RINGEN OP WALCHEREN: GROTE STERNS OP WESTKAPELLE,
JULI-SEPTEMBER 2005
t Zwelmpje 20e jaargang nummer 3 4 augustus d november 2005 12
Visdieven en Grote Sterns worden in het Deltagebied al tientallen jaren geringd,
onder andere door Peter Meininger (vooral Visdief) en John Beijersbergen
(Grote Sterns). Aanvankelijk werden van beide soorten slechts enkele
honderden jonge vogels geringd, maar met de groei van de broedpopulatie
en door een grotere inzet is het jaarlijks aantal geringde vogels sterk
toegenomen. In een poging om enig inzicht in de najaarspopulatie te
verkrijgen, worden door Sander Lilipaly, Mark Hoekstein en Pim Wolf jaarlijks vele
tientallen tot enkele honderden van deze ringen 'afgelezen'. Vooral bij
Visdieven overigens; deze soort rust graag in vrij grote groepen op rustige
dijktaluds van de Deltawerken en zijn met de auto redelijk te benaderen. Grote
Sterns verschijnen slechts bij uitzondering op deze afleesplaatsen.
Op Walcheren zijn na het verdwijnen van de grote PSD-boten uit Vlissingen
geen goede afleesplaatsen, en hoewel Grote Sterns en Visdieven in het najaar
met vele honderden per dag op Westkapelle te zien zijn, is het aantal
aflezingen van deze plaats zeer klein. Het merendeel vliegt eenvoudigweg hard
langs en slechts enkele tientallen verblijven enige tijd ter plaatse. Op
Westkapelle zitten sterns vooral op met wier begroeide paalhoofden en blijven
meestal te ver van de dijk om de inscripties op de (kleine) ringen betrouwbaar
af te lezen. Grote groepen op de zeedijk zelf zijn zeldzaam. Het verschijnen van
een groep Grote Sterns en Visdieven in eind juli 2005 was voor Sander Lilipaly en
Pim Wolf aanleiding om hun aandacht deels te verleggen naar de
Westkappelse Zeedijk en van Visdieven naar Grote Sterns.
Hoewel van een groot deel van de afgelezen ringen nog geen
terugmeldingen zijn ontvangen, wilden we toch een klein overzicht geven. In
de periode 20 juli tot en met 15 september werden meer dan 150 ringen van
Grote Sterns afgelezen. Het merendeel van de vogels werd in Nederlandse en
Belgische kolonies geringd, maar ook ringen uit Spanje (2), Frankrijk (1),
Engeland (3) en Denemarken (5) werden afgelezen. Van 39 van de 67 in
Nederland geringde vogels zijn inmiddels terugmeldingen ontvangen en
12345678910 11 1213
kalenderjaar
Leeftijden van gekleurringde Grote Sterns op de Westkapelse Zeedijk,
najaar 2005
t Zwelmpje 20e jaargang nummer 3 d 4 augustus d november 2005 13
daaruit blijkt dat het grootste deel van de geringde vogels afkomstig is van de
grote kolonie op Griend (37 exx.). Hier wordt al tientallen jaren onderzoek naar
Grote Sterns uitgevoerd en worden jaarlijks vele honderden pullen geringd. Uit
het Deltagebied werden verrassend genoeg slechts vijf geringde volwassen
vogels gezien. Deze waren afkomstig van de Hooge Platen in de Westerschelde
(2), de Hompelvoet (2) en de Kleine Stampersplaat (1); beide laatste zijn
eilanden in het Grevelingen. De Belgische vogels zijn vermoedelijk allen
afkomstig uit de kolonie in Zeebrugge.
Uit de terugmeldingen van de als pullus geringde Nederlandse vogels is de
onderstaande figuur met leeftijdsopbouw van de geringde vogels gemaakt. Bij
het bekijken hiervan moet je een paar zaken in het achterhoofd houden. Ten
eerste is het totaal aantal individuen per jaarklasse vrij klein zodat toeval een
grote rol kan spelen en ten tweede zijn niet in alle jaren evenveel Grote Sterns
geringd. Opvallend is het ontbreken van vogels uit 1994 en het kleine aantal uit
1997. Aangezien van zowel jongere als oudere jaarklassen wel (meer) vogels
gezien zijn, is de reden hierachter niet duidelijk. Het ontbreken van tweede
kalenderjaar vogels is eenvoudig te verklaren. Vrijwel alle individuen van deze
leeftijdsgroep blijven in hun eerste twee levensjaren in de
overwinteringsgebieden.
In een volgende bijdrage meer over de sterns van Westkapelle.
Pim Wolf, pim.wolf@gmail.com
Sander Lilipaly, lilipaly@gmail.com
Rustende sterns op de Westkapelse Zeedijk, 14 augustus 2005 (Pim Wolf)