delta meer. Door de aanleg van de Deltawerken verloren het Veerse Meer, de Oosterschelde, de Grevelingen, het Haringvliet en het Krammer- Volkerak de verbinding met de rivieren, en werden wateren met

Na de watersnoodramp in 1953 zijn de zogenoemde Deltawerken uitgevoerd. Meestal zijn het dammen of speciale waterkeringen. In Zeeland bijvoorbeeld de Veerse dam, de Oosterscheldekering of de

Hier wreekt zich dat al de Zeeuwse eilanden door de dammen en bruggen van de Deltawerken nu makke lijk bereikbaar zijn voor dieren die hier oorspronkelijk niet voorkwamen.Typische kustvogelsoorten

brede orchis. Door de Deltawerken en eerdere, grootschalige inpolderingen zijn getijdenplaten

eerder, in 1866, was het Kanaal door Zuid-Beveland aangelegd, maar in het kader van de Deltawerken en de plannen voor de Oosterschelde werd besloten het kanaal te verbreden en in direct contact met de

Met zijn grote kustlengte en vele polders telde Zee land heel veel van dergelijke haventjes, maar door verzanding, aanslibbing en voortgaande bedijking raakten vele in onbruik. Door de Deltawerken en

ontstaan als gevolg van de deltawerken hebben de Grevelingen en de randmeren nauwelijks rust gekend.

nutriëntenstroom; zoet-zout overgangen; zachtere land-water overgan gen; een verbinding met getij tussen de randmeren en Grevelingen.'Dat laatste is wel lastig met die deltawerken. Je moet oppassen datje niet

Philipsdam voltooid als onderdeel van de Deltawerken. Aan de Fliplandse kant liggen uitge strekte schorren. Bij de dam tussen Sint Philipsland en Tholen is het Rammegors een rijk natuurgebied.

De laatste jaren heeft Tholen er nogal wat nieuwe natuur bij gekregen. Het Rammegors tussen de Krabbekreek en de Schelde-Rijnverbinding, oorspronkelijk bedoeld als gronddepot voor de Deltawerken

De watersnoodramp van 1953 noopt tot uitvoering van de Deltawerken. Het oorspronkelijke plan gaat uit van een gesloten dam die de Oosterschelde afsluit van zee en zout getij. In 1967 wordt begon nen

TJ.C. Sluijter was voorlichter Deltawerken (i 979-2008) en is nu boswachter van Natuurmonumenten

te zeer gebleken. Vergevorderde plannen om het ge bied in het kader van de Deltawerken af te dammen en om te vormen tot een zoet meer, leden schip breuk door het massale verzet van zeer gemotiveer de

hebben en die tot op de dag van vandaag hun rol spelen. Maar vanaf het moment dat de Deltawerken ter hand genomen werden is er een nieuwe factor in het krachtenveld. Dat is de hand van de mens.

In 1986 werd de stormvloedkering in de monding van de Oosterschelde officieel in gebruik genomen. Het is zonder twijfel hét symbool van de Deltawerken. Niet alleen de veiligheid, maar ook de

Deltawerken natuurlijk primair voor dienen, is het Foto boven

slechts ten dele. Zeeuws gedeputeerde Lous Coppoolse realiseerde zich in 2000 dat als je de schaduwkanten van de deltawerken wilt bestrijden, je dat niet op je Zeeuwse houtje kunt doen. Je zult daarvoor ... Maar schaduwzijden? De veiligheid is toch op orde? Nou, minder dan menigeen denkt. Waar de delta aan de zeezijde dankzij de deltawerken tegen een stootje kan, is zij aan de rivierzijde kwetsbaar. Die

Naast de controversiële zijn er ook minder moeizame dossiers. Hamelink praat er met zichtbaar genoegen over. Bijvoorbeeld de vorderingen in het Volkerak- Zoommeer. 'Na de Deltawerken zijn de

In het Krammer-Volkerak, door de Deltawerken afgesloten van zout getiidewater, is een zoetwatermoeras ontstaan.

of wegstromen. Mosselzaadval vindt hier meestal niet plaats en is na de uitvoering van de Deltawerken in het hele Oosterscheldegebied sterk verminderd.

Het Krammer-Volkerak werd in het kader van de Deltawerken volledig afgedamd en afgesloten van het zoute water. Er heeft zich een zoetwatermoeras ontwikkeld met eilanden en stilstaand zoetwater. Toch ... Land van Saeftinghe'. is radicaal veranderd. Bij het aanleggen van de Deltawerken was het Krammer- Volkerak het laatste gebied dat volledig werd afgedamd en daarmee buiten invloed kwam van het zoute

het zoete water van Rijn en Maas vanaf dat moment vooral werd afgevoerd (1872). en tenslotte volgde in het kader van de Deltawerken de aanleg van de Philipsdam en de Oesterdam. Zo werd de Oosterschelde

dan de Westerschelde alleen. De Westerschelde is het enige rivier- mondinggebied (estuarium) dat nog resteert in Zuidwest-Nederland na de aanleg van de Deltawerken. Figuur I laat aan de hand van de ... zoutgehaltes van het water zien, dat het Deltagebied vóór de aanleg van de Deltawerken uit een serie van estuariumtakken bestond. Het rivierwater van Rijn, Maas en Schelde, vloeide langs verschillende wegen naar

Figuur 1: De gradient van zoet water (rood) naar zout water (blauw) in de estuaria van Zuidwest-Neder land, gemeten in februari 1962, voor de bouw van de grote Deltawerken.

jQe Deltawerken hebben Zeeland veiligheid gebracht.

Geen provincie heeft mijns inziens zo'n treffende naam als Zeeland. De regio is immers door de eeuwen heen vervlochten met de zee. zowel eco nomisch als ecologisch. Ondanks de Deltawerken is de

Na de Watersnoodramp van 1953 zijn de Deltawerken versneld uit gevoerd. Al snel werd duidelijk dat de volledige afsluiting van de Oosterschelde een ecologisch en een economische ramp zou worden

De hoeveelheid water die in- en uit de Oosterschelde stroomt, is door de aanleg van de Deltawerken verminderd. Het gevolg daarvan is het ontstaan van zandhonger: de geulen zijn te diep voor de

maken voor nieuwe vormen van kustzonebeheer. Zeeland weet de ogen van de wereld op zich gevestigd door de Deltawerken. Maar die oplossingen voor het aloude overstromingsgevaar beginnen gedateerd te raken

Ook voor het Veerse Meer en de Grevelingen worden sinds kort verkenningen uitgewerkt om de naderhand gebleken minpunten van de Deltawerken te corrigeren. Maatregelen als bijvoorbeeld het instellen

eeuwen heen. Even verderop komt het meest recente antwoord van de mens op al dat natuurgeweld aan de orde: de Deltawerken. Van simpele kades om hooggelegen schorren heen is de mens nu in staat hele

zeggen dat de Deltawerken zullen moeten verdwijnen, maar wel dat door aanpassingen van de diverse dammen en keringen, de verbindin gen van de Deltawateren met de rivie ren en de Noordzee verbeterd worden ... Het Grevelingenmeer was vóór de Deltawerken een onderdeel van de riviermonding van de Rijn en de Maas. Net als nu nog in de Oosterschelde en in de Westerschelde, was er een meters groot getijverschil

het systeem die wél profiit trekken van de Deltawerken. Zoals de zeewieren.

De Deltawerken veranderden de Oosterschelde van een dynamisch estuarium tot een getemde zee- arm. Eén van de gevolgen van de aanleg van de Deltadammen is 'zandhonger', een fenomeen dat de van Dale ... maken, begon in 1959 de aanleg van de Deltawerken. Dijken werden verhoogd en het Veerse meer, het Haringvliet, het Markiezaat, de Eendracht en

De veranderingen in temperatuur hangen naast mondiale klimaatveranderingen ook samen met de Deltawerken. Door de aanleg van de Oosterscheldewerken is de uitwisseling met de Noordzee sterk afgenomen

De komende jaren zal duidelijk moeten worden welke kant we op willen. Moeten we de dreigende gevolgen van de Deltawerken, namelijk het uiteindelijk perma nent onder water verdwijnen van de

Deltawerken

Ondanks de Deltawerken en het wegvallen van de Biesbosch als paaigebied, worden nog elk jaar zeeprik- ken aangetroffen, vooral in de Maas. Desondanks staat de soort op de Nederlandse en Europese

Het Rammegors is een Staatsnatuurreservaat van 147 hectare, gelegen tussen de voormalige eilanden Sint- Philipsland en Tholen. Tot de bedijking in 1972 in het kader van de Deltawerken maakte het

Lmoet geworden na de totstandkoming van eerdere Deltawerken en de Philipsdam in 1987, is het Krammer Volkerak een jong gebied dat nog volop in ontwikkeling is. De Slikken van de Heen en de Plaat van

Na de Deltawerken resteerde nog ongeveer 600 hecta re schorgebied in de verkleinde Oosterschelde. Echter, tengevolge van de 'zandhonger' van de Oosterschelde, zijn de stroomgeulen in verhouding tot

voltooiing van de Deltawerken, heel lang uit geïsoleerde eilanden bestond. Dat isolement is nu voorbij, en Zeeland kan daardoor gemakkelijk dezelfde weg opgaan als zijn omgeving, die van verstedelijking en

De grote wateren bepalen in hoge mate het gezicht van Zeeland. De Delta is van oudsher een gebied met geleidelijke overgangen van zoet naar zout water. Door de aanleg van de Deltawerken is veel van

Deltawerken (door een dijkval ini933 was de oorspron kelijke inlaag tot 1980 onder getijde regiem.) De inlaag, met een opper vlakte van circa 20 ha, bestaat grotendeels uit open water. Reeds in 1989 heeft Het

eveneens om zeezoog dieren die zich in toenemende mate opnieuw vestigen en een groot aantal specifieke ongewervelden. Niet alleen is als gevolg van de Deltawerken het relatieve belang van de slikken en

. Onderzoekers van het Rijksinstituut voor Natuurbeheer hebben de aftocht van de Noordse woelmuis hier in detail beschreven. Daarbij werd een relatie gelegd met de Deltawerken. Nadat het eiland door middel van

Met de voorbereiding, plannenmakerij en uitvoering van de Deltawerken is niet alleen de kennis over de waterbewegin gen, de morfologie en de veiligheid enorm toegenomen, maar ook de kennis over de

taak op zich nam. Oorspronkelijk zijn de tellingen op gezet om de effecten van de Delta werken te evalueren. Maar ondanks het aflopen van de Deltawerken gaan de telaktiviteiten onverminderd door. "De

Deltawerken als gevolg

. Deze achter uitgang is opgetreden na 1960 door het afsluiten van het Volkerak, de Eendracht en het Markiezaat in het kader van de Deltawerken. Maar er is ook een indirect effect van de werken. Door de