een kroniek van Walcheren

EEN KRONIEK VAN WALCHEREN

Uit een andere tijd en van een ander formaat zijn de tuinen van historische buitenplaatsen op Walcheren. Veel van die buitenplaatsen ontstonden in de 17de eeuw en verdwenen in de 19de. Hoe staat het ... zo gek verzinnen, of hij wist het terug te brengen tot de noodzakelijke voorwaarde van een bodem. Pleyter doet in Walacria de geheimen van de bodem van Walcheren uit de doeken. Hij doet dat in het

over het wel en wee van de scheepvaart rond Walcheren, over de tonnen, bakens, vuren en lood sen die voor de veiligheid moesten zorgen en over de rampen die deson danks plaats vonden. Nu zitten we met de

we al kenden van allerlei acties van het verzet op Walcheren waaraan hij had deelgenomen.

heldere herinneringen aan zijn rol in die periode in Vlissingen. We hadden een indringende brief wisseling waarin hij schreef dat hij Walcheren regelmatig bezocht, omdat hij nog commissaris was van de NV

hij voortdurend baantjes op Walcheren kreeg als assistent van de Hafenkommandant, van de Seekommandant en aan het eind van de oorlog, in de rang van Kapitan-Leutnant, als Ortskommandant van Vlissingen

Met dank aan J. Tuynman van de Documentatiegroep Walcheren (1939-1945) en aan H. Sakkers en J.H. Houterman, auteurs van 'De Atlantikwall in Zeeland en Vlaanderen' ISBN 90-9003302-5.

Pfeiffer eerst procuratiehouder en op 1 augustus 1936 directeur worden van de op 8 september 1926 opgerichte biologisch- dynamische cultuurmaatschappij Loverendale N. V. op Walcheren, toenter tijd met 150

Huize 'Antoinette' van de dichter Nijhoff en zijn (eerste) vrouw A.H. Nijhoff-Wind, naar ontwerp van architect Wieger Bruin, aan de voet van de duinen te Groot-Valkenisse bij Biggekerke op Walcheren.

Zowel aan het landschap van Walcheren als aan de buitenplaatsen van het eiland is in de loop der eeuwen veel veranderd. Veelal voltrokken de veran deringen zich geleidelijk, soms hadden ze een veel ... De prilste sporen van de Walcherse buitenplaatsen dateren uit de zestiende eeuw. Als belangrijke bron in deze fungeert het Panorama van Walcheren van Antoon van den Wijngaerde uit 1550. "Van den

zeventiende en achttiende eeuw tot stand. Op Walcheren vormt de achttiende eeuw het duidelijke hoogte punt in de buitenplaatsencultuur. Dit is goed afleesbaar aan de kaart van Hattinga uit 1750; het eiland is

De Franse tijd is voor Walcheren een periode van diep verval. Als gevolg van de economische crisis en de bestuurlijke situatie worden veel buitens gesloopt en bossen gerooid. De heerlijke rechten en ... met de grond gelijk gemaakt. Huis ten Duinen en het Huys te Oostkapeiie zijn hiervan de belangrijkste voorbeelden. Toch is er in vergelijking met de rest van Walcheren in de Manteling het meeste van de

zekere continuïteit gehouden. De nekslag voor de Walcherse buitenplaatsen wordt gegeven door de inundatie van Walcheren in 1944 en de herverkave ling die hierop na de oorlog volgt. Hierbij zijn onder

voortvarend begin gemaakt. Via een subsidie van het waterschap Walcheren en bijdra gen van de provincie Zeeland en de gemeente Domburg bestond de moge lijkheid het gehele grachtenstelsel van de buitenplaats ... Het werk startte met een grote kap-operatie. De contouren van de grachten en van het kasteel Westhove werden weer zichtbaar. Vooral dit laatste was voor veel inwoners van Walcheren een aangename

De duintuin inmiddels compleet met een nos talgisch bordje van het Waterschap Walcheren.

Buitenplaatsen van het formaat van Duinvliet (ca 12 ha) zijn representatief voor de achttiende-eeuwse buitens in Nederland. Een reconstructie van zo'n buiten is niet alleen uniek voor Walcheren maar

Ruim een halve eeuw veldbodemkundig onderzoek op Walcheren. ... Walcheren als resultaat van onderzoek van de bodem zelf. Een halve eeuw later zijn opnieuw bodemkaarten van dit voormalige eiland verschenen. Het lijkt erop dat deze kaarten de afsluiting vormen van

Zijn 'Schoolkaart voor Natuurkunde en de Volksvlijt van Nederland' bevat zeer globale informatie over de bodem. Op Walcheren zijn slechts twee grondsoorten onderscheiden, namelijk jonge zeeklei en ... De oudste bodemkaart van Walcheren is vervaardigd door de historisch- geografe Vlam (1942). Zij had van de Directie Beneden Rivieren van

ontstaansgeschiedenis van Walcheren zich tot theorieën die in de studeerkamer waren bedacht. Van oudsher was wel veel ervaringskennis over de bodem aanwezig. Bewoners situeerden de dorpen en wegen op de hogere en drogere

In de periode na het verschijnen van de kaart van Vlam zijn verscheidene kaarten gepubliceerd die op de bodem van Walcheren betrekking hebben. Daarbij onderscheiden we kleinschalige ... overzichtskaartendie landsdek- kend zijn en grootschalige detailkaartendie onder andere van het gebied Walcheren zijn vervaardigd.

Walcheren, in de Tweede Wereldoorlog zwaar getroffen door inundatie, was één van de eerste gebieden waar een landinrichting (herverkaveling) plaats vond en waar een uitgebreid bodemkundig onderzoek ... Bodemkundige detailkaarten van Walcheren

Walcheren was in de oorlogswinter van 1944-1945 door de ramp van de inundatie getroffen. De Rijksdienst voor Landbouwherstel, die hiervoor speciaal in het leven was geroepen, maakte reeds in ... die met succes pleitte voor een gedetailleerde studiekartering van Walcheren.

de bovengrond lag, noemden ze dit deel van Walcheren het 'kleiplaatgebied'Ook de gronden op de kreekruggen bleken op Walcheren een veel grotere afwisseling in zwaarte te hebben dan elders in de

Veldbodemkundig onderzoek ruilverkaveling Walcheren In het begin van de jaren tachtig, ruim dertig jaar na de eerste herverkave ling, werden opnieuw voorbereidingen getroffen voor een ruilverkaveling ... van Walcheren. Zoals we reeds zagen moesten Bennema en Van der Meer al voordat hun bodemkaart verscheen, constateren dat hij was achterhaald door onder meer de ontwikkelingen van de herverkaveling. Door

behulp van de bodemkaart goed van de grond gekomen. Zo is in de winter van 1994/'95 de ruilwaarde van gronden in het ruilverkavelingsgebied Walcheren aan de hand van de bodemkaart vastgesteld. ... algemeen gelden de classificatie van de Nederlandse gronden. Als resultaat van het aanvul lende bodemonderzoek is in 1995 de bodem- en grondwaterklassenkaart van Walcheren uitgekomen (Pleijter, 1995). Een

problemen. Die hielden vooral verband met de regionaal gehanteerde fysiografische indeling, volgens de school van Edel man, die ook Bennema en Van der Meer op Walcheren hadden toegepast. Een belangrijk

behoren de gronden op Walcheren, en dit geldt voor heel de provincie Zeeland, bijna allemaal tot de poldervaaggronden. Dit zijn kleigronden met een roestige gevlekte ondergrond, die niet slap is. De ... Het zou tot 1972 duren eer de geologische kaart van Staring op Walcheren een vervolg kreeg. Weliswaar was onder leiding van Tesch vanaf 1923 tot 1947 een geologische kaart vervaardigd, maar deze is

De eerste en enige geomorfologische kaart van Walcheren verscheen in 1986 (Brus et al., 1986). De kaart maakt deel uit van de Geomorfologische Kaart van Nederland, schaal 1:50.000 (figuur 7). In 1966

geven. De geomorfologische gesteldheid van Walcheren komt in het volgende hoofdstuk aan de orde. ... Het aardkundige gezicht van Walcheren

n 1799 presenteerde mr J. Verheye van Citters een kaart met zijn visie op het ont staan van Walcheren. Valcheren zou zijn ont staan uit vier, afzonder- ijk bedijkte eilanden, gescheiden door kanalen'. ... beschrijving geven een aardig beeld van de inzichten van de auteur in kwestie met betrekking tot het ont staan van Walcheren.

dat Zeeland ont staan is uit opwassen van eilandjes die aan elkaar bedijkt waren tot de grote eilanden. Walcheren zou in deze visie in 1200 uit vier eilanden hebben bestaan, gescheiden door brede kreken ... volledig afstand van. De theorie van de brede wateren wees hij weliswaar af, maar wel hield hij staande dat de bedijking van Walcheren waarschijnlijk in gedeelten was geschied.

Verreweg het grootste deel van Walcheren is kernland. De naam kernland wil zeggen dat het eiland tussen 1000 en 1200 is bedijkt en daarna nauwe lijks meer invloeden van de zee heeft ondergaan. Later ... zijn de op- en aan wassen bij Vrouwenpolder en Nieuw- en St. Joosland aan het kernland van Walcheren bedijkt. Bennema en Van der Meer gebruikten voor het kernland de termen Oudland en Middelland. Deze

lige kreekruggen met vaak weinig kalk, komen in het midden, oosten en noorden van Walcheren voor, de zwaardere treffen we aan in de omgeving van Koudekerke, Meliskerke en Zoutelande. ... Een gedeelte van het gemoerde kernland van Walcheren is in een natuurreservaat bij Kleverskerke in de oor spronkelijke toestand bewaard gebleven. Typerend zijn de mei doornhagen op de per

De kleiplaatgebieden van het kernland omvatten het noordelijke deel van Walcheren. Dat gebied ligt hoger dan de poelen, maar lager dan de kreek ruggen. Oorspronkelijk zullen de poelen hoger dan de ... het tegenwoordi ge Vrouwenpolder bedijkt aan het kernland van Walcheren. Aanwassen zijn herkenbaar aan hun langgerekte vorm. Pas in de 17de eeuw werd begonnen met de bedijking van opwassen in het

Kaart van Walcheren uit omstreeks 1570 van Christiaan Sgrooten. Ten zuiden van Arnemuiden ligt de nog onbedijkte opwas van de Middelburgse Polder, Oud-St. Joos- landpolder en Nieuw st. Jooslandpolder. ... 1818 zijn deze polders met het kernland Walcheren verbonden. Opwassen zi jn min of meer ovaal van vorm en zijn ontstaan als platen te midden van getijgeulen. Op de kaart van Christiaan Sgrooten uit

Kleiplaten op het strand bij Westhove (Walcheren). Doordat de duinen zich steeds meer landinwaarts ver plaatsen, komt aan de zeezijde de kleilaag uit de Duinkerke ll-periode (kleiplaat) weer aan het ... kust van Walcheren een smalle strook duinen aan. Langs de zuidwestkust van Walcheren vormen de duinen een opvallende smalle zeereep die bij Valkenisse een hoogte van maar liefst 50 meter bereikt. Ze

Walcheren, getroffen door de oorlogsinundatie, werd het studiegebied voor twee jonge Wageningers, J. Bennema en K. van der Meer. In deze fase van het veldbodemkundig onderzoek gingen ze te werk ... - Bennema, J. en K. van der Meer; De bodemkartering van Walcheren. De bodemkartering van Nederland XII. Versl. Landb. Onderz. no. 58.4. 's-Gravenhage. 1952.

- Pleijter, G.; De bodemgesteldheid van het ruilverkavelingsgebied Walcheren; resultaten van een bodemkundig-hydrologisch onderzoek en standaardprofie len. DLO-Staring Centrum, Wageningen. 1995 ... - Pleijter, G. en A.G. Beekman; De bodemgesteldheid tot 60 cm-mv. en de bodemgeschiktheid van het landinrichtingsgebied Walcheren. Stichting voor Bodemkartering, Wageningen. 1985. Rapport 1658.

geven hoe in het verleden bij scheepsrampen voor Walcheren door de kustbewoners werd opgetreden. ... In de wateren rond het eiland Walcheren hebben zich eveneens een aantal beruchte rampen voorgedaan. Het vergaan van de Oostindiëvaarders 'het Vliegend Hart' en de 'Anna Catharina' waarbij in 1735

Scheepvaart voor Walcheren ... Het drukke scheepvaartverkeer in de 15de en 16de eeuw rond Walcheren had alles te maken met de bloei vanAntwerpen. Op de waterweg naar deze stad vonden zeeschepen een groot aantal ondiepten en

De eerste vermelding van vuren die op Walcheren ten dienste stonden van de zeelieden, dateert uit 1365. Het ging hierom houtgestookte vuren aan de wal bij Westkapelle. Vanaf 1470 werd de kerktoren

Ondanks de hiervoor geschetste voorzieningen vond menig schip in de wateren rond Walcheren een laatste rustplaats. Dat schepen juist hier in moeilijkheden raakten, strandden en vergingen kon een ... 19 september de Rotter damse haven verlaten. Ter hoogte van Walcheren had het in 'dik weer regen' de boegspriet verloren, zodat het want moest worden gekapt. Een boot met volk uit Veere had

zandplaten. Een overzicht van in de periode 1867-1906 voor de kust van Walcheren gestrande sche pen, waarbij de reddingmaatschappij betrokken was, kan dit illustreren."

In deze periode beschikte op Walcheren alleen Vlissingen over een redding boot. Voor de bovengenoemde strandingen ten noorden van het eiland werd assistentie verleend door de reddingboten van

eigenaar de goederen nog kon reclameren, toe aan de Staten van Zeeland. Een hele organisatie hield zich bezig met het opvissen en bergen van deze 'buit'. Goederen die buiten de tonnen rond Walcheren werden

Uit het feit dat deze regels nodig waren zou kunnen blijken dat men met de mogelijkheid van strandroof en moord op schipbreukelingen rekening hield. Dat deze misdaden zich op Walcheren konden

Op Walcheren had in Middelburg een intekenlijst gecirculeerd. Van de in totaal dertig inwoners van deze stad die het goede doel een warm hart toe droegen en een grote bijdrage hadden geleverd, waren ... vermeerderende bemanning werd als geheel nutteloos aange merkt. Bijna dertig jaar later, in 1865, werd op Walcheren weer een boot geplaatst. Door aannemer C. Bosman uit Middelburg was een loods opge trokken en

In de periode van 1873 tot 1911 beschikte op Walcheren alleen Vlissingen over een reddingboot. Uit het register van reddingtochten uit de periode 1867-1910 blijkt dat de Vlissingse boot vijf keer ... pleziervaart op het Veerse Meer was in 1995 de reden voor stationering van een boot te Veere. In 1996 telt Walcheren twee reddingstations: Westkapelle en Veere.

Roos, D.: 'Een blik vanaf de Walcherse duinen en dijken - over loodsen, bebakening en betonning, banken en geulen.' In: Walacria, een kroniek van Walcheren, 107-124. Middelburg. 1989.