13 Volgens het digitale repertorium op de stadsrechten in Nederland, te raadplegen op de website
van de Universiteit Leiden heeft Sint-Maartensdijk tussen 24 februari en 9 juni 1485 stadsrech
ten ... verkregen, zie https://www.universiteitleiden.nl/binaries/content/assets/geestesweten-
schappen/institute-for-history/repertorium-stadsrechten.pdf.
17 Smalstad was in de zestiende tot en met de achttiende eeuw de benaming van een aantal klei
nere plaatsen in het gewest Zeeland waaraan ooit (in de middeleeuwen) stadsrechten waren
verleend maar
stadsrechten en
werd de eerste omwalling gebouwd.
stadsrechten verleend.14 De stad groei
de uit tot een belangrijke internationale handelsplaats in de vijftiende eeuw, er werd
handel gedreven met Engeland, Schotland, de Oostzeelanden en Scandinavië.15 Het
eind
het stadje zijn stadsrechten ontvangen.23 Ondanks een grote stadsbrand in 1545
en oorlogsschade door de Spaanse troepen in 1575, werd de stad steeds verder
uitgelegd in de zestiende eeuw.24 De ...
de stad liepen. In 1217 kreeg Middelburg de stadsrechten verleend.38 In de twaalf
de en dertiende eeuw kwam de internationale handel tot bloei. In 1508 werd het
stapelrecht op Spaanse en Franse wijnen
viering 'Middelburg 800 jaar
stadsrechten' een educatieve tentoonstelling verzorgd in de keukenkasten van het
keldergewelf in het van de Perrehuis in de Wagenaarstraat in Middelburg. Het His
torisch Museum
Een fraai tegeltje uit de tijd dat Zierikzee ook nog
maar net stadsrechten had, laat zien dat de moslims
een oude en rijke cultuur hebben, bij velen onbekend
(Rijksmuseum, nr. BK-1992-35)
In 2017 viert Middelburg 800 jaar stadsrechten.
Het oudste overgeleverde stadsrecht dateert
uit 1217. De Gemeente Middelburg en vele
anderen organiseren in het jubileumjaar 2017
tal van activiteiten
nederzetting, die in 1247 Schoonhoven
genoemd werd. Deze plaats groeide snel. Het is onduidelijk wanneer
Schoonhoven precies stadsrechten heeft gekregen.
De stad heeft een zeer boeiende historie. Ze is
gesticht aan een doorwaadbare plaats in de
rivieren, waar de Hollandse graven tol hieven.
De nederzetting werd met de toekenning van
stadsrechten in
men niets meer van
deze plannen. Om in aanmerking te komen voor
stadsrechten had men bepaalde diensten en
voorzieningen nodig.
Elburg is een oude stad uit het begin van de der
tiende eeuw. Het kreeg al in 1233, dus iets eerder
dan Zierikzee, stadsrechten. Elburg ontwikkelde
zich tot een belangrijke vissersstad, maar ook tot
Na de lunch rijden we door naar de oude
Hanzestad Kampen, aan de IJssel. Tussen Kampen
en Zierikzee is een aantal parallellen: beide groei
ende nederzettingen kregen stadsrechten in de
dertiende eeuw
Hoe helder deze onderscheidende factoren ook zijn, zij zijn niet voldoende voor
sociaal-economisch historici. Stadsrechten en verdedigingswerken zeggen weinig
over de sociaal-economische betekenis
stadsrechten kreeg. Dat betekent dat de tweede
stad van Schouwen-Duiveland dit jaar een jubi
leum heeft.
In Hasselt - stadsrechten sinds 1232 - was het
koffietijd. Prima verzorgd en vlot bediend. Daarna
met de bus door naar de in de Eerste Wereldoorlog
zwaar getroffen, maar daarna volledig gerestau
We kregen drie gidsen die over Heusden vertel
den. Het is een oude stad, die in de dertiende
eeuw stadsrechten kreeg. Aanvankelijk was het
een ronde vestingstad met muren en poorten. De
haven liep
In 1296 kreeg Heusden stadsrechten, dus in
dezelfde eeuw als Zierikzee en Brouwershaven.
Heusden is een zeer strategisch gelegen vest
ingstad aan de Maas, grensgebied van Holland
en Brabant, dus
Reimerswaal had in 1374 stadsrechten gekregen van hertog Albrecht van Bei
eren, ruwaard (regent) van Henegouwen, Holland en Zeeland7. Hiermee had het
stadsbestuur het recht om zelf de rechtspraak en
-304. In dit artikel gaat Kruisheer in op de stadsrechten van Middelburg (1217
en 1254). Westkapelle (1223), Domburg (4223), Zierikzee (1248), Vlissingen (1315) en Reimerswaal
(1380). die samen als het ware ... een familie van stadsrechten vormen.
In 1229 kreeg de stad stadsrechten en een eerste
stenen stadsmuur. Dit was het begin van grote
fortificaties, die regelmatig vernieuwd en uitge
breid werden. Zo groeide Maastricht in vijf eeu
wen
stadsrechten van Zierikzee
werden (her)bevestigd. Het jaarboek opende om
die reden met de twee inleidingen, die prof.dr.
P. A. Henderikx en mr. J. J. P. M. Asselbergs, bur
gemeester van Schouwen ... -Duiveland, hielden tij
dens een symposium, dat gewijd was aan deze
belangrijke gebeurtenis in 1248. Ook werd een
bijdrage opgenomen over de stadsrechten van
Zierikzee van de hand van Huib Uil.
verkrijging van stadsrechten van Willem I, graaf
van Holland (1217 of 1219-1229)
... herziening van de stadsrechten door Willem II,
Rooms-koning en graaf van Holland en
Zeeland (11 maart 1248)
Schouwen-
Duiveland, ter gedenking van de herziening
van de stadsrechten in 1248 (27 april 1998)
1998 is het jaar waarin talrijke belangrijke
gebeurtenissen worden herdacht, zoals: 1248 -
de stadsrechten van Zierikzee worden (opnieuw)
bevestigd; 1548 - vereniging van de
Nederlanden in de
-Gommaruskerk.
Na samenvoeging kreeg de plaats die nu alleen
Enkhuizen heette stadsrechten in 1355. De stad
leefde van de scheepvaart. Handel met de Oost-
zeestaten en de VOC en WIC maakten Enkhuizen
tot een van de
stadsrechten. Lange
tijd bleef er rivaliteit bestaan tussen de beide
voormalige dorpen, zodat beide kernen in de
vijftiende eeuw een grote, gotische hallenkerk
lieten bouwen: De Gommaruskerk en de
Floris IV. Daarna
kwam Gorkum aan de heren van Arkel, die aan
de oostzijde een kasteel bouwden (Burgstraat).
Gorkum werd marktplaats en in 1382 verleende
Otto van Arkel een aantal stadsrechten. In 1412
Het Naarden dat wij kennen was niet het
eerste van die naam. Er is een ouder
Naarden geweest, noordelijker gelegen aan
de Zuiderzee, een vissersdorp dat later
stadsrechten kreeg. Het werd in 1350 in
De problematiek rond de stadsrechten van Aardenburg heeft al vroeg de aan
dacht van de geschiedwetenschap getrokken. In de vorige eeuw hielden de
rechtshistorici Warnkönig en Gilliodts van Severen en ... genoemd moeten worden6. Na de dood van de laatste ver
flauwde de aandacht voor de geschiedenis van Aardenburg en haar stadsrechten.
Dit had tot gevolg dat het onderwerp ruim driekwart eeuw bleef liggen
57. Van deze zeven stadsrechten is geen enkel in origineel bewaard gebleven. Wel zijn van de
Brugse en de Gentse keur afschriften en van het leperse recht een vertaling in het Middelfrans
bewaard
gelijkenis vertoont met de stadsrechten uit deze tijd. Uit de
twee passages in de Grote Brief van 1187 mag daarom worden afgeleid dat Aar
denburg kort voor 1187 - het recht was in 1187 nog nieuw - een nieuw
zeker niet bestaan. Van Caenegem en
Milis hebben in hun studie over de nieuwe Vlaamse stadsrechten van graaf Filips
van de Elzas aangetoond dat het stuk dat eeuwenlang aangezien is voor de stads
keur van
burg waarin hij de stad van de nieuwe toestand op de hoogte stelt75. Ongetwijfeld
zal kort voor 1187 in Aardenburg hetzelfde zijn gebeurd: een verlening van
stadsrechten zonder uitvaardiging van een ... Interessant is een vergelijking tussen het Aardenburgse - dus Vlaamse - stads
recht en de Middelburgse en andere Zeeuwse stadsrechten uit de late twaalfde en
vroege dertiende eeuw voor wat betreft de
Zowel in de Middelburgse stadsrechten als in deel II van de Consuetudines
wordt de objectieve teneur ten aanzien van de graaf gebruikt70. Dat betekent dat
bij het opstellen van deze tekst vanuit de ... Een en ander wijst er daarom op dat het Aardenburgse stadsrecht, voorname
lijk onder Aardenburgse stimulansen, als volgt zijn vorm gevonden moet hebben.
Vóór de verlening van stadsrechten door graaf
-
tiende-eeuwse Middelnederlandse tekst zijn geen sporen aanwijsbaar, noch voor
het Brugse, noch voor het Aardenburgse stadsrecht, in tegenstelling tot de
Zeeuwse stadsrechten. Er kan in ieder geval geen ... geciteerde brief van 1127. In het verleden is deze
brief namelijk nog wel eens - onder andere door Vorstennan van Oyen - be
schouwd als een verlening van stadsrechten aan Aardenburg86.
brief vervatte verzoeken
mogen beschouwen als een verlening van stadsrechten. Wanneer we de ingewil
ligde verzoeken in het licht zien van de plaatselijke domaniale situatie, kunnen
we deze vraag alleen
de kusten van Frankrijk en de Oost
zeelanden bereikbaar. Ze verkreeg haar stadsrechten in het begin van de der
tiende eeuw, vermoedelijk kort nadat ook aan Middelburg stadsrechten waren
toegekend6. Het
eerste stadsuitbreiding plaats. Er werden
grachten aangelegd (Steenschuur,
Rapenburg) en in 1266 kreeg Leiden
stadsrechten.
Geschiedkundige atlas van Nederland. De Bourgondische tijd. Tweede afleve
ring. De stadsrechten [met A. Telting]. 's-Gravenhage 1923. 140 pp.
Den Bosch herdacht in 1985 z'n 800-jarig bestaan. In 1185
kreeg het stadsrechten van de hertog van Brabant.
Voor het grootste deel was het gevuld met verslagen en
berichten. Van de verdere inhoud vallen te vermelden:
De stadsrechten van Zierikzee, door H. Uil,
Haarlem is na Dordrecht de oudste stad van Holland. Het
verkreeg in 1245 stadsrechten van graaf Willem II.
De stadsrechten van Zierikzee 86
DE STADSRECHTEN VAN ZIERIKZEE
... Zoals de titel aangeeft heeft dr. Kruisheer zijn onder
zoek gericht op de oudste stadsrechten, nl. van Middel
burg, Westkapelle, Domburg en Zierikzee. De stadsrechten
van Vlissingen en Reimerswaal
Helaas zijn de bestudeerde oorkonden in originele vorm
niet meer voorhanden. De stadsrechten van Domburg en dat
van Middelburg van 1254 zijn verloren gegaan in 1940 bij
het bombardement van de ... Kruisheer heeft nauwkeurig de tekstuele relaties van de
stadsrechten in hun nederlandse en latijnse vorm vergele
ken. Aan de hand daarvan kon hij het ontstaan en de ont
wikkeling van de oorkonden en
In 1180 kreeg Damme stadsrechten, terwijl het na de ver
woesting door franse troepen in 1213 werd opgebouwd, met
grachten en poorten. Er ontstond grote bloei en het werd
wellicht de grootste haven
. Bekend is een kasteel uit
1200, verwoest in 1572 en stadsrechten, door de vorst in
1231 geschonken.
Aan de rechteroever lag Pamele dat tot het hertogdom Brabant behoorde,
In 1189 onder Philips van de Elzas kreeg Oudenaarde zijn stadsrechten.
Tot grote bloei kv/am het door de opkomst van de
-Friesland stadsrechten verkreeg en
daardoor de baljuwschappen vanzelf verdwenen 403).
... boeten opgelegd en bijna
alle stadsrechten vervielen 405). In de politiek, die de hertog in de hierop-
volgende jaren voerde, was geen vaste lijn te bespeuren 406). Pas in 1456
kwam er een verzoening met