s/
Blauwborst
t Zweimpje 21'jaargang nummer 1 begin 2006
14
tal paren in Nederland is toegenomen van 10.500-17.000 in 1973-77 tot 40.000
50.000 in 1979-85 tot 55.000-65.000 in 2000. De opmars in agrarische gebieden zet
nog steeds door.
Zeeland
In Zeeland nam het aantal broedparen toe van 100-150 medio jaren zeventig tot
400-600 in de periode 1983-91Inmiddels zal dit aantal nog veel hoger liggen.
Walcheren
Op Walcheren was de soort in de jaren zestig een schaarse broedvogel (6-20
paar) te Valkenisse en in het noordelijk duingebied. In 1983-84 werden in geïnven
tariseerde deelgebieden 27-38 territoria gevonden, eind jaren tachtig werd de
stand op 30-40 paar geschat. Destijds werd aangenomen dat de stand zich in de
jaren negentig had gestabiliseerd.
Resultaten 2005
De inventarisaties van 2005 leverden (exclusief de bossen en duinen tussen Dom
burg en Vrouwenpolder) 71-74 zekere territoria op. In combinatie met inventarisa
ties uit 2003 en 2004 komen we tot een populatieschatting van 100-115 paar (0,48
0,55 territoria/ km2).
Verspreiding
De Grote Bonte Specht komt verspreid over heel Walcheren voor, met uitzonde
ring van de open akkerweidegebieden in de driehoek Middelburg-Oostkapelle-
Westkapelle. Geïsoleerde broedgevallen worden echter makkelijk gemist door
het onopvallende gedrag van de soort in de maanden mei-juni. Hier en daar zal
dan ook een paartje gemist zijn. In de duingebieden en oudere loofbossen is de
populatie ten opzichte van de jaren tachtig stabiel of licht gestegen. Sterke toe
name is vooral vastgesteld in stedelijk gebied, in jonge 50 jaar) bosaanplant,
op boerenerven en langs binnenwegen.
Spectaculair is de toename in Middelburg van 0 paar in 1989 naar 12-13 paar
in 2005. Van Vlissingen-Souburg zijn geen historische gegeven bekend, maar heeft
de soort zich anno 2005 duidelijk gevestigd (6 paar 3 paar Nollebos). De verschil
lende kreekgebieden met jonge bosaanplant (na de oorlog) laten ook een dui
delijke toename zien; Veerse Bos 2-3 paar in 1983 en 1988, 5 paar in 2005, Ram-
mekens 1 paar in 1983, 5 paar in 2004, 3+ paar in 2005 en Westkapelsche bos 1983
0 paar, 2004 4 paar, evenals na de oorlog aangeplante buitenplaatsen (Ter
Hooge 1980 0, 1988 0-1, 2005 2+). In polders met voldoende hoogopgaande
wegbeplanting komt de soort in lage dichtheden voor. In dorpen is de soort vaak
als broedvogel aan te treffen op begraafplaatsen. In de polder Welzinge werd
een paartje aangetroffen in zeer jonge populierenaanplant.
Vergelijking van gegevens uit 1983 en 2002-2005 wijzen op een stabiele popu
latie in het duingebied Oranjezon (10-15 paar). In de duinen en bossen tussen
Domburg en Oostkapelle ("De Manteling") nam het aantal paren toe van 10 in
1983 tot 16 in 1996. Recente gegevens zijn niet bekend. In de duinstrook tussen
Vlissingen en Zoutelande is de populatie min of meer stabiel (1983 6-8 paar, 2004 8
paar).
t Zwelmpje 21' jaargang nummer 1 begin 2006
15
Grote Bonte Specht 2005
76-79 lerritoriw
Conclusie
De Grote Bonte Specht is met 100-115 paar een vrij talrijke broedvogel op Wal
cheren. De aanname dat de populatie in de jaren negentig stabiel was, is met de
huidige gegevens achterhaald. Ten opzichte van de jaren tachtig heeft de popu
latie zich verdrievoudigd. De toename doet zich vooral voor in agrarisch gebied,
naoorlogse bosaanplant en stedelijk gebied. Een verdere toename is te verwach
ten door recente bosaanplantprojecten (Biggekerke, Dishoek, Valkenisse, West-
kapelle) en door ander bosbeheer, waarbij oude en dode bomen niet geruimd
worden.
Aantallen en veranderingen
Nederland
De Blauwborst is al enkele decennia bezig met een opmerkelijke opmars als
broedvogel; de Nederlandse populatie nam toe van 900 paar medio jaren zeven
tig tot 9000-11.000 paar in 2000.
Zeeland
In Zeeland stamt de het eerste broedgeval uit 1947 (Saefthinge). In de tweede
helft van de twintigste eeuw nam de populatie toe van ca. 10 paar in 1960 tot
200 paar in 1983 en ongeveer 820 paar in 1991De landelijke en waarschijnlijk ook
de Zeeuwse populatiegroei is vanaf begin jaren negentig afgevlakt. De huidige
