t Zweimpje 16 e jaargang nummer 1 februari 2001
18
Landschap met aalscholvers Peter Meininger
t Zwelmpje 16 e jaargang nummer 1 februari 2001
Peter Meininger
Landschap met veel aalscholvers
Peter L. Meininger, Lisztlaan 5, 4384 KM VHssingen
honderden op een traditionele slaapplaats: een gekapte en inmiddels verruigde
dadelpalmplantage. Behalve ruim 50 Zijdestaarten zagen we hier o.a. enkele Witoorbuulbuuls,
een soort die alleen rond de Golf voorkomt, en Grijze Francolijnen, een geïntroduceerde soort.
Overigens domineerden in de stad ook de vogelsoorten van duidelijk of min of meer dubieuze
herkomst: Indian Minahs, Halsbandparkieten en Huiskraaien.
De Hawar eilanden
Op zondag 22 oktober brachten twee snelle boten van de kustwacht ons naar de Hawar
eilanden. Na een boottocht van ruim een uur namen we onze intrek in het enige, maar
wederom luxe, hotel op het grootste eiland. De Hawar eilanden liggen direct onder de kust van
Qatar, op een afstand van 18 km van het hoofdeiland van Bahrein, en worden door beide
landen geclaimd. In november dient een zaak voor het Internationaal Gerechtshof in Den Haag
over dit betwiste eigendom. Gezien de uitgebreide militaire aanwezigheid op het hoofdeiland
van Hawar en de vele recent aangelegde loopgraven (tot in de tuin van het hotel) en wallen
waarachter tanks waren geplaatst, leek men een gewapend treffen echter niet geheel uit te
sluiten. De aanwezigheid van een tiental verslaggevers (waaronder BBC radio en een tweetal
televisieploegen) bij de excursie en de grote aandacht in de kranten en op TV voor zowel
veldbezoek als conferentie, suggereerde dat men nog eens duidelijk wilde onderstrepen dat de
Hawar eilanden echt tot Bahrein behoren!
Die middag en een groot deel van de volgende dag werden besteed aan het met kleine
bootjes bezoeken van een aantal kleine, onbewoonde eilanden van de Hawar archipel. Hierbij
waren zowel lage, met zoutplanten begroeide eilanden als eilanden van zandsteen met tot
enkele tientallen meters hoge kliffen. In de hete zomermaanden worden de eilanden bevolkt
door grote broedkolonies van diverse soorten sterns: Brilsterns, Arabische Sterns, Bengaalse
Sterns en Saunders' Stems. Behalve de eerstgenoemde waren alle soorten nog in bescheiden
aantallen aanwezig. Daarnaast werden enkele nesten van Reuzenstems aangetroffen, een soort
die hier pas in het najaar met broeden begint. Ook waren enkele bewoonde nesten van
Visarenden aanwezig. Een van de hoogtepunten vormden de 15-20 Woestijnvalken, een kleine
donkergrijze valk die in de nazomer broedt in kleine kolonies en zijn - inmiddels reeds
uitgevlogen - jongen vooral voert met doortrekkende zangvogels en steltlopers. Indrukwekkend
was het bezoek aan een enorme kolonie Arabische Aalscholvers: op een vlak eiland bevind zich
een uitgestrekte kolonie van naar schatting 250.000 paren, de grootste die van deze soort
bekend is in zijn beperkte verspreidingsgebied. Deze vogels hadden nesten met eieren en waren
19
te benaderen tot minder dan tien meter. Omdat nog zeer weinig bekend is over
populatieontwikkeling, voedsel, foerageergebieden en verplaatsingen van deze soort, werd
door ons voorgesteld een kleurringprogramma te starten. Dit initiatief is inmiddels door diverse
gedelegeerden serieus opgepakt.
De conferentie
De conferentie begon op dinsdag 24 oktober in het Sheraton Hotel met het "in besloten
kring" voorstellen van de gedelegeerden aan een drietal ministers, waaronder de minister van
Housing, Municipalities and Environment, Shaikh Khalid bin Abdulla Al Khalifa. Dit was een
zeer formele gebeurtenis, die geheel werd geregistreerd door televisiecameras (en 's avonds
ook uitgezonden). Gelukkig waren we van tevoren geïnstrueerd, zodat alle gedelegeerden met
keurig jasje en stropdas verschenen. Oorspronkelijk was het de bedoeling dat de Emir de
conferentie zou openen, maar hij bevond zich in Cairo in verband met overleg over de crisis
rond Israël en de Palestijnse gebieden.
Na enkele openingsspeeches en een koranvers begon de conferentie in een uitstekend
geoutilleerde zaal (hoewel ook hier een diaprojector de geest gaf en diverse powerpoint-
presentaties ontaardden in psychedelische lichtbeelden). Het programma, dat de volgende dag
werd voortgezet, was divers en veelal boeiend. Op de avond van de eerste conferentiedag was
er een galadiner met ruim 200 genodigden, waaronder enkele ministers en hun gevolg en 14
ambassadeurs. De conferentie werd afgesloten met het collectief opstellen van aanbevelingen,
o.a. over de bescherming van kwetsbare habitats, de onlwikkeling van ecotoerisme en wenselijk
onderzoek.
Na afloop van de conferentie was er nog een korte excursie per bus naar het Al Areen
Wildlife Park Reserve, waar o.a. bedreigde zoogdieren worden gekweekt ten behoeve van
reïntroductieprogramma's. Na afscheid genomen te hebben van de vele oude en nieuwe
bekenden, vetrokken we woensdag 25 oktober rond middernacht per vliegtuig van Manama via
Londen naar Amsterdam, ditmaal "slechts" in de business class. We waren een bijzondere
ervaring rijker!
