Roose maar in algemene
termen als behorende tot de MCC. Wel had Van
Citters in mei 1805 200 pond Vlaams aan Roose
betaald. Daar stond tegenover dat de compagnie
tot 1 januari 1806 betaald had aan ... gemaakt
wegens voorgeschoten daglonen en houtwaren
waarvoor zij zelfs interest aan de "Sociëteit der
geoctroyeerde Zaagmolens" had moeten betalen.
Tevens was de verwachting dat de MCC een aan
zienlijk
De Middelburgse Commercie Compagnie
(MCC) was een in 1720 opgerichte onderneming
die zich zou specialiseren in de trans-Atlantische
slavenhandel. In het archief van de MCC zijn
gedetailleerde ... Naast het archief van de MCC is voor dit
onderzoek gebruik gemaakt van andere bronnen
en literatuur. Van vrijwel alle hierna genoemde
Middelburgse kompasmakers zijn gegevens terug
gevonden, met
Vindt U daarom vistuig, noem het dan moe en gooi het thuis
in de vuilnisbak. U redde er misschien con vogelleven mcc!
Wie denkt dat een reisje voor de V.O.C., de
W.I.C. of de M.C.C. een snoepreisje was heeft
het mis. De kans was groot dat je de reis niet
overleefde. Doeke Roos schrijft in "Zeeuwen en
de V
Intussen hebben de directeuren van de
MCC het bericht ontvangen van de onder
gang van de 'Eenigheid'. Het spreekt voor
Voor het officiële verbod liep de Nederlandse
slavenhandel al grotendeels ten einde. De laatste
driehoeksreis van de MCC vond in 1803 plaats.
Na ondertekening van het Nederlandse verdrag
tegen de ... Uit onderzoek is gebleken dat de winstmarges in
de slavenhandel betrekkelijk laag waren. Voor de
WIC was dat de reden de slavenhandel al voor
1740 te staken. Ook bij de MCC leverden slechts
zes op de
Begin 1811 schreven de directeuren van de
MCC aan de Maire van Middelburg dat hen ter ore
was gekomen dat de Fransen het dok wilden dem
pen en een dam voor de dokdeuren wilden aan
leggen, zodat de ... ", mettertijd
als "sleet" verkocht moeten worden. Daar kwam
nog bij dat de MCC de enig overgebleven scheeps
werf in Middelburg was, zodat bij het sluiten van
het dok geen schip meer in Middelburg gerepa
Behalve kompassen leverde Adriaan Bartels
vlaggen aan de MCC. De levering van kompassen
en vlaggen combineerde hij in één rekening,
zoals bijvoorbeeld in de rekening voor de tweede
... reparaties daarvan voor de MCC. Hij was wel de
belangrijkste leverancier van kompassen aan de
Verenigde Oostindische Compagnie (VOC), kamer
Zeeland.10 Hij combineerde de werkzaamheden
voor de MCC en
Middelburgse Commercie Compagnie (MCC),
verantwoordelijk voor vele slaventransporten, werd in 2011
zelfs ingeschreven in het Geheugen van de Wereld-register
van UNESCO. Maar ook in de openbare ruimte zijn er
Dwergpapegaaien op een stokje; getekend door Jan Brandes op Ceylon. Dergelijke vogels werden
ook gehouden aan boord van een MCC-schip. (Rijksmuseum Amsterdam)
hem gegeven omdat hij voor deze laatste
reis de MCC 15 jaar lang naar tevreden
heid gediend heeft:
... directeuren
nog dat er 97 procent uitbetaald zal wor
den. Een week later nemen ze genoegen
met 95 procent zodat de zaak hiermee afge
sloten is. De reis levert voor de MCC een
verlies op van 1.909 pond Vlaams
(f
Lijst met een deel van de
opbrengst van de verkoop
van slaven op 5 december
1763. (Zeeuws Archief,
MCC, inv.nr. 959.2)
... 1600-1815, Cambridge 1990
Zeeuws Archief (ZA), Middelburgsche Commercie
Compagnie (MCC), inv.nr. 21; notulen van de ver
gaderingen van de directeuren, 16 april 1764.
ZA, MCC, inv.nr. 959.2; hierin
Commercie Compagnie (MCC), toegang 20, inv.nr. 575.
zetten. Waren er al schepen die gerepareerd
moesten worden, dan werd uitgeweken naar Hol
land en Brabant. Wel was er over gesproken of de
MCC de beschikking kon krijgen over de kleine
werf van de ... mee dat door de
"ongelukkige tijdsomstandigheden" er ondanks
de ingevoerde bezuinigingen van 1810 verdere
maatregelen genomen moesten worden. Besloten
werd de effecten de MCC aankomende ter waarde
van 5
Adriaan Kakelaar/Maria de Jongh, zeil- en
kompasmaker, kompasleverancier MCC in 1735
1742/1750. Tot 1735 leverde Adriaan Kakelaar
slechts eenmaal kompassen aan de MCC. Hij was
allereerst meester ... -zeilmaker. Voor de VOC con
troleerde hij vanaf 1720 de kwaliteit van gele
verde zeilen.13 Aan de MCC leverde hij in de peri
ode 1721-1737 regelmatig zeilen of verzorgde hij
reparaties ervan.
VooraL de Locatie van het monument is historisch
van beLang. Het Ligt op de BaLans, precies tussen
de Abdij - het poLitieke hart van de provincie - en
het hoofdpakhuis van de voormaLige MCC (1720 ...
1889). De MCC was een onderneming die was
opgericht door MiddeLburgse koopLieden en met
name in de achttiende eeuw een grote roL speeLde
in de internationaLe sLavenhandeL, het was van
Zeeuws Archief (ZA), Archief Middelburgse Commercie
Compagnie (MCC):
kwalificatie steunt op de uitgebreide bij
drage van Unger over de slavenhandel
van de Middelburgse Commercie Com
pagnie (MCC), die concludeert dat uit
welbegrepen eigenbelang de dienstba
ren aan boord van de
Eind 1815 was Dagneau van plan het drie
mastfregat Middelburgsch Nieuwe Haven uit te
rusten voor een reis naar Noord-Amerika. Hij
klopte hiervoor aan bij de MCC met de vraag of
... Een fregat voor de MCC
kompassen aan de MCC, maar
wel ijzerwaren.
... Henricus Kakelaar, koopman/reder, kompas
maker, kassier en opperboekhouder MCC, kom
pasleverancier MCC in 1750-1783. Henricus
Het pakhuis van de
MCC aan de Balans in
Middelburg.
... Detail MCC-monogram
met Morenkopje op
het huis van de
opper- equip agem eester
aan de Maisbaai in
Middelburg.
Het handelsgebied van de MCC-slavenhandelaren strekt zich langs de Westkust van Afrika uit van de Siërra
Leone-rivier tot en met Angola.
33. De MCC heeft in haar bestaan twee kaperschepen uitge
reed. Zie: Unger, 'Bijdragen tot de geschiedenis, II', p. 8 en
14.
... de lorrendraaierij. Bij de oprichting van de MCC waren
nagenoeg alle directeuren voormalige reders van lor-
rendraaiers. Veel schippers op compagnieschepen hadden
daarvoor in de smokkelvaart gezeten
zij voor een zestiende deel wilde participeren. Na
enig overleg stemde de MCC hiermee in. In febru
ari 1817 feliciteerden de directeuren van de MCC
Dagneau met de behouden aankomst van Middel ... - Zeeuws Archief (ZA), Archief van de Commercie Compag
nie van Middelburg, 1720-1889 (MCC), Notulen van de
vergaderingen van Directeuren (1792-1814), inv.nr. 23.
betrekkelijk weinig over deze
slavenhalers, want in tegenstelling tot de
archieven van de Middelburgse Commercie
Compagnie (MCC), zijn de bedrijfsadministraties
van deze Vlissingse rederijen verloren gegaan.
Bewijs voor de opdracht tot levering van kompassen voor het schip 't Vergenoegen. ZA, Archief MCC, inv.nr. 1096.1, scan 101.
Welvaren. De jonge Middelburgse reder Johan de
Munck had het ruim 23 meter lange fregat laten
aanbouwen op de werf van de Middelburgse
Commercie Compagnie (MCC) bij de Segeers-
poort.1 Het schip was ... 1 NL-MdbZA, MCC 1695, grootboekrekening 'Middelburgs
Welvaren' (scan 80). NL-MdbZA, MCC 1633, journaal-
posten 2 december 1749 (scan 37) en 31 december 1749
(scan 46).
Nederlands (MCC)
... Nederlands (MCC)
6. De MCC werd in 1720 opgericht. In totaal werden voor
dit artikel 290 equipages door de MCC onderzocht.
Daarvan leverden 257 equipages gegevens over de leve
ranciers van de kompassen.
... 7. De achternaam Bartels wordt in de verschillende reke
ningen in het archief van de MCC ook wel gespeld als:
Bartelsse of Bartelsz.
7 NL-MdbZA, MCC 1570 (scan 24).
terrein van de slavenhandel
te begeven. Haar naam: de „Middel-
burgsche Commercie Compagnie (MCC).
... oprichting van de M.C.C.
luidde: „Het bevorderen van de koop
handel en de zeevaart, ten voordele
van de ingezetenen van de stad Middel
burg".
Middelburgse Commercie
Compagnie (mcc), een particuliere handelson
27. ZA, Archief MCC, rekening in inv.nr. 942.1, scan 43.
... 29. ZA, Archief MCC, inv.nr. 1096.1, scan 100.
Over de auteur: dr. RCJCJD PAESIE (1956)
is maritiem historicus in Middelburg. Hij
publiceert over uiteenlopende maritieme
onderwerpen. Recent verschenen Ge
schiedenis van de MCC en Slavenopstand
op
Zeeuws Archief, Middelburgse Commercie
Compagnie (MCC); adressering van de brief
voor Jakobus Robette; inv.nr. 347.2
Na langdurige onderhandelingen,
waarbij Sappius als bemiddelaar tussen
Surinaamse planters en de M.C.C. op
... slaaf bedroeg ge
middeld f 225.Om het risico te ver
mijden dat de M.C.C. opnieuw dure re
tourgoederen voor haar thuisreis zou
moeten kopen, had zij bedongen dat „De
Africaense Galeij" op de terugreis als
uit
reedde en posten binnen de Vlissingse vroed
schap bezette. Naast de legale activiteiten bin
nen VOC, W1C, Middelburgse Commercie
Compagnie (MCC) en commissievaart had de
familie Van Hoorn al sinds ... beschikten. Het
oosten van Venezuela zou in de achttiende
eeuw onder de schippers van de MCC nog
steeds een favoriete handelsplaats zijn." De rol
van Port Royal als smokkelaarsnest was ten
tijde van de tocht
Git onderzoek naar de lading van slaven
schepen van de MCC blijkt dat die voor on
geveer een kwart tot een derde uit buskruit
en vuurwapens bestond. De waarde van
de buskruit- en vuurwapenlading van ... de
America ligt daar met 12% dus ver onder
en daar moet een verklaring voor zijn. Om
een antwoord te vinden op die vraag zijn de
cargalijsten van twee MCC-slavenschepen
Eenigheid en Haast U Langzaam
Enkele van de gedrukte stukken naar aanleiding van het conflict tussen De Munck en de verzekeraars. Zeeuws Archief, MCC 1570.
... 8 Dit artikel is gebaseerd op de stukken in NL-MdbZA,
MCC 1570. Daarnaast is uit de collectie van de Konink
lijke Bibliotheek nog gebruikt: Rekeninge van avarye
commune en averye grosse, per 't schip
Producten die op 29 december 1738 bij
Trinidad geruild worden tegen producten
tabak en huiden; MCC, inv.nr. 369.
... Bron: Zeeuws Archief, Archief MCC,
inv.nr. 370; soldijrol
iedere twee slaven die door de
M.C.C. geleverd zou worden, drie ox-
hoofden, vaten met elk een inhoud van
232 liter, suiker of koffie zou brengen
voor de retourvracht.
... " was een fregatschip. Zij
was in 1732 in eigen beheer gebouwd
door de M.C.C. op haar werf te Middel
burg. Dit scheepsmodel behoorde door
haar bouw tot de snellere schepen, maar
kon relatief minder lading
opnieuw twee cargalijsten van MCC-
slavenschepen Prins Willem V en Nieuwe
Hoop) aan een onderzoek onderwor
pen, die beide in dezelfde periode als de
Magdalena Maria handel dreven op de kust
van Guinea. De ... uitkomst bevestigde een
vermoeden. De waarde van textiel vorm
de nog maar de helft van het cargazoen,
buskruit en vuurwapens vertegenwoordig
den ruim een kwart. De Nieuwe Hoophet
kleinste MCC-schip van 80
9 NL-MdbZA, MCC 66.7, brief 17 februari 1758 (scan 141).
...
officieren verantwoordelijk voor het hoge doden
tal. Toch kreeg Gerritse een nieuwe aanstelling
als kapitein: hij voer in 1752 uit op de Mercurius
in dienst van de MCC. Diezelfde compagnie nam
ook het schip
Brief van Leintje Pieters aan haar man Jakobus Robette aan boord van de Eendracht, 3 januari
1740; MCC, inv.nr. 347.2.
goederen kapitein Vendevijle zijn slaven
ruilde. Of anders gezegd: tegen welke
„prijzen" hij slaven kocht. Uit enkele
door Vendevijle gestuurde brieven aan
de directie van de M.C.C. blijkt, dat er
De Vigilantie, slavenschip van de MCC. In 1780 vond op dit snauwschip een opstand plaats waarbij de slaven
het schip in hun macht kregen. Detail uit een schilderij van Engel Hoogerheyden, circa 1778
kok op
het MCC-schip de Beurs van Middelburg.
De aanmonstering vond plaats in april
1726. De reis duurde een jaar.
tractueel met de M.C.C. overeen geko
men waren, suiker en koffie aan boord
van „De Africaense Galeij".
... produkten geveild. In de
loop van 1742 verwerkte de boekhouder
van de M.C.C. de rekening-courant van
„De Africaense Galeij". Eind december
Hoe verhoudt dit winstcijfer zich nu tot de
resultaten van andere Zeeuwse slavenha
lers in die jaren? Opnieuw raadplegen we
daarvoor de administratie van de MCC. De
Moeilijkheden met de slaven aan boord van de MCC-schepen.
... MCC 376, 391, 398, 461, 51 1, 775, 793, 800, 842, 890, 910, 922, 968, 1 124, 1 147, 1 153, 1 199-1200, 1228, 1234, 1239, 1252, 1366, 1385, 1397.