Roodstuitzwaluw
V
ter plaatse bij Westkapelle
1 mei 2012. Na een prachtige Breskensdag op Koninginnedag sta ik om 07.00 uur in 't Kiek'uus op de zeedijk van Westkapelle.
Ik sta er niet alleen, ook Gerard Troost en Sander Lilipaly zijn er. Ik kom niet zo vaak meer op de zeedijk en merk nu pas dat het
niet meer het Kiek'uus van vroeger is. Het is geheel vernieuwd, uitgerust met tekst en foto's van Walcherse vogelaarshand en is
bovendien enkele tientallen meters richting Westkapelle verplaatst. Het eist maar even mijn aandacht: er moet namelijk
geteld worden. De wind komt uit de noordoosthoek en is vrij zwak. Er valt een spatje regen en er dreigt meer te vallen,
getuige donkere wolken. We voorspellen steltlopertrek, die vaak op grote hoogte plaatsvindt
maar door regen naar beneden gedwongen wordt.
Al snel zien we ze: Kanoeten, Rosse Grutto's en Tureluurs,
in groepen op grote hoogte voorbijsnellend, normaal
gesproken buiten het gezichtsveld van de trektellers, maar
nu zichtbaar. De meeste vogels zijn in zomerkleed. Met
de tropische lucht nog tussen de veren op weg naar hun
broedgebieden in de toendra- en taigazones van het hoge
noorden. Misschien zijn het wel dezelfde vogels die ik in
januari op het strand van het West-Afrikaanse Guinee zag
foerageren. Regelmatig wordt de aandacht verlegd naar
passerende groepjes Gele Kwikstaarten en andere zangers,
maar vooral de Boerenzwaluwen krijgen onze grondige
aandacht. Het is mei en de kans op Roodstuitzwaluw is nu
het grootst.
Het wekt dan ook geen grote verbazing als Sander opeens
roept: "Roodstuit!". De vogel in kwestie is snel opgepikt door
Gerard en mij. Het blijkt gelukkig geen snel passerende
vogel, zoals dat bij Breskens altijd het geval is. Nee, de vogel
fladdert heen en weer boven de plassen van het Noorder
vroon. Regelmatig hangt hij tussen andere zwaluwen stil
op de wind. Dichtbij is het niet, maar gedrieën genieten
we met volle teugen van deze karakteristieke vogel. Een
waarneming van een Roodstuitzwaluw op Westkapelle is
toch wat anders dan een waarneming op telpost Breskens,
hoewel Breskens hemelsbreed zich maar op weinig kilome
ters afstand bevindt. We zien een lichte stuit, een nekband-
je, een zwarte onderstaart en een licht gezicht. Wat bewijs-
foto's zijn snel gemaakt.
Wat gaat de vogel doen? Blijft hij hangen of kunnen we
hem op de Walcheren-sms-groep als ter plaatse zetten en
vogelaars van hun bed of ontbijttafel halen? De zwaluw
maakt geen aanstalten om door te gaan, maar vliegt heen
en weer met wat Boerenzwaluwen. Het waarschuwings
systeem wordt in werking gezet en Gerard en ik nemen
de auto om dichter bij de vogel te komen. Dat lukt langs
de Hogeweg. De vogel vliegt heen en weer maar blijft wel
steevast op een redelijke hoogte rondvliegen. Jan Tuin
komt aanfietsen, bekijkt de vogel en rijdt dan weer snel
naar zijn koffie. Hij had zich juist aan de keukentafel gezet
voor een mok koffie toen de sms kwam. Gerard en ik keren
na een kwartier langzaam terug naar de zeedijk. De toege
snelde Pim Wolf en Jaco Walhout moeten daar teleurgesteld
worden. De vogel laat zich vanaf de zeedijk niet meer zien
ondanks stevig zoeken. Na een uur is het duidelijk: de vogel
heeft zijn weg vervolgd. Richting noord of juist richting zuid
zoals veel zwaluwen in het voorjaar blijken te doen langs de
Walcherse kust?
De Roodstuitzwaluw blijft erg zeldzaam op Walcheren. Dit
betreft de vijfde waarneming sinds de soort in oktober
2001 voor het eerst werd vastgesteld op Walcheren. De
meest recente was een paar dagen vóór onze waarneming:
op 29 april zag Arjen van Gilst bij Dishoek binnen enkele
uren maar liefst tweemaal een Roodstuitzwaluw passeren,
beide keren richting het zuidoosten. Rob Sponselee zag
er eentje op 22 april 2010 op dezelfde plaats als wij hem
hadden. Deze vogel was een kwartier lang ter plaatse,
maar verdween ook al weer snel. In het najaar is de soort
een stuk zeldzamer in Nederland en toch vonden de eerste
twee Walcherse waarnemingen in het najaar plaats. Op 5
oktober 2001 passeerde een vogel telpost De Nolle. Zelf
zag ik, samen met Pim Wolf, vanaf De Nolle een vogel mooi
langsvliegen op 22 november 2002. De late datum gaf
deze waarneming nog meer indruk. Wat mij betreft blijft de
Roodstuitzwaluw zeldzaam.
Tekst en foto's: Johannes Luiten
27e jaargang, nummer 2, december 2012 jjd 't Zwelmpje 11