Spotvogel Samenvatting Aantallen en veranderingen Nederland De Spotvogel is in Nederland een vrij talrijke broedvogel, die met 20.000 broed- paar aan het begin van deze eeuw in vrijwel heel Nederland voorkomt, maar die vermoedelijk al jarenlang afneemt. Opgaand geboomte met houtwallen, wegbeplantingen, windsingels rond campings en niet al te oude begroeiing op buitenplaatsen, begraafplaatsen en industrieterreinen is het geprefereerde broedbiotoop. Zeeland De Spotvogel is in Zeeland altijd een wijd verbreide broedvogel geweest. In de jaren tachtig van de vorige eeuw werd de stand op ca. 2500-3000 paar geschat, waarbij aangetekend werd dat de aantallen waar schijnlijk aanzienlijk lager waren dan die van aan het begin van de eeuw. Weliswaar was door het afsluiten van de zeearmen en het daarmee ontstaan van struweelvegetaties nieuw broedbiotoop ontstaan, maar door de inundaties en wa tersnoodramp was eerder veel geschikt broedbiotoop verloren gegaan. Walcheren Op Walcheren was de soort begin jaren negentig van de vorige eeuw een vrij tal rijke broedvogel met ca. 150 paar. In het hiervoor genoemde onderzoek van 2004 werden in totaal 132 territoria vastgesteld en werd de broedpopulatie op maximaal 145 paar geschat. Het grootste gedeelte van de hier broedende Spotvogels werd in hoog opgeschoten struweel en bomen in wegbermen en in erfbeplanting van boerderijen en campings aangetroffen; daarnaast waren tuinen en windsingels belangrijk broedbiotoop. Resultaten onderzoek 2009: aantallen en veranderingen Uit de gegevens van 2009 blijkt dat de landelijk hier en daar vastgestelde ach teruitgang van de Spotvogel nu ook op Walcheren daadwerkelijk doorzet. Met 108 vastgestelde territoria (en een veel uitgebreider waarnemersnet dan in 2004) is de Spotvogel weliswaar nog steeds een vrij algemene broedvogel, maar meer dan 110-120 paar broeden er op Walcheren niet langer. Verspreiding In de verspreiding van de Spotvogel over Walcheren is niet veel veranderd. Ten oos ten van het kanaal door Walcheren, waar in 2004 al niet veel Spotvogels voorkwa men (10), is het aantal verder afgenomen tot hooguit acht territoria. Ten westen van het Kanaal komt de soort overal voor, zij het in geringe dichthe den. Alleen rond Westkapelle (het'nieuwe' dorpsbos en de kreken), Klein-Mariekerke en langs de Walcherseweg (Middelburg- Grijpskerke) komt de soort evenals in 2004 in wat hogere dichtheden voor. Opvallend is het vrijwel verdwijnen van de soort rond Biggekerke en het teruglo pen in aantal langs de Prelaatweg tussen Aagtekerke en Westkapelle (2004: 9-10 territoria: 2009: 4). Daarentegen lijkt de soort in de Manteling en omliggende polders wat toegenomen te zijn. Uit de stedelijke gebieden - waar de soort vroe ger eind jaren tachtig nog volop voor- 20 'tZwelmpje 25e jaargang, bijlage bij nummer 2, juli 2010 kwam (Middelburg: 28-28 paar) - is de soort, afgezien van enkele territoria aan de randen - geheel verdwenen. Hoewel de afname van de Spotvogel op Walcheren tot aan het begin van deze eeuw licht was, lijkt deze nu toch duide lijk door te zetten. Geschikt broedbio toop lijkt voldoende voorhanden te zijn, zodat de oorzaken buiten Walcheren (Nederland) gezocht dienen te worden. Wellicht zijn de klimaatveranderingen aan deze achteruitgang debet, waardoor de Spotvogel op termijn zelfs uit West Europa zou verdwijnen en de kern van zijn verspreiding veel noordelijker zou komen te liggen. Spotvogel 2009 108 territoria 25e jaargang, bijlage bij nummer 2, juli 2010 'tZwelmpje 21

Tijdschriftenbank Zeeland

't Zwelmpje | 2010 | | pagina 12