Een duingebied met stranden en schorren, struwelen en vochtige val leien. Orchideeën, boomkikkers, de 'zwinneblomme' en een kokmeeuw kolonie zijn bijzondere bewoners, woensdag 07 april 10.00 uur

Een duingebied met stranden en schorren, struwelen en vochtige valleien. Orchideën, boomkikkers, de 'zwinneblomme' en een kokmeeuw kolonie zijn bijzondere bewoners. Speciale donateursexcursie

DE KOKMEEUWEN Wat gebeurt er in een kolonie van de 'schaterlachende meeuw'?

reiger, waarschijnlijk afkomstig uit de kolonie in het reigerbos bij Wilhelminadorp. Als boerenarbeider werkte Kraak vaak in de buurt van de Ooster- schenge Het was geen uitzonde ring dat op één perceel

Langs de Engelse oostkust (Farne Islands) bevindt zich een grote kolonie, vanwaar voortdurend dieren uitzwermen en kolonisatie van nieuwe gebieden kan plaats vinden. Voorlopig is het in de Voordelta

ene plaats goedgemaakt wordt door nieuwe vestigingen elders. Zo ontwikkelde zich op de Slikken van de Heen in enkele jaren tijds een nieuwe kolonie die in 1992 al ruim 3600 paar telde. Bijzonder aardig ... is daarbij dat in de kolonie ook 45 nesten van de zeldzame zwartkop meeuw werden gevonden.

Zeeland heeft sinds tien jaar weer een eigen kolonie lepelaars. De vogels broeden in het Volkerak-Zoommeer. Hoe het was, is en mogelijk wordt, leest u in dit artikel.

Het Krammer-Volkerak heeft een kolonie waar beide soorten zelfs tezamen broeden (zie het artikel elders in dit nummer). De herkolonisatie van Nederland verliep niet voor beide soorten hetzelfde. De

nam de kolonie dwergsterns toe tot 125paarmeteenbroedsucces van maar liefst 85%. De kolonie is hiermee de grootste van Nederland. Ook voor soorten als visdief, kluut en strandplevier neemt het gebied

sterk ver minderd. Aan de kust is het al niet anders. Neem bijvoorbeeld de dwergstern, waarvan je in het Zwin een prachtige kolonie had.

prooidier de noordse woelmuis. Al krijsend verjagen de meeuwen zo'n hermelijn, die ook niet vies van jonge vogels is, uit de broed kolonie. Dergelijke voorvallen geven trouwens nog eens duide lijk

toegankelijke wandelroute een goed compromis. De afgelopen jaren vestigden er zich tal van bijzondere vogels, zoals boom valk, wielewaal en een kleine kolonie blauwe reigers. Zelfs bracht een reegeit

De ouderzorg kent nauwelijks grenzen. Om vier uur in de och tend verlaten de eerste dwerg sterns de kolonie. In korte tijd eet het mannetje zijn buik vol en keert twintig minuten later met de eerste

laatste jaren nogal terug en dit jaar lag het aantal niet hoger dan 80 paar. Volop in opkomst is echter de kolonie grote sterns, waarvan in 1992 een record aantal van 1200 broedparen werd geteld. Tel

Het begon allemaal in de jaren zeventig met de vestiging van een kleine kolonie dwergsterns. Dat vormde de aanleiding om de Hooge Platen in beheer te nemen. Dankzij bescherming tegen hoge vloeden en ... voortdurende bewaking kon de kolonie uitgroeien tot meer dan 150 paar in topjaren en na verloop van tijd vestigden zich ook visdieven en nog later grote sterns in het gebied.

die graag uitrusten op de grote afmeerpalen. Afgelopen voorjaar was er een hele kolonie mantel meeuwen aan het broeden in een van de duinvalleien. Ook zijn er al enkele roofvogels gesignaleerd. Er

Jonge lepelaar in de kolonie op de Slikken van de Heen.

kokmeeuwen. In maart en april voeren ze verkenningsvluchten uit om zich in mei te vestigen. Deze vestigingen zijn erg spectaculair: in een korte tijd kunnen ze een kolonie met tientallen paren bezetten ... . Doordat hun jongen zich bij verstoring diep in de vegetatie verstoppen, zijn ze minder gevoelig voor predatie. Ze zijn daarom in een gemengde kolonie vaak succesvoller dan de kokmeeuwen. In de Delta broeden

Door een gericht beheer bevindt zich hier nu de grootste kolonie van dwergsterns in Nederland. Ook andere zeldzame broed- vogels vinden hier een beschermd gebied en vele tien duizenden steltlopers

op afkomen hebben het ook op jonge vogels voorzien en juist een late broedvogel als de kemphaan heeft daar extra onder te lijden. Beter nieuws is er van Ter Hooge, waar de kolonie blauwe reigers uit

vliegen. Een makkelijke jachtbuit! Niet alleen reigers, maar ook aalscholvers en lepelaars stonden aan dergelijke praktijken bloot. Ook in Zeeland. Zo is er een melding uit 1534 van een kolonie kwakken ... Nederland was trots en zuinig op zijn lepelaars. Niet zonder reden. De Nederlandse populatie was de enige in Noordwest-Europa: de dichtstbijzijnde kolonie bevond zich in Oostenrijk, bij de

"Net vloog hier een legerhelikopter over. Je moet eens kijken wat er dan in de kolonie gebeurt. Alles vliegt op. Daar zouden ze eens wat aan moeten doen. Aan het gebied zelf hoefje niet veel te

Lepelaars, zilvermeeuwen en kleine mantelmeeuwen broeden massaal in een gemengde kolonie in het Krammer-Volkerak. (C. Jacobusse)

brengen. Wat beter verging het de visdieven. De kolonie breidde zich uit van 780 tot meer dan 1000 paar, maar ook bij deze soort gingen nogal wat legsels verloren bij hoge vloe den. Voor zo'n 300 a 350 paar

Van die zwaar verdedigde vesting profiteren ook andere vogels. Vlakbij de kolonie fladdert een wilde eend weg uit een graspol, nadat het legsel ijlings met hooi en dons is afgedekt: een verwaaid

goed resultaat. Het vogeleiland in de inlaag 's Gravenhoek had met flink wat begroeiing te kampen. De broedende visdie- ven liepen daardoor wat terug in aantal, ten gunste van een kleine kolonie

in beheer verwor ven. Door een gericht beheer bevindt zich hier nu, naast vele zeldzame brocdvogels, de grootste kolonie dwergstems van Nederland. Andere, klei nere objecten die in dc loop van de jaren

vooral met tien tot vijftien centimeter lange zandspieringen naar de kolonie. De gemiddelde legselgrootte bedroeg 1.4 ei per nest, tegen normaal 1.1: de vogels zijn in topcondi tie! De ... voedselbeschikbaarheid blijft in mei goed en de kolonie groeit tegen het einde van de maand door naar het recordaantal van 4600 koppels. De dwerg sterns zijn halverwege mei neergestreken op het Eiland van Nummer Een; op

plaatsvonden tijdens de vliegperiode van de bijen, waren ze waarschijnlijk in staat om op eigen kracht te verkassen. Niettemin vorm de het feit dat de kolonie zich wist te handhaven de aanleiding om onderzoek te

. In reactie op een toename van de vos spatte de kolonie uit elkaar, wat de beheerders veel kopzorgen bezorgde. Voor niets, zo bleek achteraf, want de verdreven lepelaars deden op tal van plaatsen

Kolonie

leeft er, en op wisselende locaties broedt een kolonie lepelaars. Eilandjes waar spontaan bos is opgeslagen vormen het woongebied van de havik en de bonte specht, maar ook reeën zijn hier regelmatig te

Lepelaars broeden in de Slikken van de Heen op de grond in een kolonie, maar kunnen dat ook in bomen. (C.Jacobusse)

worden is een kwetsbare periode. Rovers, zoals ratten en bunzingen, kunnen onverwacht toeslaan. Vaak zijn er in een kolonie heel wat nesten waarvan één of meer eieren sneuvelen. Ook onderling komt ... verstoring van het legsel wel voor. Dat gebeurt vooral als er in een nest opvallende of grote eieren gelegd zijn. De sterkste dieren uit de kolonie maken vaak aanspraak op dergelijke aantrekkelijke legsels en

met de grootste kolonie van deze zwaar bedreigde vogelsoort in Nederland en zelfs in heel Noord-West-Europa.

Er waren verscheidene kolonies in Saeftinghe gevestigd. De grootste kolonie met onge veer 600 paar lag op de Marle- montse Plaat.

met maar liefst 3190 paar en daarmee was het tevens de grootste kolonie in Noordwest Europa. Je herkent de zwartkopmeeuw ook aan de opvallende miauwende roep.

Rond de 6e juni wordt het weer slechter. De activiteit van de sterns daalt tot dicht bij het nul punt. Ze vliegen nauwelijks met vis naar de kolonie. Vanuit de schuilhut bij de broedplaats is te zien ... dag 15 nesten en na enkele dagen biedt de kolonie een ver laten aanblik. Ook de visdiefjes kunnen het niet bolwerken; de één na de ander laat het nest in de steek. Het seizoen lijkt voor de vogels

steile wanden voor nodig. Dat kunnen zijn wallen, oevers, dijken, afgravingen, grondstortingen en dergelijke. Een hoogteverschil van een halve meter is al voldoende om een kolonie oeverzwaluwen te ... . Oeverzwaluwen zijn bijzonder plaatsgetrouw en ze keren dan ook jaarlijks terug naar de kolonie waar ze 't laatst hebben gebroed. Maar ook met deze soort gaat het niet goed. Werd in 1964 het landelijk bestand op

). Gelukkig waren de broedresultaten dit jaar in de kolonie weer goed, zodat verwacht mag worden dat het oude peil weer spoedig wordt bereikt. De grote sterns die zich twee jaar geleden op de Bol vestigden

In totaal werden 432 nesten gelokaliseerd, meestal gelegen op de veekplaaten in het schor. De grootste kolonie, gelegen op de Marlemontse Plaat, bedroeg 104 nesten. Op 18 juni werd het eerste

Kolonie penneschaft met twee hooiwagenkrabben

En de grote sterns van het Kleine Stampersplaatje? De broedkolonie op de Kleine Stampersplaat is recentelijk ontstaan; ze heeft zich dit jaar afgesplitst van de traditi onele kolonie op de Hompelvoet

De Hooge Platen tot slot hebben een wel heel eigen broedvogelbevolking, waarin sterns al decennia lang de hoofdrol spelen. Het begon allemaal met een kleine kolonie dwergsterns, die dankzij speciale

lang aan en de ouders trekken er op uit om te gaan vissen. Alles wat nog maar een beetje als beschutting dienst kan doen wordt door de kuikens benut. Na enkele dagen bezoeken we de kolonie. Van de

van de tijd sterk toegenomen. Een recente ontwikkeling is dat de grote stern hier ook. is komen broeden. Vormt deze, op zich heugelijke ontwikkeling geen probleem voorde kolonie dwerg sterns op de

als roerdomp, ransuil en waterral. In de kleine kolonie van blauwe reigers was slechts één nest bezet. Wel werd ook een nest aange troffen in de naburige Bruintjeskreek.

moeden eet dit dier mosdiertjes zoals de afgebeelde gepluimde hoorncelpoliep (Bugula plumosa). Dit is een kolonie van kleine diertjes die in rijen langs de takken zijn gerangschikt. De af zonderlijke

van een steilwand ten behoeve van onder meer oeverzwaluwen. Het is van groot belang dat de in de na bijheid aanwezige kolonie een alter natieve nestplaats ligt, omdat de oeverzwaluwen soms zonder

midden van de kreek is door de geïsoleerde ligging in trek bij aalscholvers en kleine zilverreigers en soms de grote zilverreiger. De kleine zilverreiger broedt er in een kolonie met blauwe reigers