Oostkerk, de MCC, de ontdekking van Paaseiland door Roggeveen, het havenkanaal, de rechtbank en de sociale kwestie in Middelburg en uiteraard het bombar dement op de stad en de oorlog.

Zeeland 22/1 (2013) 1-60. I.H. Vogels- Wessels Boer schreef een artikel over de noodlottig verlopen bouw van een fregat op de werf van de MCC in de Franse tijd. Van oud-hoofdredacteur Erik

Het Zeeuws Archief start dit jaar met het project d'Eenigheid, over een schip van de Middelburgse Commercie Compagnie (MCC), dat in 1761 naar West-Afrika voer, vervolgens naar West-Indië en van ... daaruit terug naar Zeeland. Dit was een zogenaamde driehoeksreis, waarvan de MCC er meer dan honderd zou maken en daardoor een van de belangrijke spelers op de slaven-transportmarkt werd. Wij van Zeeland

Zeeuwse hoofdstad tot de verbeelding; in Middelburg waren de West-Indische Compagnie (WIC) en de Middelburgsche Commercie Compagnie (MCC) gevestigd, daarbij had de stad twee eeuwen een VOC-werf. ... MCC-schepen, schilderij Engel Hoogerheyden (collectie gemeente Middelburg).

Ruud Paesie, Geschiedenis van de MCC. Opkomst, bloei en ondergang (Zutphen: Walburg Pers, 2014) 208 pag.; ill., krt., tek., foto's; ISBN 978-90-5730-931-1. ... facetten van de compagnie. Het bevat tien hoofdstukken, ondergebracht in twee delen: Handel en Scheepsbouw. Deze corresponderen met de twee periodes die in de geschiedenis van de MCC te onderscheiden zijn

ongeluk dat alles weg is' de Zeeuwse slavenhandel, waarin de Middelburgse Commercie Compagnie was gespecialiseerd. Twee van de kapiteins van de MCC kwamen uit Tholen.

activiteiten die gedurende twee jaar zijn ondernomen rondom het thema, zoals het weblog over de MCC-slavenreis van de Eenigheid, stadswandeling, film voorstellingen, de komst van Lawrence Hill, de diverse

van de VOC, WIC en MCC en die naar Afrika en Noord- en Zuid-Amerika en de postroutes binnen de Republiek. Bevat eindnoten per hoofdstuk, een verklarende woordenlijst, literatuur- en bronnenlijst en

koloniën in een tijdvak waarin de MCC zich meer met koophandel dan met slavenhandel bezig hield. Theo van der Meer ten slotte schrijft over de Zeeuwse jeugd van letterkundige P.J. Meertens in 'Middelburg is

hoogwaardige chocolade die in Middelburg werd geproduceerd, meekrap- en garancinefabricage op de scheepswerf van de MCC, fabricage van olie, de hout handel van Alberts, de productie van tabak, melk, margarine

van de Middelburgse Commercie Compagnie (MCC), dat is opgenomen in het 'Register van het Geheugen van de Wereld', de werelderfgoedlijst Memory of the World Register van UNESCO. De MCC speelde een

Plaatsing op de inventaris of in het register geeft ook verantwoordelijkheid. Het MCC-archief moet volledig geconserveerd en beschermd worden en permanent voor iedereen toegankelijk zijn. En

beeld van Zeeland in de Nieuwe Tijd. Zo zijn er meerdere bijdragen over de MCC onder meer met betrekking tot Suriname, de vrij handel en de WIC, de MCC-directie en Louis le Grand in Cadiz. Er is een

Middelburgse Commercie Compagnie (MCC), verantwoordelijk voor vele slaventransporten, werd in 2011 zelfs ingeschreven in het Geheugen van de Wereld-register van UNESCO. Maar ook in de openbare ruimte zijn er

VooraL de Locatie van het monument is historisch van beLang. Het Ligt op de BaLans, precies tussen de Abdij - het poLitieke hart van de provincie - en het hoofdpakhuis van de voormaLige MCC (1720 ... 1889). De MCC was een onderneming die was opgericht door MiddeLburgse koopLieden en met name in de achttiende eeuw een grote roL speeLde in de internationaLe sLavenhandeL, het was van

Het pakhuis van de MCC aan de Balans in Middelburg. ... Detail MCC-monogram met Morenkopje op het huis van de opper- equip agem eester aan de Maisbaai in Middelburg.

Compagnie (MCC). Deze compagnie uit 1720 hieLd zich tussen 1755 en 1800 vrijweL excLusief bezig met de handeL in Afrikanen. Het bedrijf heeft ook een van de beLangrijkste materiëLe sporen van de NederLandse s ... LavenhandeL nageLaten: het MCC- archief. Dat tientaLLen meters Lange archief bevat scheepsjournaLen, brieven, vergaderstukken en zeLfs de compLete boekhouding van deze grote sLavenhandeLaar. Het archief is zo uniek

Maar behaLve scheepsbouwers waren er nog veeL meer partijen betrokken bij het uitreden van een sLavenschip. In het MCC-archief bevinden zich duizenden bonnetjes van aLLerhande LokaLe Leveranciers die ... Ld ook gort aan de MCC ten behoeve van sLavenschepen.

omstandigheden vergoedden zij ook slaven die stierven aan boord van de schepen. Slaven die stierven door ziektes werden echter niet vergoed. Op het MCC-schip Zeemercuur overleden in 1789 bijvoorbeeld meer dan 170 ... Ook de overheid was zich bewust van het economische belang van de Walcherse slaven handel. Toen de MCC in de jaren tachtig van de achttiende eeuw door oorlog en financiële crises in de problemen

Betwist gezag; de verhoudingen tussen de Republiek en Portugal en de confiscatie van het MCC-schip Don Carlos in Rio de Janeiro (1725)

Betwist gezag; de verhoudingen tussen de Republiek en Portugal en de confiscatie van het MCC-schip Don Carlos in Rio de Janeiro (1725)

Symptomatisch voor het gezagsverlies van de Republiek in het Atlantische gebied was de confiscatie in 1725 in Rio de Janeiro van het schip van de Middelburgse Commercie Compagnie (MCC), de Don Carlos

Dat de MCC het slachtoffer werd van deze veranderde omstandigheden in de zuidelijke Atlantische Oceaan, kwam hoogst ongelegen. De Zeeuwse directie had juist plannen opgevat om met Spaans-Amerika te

een succes worden.12 Eind 1723 werden de plannen realiteit toen drie schepen van de jonge MCC naar het zuiden van de Atlantische Oceaan vertrokken. De Don Carlos, Don Louis en Mercurius gingen te

in Lissabon ondersteunden de MCC in haar pogingen om de confiscatie ongedaan te maken, dan wel om een financiële vergoeding te krijgen van de Portugese overheid. De Nederlanders stond een reeks van

de MCC nooit gecompenseerd zou worden. ... De Portugese autoriteiten hadden vanaf het begin rekening gehouden met een negatieve beslissing over teruggave van de Don Carlos. Ondanks het feit dat men wist dat de MCC en de WIC verschillende

niets op. Ondanks het feit dat de MCC niets te maken had met deze strubbelingen, bracht deze verslechtering van de betrekkingen geen uitzicht op restitutie van de Don Carlos. ... vredesverdragen, maar ook hij was van mening dat het optreden van de WIC restitutie onmogelijk maakte.66 Deze Portugese politiek was riskant, want de Staten-Generaal dreigden kaapbrie- ven te verstrekken aan de MCC

De MCC likte haar wonden en verloor haar belangstelling voor de Stille Zuidzee. De calvinistische stuurman van de Don Louis, een van de weinigen die het dramatische avontuur zou overleven

13 Adriaan Wisse, De Commercie-Compagnie te Middelburg van haar oprichting tot het jaar 1754, Utrecht 1933, 35; Zeeuws Archief (ZA), Middelburgse Commercie Compagnie (MCC), Rapportage Aldias Attinga ... voor vergadering directie MCC, 16 april 1724, 13, p. 61; ZA, MCC, 39, secrete notulen directeuren MCC, 9 november 1723.

67 ZA, MCC, 317. Correspondentie MCC, 1731; Wisse, Commercie-Compagnie35. ... 69 ZA, MCC, 321. 'Tot Besluijt', nawoord scheepsjournaal Don Louis door Hubregt Kempe.

academiejaren te verdiepen in het bijna volledig bewaarde archief van de Middelburgse Commercie Compagnie (MCC). In het kader van wetenschappe lijke scripties rond thema's gerelateerd aan maritieme en overzeese ... geschiedenis tij dens de vroegmoderne periode startte zij in september 2000 haar studie naar het rendement van de slavenhandel opgezet door de MCC. Met de enthousiaste steun van Albert en Ivo leidde dit in 2002

Compagnie (MCC). ... De MCC werd opgericht in 1720, in een ultieme poging de economische achter uitgang waarmee Zeeland te kampen kreeg na het stopzetten van de kaapvaart in 1713, een halt toe te roepen.' De compagnie

De belangrijkste informatie over de zeelieden op de schepen van de MCC is ver zameld in een databank.'1 In combinatie met het archief van de compagnie maak te deze databank een uitgebreid onderzoek ... mogelijk naar de positie van de MCC op de Zeeuwse arbeidsmarkt voor zeelieden in de achttiende eeuw.5 De MCC was in de achttiende eeuw namelijk een van de grote Zeeuwse werkgevers voor zeelie den. De

arbeidsmarkt voor zeelieden ont stond. Naast de MCC hadden immers ook de VOC, de WIC, de marine en tal van particuliere reders bemanning nodig voor hun schepen. De vraag stelt zich dan ook, in hoeverre de MCC ... moeilijkheden ondervond bij het werven van per soneel en hoe zij zich inzake deze problematiek verhield tot haar concurrenten.13 Van de Zeeuwse Admiraliteit zal de MCC weinig rivaliteit ondervonden hebben. Na de

Wat was nu de positie van de MCC ten opzichte van haar concurrenten op de Zeeuwse arbeidsmarkt? Of, anders gesteld, in hoeverre moest de MCC buiten Zeeland op zoek naar bemanningsleden voor haar

van Prooijen stelt in haar werk over de MCC dat men in de periode 1720-1755 steeds probeerde om eerst in Middelburg en in Vlissingen manschappen te wer ven.2'' Als dat niet lukte, werd een beroep ... gedaan op contactpersonen buiten Zeeland: aanvankelijk ging het vooral om handelshuizen die ook andere zaken voor de MCC waarnamen (Arnoldo Cloeting en Anthonij Baert in Amsterdam en Pieter Baelde in

Het slaen van den tromde personeelswerving bij de MCC ... Hoe ging de MCC precies te werk bij het werven van bemanning voor haar sche pen? Gezien de grote verantwoordelijkheid van kapiteins en stuurlui, werd voor hun een andere procedure gehanteerd dan voor

is echter gebleken dat dit slechts ten dele het geval was, en dat de MCC voor de werving van personeel in Zeeland veel minder afhankelijk was van volkhouders dan men op het eerste gezicht zou ver ... directeuren van de MCC hoge eisen stelden aan degenen die zich voor deze functie kandidaat stelden. Meestal was de voltallige directie aanwezig bij een 'sollicitatiegesprek. Wanneer er twijfel bestond, werd er

slechts een deel (circa een vijfde) van het goud behouden dat hij had gekocht met de 10.000 gulden. Nadien komen we hem niet meer tegen op de schepen van de MCC. ... Hoe de MCC precies te werk ging bij het aanwerven van ambachtslui en gewone zeelieden, valt niet rechtstreeks op te maken uit de bronnen. De informatie hier omtrent in de scheepsboeken en de

vond ik 247 schuldbrieven van in Middelburg of Vlissingen geronselde zeelui.3'' Gezien het feit dat de MCC in de loop van haar bestaan minstens 7.000 zeelieden aanwierf in Zeeland, is dit in ver houding ... verwonderlijk, aange zien de contactpersonen van de MCC in deze steden meestal zelf volkhouders waren, of op zijn minst relaties met hen onderhielden. Zeelieden die in Zeeland werden aangenomen, stonden slechts

De archieven van de MCC bevatten heel wat informatie over de herkomst van het zeevarend personeel. Voor 88,5% van de 10.290 zeelieden die bij de MCC in dienst traden voor een reis naar Afrika (997 ... het feit dat de klerken van de MCC tot ongeveer 1735 de afkomst van het grootste deel van de bemanningen niet noteerden in de monsterrollen. Aangezien de MCC meer dan de helft van haar expedities naar

De MCC kon dus niet ontsnappen aan het tekort aan Nederlandse zeelieden tij dens de achttiende eeuw. Een enkele Scandinaviër, Duitser of Engelsman terzijde gelaten, waren alleen de kapiteins steevast ... In vergelijking met de VOC, de WIC, de walvisvaart en de marine bleef het aan tal buitenlanders op de schepen van de MCC echter relatief beperkt. Bij de vaart op West-Indië en de slavenvaart bedroeg

Tot slot moet nog opgemerkt worden dat de MCC, evenals de VOC, ook perso neel in dienst nam uit de regio's waarop ze handel voerde. Terwijl de VOC echter, zeker vanaf 1780, in grote mate een beroep ... deed op Aziaten om haar schepen te bemannen, gebeurde dit bij de MCC slechts sporadisch.47 De neger- of zwartma- trozen op haar schepen werden enkel in dienst genomen als begeleiders van de sla ven, of

Klachten over het gedrag van zeelieden kwamen weliswaar vaker voor dan klach ten over hun capaciteiten, maar ook dit schijnt niet echt een groot probleem te zijn geweest op de schepen van de MCC. Bij

De bespreking van de lonen is opgedeeld in twee periodes: 1720-1755 en 1755- 1802. Het bleek wenselijk een onderscheid te maken tussen deze tijdvakken omdat de door de MCC betaalde lonen een ... verschillende functies gelijk. Vanaf het midden van de eeuw kwam hier echter verandering in. Ondanks het feit dat er grote verschillen waren tussen de uiteenlopende functies aan boord, kan men stellen dat de MCC

type reizen lijkt dit aannemelijk, maar bij de MCC was hiervan geen sprake. ... Bij de aanmonstering kreeg iedere zeeman, ongeacht zijn functie of rang, een of meerdere maandlonen 'op de hand'. Aanvankelijk betaalde de MCC een maand op voorhand, maar vanaf omstreeks 1745

Naast hun maandlonen hadden de zeelieden andere verdiensten. De directeuren van de MCC hanteerden verschillende systemen om de zeelieden in haar dienst de kans te geven iets bij te verdienen. Deze

Voor dit onderzoek is vooral de daling van de reële lonen na 1750 van belang. Als we de cijfers in tabel 1 bekijken, wordt duidelijk dat de directeuren van de MCC de maandlonen voor het grootste deel

De MCC lijkt dus wel degelijk rekening te hebben gehouden met de stijging van de prijzen na 1750, die een daling van de reële lonen betekende. De directeuren van de compagnie hebben getracht dit te ... Laat ons vervolgens de lonen die de MCC betaalde, vergelijken met de maandga- ges bij de WIC, de VOC en de marine.62

, kan enkel een vergelijking worden gemaakt met de maandlo nen die de MCC vóór ongeveer 1755 betaalde. Voor de VOC werden eveneens cijfers uit de zeventiende eeuw gehanteerd."3 Ook hier stelt de auteur ... Voor wat de WIC betreft, kunnen we kort zijn: het zeevarend personeel kreeg er steevast minder loon dan bij de MCC, ongeacht functie of rang. Deze conclusie is ook van toepassing op de marine, zij