AMERIKAANSE KLEINE GOUDPLEVIER
Lekker scherp teruggekomen van de vakantie, lette ik goed op een mooie
akker, nog bijna kaal met opkomende bietenplantjes en een aantrekkelijk
plasje, op de hoek van de Zandvoortweg en de Osseribergweg. Op 24 mei waren
hier 's ochtends om half acht 3 Bontbekplevieren en 3 Bonte Strandlopers
aanwezig. Toen ik om 17.30 uur hier weer langs kwam van mijn werk, speurde
ik deze akker nog eens af. Terwijl ik door de verrekijker naar 2 Zilver
plevieren keek, vloog daar achter langs opeens een bruine vogel met slanke
vleugels door mijn beeld. Deze maakte een voor mij onbekend, ruiterachtig
geluid. De vogel landde op het bekende Goudplevieren-akkertje (6000 op 26
oktober 1993) op de hoek van de Zandvoortweg en de Noorddorpsweg. Ik
sprintte erheen (per ligfiets). Hee, het is een Goudplevier, maar wel een
vreemde. De vogel vloog terug, ik keek nog even, sprintte naar huis om de
telescoop en jawel hoor: een Amerikaanse Kleine Goudplevier. Toegesnelde
vogelaars konden de vogel dezelfde avond nog bewonderen. De volgende
ochtend zagen een paar vogelaars de vogel om 06.30 uur vertrekken in
noordelijke richting, in gezelschap van enkele Goud- en Zilverplevieren.
Om 17.00 uur echter bleek de vogel toch weer gewoon op de akker te foera-
geren. Op 26 mei heb ik de vogel 's ochtends nog cm 07.30 uur gezien, Pim
was de laatste die hem om 09.00 uur zag. Die middag en avond wachtten een
aantal vogelaars voor niets in de regen.
P.S. Tijdens deze dagen werden 3, mogelijk 4, Kwartels roepend (in de
regen) gehoord in het tegenoverliggende hooiland.
Beknopte beschrijving (met dank aan Pim, Jaco en Rob)Slanke plevier,
opvallend kleiner dan Zilverplevier. Zwarte onderdelen in contrast met
opvallende witte wenkbrauw uitlopend in een druppelvormige witte vlek op
de zijborst (zgn "boa"). Geen witte flank. De rug maakte een donkere
indruk, veroorzaakt door de aanwezigheid van zwarte vlekjes in het geme-
leerd goudbruin. Boven de snavelbasis een smal zwart bandje. Het zwart van
de onderzijde liep door tot voorbij de poten, onderstaart echter wit met
zwarte vlekken (dus nog niet volledig zomerkleed. Handpenprojectie groot
(2-3 cm), korte tibia, lange tarsus. Veel van genoemde kenmerken sluiten
Aziatische Kleine Goudplevier uit (handpenprojectie, geen wit op flank,
witte boa, donkere bovendelen)Dit geval betreft de 4e waarneming voor
Nederland (na een vondst in 1900 en 2 waarnemingen in 1989, alle in het
najaar)
Jan Goedbloed, Jacob Catsweg 6, Grijpskerke.
ILLUSTRATIES
De tekeningen in dit nummer zijn gemaakt door Jan Goedbloed (Kleine Trap
blz. 7)Erik Sanders (Baardgrasmus blz. 17) en Jaco Walhout (Roodborstta-
puit blz. 5. Slobeend blz. 11, Grutto blz. 13, Dodaars blz. 18, en Strand-
plevier blz. 19).
3
EEN GREEP UIT HET ARCHIEF
In mei 1986 werd besloten te starten met de archivering van zogeheten
'losse' waarnemingen. Naast de vastlegging van deze gegevens door vermel
ding in de rubriek 'bijzondere waarnemingen' (later 'recente meldingen'
geheten)bestond er behoefte aan een zodanige opslag, dat na verloop van
tijd op eenvoudige wijze een overzicht verkregen zou kunnen worden van het
voorkomen van de minder algemene soorten.
Gekozen werd voor een kaartsysteem. Dezelfde gegevens werden daarnaast on
dergebracht in een computerbestand. In samenhang met de werkzaamheden voor
de avifauna werden eveneens gegevens uit de waarnemingenrubriek die
jarenlang in de Composiet (KNNV) verscheen overgenomen. Inmiddels zitten
er bijna 10.000 waarnemingen in het geautomatiseerde archief! Ik hoop
hieronder duidelijk te maken, dat dit archief uitgegroeid is tot een
interressante vraagbaak over de vogels van Walcheren.
Twee vragen die gesteld kunnen worden over de algemene aard van de gege
vens in het archief zijn:
- Van welke delen van Walcheren zijn de gegevens afkomstig?
- Hoe zijn de gegevens verdeeld over de tijd?
Om met de eerste vraag te beginnen: uiteraard is bij elke waarneming
vermeld waar die gedaan werd. Omdat het samenstellen van een kaart op
basis van 10.000 waarnemingen zich nauwelijks leent voor handwerk, zijn we
aangewezen op de mogelijkheden van het gebruikte computerprogrammaDie
mogelijkheden worden weer beperkt door de wijze waarop de gegevens zijn
opgeborgen: gelukkig wordt steeds vaker bij een waarneming vermeld in welk
kilometerhok deze werd gedaan. De stippenkaarten bij dit verhaal zijn alle
gebaseerd op uitsluitend die waarnemingen waarbij een kilometerhok vermeld
werd. Figuur 1 laat zien dat de meeste waarnemingen afkomstig zijn van de
Walcherse kust (van Rammekens tot Vrouwenpolder)van de Veerse Meerkust,
Middelburg en de omgeving van Grijpskerke. De kaart laat duidelijk zien
welke gebieden door vogelaars worden opgezocht: behalve de direkte woonom
geving vooral de duin- en bosgebieden en de waterkant.
De tweede vraag kan zowel slaan op de spreiding over de verschillende
jaren als op de spreiding over het jaar. In figuur 2 is dat laatste
weergegeven. Door gebruik van een (computer)tabel waarin het hele jaar is
AANTAL WAARNEMINGEN PER DECADE
JFMAMJJAtOND
