de dagboeken
van bv. Lebret of van vogelaars die Walcheren slechts incidenteel
bezoeken kunnen veel informatie verschaffen);
-vogeltijdschri f ten (met name "Het Vogel jaar" "Limosa" "Ardea" en
"Dutch Birding";
-inventarisatie-,broedvogel- en vogeltrekverslagen van Walcheren
(zoals inventarisatie van Oranjezon en zeetrekverslagen van Westka-
p e 11 e);
-boeken (broedvogel atlas, de nög te verschijnen trekvogel at las (beide
van SOVON), enz.;
-nog in de toekomst te houden tellingen (hierbij denk iK in ieder ge
val aan een telling van alle vogelsin elk seizoen en indien mogelijk
in elke maand in 1988en 1989;
-"verenigingen" op Walcheren die zich bezighouden
met vogel studie(NJN, Rijk swa te rstaat, Staatsbosbe
heer KNNV ed
-oude Avifauna van Walcheren, die loopt t/m 1969.
Van de volgende soorten is het de bedoeling alle
waarnemingen (vanaf 1969) tot en met 1989 te ver
zamelen.In ieder geval alle dwaalgasten en voorts: