provinciegrenzen, maar worden wel van origine steeds zoeter,
naarmate je verder landinwaarts (oostelijker) komt. Door de
uitvoering van de Deltawerken is dit patroon van geleidelijk
verlopende gradiënten veranderd
scheepvaart en recreatie en
afsluiting van zeearmen in het kader van de Deltawerken.
De Zeehondencrèche in Pieterburen speelt later een belangrij-
De waarnemingen die in deze atlas zijn weergegeven omvatten een beperkte periode, t.w.
1980 tot 2006. Door de Deltawerken zijn nieuwe leefomstandigheden ontstaan, die voor
het verspreidingsbeeld van
De Deltawerken: een nieuwe impuls voor het onderzoek
Vanaf de zestiger jaren van de vorige eeuw heeft het onder
zoek naar decapoden -evenals dat naar mariene macrofauna
in het algemeen- een enorme ... De professionele aandacht voor het onderwaterleven in het
mariene milieu vloeide vooral voort uit de Deltawerken. In
1957 werd het Delta Instituut voor Hydrobiologisch Onder
zoek (DIHO) opgericht
De Deltawateren na de Deltawerken
... Mede als gevolg van de Deltawerken zijn de verschillende
Deltawateren zeer divers van karakter. De Grevelingen behield
een zout karakter maar verloor een groot deel van het getij
regiem, en wordt nu
het zoete water in. Van oudsher kwam deze
soort veel voor in het Hollands Diep en ter hoogte van Antwer
pen en werd daar een eeuw geleden ook wel gevist. Door de
Deltawerken (waardoor zoet
De roodsprietgarnaal is toegenomen in Zeeland, mede doordat er als gevolg van de Deltawerken meer beschutte plaatsen met relatief weinig
stroming zijn gekomen.
van de Deltawerken in de jaren
zestig waardoor ook water uit de Rijn en Maas niet meer in de Oosterschelde kan komen. De
Oosterschelde is nu een zeearm met getij en een hoog en constant zoutgehalte.
Het Zuidwestelijke Deltagebied is een
bijzonder gebied: hier stromen drie
rivieren op één plek de Noordzee in.
Tot vóór de totstandkoming van de
Deltawerken gebeurde dat nog op een
min of meer ... Door de Deltawerken is het Delta
estuarium opgeknipt in van elkaar
gescheiden waterbekkens met elk hun
eigen kenmerken. Er is geen sprake meer
van geleidelijke zoet-zout overgangen
(z.g. gradiënten
daarmee voor een economische
impuls. De laatste jaren is echter
steeds duidelijker geworden, dat de
Deltawerken ook hun schaduwkanten
hebben. Het gaat daarbij vooral
om ecologische schaduwkanten.
Elk ... .
Daarnaast is de vraag aan de orde, of
we met de Deltawerken voldoende
voorbereid zijn op de gevolgen
van de klimaatsverandering: de
zeespiegelstijging en de verhoogde
rivierafvoeren.
verkorting van de kustlijn met
700 km behelsde. Zoals hierboven
reeds beschreven, resulteerde dat in
het ontstaan van de afzonderlijke
Deltawateren (zie onderstaand figuur).
Door de Deltawerken werd naast het
meestromen eerder
op de bodem. De getijdengeulen
worden langzaam opgevuld en vooral
in de buitendelta van het Haringvliet
zijn de intergetijdengebieden in
omvang toegenomen. Voor de aanleg
van de Deltawerken ... aanwijzingen
dat het vóórkomen van bepaalde
visziekten hiermee samenhangt. De
voedselrijkdom is sinds de Deltawerken
toegenomen, waardoor er veel vis in
het gebied voorkomt. Het afzetten van
zand en slib zorgt
De schorren, platen en slikken van de
Oosterschelde worden bedreigd door
de zandhonger. Ook de zandhonger
is een gevolg van de Deltawerken.
Platen, slikken en schorren eroderen
omdat de opbouwende
Het marien-ecologisch en -biologisch
onderzoek in Zeeland kreeg een
enorme stimulans in verband met
de Deltawerken. De Deltadienst
van Rijkswaterstaat, belast met de
uitvoering van de Deltawerken ... , richtte
haar eigen milieu-onderzoeksdienst
in, die rond de afronding van de
Deltawerken in 1986 een omvang van
ca. 130 medewerkers had. Daarnaast
werd door de Koninklijke Academie
van Wetenschappen een
vondsten gepubliceerd.
In het kader van de grootscheepse
inventarisatie van de mariene fauna
vóór de uitvoering van de deltawerken
heeft het Delta Instituut te Yerseke ook
de snoerwormen bemonsterd, maar
de
Door de Deltawerken is veel nieuwe natuur
ontstaan op de drooggevallen zandplaten.
Vooral langs het Veerse Meer en de
Crevelingen zijn vele honderden hectares
nieuwe natuur ontstaan. Op diverse
de Deltawerken. In de
afgelopen veertig jaar waren er perma
nent geschikte broedgebieden voorhan
den in de vorm van opgespoten terrei
nen, werkeilanden en recent
drooggevallen zandplaten. Nu de ...
Deltawerken voltooid zijn, dreigt hier
alsnog de klap te vallen die elders voor
kustbroedvogels al eerder is gekomen.
In Nederland is zijn biotoop alleen nog
in het Deltagebied en op de Wadden te
vinden. Vóór de Deltawerken waren dit
soort luwe plekjes nog veel te vinden
langs Noord-Beveland, maar sinds het
diverse oorzaken als jacht, waterveront
reiniging, verlies aan leefgebied
(Deltawerken), verstoring en verdrin
king (in netten) nam hun aantal sterk
af. In het midden van de vijftiger jaren
zijn de
ook dat de aanleg van de
Deltawerken in recente decennia heel
wat consequenties heeft gehad voor het
zeegras: daarover zijn we goed geïnfor
meerd. Na het voltooien van de
Grevelingendam in 1971 breidde
Rosse grutto's zijn, als vogels van bui
tendijkse gebieden, kwetsbaar. De
oppervlakte geschikt foerageergebied is
door inpolderingen, industrievestiging
en de uitvoering van de Deltawerken in
de
Zeealsem staat op de
Rode lijst met de status
'kwetsbaar'. Dit is mede
een gevolg van het verdwij
nen van schorgebieden in de
Zeeuwse Delta als gevolg van
de Deltawerken. Binnen
Nederland is Zeealsem
De Deltawerken hebben veel invloed
gehad op het aantal broedende Kluten.
Door de aanleg van de dammen kwa
men telkens nieuwe gebieden beschik
baar. Dat leidde er toe dat de Kluten die
tot 1985 vooral
Peilbeheersing en infrastructurele wer
ken zijn in het nadeel van de Noordse
woelmuis. Dat bleek bij de uitvoering
van de Deltawerken op Noord-
Beveland. Tot midden 20e eeuw kwam
de Noordse woelmuis
Noordse
woelmuis in het Deltagebied. De
Deltawerken hebben de Noordse woel
muis dus niet alleen leefgebied afgeno
men, maar ook nieuw leefgebied terug
gegeven. Daardoor is de soort hier niet
in acuut gevaar
Steeds meer signalen wijzen uit dat de
natuurkwaliteit van de getij denwateren
in gevaar is. Deltawerken, vaargeulbe-
heer, recreatie en visserij trekken hun
wissel op de diversiteit van