r
voorkomen en herkennen™~"™~"~77
van bijzondere meeuwen op Walcheren (2)
13
GROTE BURGEMEESTER (Larus hyperboreus)
herkenning
Evenals de reeds besproken
Zwartkopmeeuw wordt de Grote
burgemeester door veel waarne
mers over het hoofd gezien.
Ook worden leucistische en al-
binistische Zilvermeeuwen soms
voor Grote burgemeesters aan
gezien. Hieronder volgt een op
somming van de beste kenmerken.
Over het algemeen is de Grote
burgemeester groter en een
stuk zwaarder van bouw dan de
Zilvermeeuw (38-69 cm. versus
53-39 cm).De kop is groot,
hoekig en afgeplat,de snavel
is groot en zwaar. In rust rei
ken de vleugels maar iets voor
bij de staart.
Voorkomen Grote Burgemeester
op Walcheren
15 1
Adulte vogels in zomerkleed zijn
op de mantel ,rug en vleugels
lichter grijs van kleur dan adul
te Zilvermeeuwen. De armpennen hebben witte toppen die in vlucht de
witte vleugelachterrand vormen. De handpennen zijn geheel wit. De sna
vel is geel met een grote rode vlek op de ondersnavel, de poten zijn
roze. De iris is lichtgeel, evenals de nauwelijks zichtbare oogring.
Adulte vogels in winterkleed hebben een zwaar bruingestreepte kop.
Vogels in le winterkleed zijn geheel crèmekleurig gestreept (veel
lichter dan juveniele Zilvermeeuwen).De staart en de armpennen zijn
iets lichter van kleur en de handpennen zijn helderwit.De snavel is
voor tweederde deel roze of bleekbruin van kleur met een zwarte punt.
In le zomerkleed komt er wat meer wit in het kleed van de vogel.Het
oog is donker, evenals bij le jaars vogels in winterkleed.2e Jaars
vogels zjn over het algemeen geheel vuilwit met variabele lichtbruine
tekening op met name de kop en de onderdelenDe witte handpennen
blijven duidelijk afsteken tegen de rest van de vleugels.De iris is bij
2e jaarsvogels meestal al licht.3e Jaarsvogels lijken veel op adulte
vogels. De vleugels beginnen evenals de mantel en rug lichtgrijs te
worden (met uitzondering van de handpennen uiteraard) en de snavel
is geel met meestal een brede zwarte band en een gele top. Het geluid
van de Grote burgemeester lijkt veel op dat van de Zilvermeeuw maar
is iets lager en heser van toon.
Voorkomen
De Grote burgemeester broedt langs de kusten in het hoge noorden,
zuidelijk tot in Labrador, Zuid-Groenland en IJsland. Veel vogels o
verwinteren langs de noordelijkste ijsvrije kusten; andere, voornamelijk
onvolwassen vogels, trekken zuidwaarts tot in het zuidelijke Noord
zeegebied (Cramp Simmons1983Ten zuiden van België is deze soort
zeer zeldzaam. Zu nu en dan worden overzomerende vogels opgemerkt.
In Nederland wordt de soort vooral waargenomen van oktober tot in
april. De aantallen variëren van jaar tot jaar sterk (ca 10- 30 per
jaar)
i t m A m j
A 3 o D "b
11 io Tj o> i' cy
Voorkomen van Grote Burgemeester
per jaar op Walcheren
Voorkomen van de Grote Burgemeester per
maand op Walcheren gedurende 1976-1988
le jrs. um- 2e jrs.H= adult.
Voorkomen op Walcheren
Tot en met september 1988 werden van deze soort ongeveer 34 verschil
lende exemplaren op Walcheren vastgesteldVaak was het moeilijk om uit
te maken of er sprake was van één of meerdere exemplaren bij dicht op
elkaar volgende waarnemingen op dezelfde plaats. Voor 1981 is deze
soort, voor zover mij bekend, zes maal op Walcheren vastgesteld, nl.
19/1/16: 1 ex Westkapelle (van Oordt29/12/231 ex Domburg (Ardea
13);24/4/571 le jrs VeereT Lebretokt19571 ex Boulevard Vlis-
singen NJN 22/1/60lex Vlissingen (Van I renSmul ders25/11/76:
1 le jrs Westkapelle P Me in inger Vana f 1981 is de soort jaarlijks
op Walcheren vastgesteld. Alle waarnemingen werden gedaan tussen 26
september en 24 april. Slechts één maal werd een adulte vogel waarge
nomen (26/10/84: 1 ad. Z langs Westkapelle, Erik Sanders,Paul van
Tuil,Jaco Walhout). Verder werd twee maal een 2e jrs vogel waargeno
men; de overige betroffen alle le jrs vogels. Voor het maandelijks en
jaarlijks voorkomen; zie bovenstaande figuren.
Opjnerking; albinistische of leucistische Zilvermeeuwen kunnen van de
Grote burgemeester worden onderscheiden aan de hand van de kleurver-
deling op de snavel en aan het ontbreken van contrast tussen de hand
pennen en de rest van de bovenvleugelOp 12/11/87 nam Jaco Walhout
waarschijnlijk een kruising waar van Grote burgemeester x Zilvermeeuw
te Westkapelle. Deze vogel had lichtgrijze toppen aan de handpennen.
KLEINE BURGEMEESTER (Larus glaucoides)
herkenning
Deze soort lijkt veel op de Grote burgemeester, maar is een stuk klei
ner (51-57 cm), ongeveer even groot als of iets kleiner dan de Zil
vermeeuw Kenmerkend voor deze soort zijn de ronde, stormmeeuwachtige
kop, die de vogel een veel vriendelijker gezichtsuitdrukking geeft
dan zijn grotere soortgenoot, de korte smalle snavel en de lange smal
le vleugels die in rust ver voorbij de staart reiken.Vogels in zit
lijken hierdoor erg slank.
Zowel adulte als 3e jrs vogels verschillen afgezien van bovengenoem
de kenmerken niet of nauwelijks van Grote burgemeesters van dezelfde
leeftijd, le Jaars kleine burgemeesters zijn over het algemeen iets
donkerder grijsbruin van kleur dan le jrs Grote burgemeesters. Een
goed kenmerk is de kleurverdeling van desnavel: alleen de basis van
de snavel is roze-achtig van kleur, terwijl minimaal de helft tot twee
derde van de snavel donker gekleurd is. Zowel le als 2e jrs Kleine
burgemeesters hebben een donkere iris. Een 2e jrs Kleine burgemeester
heeft vaak nog een grijsbruine tekening op de kop en onderdelen en
ook nog vaag op de bovendelen.
Voorkomen
Broedvogel van het hoge noorden (Groenland). Wintergast in noordel ij k
