Hier wreekt zich dat al de Zeeuwse eilanden door de dammen en bruggen van de Deltawerken nu makke lijk bereikbaar zijn voor dieren die hier oorspronkelijk niet voorkwamen.Typische kustvogelsoorten

Na de watersnoodramp in 1953 zijn de zogenoemde Deltawerken uitgevoerd. Meestal zijn het dammen of speciale waterkeringen. In Zeeland bijvoorbeeld de Veerse dam, de Oosterscheldekering of de

Philipsdam voltooid als onderdeel van de Deltawerken. Aan de Fliplandse kant liggen uitge strekte schorren. Bij de dam tussen Sint Philipsland en Tholen is het Rammegors een rijk natuurgebied.

brede orchis. Door de Deltawerken en eerdere, grootschalige inpolderingen zijn getijdenplaten

Deltawerken (door een dijkval ini933 was de oorspron kelijke inlaag tot 1980 onder getijde regiem.) De inlaag, met een opper vlakte van circa 20 ha, bestaat grotendeels uit open water. Reeds in 1989 heeft Het

Na de Deltawerken resteerde nog ongeveer 600 hecta re schorgebied in de verkleinde Oosterschelde. Echter, tengevolge van de 'zandhonger' van de Oosterschelde, zijn de stroomgeulen in verhouding tot

10.45 De gevolgen van de Deltawerken en

De hoeveelheid water die in- en uit de Oosterschelde stroomt, is door de aanleg van de Deltawerken verminderd. Het gevolg daarvan is het ontstaan van zandhonger: de geulen zijn te diep voor de

De nieuwe leerstoel aan de universiteit betreft niet alleen „puur natuur" zaken, maar ook beheers- en beleidsaspekten. Ook wat dit laatste betreft zullen Zeeland en zijn Deltawerken regelmatig in

Na de Watersnoodramp van 1953 zijn de Deltawerken versneld uit gevoerd. Al snel werd duidelijk dat de volledige afsluiting van de Oosterschelde een ecologisch en een economische ramp zou worden

Het Krammer-Volkerak werd in het kader van de Deltawerken volledig afgedamd en afgesloten van het zoute water. Er heeft zich een zoetwatermoeras ontwikkeld met eilanden en stilstaand zoetwater. Toch ... Land van Saeftinghe'. is radicaal veranderd. Bij het aanleggen van de Deltawerken was het Krammer- Volkerak het laatste gebied dat volledig werd afgedamd en daarmee buiten invloed kwam van het zoute

Ook voor het Veerse Meer en de Grevelingen worden sinds kort verkenningen uitgewerkt om de naderhand gebleken minpunten van de Deltawerken te corrigeren. Maatregelen als bijvoorbeeld het instellen

Figuur 1: De gradient van zoet water (rood) naar zout water (blauw) in de estuaria van Zuidwest-Neder land, gemeten in februari 1962, voor de bouw van de grote Deltawerken.

Met zijn grote kustlengte en vele polders telde Zee land heel veel van dergelijke haventjes, maar door verzanding, aanslibbing en voortgaande bedijking raakten vele in onbruik. Door de Deltawerken en

tekenen van hoop voor de toekomst zijn: de veranderde koers bij de uit voering van de Deltawerken, waardoor het Grevelingenmeer zout blijft en de Oosterschelde half-open. Positief is ook de gewijzigde visie

" van de Zeeuwse wateren ten gevolge van de Deltawerken, waarmee industrialisatie, verbeterde infrastruktuur en toenemende recreatie gepaard gingen, en ten tweede de uitvoering gedurende de komende jaren

Zeeland en de Deltawerken ... een aantal van de ze milieuschulden. Sommige daarvan hangen samen met de uitvoering van de Deltawerken. Het besluit over de uitvoering van de Deltawerken is des tijds na de verschrikkelijke ramp van

het systeem die wél profiit trekken van de Deltawerken. Zoals de zeewieren.

dan de Westerschelde alleen. De Westerschelde is het enige rivier- mondinggebied (estuarium) dat nog resteert in Zuidwest-Nederland na de aanleg van de Deltawerken. Figuur I laat aan de hand van de ... zoutgehaltes van het water zien, dat het Deltagebied vóór de aanleg van de Deltawerken uit een serie van estuariumtakken bestond. Het rivierwater van Rijn, Maas en Schelde, vloeide langs verschillende wegen naar

te zeer gebleken. Vergevorderde plannen om het ge bied in het kader van de Deltawerken af te dammen en om te vormen tot een zoet meer, leden schip breuk door het massale verzet van zeer gemotiveer de

: wat zijn de gevolgen van de Deltawerken, en recent ook de vervuiling, voor natuur en milieu. Dat neemt niet weg dat hier zuiver wetenschappelijk ecologisch onderzoek wordt uitgevoerd.

slechts ten dele. Zeeuws gedeputeerde Lous Coppoolse realiseerde zich in 2000 dat als je de schaduwkanten van de deltawerken wilt bestrijden, je dat niet op je Zeeuwse houtje kunt doen. Je zult daarvoor ... Maar schaduwzijden? De veiligheid is toch op orde? Nou, minder dan menigeen denkt. Waar de delta aan de zeezijde dankzij de deltawerken tegen een stootje kan, is zij aan de rivierzijde kwetsbaar. Die

TJ.C. Sluijter was voorlichter Deltawerken (i 979-2008) en is nu boswachter van Natuurmonumenten

Als zo'n terrein door voortschrij dende begroeiing ongeschikt werd lag er bij wijze van spreken al weer een ander geschikt broedgebied gereed. Maar met de voltooiing van de Deltawerken dreigen de

funktie op gespannen voet kunnen staan. Het is dan ook te hopen dat, nu de deltawerken zijn afgerond, de onderzoeks- aktiviteiten van Rijkswaterstaat niet al te ver worden terug geschroefd.

Ondanks de Deltawerken en het wegvallen van de Biesbosch als paaigebied, worden nog elk jaar zeeprik- ken aangetroffen, vooral in de Maas. Desondanks staat de soort op de Nederlandse en Europese

De watersnoodramp van 1953 noopt tot uitvoering van de Deltawerken. Het oorspronkelijke plan gaat uit van een gesloten dam die de Oosterschelde afsluit van zee en zout getij. In 1967 wordt begon nen

De laatste jaren heeft Tholen er nogal wat nieuwe natuur bij gekregen. Het Rammegors tussen de Krabbekreek en de Schelde-Rijnverbinding, oorspronkelijk bedoeld als gronddepot voor de Deltawerken

. Begin jaren '80 dachten veel mensen zelfs dat de zeehond in de Delta uitgestorven was. Een combinatie van vervuiling, bejaging en verstoring door de uitvoering van de Deltawerken hebben vermoedelijk ... geleid tot deze afname in de jaren zestig en zeventig. Thans is de jacht al jaren ge stopt, de vervuiling sterk teruggedrongen en de Deltawerken zijn klaar waarbij nieuwe zandbanken zijn ontstaan. De vraag

Naast de controversiële zijn er ook minder moeizame dossiers. Hamelink praat er met zichtbaar genoegen over. Bijvoorbeeld de vorderingen in het Volkerak- Zoommeer. 'Na de Deltawerken zijn de

Niet alleen de waterstaatkundige kennis en techniek heeft met de Deltawerken een grote vlucht genomen, ook de ecologische kennis van het kustmilieu is de laatste jaren enorm toegenomen. Er is inzicht

naar Zeeland, dan springen moderne civiele werken zoals de Deltawerken, kanalen met sluizen en haven gebieden direkt in het oog als geschikte locaties voor windmolens.

. Deze achter uitgang is opgetreden na 1960 door het afsluiten van het Volkerak, de Eendracht en het Markiezaat in het kader van de Deltawerken. Maar er is ook een indirect effect van de werken. Door de

Het Rammegors is een Staatsnatuurreservaat van 147 hectare, gelegen tussen de voormalige eilanden Sint- Philipsland en Tholen. Tot de bedijking in 1972 in het kader van de Deltawerken maakte het

-vrije doorvaart van Antwerpen naar Rotterdam. Deze was uiteindelijk veel eerder gereed dan de Deltawerken zelf. Toen de Philipsdam in 1987 als laatste werk stuk opgeleverd werd stond als num mer één in het

eveneens om zeezoog dieren die zich in toenemende mate opnieuw vestigen en een groot aantal specifieke ongewervelden. Niet alleen is als gevolg van de Deltawerken het relatieve belang van de slikken en

nutriëntenstroom; zoet-zout overgangen; zachtere land-water overgan gen; een verbinding met getij tussen de randmeren en Grevelingen.'Dat laatste is wel lastig met die deltawerken. Je moet oppassen datje niet

waterstaatkundige verandering plaats vond, de sluiting van de Philipsdam. kan de voorlopige balans opgemaakt worden van de gevolgen van de Deltawerken voor de vogel wereld. De algemene conclusie is dat het totale

"Dat heeft volgens mij twee oorzaken. Ten eerste omdat er in het kader van de Deltawerken niets hoefde te gebeu ren. De tweede verklaring is dat de Westerschelde voor veel mensen on interessant is ... ' steeds promi nenter op de agenda is komen te staan en er door de Deltawerken nogal wat aan natuurlijkheid verloren is gegaan, zowel vanuit publiciteit als vanuit het beleid de aandacht voor de Wester

De grote wateren bepalen in hoge mate het gezicht van Zeeland. De Delta is van oudsher een gebied met geleidelijke overgangen van zoet naar zout water. Door de aanleg van de Deltawerken is veel van

Lmoet geworden na de totstandkoming van eerdere Deltawerken en de Philipsdam in 1987, is het Krammer Volkerak een jong gebied dat nog volop in ontwikkeling is. De Slikken van de Heen en de Plaat van

Deltawerken

ontstaan als gevolg van de deltawerken hebben de Grevelingen en de randmeren nauwelijks rust gekend.

eerder, in 1866, was het Kanaal door Zuid-Beveland aangelegd, maar in het kader van de Deltawerken en de plannen voor de Oosterschelde werd besloten het kanaal te verbreden en in direct contact met de

delta meer. Door de aanleg van de Deltawerken verloren het Veerse Meer, de Oosterschelde, de Grevelingen, het Haringvliet en het Krammer- Volkerak de verbinding met de rivieren, en werden wateren met

Deltawerken als gevolg

eeuwen heen. Even verderop komt het meest recente antwoord van de mens op al dat natuurgeweld aan de orde: de Deltawerken. Van simpele kades om hooggelegen schorren heen is de mens nu in staat hele

Deltawerken natuurlijk primair voor dienen, is het Foto boven

Sinds in 1972 in het kader van de Deltawerken bijna 150 ha van de schorren en slikken door twee dijken werd afgesloten van het resterende zoute water rondom heeft de natuur ter plaatse een

De komende jaren zal duidelijk moeten worden welke kant we op willen. Moeten we de dreigende gevolgen van de Deltawerken, namelijk het uiteindelijk perma nent onder water verdwijnen van de