getroffen, maar waar
de Tweede Wereldoorlog gelukkig aan
voorbij ging. 't Roemruchte Begijnhof, waar
de stapjes van juffrouw Symforosa
begijntjen nog tegen de huisjes opklinken,
hebben we op die bewuste dag ... niet
bekeken. Wèl bezichtigden vele van ons de
Zimmertoren 'het heelal tussen vier muren',
die vroeger de Cornelius toren heette en een
overblijfsel is van de 14e eeuwse tweede
stadsomwalling. Daar heeft
oorspronkelijke functie van plaats
voor de viering van de eredienst. Tot ruim
na de Tweede Wereldoorlog was het ge
bruikelijk dat kerkgenootschappen met
een verschillende geloofsovertuiging als
uitgangspunt met de ... van de Stichting Mauritskerk, de bespre
kingen. Het resultaat was dat de katholie
ken ieder tweede en vierde weekend van
de maand op zaterdagavond om 19.00 uur
een viering houden in de hervormde kerk
meer
ruimte voor corrigeren en
completeren in de oorspronkelijke
vormenspraak, als inleiding tot wat
zich na de tweede wereldoorlog
ontwikkelde", schreef Tillema in
bovengenoemd boek. Het „in stijl ... omhoog te krikken. Als
rebel (tegen Cuypers' opvattingen)
begonnen, eindigde hij ook als rebel.
Midden in Wereldoorlog II weigerde
hij onverzettelijk elke medewerking
aan Oechler (behoorde tot het Bouw
In de Tweede Wereldoorlog werden de
ramen in 1942 op dringend advies van
de Rijksinspectie Kunstbescherming
gedemonteerd en in kisten verpakt. Eerst
werden ze in de kluis van het Biervlietse
stadhuis ... beteren en te doen herstellen, aldus het
rapport van de rijksadviseurs.2,1
Tijdens de Eerste Wereldoorlog werden
de ramen gerestaureerd door de gebroe
ders Colpaert, Belgische vluchtelingen
uit
ideeën de stedebouw van na de Tweede
Wereldoorlog in beslist meer weloverwogen
en subtielere banen had kunnen leiden'.
... naam van deze man.
In die tijd werd ook Ir. Verhagen
aangetrokken en deze ontwikkelde als
hoofd-ontwerper het tweede herbouwplan,
Plan B., dat op 9 september 1940 werd
ingediend en op 9 januari 1941
orgel weinig veranderingen ondergaan. In
1874 werd het gerepareerd waarbij enige
aanpassingen zijn uitgevoerd (zie onder
staande bijdrage van R. Verhage). In de
Tweede Wereldoorlog werd het orgel
door ... Deze en andere genealogische bijzonderheden zijn
ontleend aan P.D de Vos, De vroedschap van
Zierikzee van de tweede helft der 16de eeuw tot
1795, Middelburg 1931.
5. za, arch. herv. gem. Koudekerke, inv.nr. 5, 9
april en 19 mei T9T3. Tot in de Tweede
Wereldoorlog heeft men het Avondmaalsservies
geleend van de dorpskerk Koudekerke. In 1942
had men geld ... 10. za, arch. herv. gem. Koudekerke, inv.nr.
133, 1914. Aankoop grond 1.500,—; aannemers
gebr. Groenenberg eerste termijn 4.500,—
firma Kuyper voor betonwerk 1.500,—; gebr.
Groenenberg tweede termijn
Kort na de Tweede Wereldoorlog
werd begonnen met een uitgebreide
i restauratie van de Grote of Onze-
... tweede helft van de
zeventiende eeuw in zwang. In het reso
lutieboek van de ambachtsheren van
Kapelle en Biezelinge vinden we in 1670
het besluit vermeld waarbij voortaan de
begravingen op zondagen in de
In het eerste van deze serie van drie arti
kelen is uitsluitend de aandacht gevestigd
op de gemetselde grafkelders die na de
Tweede Wereldoorlog tevoorschijn zijn
gekomen in de Sint-Baafskerk te ... Aarden
burg (Bulletin nr. 39). Dit tweede artikel is
meer algemeen van karakter. We behan
delen hierin de verschillende aspecten
van het begraven in en om de kerken
gedurende de tijd tot aan de Reformatie
jaar dienst, tot in de Tweede
Wereldoorlog. Het werd toen ingeruild
voor een orgel van de firma Spiering uit
Dordrecht.
... werden blootgelegd.
Tussen de vijftien en twintig zerken kon
den uit de kerk worden verwijderd. Hier
onder waren de zerken uit de vijftiende
eeuw en die van de tweede predikant
van Arnemuiden, dominee
Naast natuurleien en keramische mate
rialen worden voor dakbedekkingen vaak
ook metalen gebruikt. Voor de Tweede
Wereldoorlog waren dat voor monumen
tale gebouwen uitsluitend lood, koper en
zink in ... 1Zie voor Vlissingen H.P. Winkelman. Geschied-
kundige plaatsbeschrijving van Vlissingen, Vlis
singen 1873; W.S. Linger en J.J. Westendorp
Boerma, De steden van Zeeland (tweede stuk
Veere en
Hamburg om daar verwerkt te worden
voor de oorlogsindustrie. Het schip Hoop
op Zegen dat op weg was naar Hamburg,
zonk in het toenmalig IJsselmeer. Kort na
de Tweede Wereldoorlog werd het vaar
tuig gelicht ... Tijdens de Tweede Wereldoorlog werd, in 1942, een verordening
uitgevaardigd dat alle klokken aangemeld moesten worden om te
dienen als materiaal voor de Duitse oorlogsindustrie. In de loop van
1943
Bergen te
Midwolda. Daarop stond 'Soli Deo Gloria'
en werden ook de namen van de predikant
en de kerkvoogden vermeld. Tijdens de
Tweede Wereldoorlog werd deze klok op
28 juli 1942 gevorderd. De kerkeraad
Interieur van de kerk vóór de Tweede Wereldoorlog Op
de achtergrond het in 1899 in de kerk geplaatste Van
Dam orgel (foto uit de nalatenschap van wijlen M A
Francoiis)
In het laatste jaar van de Tweede
... Wereldoorlog - Schouwen-Duiveland was
in tegenstelling tot het overige deel van
Zeeland nog niet bevrijd - werd Bruinisse
onder vuur genomen door de geallieerde
troepen Het dorp werd zwaar getroffen
gewelfschotels. Hij noemde het
gebrek aan kennis aangaande deze hout
sculptuur veelbetekenend een missing link
in de Nederlandse kunstgeschiedenis.
Het is in dit licht bezien frappant dat
nog na de Tweede ... Wereldoorlog zelfs
iemand als professor Timmers zich er in
zijn algemene beschouwing van de hout
sculptuur in de noordelijke Nederlanden
tijdens de late Middeleeuwen (1949)
slechts terloops en wat schamper, ja
zoals het
kunstwerk in Oud-Vossemeer dat de vier
vrijheden symboliseert zoals geformu
leerd door president Roosevelt tijdens de
Tweede Wereldoorlog. De fotograaf laat
ons ook andere monumenten zien zoals
mogelijk de stichtingsakte boven
water te krijgen. Die is waarschijnlijk bij
de branden in de Tweede Wereldoorlog
verloren gegaan.
apparaten, zogenaamde heistel
lingen ontwikkeld, uiteraard met de hand,
vele handen, bediend. In de provincie
Zeeland met zijn overwegend leemachti-
ge grond kwam heien, zelfs tot aan de
Tweede Wereldoorlog
zielental
van de nieuw gevormde gemeente 376.
De goede samenwerking met de her
vormde gemeente in Groede, waarvan al
voor de Tweede Wereldoorlog sprake
was, is ook na 1 januari 1989 besten
digd. In de
De klok van 1518 is, met twee jaar onderbre
king tijdens de Tweede Wereldoorlog, steeds in
de toren blijven hangen. In 1944 is de klok van
1563, die ook in de toren van Arnemuiden was
blijven hangen
Een tweede bron die geen twijfel over de
rol van Fabri laat bestaan, betreft een
schrijven uit 1896 van de bekende Mid
delburgse architect J.A. Frederiks, ge
richt aan de minister van Binnenlandse ... het
trappenhuis van het toenmalige konink
lijk paleis Het Loo (1902). Fabri heeft
vanaf 1895 tot aan het uitbreken van de
Eerste Wereldoorlog in 1914 een groot
aantal opdrachten voor koningin Wilhel
Bruinisse heeft na de verwoesting in de
Tweede Wereldoorlog een nieuw kerkge
bouw gekregen. De kerk, die verloren
gegaan is, dankte zijn gedaante aan een
ingrijpende verbouwing in 1902. Over die
toren, bedraagt ruim dertig meter. In de
toren hangt een, in 1785 door de Staten
van Zeeland geschonken, klok die in 1733
door Fritsen te Amsterdam werd gegoten.
Tijdens de Tweede Wereldoorlog is de
klok
het begin van de Tweede Wereldoorlog is
het gebruik in stand gebleven. Omstreeks
die tijd waren én de financiële middelen
én de praktische omstandigheden van
dien aard dat het Knollebrood geruisloos
Het zijn de zware verwoestingen tijdens
de Tweede Wereldoorlog geweest, die er
de oorzaak van waren dat de graven zijn
blootgelegd en onderzocht. Ter gelegen
heid van de restauratie van de kerk kwa
: "Curieus dat die op last van
Belgische RK geestelijken gegoten klok
thans de Schoondijkse hervormden ter
kerke roept". Zestig jaar later, in 1984,
dus ver na de Tweede Wereldoorlog,
waarin ze de transporten
De Tweede Wereldoorlog liet diepe
sporen na. De in 1947 begonnen ingrij
pende restauratie vond plaats op kosten
van het Rijk. In mei 1951 werd een
principeovereenkomst getekend, waarin
werd
41. Ineke Pey, Torenprijsvragen in de eerste
jaren na de Tweede Wereldoorlog, in het
bijzonder voor de vieringtoren van de St.
Willibrordusbasiliek te Hulst, in Monumenten
door het kerk
gebouw was ingesloten. Een verbazing
wekkend uitgangspunt.25
Gedurende de jaren na de Tweede
Wereldoorlog kwam, naar aanleiding
van het herstel van de oorlogsschade, de
kwestie van de
dakruiter in 1916
werd op de geëigende wijze uitgevoerd.18
Gedurende de Tweede Wereldoorlog
liep de toren schade op. De opzichter
van de Centrale Dienst verstrekte op 11
augustus 1945 een opgave aan de burge
3. De klok was in 1648 ter plaatse gegoten door
Francois Fiefvet, klokkengieter te Antwerpen.
Ten gevolge van de klokkenroof tijdens de
Tweede Wereldoorlog is de klok verloren ge
gaan en vervangen
IJzendijke veroverd en toe
gevoegd aan het grondgebied van de nog
jonge Republiek van de Zeven Verenigde
Nederlanden. Na Willemstad was IJzen
dijke de tweede plaats in de Republiek
waar een nieuwe kerk werd ... .N. Pattist,
geboren in Dreischor. Hij werd bekend als
de leider van de anti-annexatiebeweging,
die kort na de Eerste Wereldoorlog met
succes ijverde tegen de aanspraken van
België op Zeeuws-Vlaanderen. Hij was
Tot op de dag van vandaag bewijst de
Naamse klok trouw haar diensten aan de
bevolking van Graauw. Tijdens de
Tweede Wereldoorlog is er een korte
onderbreking geweest. In 1943 werd de
klok in het
tijdens de Tweede Wereldoorlog.
Slechts één appartement was zo gelukkig
om de ruimte onder de kleine houten
toren toegewezen te krijgen. Maar daar
voor moetje dan het geluid van de klok
voor lief nemen.
verbleef. Het werk van Frans de Vos zou
den we eigenlijk moeten beschouwen als
een blijvende indirecte herinnering aan de
Eerste Wereldoorlog en een ode aan alle
Belgische vluchtelingen die ons land toen ... tweede stad van de machtige VOC. Het
moest een kerk zijn met uitstraling, pas
send in een stad als Middelburg in die tijd,
die voor iedereen zichtbaar was en indruk
maakte.
Twee voorbeelden noemen we van de
bovengenoemde spanningen over de wijze
van restaureren in de jaren na de Tweede
Wereldoorlog.
in. Een in 2014 - vier eeuwen na de inge
bruikname - verschenen gedenkboek geeft een gedegen en kleurrijk overzicht.11
Zoals in zoveel andere plaatsen zijn ook hier gedurende de periode na de Tweede ...
Wereldoorlog de zorgen om het voortbestaan en het op langere termijn in een
goede staat houden van de kerk steeds verder toegenomen. Stijgende kosten van
onderhoud in relatie tot vermindering van betrokkenheid
Gedenkstenen slachtoffers Tweede Wereldoorlog
bij de Nieuwe Kerk te Zierikzee
De inspanningen van Frans voor behoud van het na de
Tweede Wereldoorlog in Ellewoutsdijk gebouwde nood-
kerkje mogen niet onvermeld blijven. Het is aan hem te
danken dat het als loods op een
In de Tweede Wereldoorlog wordt de kerk
op 2 november 1944 getroffen door
scherven van granaten afgevuurd door het
slagschip 'Warspite'. Het dak, de
steunberen en ramen zijn beschadigd en
de ... opnieuw
te beginnen. Op 2 september bericht Pinte
dat hij klaar is. Bij controle wordt alies in
orde bevonden en krijgt Pinte zijn tweede
termijn uitbetaald plus £5 voor het witten
van de kerk.
Bij de restauratie is bewust gekozen,
zoals dat in de periode na de Tweede
Wereldoorlog min of meer gangbaar
was, voor reconstructie van veel zaken
die in de loop der tijden veranderd of
verdwenen ... periode. In het licht van de
deplorabele toestand waarin het gebouw
zich aan het eind van de Tweede Wereld
oorlog bevond, moge het overigens dui
delijk zijn dat deze restauratie die tot
1960 heeft geduurd
Zeeland in bewogen dagen. 1940 - 1945. West
kapelle in vuur en water. 3e deel, z.j.
Burgerslachtoffers van Westkapelle tijdens en kort
na de Tweede Wereldoorlog. Red. Adrie Lous,
Kees Pouwelse en ... C. Boogaart, Kerkgebouwen in Westkapelle door
de Eeuwen heen. De afleveringen 26 en 27.
De kerken van Westkapelle tijdens de Tweede
Wereldoorlog. De afleveringen 28 en 29 De
Noodkerk.
Voordat wij afscheid nemen van 'ons'
kerkgebouw, nog enige bijzonderheden
over de tijd na de Tweede Wereldoorlog.
Het gebouw heeft geen oorlogsschade
ondervonden. In grote trekken bevond het
zich dus ... 10. In het zuidlangschip bevindt zich in het tweede tra
vee een smaller en hoger ingezet raamkozijn, met
daaronder iets dat lijkt op een dichtgemetseld
poortje. In het noordlangschip was vóór de
7). Een voorbeeld in ons land is de kerk te Eist.
Tijdens de restauratie na de Tweede Wereldoorlog
werden onder de kerk de restanten aangetroffen
van opvolgend twee Romeinse tempels, een kerk
je uit
De klokken die de Tweede Wereldoorlog
hebben overleefd wegen tussen de 26 en
636 kg en hebben een diameter van 31
tot 100 cm.
41Een kerkhof buiten de dorpskern werd
aangelegd na de droogmaking van het eiland
na de tweede wereldoorlog. Tot op 1 947
werd begraven op het kerkhof rondom de
kerk.
De voor de Tweede Wereldoorlog in de
toren aanwezige drie klokken werden in
1943 in opdracht van de bezetters weg
gevoerd. Slechts één hiervan is in 1945
teruggekomen. Dit is de klok met het
.
Hoogenboom koos voor een geheel nieu
we bekroning. Spoedig kreeg die spits
een bijnaam: een omgekeerde sukerpee.
Toen de Engelsen op het eind van de
Tweede Wereldoorlog Burgh bombardeer
den, kreeg de toren een
de gemeente
was de uitgestrektheid van het gebied. In
de Tweede Wereldoorlog bestond het
kerkelijk gebied naast Groede uit de vol
gende plaatsen: Breskens, Nieuwvliet,
Zuidzande, Sluis, Oostburg