met het houden van kerkdiensten op de buitenplaats
Sint-Jan-ten-Heere onder Domburg, eerst in een kamer van het herenhuis, later in een
Koetshuis. Hieruit is ontstaan de Gereformeerde Gemeente die in ... 1876 een eigen
kerkgebouw gesticht heeft, nadat de buitenplaats Sint-Jan-ten-Heere gesloopt is na het
overlijden van de eigenaar Jhr. Willem Versluijs.
Jan ten Heere in Aagtekerke, werd zijn kantoor in Middelburg
opengebroken door Alexander de Munck, waarna hij en Henriette Thibaut vluchtten met
medeneming van waardepapieren, sieraden en zelfs meubelen ... neef was getrouwd met Henriette Thibaut, maar zij koos ervoor om in de
zomer van 1679 ervandoor te gaan met haar jonge minnaar Alexander de Munck. Terwijl Franqois
Velters verbleef op zijn buiten Sint
en kerkhoven. Ronald van
Immerseel (Stichting tot Behoud van
Particuliere Historische Buitenplaatsen)
maakte aan de hand van de twee voorbeelden
Steenhove en Sint-Jan ten Heere duidelijk hoe
groot de
Dr. L.F. van Driel te Sint Laurens, voor
zijn adviezen betreffende spellingsvarian
ten, taalgebruik en woordkeus in relatie
tot de verschillende Bijbelvertalingen;
E van den Kieboom, archivaris van ... hierover een verbe
ten strijd gevoerd. Vooral de invloedrijke
Marnix van Sint Aldegonde (1540-1598),
de vertrouweling van Willem van Oranje,
heeft zich (tevergeefs) zeer beijverd voor
het blijven gebruiken
Ook in de Sint-Lievensmonstertoren in Zierikzee, die
gelijk met de Veerse kerk onder leiding van de familie Kel
dermans is gebouwd, heeft men zijn steenhouwersmerk
aangetroffen17.
... 'In de stadsrekening van 1473, 8e maand 4e week staat
"Mijnen heere Loys van der Veer, dat hij leijde onder den
eersten steen vander Stedehuijs ter metselaers behouf, 4
De overwegend vastgestelde zeer sterke afname staat in sterk contrast met de
situatie in St. Jan ten Heere en Serooskerke. In St. Jan ten Heere was er sprake van
een toename van 0 paar in 1993 naar 7 ... gebieden te vinden zijn waar de soort
het er nog het best vanaf brengt: Westkapelle - St. Jan ten Heere en het gebied
Serooskerke - Oostkapelle - Vrouwenpolder (grijs). Deze twee gebieden zijn ge
scheiden
dergelijk instrument verstoken was ge
bleven, een orgel in gebruik. Het was
een geschenk van de rijke koopman
Huibert Jan de Heere/
... , volgens de nieuwerwet-
sche toonbuigingen en de vier stemmen,
op noten gesteld; ten einde dezelve, by
het uitgaan van de dienst, op en met het
Orgel, aan te heften."1 Zowel Van de
Spiegel als dominee Kaas
bewaarde' berg van onze
provincie.' Dat laatste valt moeilijk te verifiëren. Wat het eerste betreft: Van
Heeringens beeldcatalogus noemt tegenwoordig de berg bij het Walcherse
Sint Jan ten Heere 60
toelichting. Een van deze grafstenen
was voorzien met het opschrift: HIER RC1ST
IN DEN HEERE JAN BAGGAERT VAN
THIELT IN VLAANDEREN, STERF DEN 25
JANUARI A 1602, OUT ZYNDE OMTRENT
47 JAREN ENDE SYNE HUYSVROUW ... werkelijk het geval is.
De heeren Weijens hebben door deze ver-
jongenskuur welke zij hun zaak hebben
laten ondergaan ten duidelijkste bewezen
dat zij in elk opzicht met hun tijd wenschen
meede te gaan.'
voorplein lijkt op wat Van Baurscheit toepaste
op het huis Sint Jan ten Heere bij Westkapelle en,
in volmaakte vorm, op het huis De Commanderij
... zeischap. Hij liet de nieuwe psalmberijming in
1776 op zijn kosten drukken. Voor zijn exem
plaar werd door Jan Arends een omslag ge
maakt, voorzien van zijn familiewapen. In 1779
gaf hij aan de
In 1835 sloot jonkheer Willem Versluys
zich aan bij de Afgescheidenen. Op zijn
buitenplaats Sint Jan ten Heere, gelegen
tussen Aagtekerke en Westkapelle, beleg
de Versluys kerkelijke bijeenkomsten ... . Zo
ontstond in 1836 de 'Gereformeerde
Gemeente Jesu Christi die vergadert te
Sint-Jan ten Heere' (de latere Gerefor
meerde Gemeente te Middelburg).
Versluys, die alleen 's zomers op zijn bui
ten woonde
Sint Jan ten Heere;episoden uit de tijd der afscheiding.
illustreren zij het accent
dat ligt op het gebied dat
globaal valt binnen de drie
hoek Middelburg, Gapinge en
Sint Jan ten Heere (ja, pak
de kaart er maar even bij)
en de geringe betekenis van ... Gido Davidse (GD)
Christian Giljam (GJ)
Arjen van Gilst (AvG)
Mevr.Gregory (mevG)
Maarten Haverkamp (MH)
Jan Hengst (JH)
enkele
voorbeelden, zoals de vorstelijke buitenplaats Sint-Jan ten
Heere. Nadat er in 1752 rigoureus was gesnoeid in de
wegbeplanting voorlangs dit buiten, voelde de bewoner
zich aan die zijde geheel ... Een dergelijke wal lijkt een fenomeen dat hand over hand
toeneemt, vooral op Walcheren. Zo ligt in Sint-Laurens
al een tijdje een brede omwalling rondom een kwekerij
annex kassencomplex. Ook
eerst in de Middelburgse kerken
de beelden, altaren, et cetera. Daarna
trokken ze vanuit Middelburg over Wal
cheren. Een vernielend spoor achterla
tend ging het langs Buttinge, Poppen-
damme, Sint Jan ten ... b. Nog iets typisch uit de roomse perio
de. Die van Arnemuiden moesten jaar
lijks op Paasdag met "solemnele proces
sie" de crisma (de gewijde olie) in de
oude hoofdkerk van Sint Jan te Nieuwer-
kerke
De voormalige Walcherse buitenplaats Sint Jan
ten Heere: huis en voorplein, zoals afgebeeld door
Jan Arends, 1775-1777 (ZA, KZGW, Zei. ill. II, 109a)
... Door Jan Karkdijk
- Gebied nabij Sint Jan Ten Heere Sprink (tussen Aagtekerke en Westkapelle)
... - Wegen ten westen van Sint Laurens
zijn gegaan. Van buitenplaatsen wer
den eveneens afbeeldingen geschonken. Van onder
andere de buitenplaatsen Poppenroede Ambacht,
Ter Hooge, Sint Jan ten Heere, Elzenoord en Mid
denhof werden tekeningen ... , rond 1775 door Jan
Arends gemaakt, aan de ZI geschonken. Deze teke
ningen zijn van grote historische en topografische
betekenis omdat zij de huizen en tuinen van Wal-
cherse buitenplaatsen in hun volle
Veel hiervan is verdwenen zoals het Van de Brande huis (1733) in
Middelburg en het bijbehorende prachtige buiten Sint-Jan ten Heere
(omstreeks 1735).
... Heemschutdag op 16 september toen
Heemschut Zeeland de primeur kreeg van belangrijk nieuws.
Bij de afsluiting van deze dag in de Sint-Jacobskerk maakte
wethouder mevrouw Tineke Verhage bekend dat de voorgevel
STOPPELENBURG,H.M.Uit de dagen van ouds;de geschiedenis
van de Gereformeerde Gemeente te Sint-Jan ten Heere-
Aagtekerke en van de Gereformeerde Gemeenten op Walche
ren.1976.
Mich iel Overtveld uit Middelburg vond
een loden schijf bij de buurtschap Sint-Jan
ten Heere bij Aagtekerke (diameter 5,7
centimeter, hoogte maximaal 0,9
centimeter, gewicht 134 gram). Op de ... Laatmiddeleeuwse (speell)schijf uit Sint-Jan
ten Heere tekening L. CJ. Goldschmitz-Wielinga)
voor de gemeente die op Sint Jan ten
Heere bij Domburg samenkwam. In Mid
delburg, waar de gemeente doorgaans
door de loodgieter Willem Brombacher
werd gesticht, bestond deze gewoonte
niet. Men hield zich ...
uitgeschreven dank-, vast- en bededag
voor te gaan. Kort daarna bracht hij zijn
dreigement ten uitvoer, eigen huiselijke
godsdienstoefeningen te gaan houden.
„Je kriegt ter a gauw een broertje of zusje bie
uut de berg van Sint Jan ten 'Eere
In het noordwestelijk deel van Walcheren wer
den de kinderen wijs gemaakt, dat de baby's uit
de vliedberg van Sint ... Jan ten Heere gehaald
werden. Deze ligt tussen Aagtekerke en West-
kapelle, aan de Herenweg.
mige buitenplaatsen zoals Sint Jan
ten Heere, Popkensburg of Rijnsburg
daarop staan afgebeeld. Behalve deze
en andere overzichtskaarten zijn er
enkele kaarten bewaard gebleven
van individuele ... Schetskaart van de heer-
Iikheid Popkensburg en de
parochie Sint Laurens rond
1700.
Gezicht op tuin en achterzijde van het Hof Sint Jan ten Heere te Domburg (Jan Arends, 1777
... deze om in grote formele buitenplaatsen met
fraaie sterrebossen (bos met ster-vormige lanen),
grote vijverpartijen en symmetrische lanenstelsels.
Op de oude afbeeldingen van Jan Arends uit
1770-1785 zien
GEREFORMEERDE GEMEENTE JESU CHRISTI
VERGADERD TOT SINT JAN TEN HEERE
... Sint Jan ten Heere is niet maar een mooie
buitenplaats geweest in de buurt van
Domburg. Een buiten, bestaande uit
herenhuis, koetshuis, oranjerie, tuin
manswoning, een park met prachtige
bos- en
folkloristische informatie over drie Walcherse bergen, namelijk
de Hazenberg bij Aagtekerke, één bij Sint Jan ten Heere en een derde in de
buurt van Hoogelande.
... De Mans folkloristische exercities ontlokten kritische opmerkingen aan de
bekende Walcherse volkskundige autodidact Jan Vader, naar aanleiding van
De Mans befaamde folkloristische enquête uit 1859
gereformeerde gemeente jesu christi vergaderd tot sint jan ten heere
... een
kerkelijk examen te onderwerpen. Welis
waar mocht Vijgeboom tot aan de vol
gendevergadering zijn werkzaamheid als
oefenaar op Sint Jan ten Heere voortzet
ten, maar elders mocht hij zonder vooraf
te voelen onder het gehoor van
deze meer „bevindelijke" Sint-Philip-
landse oefenaar-landbouwer.
...
ding" een aanleiding worden tot nadere
bezinning aangaande de vraag „waar
toe" de Heere Zijn Kerk al die jaren - on
danks verdeeldheden door menselijk
misverstand - in stand heeft gehouden.
Wellicht om
man rechts op de tekening, gekleed
in nette blauwe jas, is mogelijk de tuinman Gillis
Kesteloo (1745-1815). Kesteloo was zoon van
Jan Kesteloo die tuinbaas was op de buiten
plaats Sint Jan ten Heere ... Zij huwde met Johannes Cornelissen. Die kwam
van Sint Laurens en was ook hovenier te Oost-
kapelle. Verder is de heer Maljaars bekend dat
de boerderij toen nog deel uitmaakte van de
buitens
werden aangesteld, die oude of versletene vervingen. Kortom, een soort
algemene ledenvergadering van het district Walcheren. Over de berg
bij Sint Jan ten Heere meldt Vader ongeveer het weinige dat De Man
berg van Sint-Jan ten Heere bij
Aagtekerke. Die is in de negentiende eeuw opgehoogd tot
lustberg met grond die vrijkwam bij het graven van vijvers,
maar een veldkartering in de jaren veertig van de ... Jan J.B. Kuipers
gereformeerde gemeente jesu christi vergaderd tot sint jan ten heere
... verhaal apart 8). Toen hij echter naar
Groningen vertrok, was het uiteraard
reeds met zijn dienst op Sint Jan ten
Heere afgelopen. Ook op het laatst van
zijn leven oefende hij niet meer hier, maar
in
Sint
Jan ten Heere onder Domburg, hij preekte in
Borsselen, Oudelande, 's-Heer Arendskerke,
Krabbendijke en in 183 8 ook te Goes; maar
ook ver buiten de provincie trad hij als gere
formeerd voorganger op.
... de wekelijkse bijeenkomsten
op zijn buitenplaats Sint Jan ten Heere waren
Justitia spoedig bekend.
Afgescheidenen 1). Vanaf die tijd werden in zijn
woning godsdienstoefeningen gehouden. Een
jaar later onstond de „Gereformeerde Gemeente
Jesu Christi die vergadert te Sint Jan ten Heere".
... Het hof Sint Jan ten Heere te Domburg, 1775. Tekening in kleur door J. Arends.
geteekend door J. Arends, en door de
beste Graveurs van Europa, sierlyk in het koper te
brengen.'M Om de intekenaars een beeld te geven
had Arends een gezicht op Sint Jan ten Heere gete
kend en in Parijs ... Jan Arends (1738-1805)
van hun vader op Sint-Jan ten
Heere bijwonen? Hoe dit zij - ze moeten
eerst maar eens persoonlijk op de kerke
raadsvergadering verschijnen!
Sint Jan ten Heere had bijgewoond schreef in
... Zijn ouders Marinus Emanuel Cornelis Versluys
en Maria Petronella van den Brande waren
schatrijk. Behalve het pand aan de Lange Delft
bezaten ze het landgoed Sint Jan ten Heere. Het
bestond uit een
werd jonkheer
Versluijs nog vaak veroordeeld. Bijvoorbeeld
voor een samenkomst op 10 juli 1836 op Sint
Jan ten Heere moesten Versluijs en Vijgeboom
ieder 100,00 betalen. Op zondag 28 augustus
1836 waren ... verwoest.
De buitenplaats Sint Jan ten Heere werd in 1876
verkocht en gesloopt. Hierdoor kwam een eind
aan ruim veertig jaar vergaderen op Sint Jan ten
Heere. De kerkeraad van Middelburg besloot
niet ver van
Leliëndale, slechts van Sint Jan ten Heere,
Duinbeek en Nieuwenhove bekend dat ze zo'n
zaal hadden (7).
... . Vanuit de tweede moet men een uit
zicht gehad hebben op de kerk van het nabije
Sint Laurens. Op een van de koepeltjes stond
stichting in
Zeeland was volgens sommigen niet die van
Wemeldinge, maar die te Sint-Jan ten Heere
op Walcheren (Kerkwerve). Deze dateert
van vóór 1300. In 1317 wordt een
commanderij in Middelburg vermeld.
... Nadien werd een benedictinessenklooster te
Werendijke, eveneens op Walcheren,
opgenomen in de commanderij van Sint-Jan
ten Heere. Hiermee kreeg Zeeland een
afdeling van de vrouwelijke tak der
uitgeweken naar een
boerderij onder Sint Jan ten Heere. Door
het bombardement van de dijk werd de
molen volledig verwoest. Drie mensen
overleefden het inferno.
... Ook in Sint Laurens werd door het zout
van het zeewater en de eb- en vloedstro
men veel schade aangericht aan gebou
wen, boerderijen en landerijen. Vervoer
van mensen en goederen was alleen over
gemeentelid
Jan Vader en Diemer. Vader werd nog
tijdens zijn lidmaatschap van de gemeente
oefenaar bij de Ledeboeriaanse gemeente
in Sint Jan ten Heere. Na zijn schorsing
vanwege zijn problematische relatie met ... Het bord is een initiatief van René Hoebeke
uit Nieuw- en Sint Joosland, auteur van
het in 2002 verschenen boek Slagveld
Sloedam. De Heemkundige Kring Walche
ren ondersteunde dit initiatief met een
De invloed van Van Baurscheit op het aan
zien van Walcheren is niet gering geweest.
Der Boede en Sint Jan ten Heere, niet de
onbeduidenste buitens, zijn zijn schepping.
Verschillende patricirshuizen ... in Middelburg
en Vlissingen die aanwijsbaar van Van
Baurscheit zijn heb ik al genoemd. Met Jan
de Munck, de Middelburgse stadsarchitect,
heeft hij intensief contact gehad, zodat de
invloed van de
, waarschijnlijk in op
dracht van de eigenaren, de volgende buiten
plaatsen: Arnestein, de Dolphijn, Duinbeek, Else-
noort, Sint Jan ten Heere, Hoogduin, ter Hooge,
Lammerenburg, Middenhof, Oost-Capelle, Over-
duin ... Eind 1994 u>as het dank zij een financiële bijdrage van mevrouw AVersprille mogelijk de tekening 'Het
Huis op 't Hof Rijnsburg, van ter zijden te zienin 1772 door Jan Arends gemaakt en door hem gesig
Volgens den heer acker stratingh komt hier
in aanmerking het buitengoed Kerkwerve, bij West-
kapelle.op het eiland Walcheren gewoonlijk Sint-
Jan-ten-Heere genoemd hetgeenvolgens het een
parig ... dit Sint-Jan-ten-Ileere in de vijf ambachten in
familie terug op de buitenplaats Sint Jan
ten Heere in de buurt van Aagtekerke. Dit buiten
behoorde tot de meest prestigieuze buitenplaatsen
die er destijds op Walcheren stonden. Het heren
huis met ... Jan de Potter, schout van de kleine ambachtsheer
lijkheid Domburg-buiten, daagde in 1749 Johan
Pieter van den Brande voor het gerecht van Dom
burg-buiten. Van den Brande was een schatrijke
patriciër
De man rechts op de tekening, gekleed in een
nette blauwe jas, is mogelijk de tuinman Gillis
Kesteloo (1749-1815). Kesteloo was de zoon
van Jan Kesteloo, tuinbaas op de buitenplaats
Sint Jan ten ... Hij was eigenaar van de buitenplaats 't Hof te
Westkapelle, ten zuiden van de Weststraat.
De dreigende en revolutionaire stemming van
de inwoners van dat dorp was voor Van de
Perre aanleiding om in
een
paar fraaie attracties bij en kan het toeris
tisch product van Zeeland alleen maar
kwalitatief toenemen, en dat willen politiek
en bedrijfsleven toch zo graag. Laten we
dan beginnen met Sint Jan ten ... ten van Arends als eerder en later werkza
me collega's. De boeken kunnen niet
alleen worden geraadpleegd door (bouw-)
historici die graag willen weten hoe een
buiten er heeft uitgezien, maar evengoed
Johan Pieter van den Brande (1707-1758) gaf eveneens aan Baurscheit opdracht zijn buitenhuis Sint Jan ten Heere te Aagtekerke
te ontwerpen. Het werd een imposant gebouw, bestaande uit een koepelzaal ... met aan weerszijden twee vleugels die iets naar voren
bogen. Tekening Jan Arends (1738-1805), 1775-1777, Zeeuws Archief, Zelandia illustrata II, 109a.