BRIL5TERN EN GRIEND VOOR DISHOEK
t Zwelmpje 19e jaargang nummer 3 augustus 2004
14
Zwartkop man
04-09-02
26-08-02 1 kj, St. Kruis,
West-Vlaanderen, België
47
Zwartkop man
12-09-02
19-07-02 1 kj
Ipenoord, Oostkapelle
2
Zwartkop man
16-09-02
05-09-02 1 kj
Burgh Haamstede
13
Zwartkop man
18-09-02
11-09-02 1 kj, Zulte,
West-Vlaanderen, België
75
Zwartkop vrouw
20-09-02
16-09-02 volgroeid, St. Kruis,
West-Vlaanderen, België
47
Interessant om te zien dat 5 Zwartkoppen N tot NW van hun ringplaats werden
gevangen en 1 Zwartkop de traditionele trekrichting ZW heeft gekozen.
Terugmeldingen van In Oranjezon geringde vogels
Soort
Geringd
Gevangen fc=gecontroleerd)
Afstand (km)
Tjiftjaf vrouw
04-09-00
02-04-01 c. Duinbergen,
West-Vlaanderen, België
34
Zwartkop vrouw
05-09-99
17-07-01 c
Awirs, Luik, België
167
Zwartkop man
14-09-02
26-09-02 c, Villeton,
Lot et Garonne, Frankrijk
841
Fitis vrouw
23-08-01
07-09-01 c, Grembergen,
Oost-Vlaanderen, België
69
Merel vrouw
02-11-01
10-10-02 c
Burgh-Haamstede
13
Vogelwaarnemingen o.a.: Telkens 1 Appelvink op 04/04,09/04 en 11 /05, 1 man
Beflijster op 21/04, 1 Slechtvalk op 04/09, 1 Kleine Bonte Specht op 16/09 en op
28/09 en 2 Kerkuilen op 04/10.
Adri Joosse, W. Alexanderstraat 21, 4388 HZ Oost-Souburg, 0118-463065
Op 2 augustus 2004 liep ik mijn
gebruikelijke rondje met de honden
over strand en duinen van Dishoek.
Eerst over de duinovergang 'Waeter-
meschien' bij het pompstation aan het
eind van de Strandweg, daarna over
het strand richting zuid en bij de
volgende strandtrap bij het lage licht
de duinen op. Boven aangekomen
scande ik voor de X00-ste keer de zee af met mijn verrekijker en ver op zee vanuit
de richting Oostende zag ik een stem met een bruine rug aan komen vliegen. Ik
dacht onmiddellijk aan Brilstem, maar de vogel was nog wel erg ver weg. De stern
t Zwelmpje 19' jaargang nummer 3 augustus 2004
15
kwam rustig aanvliegen met een kalme diepe vleugelslag, veel kalmer dan bij
Visdief, maar wel sierlijk, op een behoorlijke hoogte, ik schat zo'n 15-20 meter
boven het water. De stern was wat groter dan een Visdief, maar kleiner dan Grote
Stern (maar er was geen directe vergelijking mogelijk), en vloog rustig richting
NNO tot boven de vaargeul (die hier vlakbij het strand ligt). Vanuit het noorden
kwam een schip aanvaren en waarschijnlijk daardoor draaide de vogel om en
vloog weer terug richting Oostende, en verdween al snel in de nevel boven zee.
Een kwartier wachten leverde niets op.
De waarnemingstijd was hooguit 5 minuten, de waarnemingsafstand (op het
meest dichtbijzijnde punt) zo'n 500 meter.
Door de afstand, de hoeveelheid vocht in de lucht en de hoogte van mijn
positie kon ik niet alle kenmerken waarnemen. Wel goed te zien waren de kleur
van rug, vleugels, stuit en staart, namelijk grijsbruin met donkerder vleugel, zeker
de tophelft, de voorvleugel en de slagpennen. De mantel en stuit lichtten mooi
warm lichtgrijsbruin op in het opvallende zonlicht (voor zover grijsbruin warm kan
zijn). De vogel had een zwarte kopkap, maar details waren niet te zien. Het
koppatroon viel weg tegen de achtergrond en de lengte van de staart was ook
niet te zien. De onderzijde was wit, van kin tot en met staart, mogelijk was de buik
donkerder, maar dat kan ook een schaduweffect geweest zijn. Bij het keren was
de ondervleugel mooi te zien, die wit was met grijze achterrand. De onderzijde
van de armpennen met grijze toppen, de onderkant van de slagpennen met wat
uitgebreider grijs. De snavel was donker.
Nadat ik de vogelaarswereld had opgeschrikt met een mededeling die
tegelijkertijd leuk én teleurstellend was, besloot ik mijn twaalfuurtje op het duin te
gaan nuttigen, maar meer dan een uur hield ik het niet uit, vanwege oplopende
hitte, uitdrogend brood, slinkende watervoorraad en oliewalm van opstartende
strandtent.
Zodoende bleef het bij die korte en onvolledige waarneming. Alhoewel ikzelf
geen twijfels heb over de determinatie, zal de vogel wel niet aanvaard worden.
Het zou de tweede waarneming in Nederland zijn.
Qua waarneming ben ik wel erg verwend in 1989. Eerst had ik een vruchteloze
poging gedaan de twee Brilsterns bij Terneuzen te gaan zien. Toen ik enkele
weken later terugkwam van vakantie belde Gido mij met de mededeling dat er
één bij de Philipsdam zat. We reden er met mijn bekende rijstijl heen en twee
Belgische vogelaars konden hem direct aanwijzen. Hij zat op een strandje achter
een kleine inhammetje. De Belgen vertrokken en wij stonden nog bijzonder te
genieten van deze waarneming, toen de Brilstern besloot dat hij die twee rare
jongens eens van dichterbij moest gaan bekijken. Hij vloog op en kwam zo'n
anderhalve meter boven ons zweven en bekeek ons eens grondig. Dit moment
staat met stip bovenaan in mijn vogelaars-toptien.
Maar goed, dit was maar een intermezzo in het verhaal. Op 3 augustus, de
dag na die van de Brilstern, stond ik weer op het duin bij Dishoek in de hoop de
Brilstern opnieuw te vinden, toen ik plotseling om 9:30 u door mijn lOx kijker een
gitzwarte rug even boven water zag komen achter de vaargeul. De afstand was
groot, zo'n 750-1000 meter, en de omstandigheden niet ideaal. Weliswaar scheen
