resultaten simultaantelling oktober 1990
Op zondag 21 oktober 1990
vond een in het kader van de
avifauna georganiseerde
simultaantelling plaats op
Walcheren. Op 8 posten (zie
figuur 1) werden van 07.15
tot 09.45 uur per kwartier
de overtrekkende vogels
geregistreerd, waarbij zo
nauwkeurig mogelijk de
trekrichting werd genoteerd.
De tellers zullen zich deze
dag met name herinneren door
de ijzige oostenwind,
waardoor 2,5 uur tellen een
ware beproeving was. De
resultaten zijn echter erg
interessant en volgend jaar
zal getracht worden een
reeks simultaantel1ingen te
organiseren, zowel in voor
als najaar.
In dit artikel probeer ik
voor een aantal soorten een beeld te schetsen
over Walcheren verloopt. De tellingen lenen
meerdere doeleinden.
Overzicht telposten
van hoe de trek
zich echter voor
Allereerst wil ik de ligging van de telposten kort bespreken:
1) Veerse Dam: De telpost bevond zich ter hoogte van "Fort
Den Haeck"
Hierdoor kunnen over zee en over het Veerse
Meer vliegende soorten zijn gemist.
Vanaf "Hoogduin" was het uitzicht over land en
zee goed.
Door de breedte van het bos werden mogelijk
zangvogels gemist.
Telpost op hoge duintop bij "Het Zuiderhoofd"
Uitzicht over zee en land goed.
Kruising Baaiweg/ Houtenburgweg, midden in de
polder
Wegen met circa 3 meter hoge wegbermbegroei
ing. Uitzicht goed.
5) ZandvoortsewegMidden in weidelandschap. Wegbermbeplanting
ontbreekt hier.
Telpost in tuin langs de Vroonweg op circa 300
meter van de duinen. Over de duinen vliegende
zangvogels waarschijnlijk grotendeels gemist.
Telpost gelegen achter het Nollebos te
Vlissingen. Goed zicht over zee en land.
8) Zeedijk Ritthem: Goed uitzicht over zowel land als Schelde.
Te11ersJos Tramper (1), Jan Hengst (2), Gido Davidse (3), Jaco.
Walhout (4), Arjen van Gilst (5), Jan Willemse (6), Sander Lili-
paly (7) en Fred Twisk (8)
Telervaring en soortenkennis zijn mogelijk van invloed geweest op
de aantallen vastgestelde vogelsoorten.
2Domburg
3) Westkapelle:
4) Meliskerke:
6) Valkenisse:
7) Nolledijk:
23
Soortbesprekinq
Aalscholver: (n=523)99% van de Aalscholvers werd op de aan de
kust gelegen posten genoteerd (figuur 2). De aantallen per post
aan de zuidwestkust ontlopen elkaar niet veel. 12 vogels werden
binnen hetzelfde kwartier gezien te Domburg en te Westkapelle. De
meeste vogels bij de Veerse Dam werden in het laatste kwartier
gezien en zullen zodoende niet meer op andere telposten gezien
kunnen zijn. Bij Ritthem passeerden de meeste Aalscholvers (240
waarvan 155 tussen 9.00 en 9.15 uur). Aalscholvers trokken hoofd
zakelijk in groepsverband.
Kievit(n=1081). Figuur 3 schetst een interessant beeld; de
noordwestkust van Walcheren wordt gemeden, terwijl met name de
meer landinwaarts gelegen posten alsmede de telpost te Ritthem
hoog scoren. De vrij lage aantallen te Vlissingen duiden erop dat
het merendeel van de Kievitten reeds ten noorden van Vlissingen
oversteekt naar Vlaanderen.
Kokmeeuw:(n=771)Deze soort werd op slechts 4 telposten geteld
(figuur 4). De aantallen per telpost komen ver overeen. Ook bij
deze soort blijkt dat de trek zich voor een groot deel boven land
afspeelt
Houtduif(n=296)Op veel posten, m.u.v. de noordelijke, werden
groepen Houtduiven waargenomen. Figuur 5 geeft geen duidelijke
trekrichting aan wat suggereert dat de waargenomen Houtduiven
vogels zijn die zich van hun slaapplaats naar hun voedselgebieden
begeven. 79% van de waargenomen Houtduiven werd in de eerste
helft van de telling waargenomen, wat deze suggestie ondersteunt.
Veldleeuwerik: (n=1485)Enige weken voor de simultaantelling
registreerden Arjen en Sander veel overtrekkende Veldleeuwerikken
over de Zandvoortseweg op Midden Walcheren. Figuur 6 ondersteunt
de gedachte dat het gros van de Veldleeuwerikken dwars over
Walcheren trekt. Met maar liefst 573 ex. steekt de telpost Zand
voortseweg met kop en schouders boven de andere uit. Ook bij deze
soort blijkt dat de grote aantallen van Noord- en midden-Wa1cheren
Vlissingen niet bereiken, wat aangeeft dat de vogels reeds noorde
lijker de oversteek wagen. Tijdens een telling op 14 oktober op
de Nolledijk bleek 75% van de circa 400 waargenomen Veldleeuweri
kken rechtstreeks in zuidelijke tot zuidwestelijke richting
haaks op de kust) te vliegen. Tijdens de simultaantelling was dat
op dezelfde post slechts 14%. Opmerkelijk is dat te Ritthem 31
van de vogels in oostelijke richting vloog. Mogelijk zijn dit
vogels die niet trekken, of exemplaren die de oversteek niet
aandurven
Graspieper(n=223)Hoewel de hoofdmacht van deze soort begin
oktober ons landje reeds passeerde kan uit de waargenomen aantal
len toch nog gedistilleerd worden dat de meeste Graspiepers de
kustlijn volgen i.t.t. bovengenoemde soort. Vanwaar dit verschil?
Mogelijk heeft dit te maken met de vlieghoogte; Veldleeuwerikken
vlogen aanmerkelijk hoger als Graspiepers. Evenals bij bovenge
noemde soort is er weinig eensgezindheid bij de vogels te Ritthem
(zie figuur 7)
Zanglijster Koperwiek: (n=845) Deze voor veel tellers moeilijk
uit elkaar te houden soorten (althans in vlucht) zijn gecombineerd
in figuur 8 en zijn een mooi voorbeeld van gestuwde trek langs de
Walcherse zuidwestkust. De lage aantallen bij Domburg en Westka
pel le zijn mogelijk te verklaren door de feiten dat de groenstrook
(bos) bij beide telposten breed is en dat beide sooren bij voor
keur laag over de bomen vliegen. Hierdoor kunnen veel vogels
24
f
