t Zwelmpje 18e jaargang nummer 4 december 2003
6
Arjen van êilstVan Cittersstraat 25, 4333 KT Sint Laurens
EEN KANOET ALS HUISDIER
t Zwelmpje 18e jaargang nummer 4 december 2003
vogelaars er kunnen ontstaan als er een zeldzame vogel opduikt. Doordat de
vogel zelf goed meewerkte, konden we het spektakel aardig regisseren vanaf het
hoge duin met het zonnetje in de rug. Als ontdekker ben ik dan ook de gehele
dag gebleven om erop toe te zien dat het niet uit de hand liep met sluipende
fotografen of andere verstoringsgevoelige activiteiten.
De Blauwe Rotslijster werd op die gedenkwaardige 20 september begluurd
door ruim 200 verrekijkers en telescopen, afkomstig uit alle windstreken van
Nederland. Indien aanvaard door de CDNA betreft het hier een nieuwe soort voor
Westkapelle - nee, nog beter - voor Zeeland - het zal toch niet waar zijn - voor
héél Nederland.
Op een dag in februari 1980 wandelden Jaap Brasser en z'n vrouw Map over
de dijk van Westkapelle. Jaap, een oud marineman en afkomstig uit Zeeland, en
Map, geboren in Den Helder (100 meter van zee), konden niet zonder de zee en
na Jaap's pensionering kwamen ze dan ook in Westkapelle wonen. Wandelend
over de oude dijk ontdekten ze in het lage gras een Kanoetstrandloper. Hij was
alleen en zat toch eigenlijk op een beetje vreemde plek en vloog niet weg toen
ze naderden. Jaap en Map wisten de vogel te pakken, hij kon dan wel niet meer
vliegen, rennen kon hij nog als de beste. Destijds was er nog geen vogelasiel en
nu ze hem eenmaal hadden opgepakt voelden ze zich verplicht hem mee naar
huis te nemen.
De rechter vleugel was een beetje stijf en omdat de dierenarts er niet goed
raad mee wist, begon Jaap elke morgen het stijve vleugeltje open en dicht te
doen, fysiotherapie, maar het hielp niet, de vleugel was gebroken geweest en de
kanoet zou nooit meer kunnen vliegen.
Jaap en Map bedachten
een naam voor de vogel; als
Peter zou hij in het vervolg door
het leven gaan en naast de
hond Bolletje was dit hun twee
de huisdier.
Jaap maakte voor Peter
een bak van 150 x 50 cm met
daarin een duin en een strand
met schelpjes en zand. Peter
kreeg alle vrijheid om in de
kamer te gaan en te staan
waar hij wilde en maakte zo
deel uit van het gezin. Intussen
hadden ze in de bibliotheek de
Peter in de zandbak
7
nodige boeken geraadpleegd. Ze wisten nu dat ze met Peter een Kanoet in huis
hadden gehaald die tot de Groenlandse populatie behoorde. Ze raakten
gewend aan de knut-geluidjes uiteenlopend .van rustig tot heftig als er iets
bijzonders gebeurde. Soms klonk er een scherp wied-wied-wied als er b.v. een
roofvogel over kwam vliegen.
Elke morgen kreeg hij gelegenheid
om te baden in een bak in de tuin, hij
maakte hier gretig gebruik van. Map
voerde hem stukjes tartaar, maar hij
kreeg ook een bruine boterham, die hij
met trappende bewegingen en door
wroeten met zijn snavel op at. Hij kon
daar een deel van de dag mee bezig
zijn. Dagelijks werden verse mosselen op
de dijk gehaald, die werden voor Peter
geopend en dan was het smullen. Als ze
t.v. keken kwam Peter tussen hun voeten
staan, dan trok hij één poot op, stak de
snavel tussen de veren en alleen voor
een film met vogelgeluiden bleef hij
wakker.
Kanoeten zijn altijd met honderden, zo niet met duizenden, en het bijzondere
was dat hoe voller de kamer werd met visite hoe vrolijker Peter werd, hij
beschouwde waarschijnlijk die mensen als Kanoeten, het was dolle pret.
Ook de hond Bolletje behoorde tot Peters familie. Toen Bolletje gestorven was
en Jaap en Map een geluidsopname van zijn geblaf afdraaiden, kwam Peter
vanuit de keuken de kamer in rennen op zoek naar zijn vriend.
Als Jaap en Map eens een dagje weggingen werd alles meegenomen, zoals
de waterbak en een emmertje mosselen, Peter reisde dus gewoon mee.
Toch maakten ze zich zorgen om Peters illegale status. Ze begonnen zich ook
af te vragen hoe oud zo'n Kanoet wel niet zou kunnen worden. Zo kwam het dat
ze uiteindelijk contact opnamen met Theunis Piersma, de kanoetenman van
Nederland. 'Wij hebben een Kanoet in huis.' sprak Jaap, het bleef even stil aan de
andere kant van de lijn, Theunis Piersma dacht aan een grap, maar nee, dit was
ernst.
Dus reisde Theunis voor de Kanoet naar Zeeland en wist niet goed wat hij zag,
zoveel jaren in gevangenschap en zo'n perfecte conditie. Hij gaf Map en Jaap
de raad maar niet te veel ruchtbaarheid aan het verblijf van de Kanoet in hun
huis te geven, ook gaf hij hun wat huiswerk op. Piersma wilde weten of Peter ter
voorbereiding op de voorjaarstrek in gevangenschap ook nog rood kleurde en of
zijn gewicht dan ook toenam. Peter moest voortaan elke vrijdag op de
brievenweger en er werd precies bijgehouden hoe zijn verenkleed verkleurde. Zie
de bijgevoegde grafiek voor de weegresultaten. Ze ontdekten toen het
volgende: in de drie jaar dat Peter werd gewogen en op kleur werd bekeken
onderging hij twee volledige cyclussen van gewicht en bevedering. Met een
Peter in bad
