Verspreiding
Vrijwel alle waarnemingen werden gedaan langs de zuidwestkust, met als beste lokaties
Westkapelle (3826 -) (vooral opslagterrein "Erica"), Vlissingen (1994 -) (vooral Nolledijk)
en Dishoek/ Valkenisse (c. 550) (zie figuur 2). Te Westkapelle werden hoge dagtotalen
bereikt op 29/09 (400 -), 02/10 (0745-1000 uur 854 - "Erica" en daarna nog 223 over 't
Vroon) en op 06/10 (0730-1030 1050 - "Erica"). Langs de Nolledijk vlogen veel exemplaren
op 06/10 (0900-1300 uur 1250 -) en 10/10 (428 -). Langs Valkenisse vlogen op 06/10 even
eens veel exemplaren (c. 500). Opmerkelijk genoeg is geen enkele trekwaarneming bekend
van de kust tussen Domburg en de Veerse Dam! Mogelijk zijn veel Vlaamse Gaaien
rechtstreeks van (Westen-)Schouwen (waar ook sterke trek plaats vond, bijv. 30/09 175 -,
02/10 460 -) overgestoken naar de kust tussen Domburg en Westkapelle. Ook boven
Centraal-Walcheren werden nauwelijks Gaaien gezien (08/10 7 - Middelburg, 3 - Zandvoort-
weg), maar mogelijk hebben veel waarnemers dergelijke kleine groepjes niet genoteerd/ op
gemerkt. Voorts vlogen op 10/10 binnen een half uur 78 exemplaren in oostelijke richting
over Rammekenshoek (van boomtop naar boomtop).
Groepsgrootte
Veel waarnemers hebben helaas geen mededelingen gedaan over de groepsgrootte. Toch kan
er wel het een en ander over gezegd worden. De meeste groepjes bestonden uit 10-35 vogels.
Daarnaast werden regelmatig grotere groepen (tot c. 90 vogels) gezien, bijv. 05/10 groepen
van 55 en 90 - zeedijk Westkapelle, 10/10 85 - "Erica". Op 06/10 trokken over Westkapelle
groepen van 110, 112, 115, 143 en 260 exemplaren! Met name grote groepen vlogen vaak op
aanzienlijke hoogte in los verband. Kleiner groepen werden vaker laag vliegend gezien (soms
van boomtop naar boomtop).
Voorkomen na de invasie
Na oktober zijn tot in het vooijaar van 1997 op Walcheren meer Vlaamse Gaaien present
geweest dan gemiddeld. Helaas is dit niet met concrete aantallen te staven. In de SOVON-
Nieuwsbrief van maart 1997 wordt overigens ook aangegeven dat PTT-routes deze winter een
beduidend hogere presentie van Vlaamse Gaaien opleverden dan op dezelfde routes in voor
gaande jaren.
Samenvatting
In de periode 26/09-10/10/96 vond over Walcheren sterke doortrek van Vlaamse Gaaien
plaats (4800-6600 exemplaren geteld). De trek was sterk gestuwd langs de Zuidwestkust.
Mogelijk bereikten veel vogels Walcheren tussen Domburg en Westkapelle na te zijn over
gestoken vanaf Westen-Schouwen. Dit is tot nu toe de grootste invasie van de soort op
Walcheren; hoewel de gegevens uit het verleden onvolledig zijn, zijn er geen aanwijzingen
voor een eerdere invasie van een dergelijke omvang.
Dankwoord
De volgende waarnemers leverden waarnemingen voor dit artikel, waarvoor dank: Pim Wolf,
Gido Davidse, Aijen van Gilst, Peter Meininger, Rob Sponselee, Jan Hengst, Fred Twisk, Jan
Willemse, Jaco Walhout, Corstiaan en Jan Beeke, Tobi Koppejan, Erik Sanders, Mark Zek-
huis, Co Smit en Floor Arts.
Literatuur
van den Bijtel H.J.V. 1984. Een invasie van de Vlaamse Gaai Garrulus glandarius in
Zuidoost-Utrecht in het najaar van 1983. Kruisbek 27:95-111.
Davidse G.A. 1984. Zeetrek bij Westkapelle najaar 1983. Rapport, Middelburg.
Osieck E.R. 1980. De invasie van de Vlaamse Gaai Garrulus glandarius in 1972 Vogeljaar
28:95-102.
Smulders B.J. Joosse A. 1969. Avifauna van Walcheren. Wetenschappelijke mededelingen
KNNV no. 82, Hoogwoud.
SOVON 1987. Atlas van de Nederlandse Vogels. Jellema Druk B.V., Almelo.
Teixeira R.M. 1979. Atlas van de Nederlandse broedvogels. Vereniging tot Behoud van
Natuurmonumenten, 's Gravenland.
Vergeer J.W. van Zuylen G. 1994. Broedvogels van Zeeland. Stichting Uitgeverij Konink
lijke Nederlandse Natuurhistorische Vereniging, Utrecht.
Walhout J.M. Twisk F. in prep.. De avifauna van Walcheren, 1969-93.
Jaco Walhout, Verwerijstraat 25,4331 TA Middelburg.
RECENTE MELDINGEN WINTER (DEC-FEB) 1996/97
Een helaas wat onvolledig winteroverzicht. Veel (lakse?) waarnemers is het toch weer niet
gelukt om voor half april hun waarnemingen bij mij te bezorgen. Hopelijk volgen hun waar
nemingen nog later. Voor dit overzicht werden waarnemingen geleverd door Peter Meininger
(PLM), Floor Arts (FA), Erik Sanders (ES), Johannes Luiten (JL) (alleen december), Jaco
Walhout (JW), Rob Sponselee (RS), Jos Tramper (JT), Adri en Ralf Joosse (AJ, RJ), les
Goedbloed (IG) en Fred Twisk (FT). Overige (mede)waarnemers: Mark Zekhuis (MZ), Eddy
Nieuwstraten (EN), Laurens Steyn (LS), Pim Wolf (PAW) en Gido Davidse (GD). Hoogte
punten werden deze winter voornamelijk gevormd door de grote aantallen echte wintergasten
(zwanen, ganzen, eenden) en verder een IJsduiker, veel Kuifaalscholvers, verscheidene
Witbuikrotganzen, 2 Roodhalsganzen, 2 Witoogeenden, 2 Grote Zilverreigers en een Buidel
mees.
Vanaf c. 10/12 tot in ieder geval 19/12 pleisterde een onvolwassen IJsduiker op het Veerse
Meer tussen de Veerse Dam en en de sluizen bij Veere (PAW, RS, GD, JW e.a.). Pleisterende
Rppdkeelduikerg werden gezien voor de Nolledijk op 07/12 2 (PLM) en voor het Zuiderhoofd
op 15/12 (RS). Op 04/02 vloog een Parelduiker langs de telpost te Westkapelle (ES). Rood-
hfllgfiitpn waren present op het Veerse Meer op 19/12 (JW, RS, GD), aan de buitenzijde van
de Veerse Dam op 30/12 2 (JL) en in de kreek van Westkapelle op 28/12 (PLM, MZ, EN,
LS). Twee Kuifduikers zwommen langs de Oosterscheldekering op 01/01 (PLM, PAW). Vijf
Geoorde Futen verbleven tot voor de vorstinval langs de Polredijk (JW e.a.). De strenge vorst
deed enkele Dodaarzen op zee belanden; 07/01 3 tussen de Buitenhaven en de Nolledijk (FA).
