illustreren zij het accent
dat ligt op het gebied dat
globaal valt binnen de drie
hoek Middelburg, Gapinge en
Sint Jan ten Heere (ja, pak
de kaart er maar even bij)
en de geringe betekenis van ... Gido Davidse (GD)
Christian Giljam (GJ)
Arjen van Gilst (AvG)
Mevr.Gregory (mevG)
Maarten Haverkamp (MH)
Jan Hengst (JH)
De overwegend vastgestelde zeer sterke afname staat in sterk contrast met de
situatie in St. Jan ten Heere en Serooskerke. In St. Jan ten Heere was er sprake van
een toename van 0 paar in 1993 naar 7 ... gebieden te vinden zijn waar de soort
het er nog het best vanaf brengt: Westkapelle - St. Jan ten Heere en het gebied
Serooskerke - Oostkapelle - Vrouwenpolder (grijs). Deze twee gebieden zijn ge
scheiden
Volgens den heer acker stratingh komt hier
in aanmerking het buitengoed Kerkwerve, bij West-
kapelle.op het eiland Walcheren gewoonlijk Sint-
Jan-ten-Heere genoemd hetgeenvolgens het een
parig ... dit Sint-Jan-ten-Ileere in de vijf ambachten in
SINT ANNA TEN VK.IJE.
... „Op den 15 January 1716," zegt hij, „is de eer-
weerde Heer Joannes Verslype, als vicaris, met
„jonkh. Roeland de Grass, Heere van Bouchaute, en
d' Heer en Meester Jan Cordonnier, Raed-Pensiona-
„ris
series werden in meerdere versies uitge
voerd, soms in pen en bruine of grijze inkt, soms
in aquarel. Mogelijk kondigde Arends bij de pu-
blikatie van een prent van Sint Jan ten Heere in
1780 aan, dat hij ... 9 STUKS CAPITAALE GEZICHTEN: NEGEN AQUARELLEN VAN HET HUIS TE
OOSTKAPELLE VAN DE HAND VAN JAN ARENDS
, waarschijnlijk in op
dracht van de eigenaren, de volgende buiten
plaatsen: Arnestein, de Dolphijn, Duinbeek, Else-
noort, Sint Jan ten Heere, Hoogduin, ter Hooge,
Lammerenburg, Middenhof, Oost-Capelle, Over-
duin ... Eind 1994 u>as het dank zij een financiële bijdrage van mevrouw AVersprille mogelijk de tekening 'Het
Huis op 't Hof Rijnsburg, van ter zijden te zienin 1772 door Jan Arends gemaakt en door hem gesig
Huis te Oostkapelle
(1772); Dokhaven Vlissingen (1896); gebrand
schilderd raam uit 1620 uit de Noordmonsterkerk
te Middelburg; Hof Sint Jan ten Heere te
Domburg (1777); gezicht op Goes (ca. 1800 ... Op zaterdag 24 januari 2004 wordt in de ten
toonstellingsruimte beneden in de Zeeuwse
Bibliotheek de nieuwjaarsreceptie van het Zeeuws
Genootschap gehouden. Op dat moment is er
een tentoonstelling
Sint-Jozefgilde in de Noordmonsterkerk te
Middelburg (1620); Hof Sint Jan ten Heere te
Domburg (1777); Gezicht op Goes (ca. 1800);
Gezicht op het Molenwater te Middelburg
(1802); Voorgevel voormalig
geteekend door J. Arends, en door de
beste Graveurs van Europa, sierlyk in het koper te
brengen.'M Om de intekenaars een beeld te geven
had Arends een gezicht op Sint Jan ten Heere gete
kend en in Parijs ... Jan Arends (1738-1805)
zijn gegaan. Van buitenplaatsen wer
den eveneens afbeeldingen geschonken. Van onder
andere de buitenplaatsen Poppenroede Ambacht,
Ter Hooge, Sint Jan ten Heere, Elzenoord en Mid
denhof werden tekeningen ... , rond 1775 door Jan
Arends gemaakt, aan de ZI geschonken. Deze teke
ningen zijn van grote historische en topografische
betekenis omdat zij de huizen en tuinen van Wal-
cherse buitenplaatsen in hun volle
familie terug op de buitenplaats Sint Jan
ten Heere in de buurt van Aagtekerke. Dit buiten
behoorde tot de meest prestigieuze buitenplaatsen
die er destijds op Walcheren stonden. Het heren
huis met ... Jan de Potter, schout van de kleine ambachtsheer
lijkheid Domburg-buiten, daagde in 1749 Johan
Pieter van den Brande voor het gerecht van Dom
burg-buiten. Van den Brande was een schatrijke
patriciër
Johan Pieter van den Brande (1707-1758) gaf eveneens aan Baurscheit opdracht zijn buitenhuis Sint Jan ten Heere te Aagtekerke
te ontwerpen. Het werd een imposant gebouw, bestaande uit een koepelzaal ... met aan weerszijden twee vleugels die iets naar voren
bogen. Tekening Jan Arends (1738-1805), 1775-1777, Zeeuws Archief, Zelandia illustrata II, 109a.
Na het overlijden van zijn vader in 1758 werd Johan Pieter van den Brande jr. (1734-1793) eigenaar van Sint Jan ten Heere en het
huis aan de Lange Delft te Middelburg. Anoniem portret, olieverf op
Jan Arends maakte van achttien buitenplaatsen op Walcheren tekeningen. Zij geven alle uitgestrekte parken met grote vijver
partijen in barokke aanleg weer. Van Sint Jan ten Heere is een serie van ... vier aquarellen door Arends getekend bekend. Tekening: Jan
Arends (1738-1805), 1775-1777, Zeeuws Archief, Zelandia Illustrata II, 109d.
de negentiende eeuw. Het vorste
lijke buiten Sint Jan ten Heere van Van den
Brande werd in 1875 gesloopt na de dood van zijn
kleinzoon Willem Versluys, die het nog lange tijd
permanent bewoonde en er ... daar tevens
burgemeester was. De stenen van het gesloopte
herenhuis werden gebruikt voor de bouw van vier
boerderijen, waarvan er een de naam Sint Jan ten
Heere overnam en een andere Klein Sint Jan ten
Na het overlijden van de kinderloze jhr. Willem Versluys (1798-1875), achterkleinzoon van de stichter, is Sint Jan ten Heere voor
afbraak verkocht. Op de plaats van het vroegere tuinmanshuis werd een
12. Zie voor de geschiedenis van de buitenplaats Sint Jan
ten Heere: Martin van den Broeke, Jan Arends;buiten
plaatsen op Walcheren, z.pl. 2001, 94-106. Over Jan de
Visser: H.M. Kesteloo, Aagtekerke ... een "ouderwetsche kamer" in: een pronk
kamer voor de Zeeuwse volkscultuur. Het had de
hoerenkamer van Jan de Potter uit Domburg kun
nen zijn. Die had een eeuw eerder onmogelijk
kunnen denken dat de
Sint
Jan ten Heere onder Domburg, hij preekte in
Borsselen, Oudelande, 's-Heer Arendskerke,
Krabbendijke en in 183 8 ook te Goes; maar
ook ver buiten de provincie trad hij als gere
formeerd voorganger op.
... de wekelijkse bijeenkomsten
op zijn buitenplaats Sint Jan ten Heere waren
Justitia spoedig bekend.
Mijn ogen dwalen van het lenzenstelsel en het
vlijtig gepoetste koperwerk naar het land aan onze
voeten. Daar gaat de Prelaatweg op Aagtekerke
aan, het Hof Hazenberg rechts, Sint Jan ten Heere
links
GEREFORMEERDE GEMEENTE JESU CHRISTI
VERGADERD TOT SINT JAN TEN HEERE
... Sint Jan ten Heere is niet maar een mooie
buitenplaats geweest in de buurt van
Domburg. Een buiten, bestaande uit
herenhuis, koetshuis, oranjerie, tuin
manswoning, een park met prachtige
bos- en
gereformeerde gemeente jesu christi vergaderd tot sint jan ten heere
... een
kerkelijk examen te onderwerpen. Welis
waar mocht Vijgeboom tot aan de vol
gendevergadering zijn werkzaamheid als
oefenaar op Sint Jan ten Heere voortzet
ten, maar elders mocht hij zonder vooraf
gereformeerde gemeente jesu christi vergaderd tot sint jan ten heere
... verhaal apart 8). Toen hij echter naar
Groningen vertrok, was het uiteraard
reeds met zijn dienst op Sint Jan ten
Heere afgelopen. Ook op het laatst van
zijn leven oefende hij niet meer hier, maar
in
van hun vader op Sint-Jan ten
Heere bijwonen? Hoe dit zij - ze moeten
eerst maar eens persoonlijk op de kerke
raadsvergadering verschijnen!
voor de gemeente die op Sint Jan ten
Heere bij Domburg samenkwam. In Mid
delburg, waar de gemeente doorgaans
door de loodgieter Willem Brombacher
werd gesticht, bestond deze gewoonte
niet. Men hield zich ...
uitgeschreven dank-, vast- en bededag
voor te gaan. Kort daarna bracht hij zijn
dreigement ten uitvoer, eigen huiselijke
godsdienstoefeningen te gaan houden.
te voelen onder het gehoor van
deze meer „bevindelijke" Sint-Philip-
landse oefenaar-landbouwer.
...
ding" een aanleiding worden tot nadere
bezinning aangaande de vraag „waar
toe" de Heere Zijn Kerk al die jaren - on
danks verdeeldheden door menselijk
misverstand - in stand heeft gehouden.
Wellicht om
land) aan de Lange Delft in Middelburg
- verwoest bij het bombardement in
1940 - en het in 1985 gesloopte Van
Dishoeckhuis in Vlissingen. In Domburg
verdween al in de vorige eeuw het bui
tenhuis Sint-Jan-ten-Heere ... Architect Jan Peter van Baurscheit de Jonge 1699-1768
bevruchting op bezoek bij de stier, en wel in Sint Jan ten
Heere. De stier was kennelijk minder gesteld op de boer dan op
diens koe, want hij wist de man op een hardhandige manier de
sloot in te werken. Het
het Kasteel genoemd. Het was fantastisch, maar we gingen terug naar
Zeeland en vonden een boerderij aan de Baaiweg tussen Sint Janskerke en
Sint Jan ten Heere, zicht op veel land en zicht op duinen. We ... ergens terug te trekken. Dat is nogal benauwend. Die
zogenaamde vernieuwing en vooruitgang komen het karakter van Zeeland
niet ten goede. Er is geen sprake van een balans tussen winst en verlies.
Zeeland
met het houden van kerkdiensten op de buitenplaats
Sint-Jan-ten-Heere onder Domburg, eerst in een kamer van het herenhuis, later in een
Koetshuis. Hieruit is ontstaan de Gereformeerde Gemeente die in ... 1876 een eigen
kerkgebouw gesticht heeft, nadat de buitenplaats Sint-Jan-ten-Heere gesloopt is na het
overlijden van de eigenaar Jhr. Willem Versluijs.
„Je kriegt ter a gauw een broertje of zusje bie
uut de berg van Sint Jan ten 'Eere
In het noordwestelijk deel van Walcheren wer
den de kinderen wijs gemaakt, dat de baby's uit
de vliedberg van Sint ... Jan ten Heere gehaald
werden. Deze ligt tussen Aagtekerke en West-
kapelle, aan de Herenweg.
voorplein lijkt op wat Van Baurscheit toepaste
op het huis Sint Jan ten Heere bij Westkapelle en,
in volmaakte vorm, op het huis De Commanderij
... zeischap. Hij liet de nieuwe psalmberijming in
1776 op zijn kosten drukken. Voor zijn exem
plaar werd door Jan Arends een omslag ge
maakt, voorzien van zijn familiewapen. In 1779
gaf hij aan de
De man rechts op de tekening, gekleed in een
nette blauwe jas, is mogelijk de tuinman Gillis
Kesteloo (1749-1815). Kesteloo was de zoon
van Jan Kesteloo, tuinbaas op de buitenplaats
Sint Jan ten ... Hij was eigenaar van de buitenplaats 't Hof te
Westkapelle, ten zuiden van de Weststraat.
De dreigende en revolutionaire stemming van
de inwoners van dat dorp was voor Van de
Perre aanleiding om in
man rechts op de tekening, gekleed
in nette blauwe jas, is mogelijk de tuinman Gillis
Kesteloo (1745-1815). Kesteloo was zoon van
Jan Kesteloo die tuinbaas was op de buiten
plaats Sint Jan ten Heere ... Zij huwde met Johannes Cornelissen. Die kwam
van Sint Laurens en was ook hovenier te Oost-
kapelle. Verder is de heer Maljaars bekend dat
de boerderij toen nog deel uitmaakte van de
buitens
Leliëndale, slechts van Sint Jan ten Heere,
Duinbeek en Nieuwenhove bekend dat ze zo'n
zaal hadden (7).
... . Vanuit de tweede moet men een uit
zicht gehad hebben op de kerk van het nabije
Sint Laurens. Op een van de koepeltjes stond
Afgescheidenen 1). Vanaf die tijd werden in zijn
woning godsdienstoefeningen gehouden. Een
jaar later onstond de „Gereformeerde Gemeente
Jesu Christi die vergadert te Sint Jan ten Heere".
... Het hof Sint Jan ten Heere te Domburg, 1775. Tekening in kleur door J. Arends.
Sint Jan ten Heere had bijgewoond schreef in
... Zijn ouders Marinus Emanuel Cornelis Versluys
en Maria Petronella van den Brande waren
schatrijk. Behalve het pand aan de Lange Delft
bezaten ze het landgoed Sint Jan ten Heere. Het
bestond uit een
werd jonkheer
Versluijs nog vaak veroordeeld. Bijvoorbeeld
voor een samenkomst op 10 juli 1836 op Sint
Jan ten Heere moesten Versluijs en Vijgeboom
ieder 100,00 betalen. Op zondag 28 augustus
1836 waren ... verwoest.
De buitenplaats Sint Jan ten Heere werd in 1876
verkocht en gesloopt. Hierdoor kwam een eind
aan ruim veertig jaar vergaderen op Sint Jan ten
Heere. De kerkeraad van Middelburg besloot
niet ver van
naar te kijken voor bewoner en toerist,
leuk om in te wonen en een aanwinst voor
het landschap. Een nieuw Hof Sint Jan ten
Heere bij Domburg als gemeentehuis,
inclusief het park eromheen? Duinvliet ... Een Bourgondisch kruis wordt ook wel een
Sint Andries- of schuinkruis genoemd. Oor
spronkelijk bestond het uit twee, de een over de
ander gelegde, knoestige stokken. Later werden
deze stokken mooi
gaan. Volgens een charter van 1 oktober
1317 werden de acht nonnen en de twee
novieten opgenomen door de Johannieter-
commanderij Kerkwerve (Sint Jan ten
Heere) bij Aagtekerke.
Serooskerke,
eigendom van Tuilekens, een menagerie is
geweest met West-Indische dieren. Bekend
is dat er op Sint Jan ten Heere, Overduin
en Lammerenburg Chinese pagodes zijn
geweest.
... Verzamelingen waren in die tijd zeer
belangrijk en tuineigenaren spaarden kos
ten noch moeite om zoveel mogelijk ver
schillende en bijzondere planten in bezit te
krijgen. De v.o.c. en de w
een
paar fraaie attracties bij en kan het toeris
tisch product van Zeeland alleen maar
kwalitatief toenemen, en dat willen politiek
en bedrijfsleven toch zo graag. Laten we
dan beginnen met Sint Jan ten ... ten van Arends als eerder en later werkza
me collega's. De boeken kunnen niet
alleen worden geraadpleegd door (bouw-)
historici die graag willen weten hoe een
buiten er heeft uitgezien, maar evengoed
uitgeweken naar een
boerderij onder Sint Jan ten Heere. Door
het bombardement van de dijk werd de
molen volledig verwoest. Drie mensen
overleefden het inferno.
... Ook in Sint Laurens werd door het zout
van het zeewater en de eb- en vloedstro
men veel schade aangericht aan gebou
wen, boerderijen en landerijen. Vervoer
van mensen en goederen was alleen over
gemeentelid
Jan Vader en Diemer. Vader werd nog
tijdens zijn lidmaatschap van de gemeente
oefenaar bij de Ledeboeriaanse gemeente
in Sint Jan ten Heere. Na zijn schorsing
vanwege zijn problematische relatie met ... Het bord is een initiatief van René Hoebeke
uit Nieuw- en Sint Joosland, auteur van
het in 2002 verschenen boek Slagveld
Sloedam. De Heemkundige Kring Walche
ren ondersteunde dit initiatief met een
herenkamer. Andere buitenhuizen waren
groot en luxueus, zoals Sint Jan ten Heere
bij Aagtekerke, Rijnsburg en 't Huis te
Oostkapelle bij Oostkapelle.
... , kocht een
titel. De eigenaar van de buitenplaats Lam-
merenburg in Vlissingen, Cornelis Lamps-
ins (1610-1664), kocht voor veel geld de ti
tel baron van Tobago en ridder in de Orde
van Sint Michiel.
Sint Jan ten Heere
... Dieleman. Lants
heer: "Ik denk niet dat hij ooit een uniform
droeg." Naast Dieleman zitten dan Münzer
en Schmidt, beiden in Duits uniform, en
vervolgens Jan Dekker in zijn donkere WA-
uniform. Wie dan de
31Arjaan Roelse - Westkapelle
47. Krien Brouwer - Sint Jan ten Heere
51Jewannes Janse - Domburg (dus niet
- Krijn Brouwer, Sint Jan ten Heere, Aag-
tekerke
... - Houterman, Sint Laurens
Jan
de Visser kocht na het overlijden van jhr.
W. Versluijs (in 1875) tijdens een openbare
verkoping op 26 januari 1876 de buiten
plaats Sint Jan ten Heere (zie H.M. Keste-
loo, Domburg in Woord en ... "Op deze boerderij, die ook Sint Jan ten
Heere werd genoemd, gingen Stoffel Brou
wer en Johanna Catharina de Visser wo
nen. Mijn grootvader Krijn is op deze boer
derij geboren, heeft er altijd
"Bij de foto van mijn grootvader staat Aag
tekerke als woonplaats genoemd. Het
boek Verdwijnend Volk, waarin de foto is
opgenomen, is uitgegeven in 1935. De
boerderij Sint Jan ten Heere behoorde
toen ... De familie Peper, ca. 1926. Bovenste rij, v.l.n.r.
Krijn Brouwer, Lourina Cornelia Brouwer-
Peper, met op de arm zoon jan, Samuel Mal-
jaars, Magdalena Johanna Maljaars-Peper, Pie-
ter Peper, Leintje
ke. Pas bij de gemeentelijke herindeling
van 1 juli 1966 kwam Sint Jan ten Heere
bij de (toen nieuw gevormde) gemeente
Mariekerke."
... over de karakters
van de geportretteerden. Was Ko Simonse
inderdaad een slimme boer? En was Jan
Houterman echt een oubollige? Misschien
is dat na tachtig jaar niet meer te achter
halen. En misschien zijn