WestkapeUe is dit jaar zevenhonderdvijftig jaar in het bezit van stadsrechten. Dat
feit wii men niet zonder meer voorbij /aten gaan en enig reliëf geven op 29 septem
ber aanstaande ... . Zevenhonderdvijftig jaar stadsrechten: zo'n gebeuren noodt tot
terugkijken, zeker in een plaats met een zo markant verleden als Westkappel. De
redactie voelde er meer voor een stukje recente geschiedenis over
te bedrijven. Deze akti-
viteiten zullen er zeker toe hebben bijgedragen
dat de plaats in 1248 stadsrechten ontving, slechts
enkele tientallen jaren later dan de Walcherse
steden Middelburg, Domburg en
In 2015 vierde Vlissingen zevenhonderd jaar stad.
Op 2 april 1315 kreeg die stad van de Hollandse graaf
Willem iii stadsrechten. Precies 700 jaar later werd
dit herdacht in een bomvolle Sint
, waardoor die weerbe-
stendiger is dan gewoon cement. Later mocht daring
niet meer worden gewonnen omdat het de stromin
gen in de haven veranderde. Veere verwierf in 1348
stadsrechten, waardoor het bouwen van
. Vlissingen 700 jaar stadsrechten
aan de Commissaris van de Koning Han Polman.
Het is een opvallend gegeven dat Tholen al een vesting heeft vóór het in 1366
stadsrechten krijgt. Een jaar eerder namelijk neemt Jan van Blois, Heer van
Tholen, het initiatief om het dorp te
Arnemuidse kotters uit op de garnalen-,
tong-, schar- en kabeljauwvangst. Terecht
kan men dus nog spreken van een vissers
plaats, vissersstadje zelfs. Zo klein als het
is, Arnemuiden hééft stadsrechten. Vorig
stadsrechten bezat. Met de
wallen die in 1590 voltooid werden,
kreeg Brouwershaven ook het uiterlijk
van een stad. De benaming smalstad
houdt in dat Brouwershaven geen zetel
had in de Zeeuwse Staten. De
Over Vlissingen verscheen de lijvige studie Vissers, Kapers, Arbeiders. Vlissingen 700
jaar stadsrechten. Maar hoe ziet de toekomst van de stad eruit? Niemand die dat
natuurlijk precies weet, maar
neuzen in bezit. Op 23 april 1584 werd in
Terneuzen door de Prins van Oranje een
afzonderlijk bestuur ingesteld met voorlo
pige toekenning van stadsrechten. Deze
stadsrechten werden op 24 augustus 1586
Nadat de landsheer stadsrechten had ver
leend, kregen de oorspronkelijke nederzet
tingen tenslotte een eigen bestuur, eigen
rechtspraak, eigen financiën en het recht
van betastingheffing. Bovendien
van het stadhuis van Bom-
menede. Deze plaats wordt stad genoemd,
blijkbaar omdat het sedert 1573 gefortificeerd
was, want van stadsrechten is niets bekend.
stadsrechten ver
kreeg.
... Domburg. In 1223 zal graaf Floris IV ook in
Domburg wel ambacht bezeten hebben. In dat
jaar kreeg ook deze plaats stadsrechten. In 1276
verkoopt zijn kleinzoon Floris V een deel van
het ambacht met
Hulst en Axel kregen reeds in 1180 en
1182 stadsrechten. Dit is bij het begin van
de bekende bedijkingen in Axeler- en
Hulster Ambacht. Het gebied moet toen
toch ook al een bepaalde ontwikkeling ...
hebben gekend, anders geeft men de
hoofdplaatsen van zo'n gebied toch geen
stadsrechten.
. Waarom het toen niet doorgegaan is
is een verhaal apart, dat wellicht nog eens ter
sprake komt. Pas in 1574 verleende prins Willem
van Oranje-Nassau als stadhouder van Zeeland
aan Arnemuiden stadsrechten.
...
in 1294 vrijwel al het ambacht in Vlissingen. In
1308 wordt het grafelijk bezit aldaar verder uitge
breid. In 1315 krijgt Vlissingen stadsrechten, zij het
in beperkte mate. Pas in 1477 krijgt de
Domburg is al een heel oude plaats, waar
van bekend is dat zij al in 1223 stadsrechten
bezat. Op de zuidelijke oever van de Ooster-
schelde bevond zich in het begin van onze jaar
telling een
prent
van Brouwershaven de masten van de haringbui
zen boven de daken uitsteken. Al hadden Dom
burg en Westkapelle reeds vroeg in 1223
stadsrechten gekregen, in de gouden eeuw onder
scheidden zij zich
en daarom een
nieuwe haven en poort liet maken en de stad voor het
eerst stadsrechten gaf, bewijst de inhoud van de Keur
van Vlissingen opgemaakt op 2 april 1315.
Geschiedenis: Hulst wordt reeds in de 10e
eeuw genoemd als hoofdplaats voor Hulster-
Ambacht en kreeg in 1180 stadsrechten van
Philips van den Elzas, Graaf van Vlaande
ren. Vooral in de 14e en 15e
Ten oosten van Gaternisse lag destijds
de polder van Hugovliet, met daarin het
gelijknamige dorp. De naam wordt voor
het eerst vermeld in 1174. Eens was het
een parochie met stadsrechten. Het oude
De viering van 750 jaar stadsrechten
in Domburg en Westkappel begin en
eind september was voor de PZC
aanleiding tot een herdenkingspagina,
waarin ook een aantal staaltjes antago
nisme Domburg
Het was in 1966 dat het stadje Tholen
het feit herdacht dat het 600 jaar geleden
stadsrechten had verkregen. Het werd een
feestweek, die een ongekend aantal streek-
bewoners en toeristen binnen de
dertiende
eeuw. Cadzand lag in de 13de eeuw als
eiland in het Zwin. Middelburg ontstond
in de 12de eeuw aan de Arne, Sluis kreeg
in 1290 stadsrechten. Vlissingen dagtekent
van eind 12de eeuw, Veere ontstond
Wanneer een middeleeuwse nederzetting
stadsrechten verkreeg betekende dit
meestal ook dat men gerechtigd was om
het stadsgebied door omwalling te bevei
ligen. Aanvankelijk gebeurde dit door mid
del
Reeds in 1351 schonk Willem van Beieren
stadsrechten, alhoewel er toen nog geen
wallen of poorten waren. Goes bleef hier
door zijn dorpskarakter houden en eerst in
een oorkonde d.d. 7 juli 1405 van
construeerd. Vast staat dat Goes, dat in 1342
van Jan van Beaumont stadsrechten kreeg,
al in 1651 van een eigen vlag gebruik maak
te. In dat jaar werd de nieuwe haven van
Goes geopend. De oude kon
Voordat Arnemuiden in 1574 stadsrechten
kreeg, werd de plaats door de Geuzen van de
Spanjaarden bevrijd. Na Vlissingen en Veere
was Arnemuiden de derde gemeente op Wal
cheren die openlijk de kant had ... aange
bracht om het koningshuis te eren voor het feit
dat prins Willem van Oranje Arnemuiden
stadsrechten verleende.
Brouwershaven stadsrechten gekregen
hebben. Nadat de stad in 1575 door de
Spanjaarden was verwoest, werden op
last van prins Willem I wallen aangelegd
die in 1590 voltooid waren. Tijdens een ... het met wallen, grachten en
ravelijnen versterkt, maar verkreeg des
ondanks nooit stadsrechten.
In maart van dit jaar was het 400 jaar geleden dat de Prins van Oranje aan Arnemuiden
stadsrechten verleende. Hiermee gaf hij uiting aan zijn erkentelijkheid voor de loyaliteit
waarmee Arnemuiden
Wanneer Sint-Maartensdijk stadsrechten heeft ge
kregen, valt moeilijk te zeggen. Nog in een stuk
van 1470 wordt van parochie en dorp gesproken,
maar zekerheid over het stedelijk karakter hebben
wij
Aan het eind van de 15de eeuw ver
kreeg Brouwershaven haar stadsrechten.
Meestal was dan een van de verworven
rechten, dat men dan stadswallen mocht
aanleggen. Van dit recht maakte men eerst
in 1590
Een randstadse dame tegenover me in de trein had het over „het dorp"
Goes. Ik voelde me geroepen haar er op te wijzen, dat Goes stadsrechten
heeft, ook een stad is, hetgeen je bijvoorbeeld van Den
De stad Hulst viert dit jaar feest: het
herdenkt het feit, dat het in het jaar 1180
stadsrechten kreeg van Graaf Philip van
den Elzas. Een jaar lang al op 1 januari
1980 werden de feestelijkheden op
stadsrechten.
... Peter van Druenen, Vissers, kapers,
arbeiders. Vlissingen 700 jaar stadsrechten
(Vlissingen 2015).
In datzelfde jaar (1584) verkreeg Terneuzen
stadsrechten (o.a. een Woensdagse weekmarkt
en een van Axel onafhankelijke rechtbank).
De bevolking nam wat toe.
2015 is een bijzonder jaar geweest voor Vlissingen. Op 2 april is gevierd dat de
stad 700 jaar stadsrechten heeft, maar het hele jaar door zijn er evenementen
georganiseerd in het kader van ... 2 Overhandiging eerste exemplaar
Vissers, Kapers, Arbeiders.
Vlissingen 700 jaar stadsrechten
van Peter van Druenen
4 Sloeproeiwedstrijd Boulevard-race
plaatsen dus een goede scheep
vaartverbinding moeten hebben gehad.
Het is in ieder geval zeker, dat Hulst,
Axel en Biervliet, die in resp. 1180,
1 1 83 en 11 83 stadsrechten verkregen.
700 jaar
stadsrechten) en cultuurhistoricus Herman Pleij.
-steden waarvan bekend is dat zij
stadsrechten bezaten, helaas met één
uitzondering. Van stadsrechten van
Westenschouwen is namelijk niets be
kend, en het is dus denkbaar dat ook
Zoutelande toen geen stad in ... Terug nu naar het citaat uit het veldna-
menboekje. We kennen inderdaad de
keuren, de stadsrechten van Middel
burg, Zierikzee, Westkapelle en Dom
burg, en daar het bezitten van stads
recht vooral
i Domburg werd -en wordt- door de inwoners altijd een dorp
genoemd, hoewel het stadsrechten heeft.
- de bijwoning van de festiviteiten rond
750 jaar stadsrechten in Arnemuiden;
bezegeld door
gravin Johanna van Vlaanderen en graaf
Willem van Holland. In 1223 krijgen
Westkapelle en Domburg dezelfde
stadsrechten, gebaseerd op dat van
Middelburg.
... . In 1206 bekrachtigde
graaf Willem (I) wel het verdrag van
Brugge van 11 67, maar hoe weinig de
Hollandse graaf zich overigens van dat
condominium aantrok bleek bij deverle-
ning van de stadsrechten aan
Poortvliet
stadsrechten. Enkele van deze plaat
sen kregen deze rechten niet van de
graaf maar van de plaatselijke heer,
en ik betwijfel of daardoor het
Zeeuwse keurrecht ter plaatse ver
viel, maarin elkgeval
, veelal ras-
tervormige plattegrond. De stichters sti
muleerden de groei van hun rationeel
opgezette scheppingen door ze heel
snel stadsrechten te verlenen en door
ook met tal van andere privileges men
sen
dit ondanks het feit dat
de grafelijke kanselarij al in de 14e eeuw
getracht heeft alle stadsrechten te ver
zamelen8).
Wikken en wegen in de
middeleeuwse haven van Sluis,
St. Anna ter Muiden 750 jaar
stadsrechten.
... Een niet erg geslaagd boekje,
geschreven naar aanleiding van het
feit dat St. Anna ter Muiden dit jaar
750 jaar stadsrechten heeft. Na een
onsamenhangend en moeilijk te volgen
overzicht van de
Het vriendelijke, inspirerende kunstenaars
plaatsje Sint Anna ter Muiden bij het
Zeeuws-Vlaamse Sluis heeft 750 jaar gele
den stadsrechten gekregen en dat wordt dit
jaar uitbundig gevierd.
Peter van Druenen
Vissers, Kapers, Arbeiders
Vlissingen 700 jaar stadsrechten
Stichting Historische Publicaties
Schelde-estuarium: Vlissingen 2015