The Ledger account number three on the credit side Capitaal van de Commer
cie Compagnie deser Stad (Capital of the Company of Commerce of this City), is
the capital of the MCC in 1752, which is a ... ledger account number would
rarely be unambiguous in its reference to a ledger account. However, it seems that
in the MCC accounting system a 'ledger account number, is simply a page num
ber (two pages for
MCC's Profit and Loss and the Ledger Accounts
... Moving from the balance to the ledger accounts (grootboekrekeningenthe struc
ture in the MCC books appears to be slightly different from the structure of the
balance, but not in arbitrary ways. The
account of the year 1752. This part of the
bookkeeping gives an idea of what the main components of the MCC organiza
tion were in terms of expenses and revenue. First, we find that the ship voyages
and the ... the Spanish Caribbean in 1749 and that the MCC had received worrying
messages that the ships were being chased away by the Spanish state. Only the
Princes van Oranje returned to Middelburg. Apart from
De Kok explains that the MCC would normally depreciate ships in the profit and
loss calculation when they returned to Middelburg to account for wear and tear
before being prepared for a new voyage.51 ... these voyages were concluded. The ledger account of the Princes van Oranje
reveals that in the MCC bookkeeping all costs related to the equipage were accu
mulated on the ledger account, and defined as
addition, the MCC plays a role in the financial market, lending and borrowing
money, with interest payments in the profit and loss ledger accounts.55 Paesie
indicates that the MCC would borrow money ... at an interest rate between two to
four percent and was considered a reliable debtor with low associated risks. At the
same time the MCC also needed to borrow substantial sums of money to keep the
scheepsboek was also used for profit and loss calculations of each voyage.59
Yet, in the scheepsboek direct references to the journal seem to be missing.60 How
ever, we can find references to the MCC journal in ... 57 ZA, MCC, 1720-1889, inv. nr. 1632. Journaal, 1720-1889. 21 delen, 1743-1748 ('La F') (NL-Mdb-
ZA_20_1632_0289).
transactions should
not be underestimated. While the balance is the most extreme abstraction of the
MCC business, the individual transaction records can provide intricate details on
the goods and persons ... For example, for the cargazoen of the Princes van Oranje, the records show
that the MCC bought gunpowder from the gunpowder mill, de Eendracht, owned
by MCC director Joost van Huyen, for the voyage
To give an idea of the type of transactions in the MCC waste book (memo
riaal), which recorded transactions unrelated to the regular business of the MCC:
on the 14th of March 1752 the MCC, at the ... discretion of Jan Jansen de Jonge, cap
tain of the Princes van Oranje, paid 200 guilders to Andries van Oudaan, a textile
supplier or agent of the MCC based in Rotterdam. Based on the waste book it
is not
time. The detailed documentation in the
MCC bookkeeping and its preservation suggests that there may be possibilities
for transcription into modern statistical programs for analyses. With adjustments
and ... The MCC Bookkeeping and Its Profits
account for three percent of the MCC losses
in the profit and loss ledger for the year 1752 835:13:1 out of 25147:6:ii),73 and
it is unclear if and how taxes would be accounted for in the MCC books. Mehmet ... While, for instance, the MCC wharf is integrated formally, the gunpowder
mills owned by directors are an example of a business component which seems
to be integrated informally as a beneficiary of
Finally, the late mercantilist idea of 'balance of trade' could provide a possible
economic rationale for the seemingly low profits of the MCC.78 The theory that
expensive manufactured goods are ... Although the MCC used a refined double-entry bookkeeping system, it is not
meaningful to use the bookkeeping to assess profits and losses in a modern con
ventional sense. The main purpose of the MCC
relative value to different transactions. Apart
from its involvement in the Atlantic slave trade, the MCC provided loans to the
VOC, and borrowed money exclusively from its shareholders. This suggests that ...
the MCC may have played a significant role as a local financial institution in Mid
delburg.
Zeeuws Archief (ZA), 20 Middelburgse Commercie Compagnie (MCC), 1720-1889, inv. nr.
1712. 1711-1715 Balansen, 1722-1887. 5 pakken, 1712.1. 1747-1752.
... Paesie, Ruud, Geschiedenis van de MCC: Opkomst, Bloei en Ondergang. Zutphen: Walburg
Pers, 2014.
Zeeuws Archief (ZA), 20 Middelburgse Commercie Compagnie (MCC), 1720-1889, inv. nr.
1695. Grootboek, 1720-1889. 21 delen, 1695. 'La G', 1749-1754 (NL-MdbZA_20_1695_0028).
afwezigheid van bronnen. Het
archief van de grootste slavenhandelaar van Nederland, de Middelburgse Com
mercie Compagnie (MCC) is vrijwel volledig bewaard gebleven. Het bevat uitge
breide financiële gegevens
het MCC-archief met andere Zeeuwse
bronnen een prima basis voor een verkenning van de winstgevendheid en het
economische belang van de trans-Atlantische slavenhandel.
Vlissingen en 99 uit Middelburg. De
grootste firma was de MCC uit Middelburg, hoewel de meeste slavenhandelaren
gevestigd waren in Vlissingen.
... De MCC was organisatorisch gezien een vreemde eend in de bijt. Het ging om
een aandelenmaatschappij die gevormd was in 1720. De oprichters wilden een
grote, algemene handelscompagnie oprichten die de teruglopende economie van
Middelburg moest ondersteunen.14 De MCC richtte zich aanvankelijk vooral op
de handel op Spaans-Amerika en de Europese ... kustvaart, maar schakelde na 1755
vrijwel exclusief over op de Afrikaanse handel en de slavenhandel.15 In tegenstel
ling tot de andere firma's in de slavenhandel, was de MCC volledig eigenaar van
haar schepen
scheepvaartactiviteiten en de slavenhandel, zoals
nog zal blijken. Ook de MCC deed niet exclusief aan slavenhandel, maar bezat
ook een eigen scheepswerf, een lijnbaan en een zeilmakerij.
... In tegenstelling tot de partenrederijen, is wel precies bekend wie de investeer
ders waren in de MCC. In de decennia voor 1780 had die compagnie zo'n 450 aan
deelhouders, vrijwel allemaal Zeeuwen
De boekhouding van de MCC biedt duidelijk inzicht in de mate van winstge
vendheid van de Walcherse slavenhandel in de achttiende eeuw. Tijdens de vroege
jaren zestig van de achttiende eeuw waren de slavenreizen van deze compagnie
zeer lucratief. De 12 MCC-slavenreizen die tussen 1760 en 1764 in de stad terug
keerden, boekten een gemiddeld rendement ... van bijna 25 procent. Daarna liep de
winstgevendheid echter terug naar normale niveaus. Alle MCC-slavenschepen
die in Middelburg terugkeerden in de periode tussen 1760 en 1779, kenden een
gezamenlijk
30 NL-MdbZA, MCC 19, vergadering 16 juni 1750, verslag Casparus Ribaut (vanaf scan 176).
herkomst wel bekend is. Ook de MCC gebruikte slechts lokaal gebouwde
schepen in de slavenhandel, meestal gebouwd op de eigen Middelburgse werf.
Een lijst van zeegaande schepen gebouwd op particuliere ... Drongelen in 1768 het schip Herstelder, dat de MCC later inzette
als slavenschip.35 Ook de Maria Magdalena van de firma Jan de Zitter zonen
was gebouwd in Vlissingen.36 Bij de scheepsbouw en -reparatie waren
38 Gebaseerd op de gemiddelde hoeveelheid, ossenvlees aanwezig op slavenschepen van de
MCC. NL-MdbZA, Zie: MCC 118, 'Lijst waar na de victualie voor de Commercie Compagnies
scheepen nu en vervolgens ... staan bijvoorbeeld: NL-MdbZA, MCC 517.1, factuur Jacobus Meertens, 1765
(scan 66).
bijvoorbeeld kortlopende kredieten aan
slavenhandelaren. Zo leende de MCC in 1769 een bedrag van 60.000 van de
Wisselbank om een slavenreis te financieren.43 Daarnaast konden slavenhandela
ren bij de Wisselbank ... verzekeraars
(vaak privépersonen) en slavenhandelaren bij elkaar. De meeste firma's verzeker
den de volledige waarde van hun schip en de lading aan boord (inclusief de in
te kopen mensen). De MCC was groot
de MCC verbleven gemiddeld 7,5 maand langs de West-Afri
kaanse kust.50 Zo lang duurde het voordat de kapiteins voldoende mensen had
den ingekocht om de oversteek naar een kolonie te maken. In alle ... 49 Zie bijvoorbeeld: NL-MdbZA, MCC 67.1, Evert Masson aan directeuren MCC, 13 december
1760 (scan 205).
52 Dit blijkt uit de vele bewaard gebleven cargazoenlijsten in het MCC-archief. Zie voor een con-
cept-cargazoenlijst voor zowel Guinea als Loango-Angola: NL-MdbZA, MCC 1008.2, cargalijst
voor de ... 55 Vergelijk: NL-MdbZA, MCC 119, 'Notitie van de cattoene lijnwaaten die in Zeeland meeste
benoodigt zijn, tot den handel op de kust van Africa' (scan 99).
Slavenhandelaren waren belangrijke klanten van de Walcherse buskruitmo
lens. Op MCC-schepen naar Loango-Angola was gemiddeld 7500 pond carga
zoenkruit aanwezig en op schepen naar Guinea zelfs ... 57 NL-MdbZA, MCC 21, vergaderingen directeuren 23 juli 1765 en 30 juli 1765 (scan 101).
63 Zie bijvoorbeeld NL-MdbZA, MCC 531.2, Jan Baas Verdonk aan directeuren, 24 juli 1770 (scan
3), ibid 1197.2, 4 juni 1772 (scan 2), ibid 545.2, 20 januari 1777 (scan 2).
... /gtx055 (geopend op 08-08-2020); NL-MdbZA, MCC 815, prijsvergelijking
15 februari 1764 (scan 7).
Dankzij ijverige koloniale klerken is vrij nauwkeurig bekend hoeveel Afrikanen
door Walcherse slavenhandelaren in de koloniën als slaaf zijn verkocht.71 Door de
uitgebreide gegevens in het MCC ...
Walcheren? Uit gegevens over 72 MCC-slavenreizen tussen 1755 en 1780 blijkt
dat de gemiddelde omzet per verkochte slaaf 357 was. Daarvan was gemiddeld
20 winst voor de slavenhandelaar en zijn investeerders
Figuur 1. Verdeling van gemiddelde omzet per door de MCC verkochte slaaf 357), 1755-1780
was geïnvesteerd in de lokale economie. Het ging onder meer om aan
delen in de MCC en Vlissingse slavenschepen. Daarnaast had hij geld gestoken in
ondernemingen die ook profiteerden van de slavenhandel
De MCC was de grootste slavenhandelaar op Walcheren. Toen deze compagnie in
1781 financieel ten onder dreigde te gaan, kwam het Middelburgse stadsbestuur te
hulp met een lening. De directeuren van de ... compagnie hadden bij de magistraat
gepleit voor een reddingsplan, door erop te wijzen dat de MCC voor 'aanmerke
lijk vertier' had gezorgd in Middelburg.81 Daarin hadden ze gelijk. De VOC was de
grootste
Middelburg Commerce Company
(MCC); a dark chapter in the history of Middelburg. Baumgarten's work di
rectly involves the history of the city as an important part of his work. In the
evaluation booklet we read
Compagnie (MCC) de grootste particuliere slaven
handelaar van de Republiek worden. Deze slaven
handel had dan ook grote economische impact op
Vlissingen en Middelburg. Toch werd verzekeren
van slaven in de
Middelburgse Commercie Compagnie (MCC),
verantwoordelijk voor vele slaventransporten, werd in 2011
zelfs ingeschreven in het Geheugen van de Wereld-register
van UNESCO. Maar ook in de openbare ruimte zijn er
VooraL de Locatie van het monument is historisch
van beLang. Het Ligt op de BaLans, precies tussen
de Abdij - het poLitieke hart van de provincie - en
het hoofdpakhuis van de voormaLige MCC (1720 ...
1889). De MCC was een onderneming die was
opgericht door MiddeLburgse koopLieden en met
name in de achttiende eeuw een grote roL speeLde
in de internationaLe sLavenhandeL, het was van
Het pakhuis van de
MCC aan de Balans in
Middelburg.
... Detail MCC-monogram
met Morenkopje op
het huis van de
opper- equip agem eester
aan de Maisbaai in
Middelburg.
, werelderfgoed dat
wordt bewaard in het Zeeuws Archief. Dat leverde
interessante bijdragen op. Zoals die door Jurriaan
Santvoort over Stepanus-Laurentius Neale, agent
van de MCC, die zijn zaken aanvankelijk vanuit ... van de handelaar Louis le Grand
uit Cadiz, die van 1722-1725 met de MCC cor
respondeerde. David van Gelder hield zich bezig
met een voorgenomen actie van de MCC tegen de
Barbarijse zeerovers in 1722 die
2 NL-MdbZA (Zeeuws Archief), MCC 19, vergadering
16 juni 1750.
burgse Commercie Compagnie (MCC).
De Zeeuwen richtten zich vooral op de
Caribische Zee (of Kraalzee) en de Wilde
Kust (of de Guiana's of Vaste Kust). Pa
troonschappen aan de Wilde Kust zouden
later
beeld
van Zeeland in de Nieuwe Tijd. Zo zijn er
meerdere bijdragen over de MCC onder
meer met betrekking tot Suriname, de vrij
handel en de WIC, de MCC-directie en Louis
le Grand in Cadiz. Er is een
zeventiende eeuw behoorden vele van de
bedoelde schepen toe aan handelsmaatschappijen
zoals de WIC, VOC en MCC, die naar plaatsen
zoals Essequibo en Batavia voeren.
handelskantoor Louijssen Zoon.49 Dit handels
kantoor was gelieerd aan de in 1720 opgerichte Middelburgse Commercie Com
pagnie (MCC) en hield zich dus bezig met de trans-Atlantische driehoekshandel
tussen Nederland ... Nu ging het de MCC voornamelijk om katoen, koffie, suiker en tabak, maar te
gelijkertijd brachten hun schepen soms unieke, exotische voorwerpen mee terug
vanuit Afrika en Amerika. Dit kwam mede omdat
ruild worden tegen bijvoorbeeld olifantstanden. Dat is ook het geval bij de tweede
reis van het MCC-schip 't Vergenoegen dat tussen mei 1788 en juli 1790 van Vlis-
singen naar Guinee en Suriname voer
Catharina komt echter niet
voor in de archieven van de MCC.57 Ook is het gezien het jaartal uitgesloten dat de
Anna Catharina de anonieme snauw (een achttiende-eeuws binnenvaartschip) is
waarover Adriaan ... vaandel van de MCC voer. Zo kreeg kapitein
Adriaan Chatelain van de handelsorganisatie bijvoorbeeld de instructie mee dat
hij in Afrika naast slaven goud, zilver, juwelen, edelstenen en parels mocht aan
Verentooien worden in het bovenstaande nergens genoemd, maar dit was
ook niet te verwachten. De administratie van de Watergeus en die van de andere
MCC-schepen bestaat uit documenten met een sterk ... boekhoudkundig en com
mercieel karakter. De vondst van een verentooi was voor de MCC waarschijnlijk
niet relevant om te noteren, dit in tegenstelling tot een andere exotische ont
dekking als het al eerdergenoemde
. De eerdergenoemde okshoofden
suiker ontvingen Louijssen en Snouck Hurgronje dankzij de bemoeienissen van
De Codin.69 Deze was als correspondent voor de MCC vanaf 1769 gezeteld in
Demerary en vanaf 1770 ... in Essequibo.70 In deze functie reisde De Codin continu
door het land om namens de MCC plantagehouders te bezoeken. Deze plantages
lagen ver van elkaar verspreid aan verschillende rivieren en kreken
namelijk het woord verentooi in de uitvoerige correspondentie van De Codin met
de MCC die loopt van 1769 tot en met 1784, het jaar waarin De Codin overleed.
Voor het herkomstonderzoek is de ...
gen niet noemde in zijn brieven aan de MCC is logisch aangezien deze organisatie
enkel geïnteresseerd was in zijn zakelijke informatie.
arriveerde. Dit wordt verder aannemelijk door het feit dat Hugenholtz in 1814
vanuit Demerary zijn eerste brief naar de MCC schreef.86
... Gezien het gegeven dat hij vanaf 1814 meerdere brieven schreef aan de MCC
lijkt Hugenholtz een (on)officiële correspondent van deze handelsorganisatie te
zijn geweest.87 Of hij dit ook was voor het