twee schilderijen van Veere mee aan de nog net voor de oorlog gehouden Schilderijententoonstelling. Het waren de hoogtijdagen van de Zeeuwse kunstenaars kolonie die tijdens de Eerste Wereldoorlog

De Centraal Afrikaanse Republiek (car) is een voor malige Franse kolonie die in 1960 onafhankelijk werd. Het land grenst niet aan de zee en meet meer dan 650.000 verkante kilometer. Het grenst aan

ken. Integendeel het liefst vertrok hij zo snel mogelijk omdat hij in het Nederland achter de horizon veel meer kansen zag. De kolonie waar ze naartoe gingen floreerde in alle opzichten. De uitvoering

In de Nederlandse kunstgeschiedenis is Indië, onze voormalige kolonie, heel lang een nagenoeg onbe schreven bladzijde geweest. Dat is op zijn minst opvallend gezien de vele kunstenaars die er gewerkt ... kolonie heel wat meer opgeleverd. Multatuli met zijn Max Havelaar uiteraard, Louis Couperus en natuur lijk Hella Haasse. Op de omslag van dat boek staat een reproductie van een geschilderde waringin, een

compagnie en staat buiten Europa) en 1814-2010 (Krijgsmacht en kolonie. Opkomst en ondergang van een koloniale mogendheid). Deel 1 is weer onderverdeeld in twee afdelingen: tot en vanaf 1588, het officiële

Herontdekking van Domburg als kunstenaars kolonie

kolonie van gelijkgestemde Christenen op te richten. Het raadsel van het reismotief illustreert een ander probleem van de biograaf. Er zijn nauwelijks 'echte' biografische gegevens of getuigenissen

, Arthur en Annie van Schendel en Rik Roland Holst. Andere kunstenaars sloten zich voor korte of langere tijd bij de kolonie aan, onder wie Otto van Rees, Piet Mondriaan, Jacoba van Heemskerck en Marie Tak

In 1607 stichtte de Virginia Company of London de kolonie Virginia met als hoofdvestiging Jamestown. In zijn Generall History of Virginia (1624) merkte John Smith bij zijn overzicht van ... wederwaardigheden van de kolonie in 1619 op: 'About the last of August came in a Dutch man of warre that sold us twenty Negars.'1 Deze gebeurtenis wordt door twee andere bronnen gestaafd. Zo schreef John Pory

van de kolonie. Onder het mom van visserij bij Cape Cod ondernam de Treasurer vanuit Jamestown verschillende expedities richting de Spaan se koloniën. Toen het schip in het voorjaar van 1619 in Virginia ... terugkeerde, hadden zich echter belang rijke veranderingen in de kolonie voorgedaan. Zo was Argall als gouverneur vervangen door George Yeardley en bestond er veel weerstand tegen de kaapvaartac tiviteiten van

De inbezitname van de nieuwe kolonie bracht Nederlandse handelaars en kolonisten in direct con tact met indianen. Nederlandse predikanten, bestuur ders en reizigers noemden hen overigens bijna steeds

bleef na zijn pensionering in 1862 nauw bij de lotgeval len van de in 1871 aan Groot-Brittannië overgedra gen kolonie betrokken. Het archief bevat uitvoerige beschrijvingen van de kolonie waaronder

van een Zeeuw (1771) schrijft een Zeeuw aan een vriend over de vaart op een verre kolonie en het Journael Van de Politike Scherminkeldans En Boere Furie (1673) bevat gedichten vol spot en satire over de

ten was de basis gelegd voor de kunstenaarskolonie Domburg, maar een echte kolonie kwam er pas met Jan Toorop. Hij bracht tussen 1903 en 1922 bijna jaar lijks enige tijd in de badplaats door. Samen

die post werd benoemd. Dat was niet verwonderlijk want de defensieve kracht van de kolonie was zeker niet optimaal en de imperialisti sche opmars van Japan (Taiwan en Korea in 1895) en de Verenigde

te velde (1884) het tij kunnen keren? Kort voor ver trek naar Batavia trouwde hij met Nanny Pit (het was een voorwaarde voor hogere ambtenaren inclusief onderwijzers om gehuwd naar de kolonie te ... . Rooseboom kende het bedrijf want hij had het zelf in 1902 toestemming gegeven tot de import van Spijkers in de kolonie. De auto kostte inclusief koffers die gemaakt waren bij de Haagsche kofferfabriek en

kolonie naar kolonie kunnen trekken, de streek en de mensen leren kennen, musea of ateliers bezoeken, cursussen volgen, zelf schilderen op verschillende plaatsen en logeren op bijzondere plekjes - en dat

Een deel van de tentoonstelling - tien werken uit elke kolonie - was in de maand mei te zien in Klaipeda, Litouwen. In Domburg zijn een zestigtal wer ken bijeengebracht, waarvan dertig uit Domburg

Iedere kolonie bewandelde op geheel eigen wijze de weg van de realistische naar de moderne kunst, maar het duinlandschap, de afgelegenheid, de weids heid en het al genoemde water en bijzondere licht ... -1920 bepalend voor de ontwikkeling van de moderne kunst in die kolonie.

Behalve de zo even genoemde Dwergstern en Strandplevier, herbergt de Kaloot een grote kolonie Kokmeeuwen en Visdieven, terwijl ilc nergens een zo dichte bevolking van Tureluurs weet. Ook scholek

Valerius De Saedeleer (1867-1941) had in Gent en Brussel gestudeerd. Hij verbleef vanaf 1898 met tussenpozen in St. Martens-Latem, de kolonie die de geest van Barbizon en Tervuren, en later onder ... Paul Baum (1859-1932) had voor hij zich in St. Anna vestigde twee jaar in de Duitse kunstenaars kolonie Dachau en vervolgens enige tijd in Knokke gewoond. Het is steeds opnieuw fascinerend te zien

De belangrijkste jaren van de Veerse kolonie lig gen tussen 1900 en 1940. Middelpunt vormde het fraaie pand de Schotse Huizen van de Britse kunstver zamelaars Albert Ochs en zijn dochter Alma Oakes

Otto van Rees was de zoon van Jacob van Rees, hoog leraar histologie aan de Universiteit van Amsterdam, die in 1899 de Kolonie van de Internationale Broeder schap van Christen-anarchisten in Blaricum

Ik heb Conny Umbgrove in 1998 leren kennen tij dens de manifestatie 'Rondom Walden'. Het was toen honderd jaar geleden dat de kolonie Walden van de schrijver en psychiater Frederik van Eeden (1860

Toorop hierbij en welke kunstenaars bepaalden uit eindelijk het gezicht van de kolonie? Hoe verhield de Domburgse kunstenaarskolonie zich tot die elders in Europa?

. Burgemeesters kwamen vanuit alle streken naar de provincie. Zelfs de pastoors kwamen uit Brabant en Friesland. Wij waren een soort inboorlingen in de laatste kolonie van Nederland. Mijn vader opende zijn speeches

was zijn leer meester Hollósy in 1896 naar de Hongaarse kunstenaars kolonie Nagybanya en later naar de plaatsen Vajdahunyad

op de (gedruk te) Notulen van de Staten van Zeeland op het lemma 'Nova Zelandia' erachter te komen wat de bemoeienissen van de Staten waren met deze kolonie. Zo blijkt dat begin januari 1664 ... Gecommitteerde Raden Francois de Fijn tot commandeur van Nova Zelandia hebben benoemd. De facto hield hier dus het bestuur van de drie Walcherse steden over de kolonie op en werd dit door Gecommit teerde Raden

. Ook de notulen van burgemeester en Raden maken melding van de Zeeuwse kolonie. Een gemiste kans dus. ... (1896) is een weergave van de voormalige Zeeuwse kolonie Essequebo.

Eveneens buiten de reeks valt de kunstenaars kolonie in Ascona, met dit jaar een aan Marianne von Werefkin gewijde expositie in het Museum voor mo derne kunst, maar dezelfde kunstenaars komt men er

van Jacob van Rees, hoogleraar histologie aan de Universiteit van Amsterdam en stichter van de Kolonie van de Internatio nale Broederschap van Christen-anarchisten in Blaricum (1899). Zijn eerste

Nadat de kolonie op de Monte Verita door financiële problemen te gronde was gegaan en de gebouwen een paar jaar door drie Duitse kunstenaars als culturele feestcentra waren geëxploiteerd, werd de

nu een conferentieoord gevestigd en in enkele gebouwen op het terrein van de oude kolonie een Monte Verita-mu- seum, dat de geschiedenis van de Berg der Waarheid levend houdt.

Verscheidene uitgangspunten zijn moge lijk voor dat bredere perspectief. Het Tak museum heeft zijn schouders onder de Domburgse 'kunstenaarskolonie' gezet. Het woord 'kolonie' in de meest ruime zin

-anarchisten in Blaricum die zich op Tolstoj's leer van het eenvoudige self-supporting plattelandsle ven baseerde, de vegetaristenkolonie op de Monte Verita in Ascona en de sociaal- utopistische kolonie Walden van

.' Ondanks alle avonturen en ontberingen was de expeditie van Celein van Stapels maarten delen een succes geweest. Zijn eerste taak van het stichten van een kolonie aan de oevers van de Amazone en de

van Cuba overmeesterd had. Verder is het bekend dat hij nauw betrokken was bij verschillende Zeeuwse ondernemingen in Amerika. Zo had hij bijvoorbeeld in 1625 geholpen bij de stichting van een kolonie ... aan de rivier de Amazone, die echter mislukte, en in 1627 was hij ten dienste van het Vlissingse handelshuis Van Peere betrok ken geweest bij de vestiging van een kolonie aan de rivier de Berbice

Gelein verlaat dan deze kolonie en vaart met zijn sloep naar de rivier de Demerara en van hieruit naar de volgende kolonie enkele mijlen verderop aan de rivier de Essequibo. ... Gelein ging weer onder zeil en op 27 mei arriveerde hij op Tobago, Nieuw Walcheren, alwaar eveneens een Zeeuwse kolonie gevestigd was. Gelein had de opdracht om ook hier cargazoe nen te leveren en

Gelein geeft daarna nog een beschrij ving van het andere fort, Nassau genaamd, dat nog in aanbouw was. Hij was merkbaar zeer te spreken over de gang van zaken in deze kolonie. De bevolking was echter

2 Dit is een opmerkelijk gegeven omdat tot nu toe ervan was uitgegaan dat het hoofdkwartier van de kolonie toendertijd zich ter hoogte van het tegen woordige Fort Nassau zou bevinden en dat schip

zomers een internatio nale bevolking had. In de loop van de jaren had zich daar ook een kolonie van kunstenaars gevestigd. Die was eerst alleen aanwezig gedurende de zomer maanden. Maar al spoedig waren er

Indië bij het bestuur van de kolonie. Zijn oordeel was aanvankelijk mild: 'D'heer Nuyts was jonck in India, onervaren in Jappan ende niet van soo plianten flexibelen naturel als om 't Jappanse hof te

1950. Bovenal zorgden we goed voor onszelf. Waar heb je anders een kolonie voor?", zegt de heer Teunis ironisch en gaat verder: "de revenuen (gouvernementeel en particulier) kwamen ten goede aan het

gramma-onderdelen zijn: de film 'Het Zeeuwse Licht' van Jetske Spanjer over de 'kunstenaars kolonie'; een wandeling door Domburg onder leiding van de schrijfster Francisca van Vloten; een bezoek aan de

(1750-1816), is voer voor biografen. Hij werd geboren in de Spaanse kolonie Venezuela en maakte naam door zijn deelname aan de Amerikaanse vrijheids-strijd, de Franse revolutionaire oorlogen en de strijd

van 1904 in Domburg door, de winter in Parijs waar zij een 'vrij huwelijk' aangingen dat in later jaren voor de wet werd bevestigd. Ze reisden onder meer naar Monte Verita, de kolonie van de

een rijkmakende kolonie beschouwden. Zeer veel belastingen en hoge pachthuren zorgden er voor dat

het hier „de kolonie". Want als je nou in die polder werkte, kon je d'r ook een huis huren. Maar als je daar woon

in bezit hadden, een grote „kolonie" van Arnemuidse inwoners ontstaan, die pas heel langzaam in de burgerij is opgegaan. Zij hebben zich samengetrokken in enkele visserswij- ken. Het leven van deze

Met vallen en opstaan is de kolonie tot ontwikkeling gekomen en van de Luys ter heeft hierbij gedaan wat in zijn ver mogen lag. Zijn fortuin is hierbij geheel weggeslonken. Ook op moreel en