eisfchendezyn op ,t eiland Walcheren
gekomenen daar hebben zy Eggihard
gedood en Dorejladus verwoestEn al-
ichoon 'er ook gelezen wordt, daar heb
ben zy Eggihard en Dorefladum verwoest
moet men hier echter niet ... uit opmaken
dat Doreftadus op 't eiland Walcheren
gelegen hebbe, 't geen niemand ooit
gezegd heeft. Er is ook niets ongerymds
in, dat zy, Walcheren verwoest zyn-
denaar Dorefladum voortrukten.
. fchyne gemeend te
hebbenals of de Noormannen gewoon
geweest waren in Walcheren te vallen,
en dat daarom de woorden, met de ge-
woone Jïrooping Friesland overvallendetot
Walcheren bepaald wierden. Maar de
Y
uitmuntende Man weet welhoe ver 't
woord Friesland zich in die eeuw uit-
ftrekte, en wat het by de fchryveren
der middeleeuw beteekene. Daarna
komt het hem niet waarfchynlyk voor,
dat dit Walcheren ... nochtans op de aangehaalde
plaats dit gedeelte van Zeeland bedoeld
wierd. Eindelyk fchynt die fprong aan
den Groot Achtbaaren Heer veel te
groot, dat zy uit Walcheren terftond
te Doreftadum zyn gekomen
Diezelve Jaarboeken zeggen nog eens
(n): op dien tyd hebben de Nordmannen
met eene gewoone Jlrooping Friesland in
rukkende op V eilandV geen Walcheren
heetde onzen onverhoeds oplyf geflort
veelen
In het midden van den jaare 1762 heb
ik op myne Buitenplaats Poppen-
roede- Ambachtgelegen in Walcheren
een kwartier uurs ten noordwesten van
de ftad Middelburglaten graven een
vyver, lang 20 en
van dit gantfche ei
land was toebetrouwd. Van zyne zor
gen en oplettendheid deswegen is nog
voor handen eene Ordonnantie op de
wacht ten platte lande van Walcheren.
Zoo mede eene Ordonnantie van de ver ... -
de elinge hoe hem een yegelyck van de Pro-
chien plaetfen in Walcheren hem lieden
zal op de wachte vinden
P. S. Wanneer het voorgemelde
reeds was afgefchrevenkwam my be
kend te worden dat in dit voor
jaar 1777 by de vifratie van onze
Zee-ftranden door de Heeren over 'e
vifitade van Walcheren de directie
Scheldeen Wykland
een marktplaats aan den mond der Maaze
gelegen verwoest. Envoegt hy 'er
by, in t vierde jaar daarna hebben zy
cp v eilandWalcheren genoemd ('t is een
gedeelte der zeekant van Zeeland) veelen
gewesten van ons Vaderland
merkte de Heer van iperen aan
dat misfchien de vroonen van
Walcheren en de duinen van Schou
wen noch iets konnen winnen, by
het gebruik zyner proefondervin-
delyke waarnemingen
pen, in Zeeland, doch het Esquader
van Commandeur mitchell, terzelver
tyd, tusfchen Zuid Beveland en het
Eiland Walcheren leggende, in welke
Plaatfen de ziekten woedden, bleef de
Manfchap volmaakt
is de melding van Dorejladus, Kin-
hemum, en t eiland Walcheren uit de
fchryveren en jaarboeken gebannen en uit
geworpen of elders overgebrachtHier
van daan 200 fpreekt hywaar-
by ik nu alleen dit eene
door westelyke ftormen aangevoerd,
eerst op de west- zuid- en noordelyke
vooroevers van de eilanden Walcheren
en Schouwenmet zulk een geweld aan
vielen dat die eilandenfchoon met
zeer hooge duinen
wordenhoedanige
berichten het Zeeuwsch Genoot-
fchap met genoegen zal ontfan-
gen. De Heer bom me gaat we
derom voort met zyne waarnemin
gen omtrent eenige zee -infeften
op 't ftrand van Walcheren gevon
den en doet
dag der weke Woensdag is geheten, ge-
lyk men genoegzaam eenparig denkt.
Wat daar van zy, het is ten vollen ze
ker, dat Mercurius in Walcheren voor
heen als een God gediend wierdt, Hier
van zyn de
naamd, welke in Zeeland en vooral in
Walcheren gevonden worden, fchoon
anderen van deze gedachten verfchil-
len (f>.
(11) Zoo ook in 't Eiland Walcheren, daar wel
Een zeer groote Steen met dezelve be
zet, werdc binnen Middelburg gebragt,
aan de Kamer van de Edele Achtbaare
Heeren Staaten van Walcheren, en al
daar in zout water gelegddaar ik de
zelve voor het
Dezelve waren gevonden tusfehen
de Zee-hoofden, voor West-Cappelle
in dit hiland Walcheren.
die reeds in 't jaar'
810 eenen inval in Friesland deeden: erï
in 't jaar 837 uit het eiland Walcheren
de Schelde op zyn gevaren, Antwer
pen geplonderd en in brand geileken
hebben (e)terwyl zy nog in de
Judas dag, en vier
dagen duurende, met alle rechten en vryhe-
den, welke de andere lieden in Walcheren had
den, volgens zynen brief van den 12 April 1368
(h). Na dat de Graaflyke Regeering een einde
nam
Walcheren mogt aangelegd of on
dernomen wezen, daar van kan ik, by
gebrek van aanteekeningniets zekers
bepaalen, als alleen dat Ao. 1549. Vlis-
fingen door bevel van zynen Heer Maxi-
miliaan van Bourgondien
Het driejaarig beleg van Oostende ver
vulde Walcheren dagelyks met gekwet-
fte en kranke krygsliedendie de fteden
tot veel last warenbuiten de zorg,
dat die te eeniger tyd een befmette lugt
en
Dog Walcheren in deez tyd zig vindende
geruster
-
fterken; dan Oranjedie vermoedelyk
gaarne gezien zou hebbendat de Heer
van Tholoufe deze burgt vermeesterde,
hieldt zig gebelgd, datae Gouvernante,
buiten zynen raad, meerder krygsvolk
in Walcheren voerde
Zierikzee en Colynsplaat
ftroomende Oosterfchelderysten daalt,
zonder dat zulk een verfchynfel zig aan
andere naby gelegene putten vertoont?
Men denke ook op die bekende putten
in WalcherenZuidbevelanden ande
Dat buiten dit kafteel ook nog andere
werken ter afweering van vyandelyk ge
weld in Walcheren ten dezen tyde ge
maakt zyn, getuigt reigersberg te
regt (e)want buiten dat zulks uit den
vermelden
Walcheren te hebben, welke
my in zeer korten tydalleen door 't
geb ruik der hengeleneen goeden vangst
van vis opleverde. De vis fcheen hier
zeer wel te aarden, zoo dat ik, met de
zege daar in eens latende
XVI. Deze nu ten noorden en zui
den van het eiland Walcheren in gehee-
le zee-ftroomen veranderd zynde, moes
ten ook de fnelheden van vloed en ebbe
aan die zyden vertragen XV), en der-
halven de
XXXIX. En wanneer 'er aan de
westzyde of zeekusten der eilanden
Walcheren en Schouwenplaaten voor
het flrand gevonden worden, zal zulks
in het leggen van den dam geen de min-
fte veranderinge geven
wy eerst de plaats, om zulk een ge
bouw te (lichten, te bcpaalen. Deeze
zoude (onzes erachtens) moeten zyn in
den Ei lande van Walcheren: als zyn-
de de zetel des beftuurs van het groot-
fle deel van
in Walcheren aan
geland, en te Westkappel gekomen,
daar hy, ziende dat de inwoners een
D 2 beeld
Willemten jaare 1355, een bevel gaf
dat in Walcheren geen wolle lakenen
zouden mogen verkocht worden, dan
die in dat eiland gemaakt waren (m).
De haringvisfcherywaar door Vlisjin-
gen oudtyds bloeide
Fredriktot Bisfchop van Utrecht
verheven zyndezich op raad Van Kei
zer Lodewyk naar Walcheren begaf om
het woeste volk te bekeeren, en zich in
Romeinfche Op-
fchriftenin Walcheren ontdekt, van
welke naderhand zal gehandeld worden,
en de meenigvuldige Romeinfche Pennin
gen, in dat zelfde eiland aan de ftranden
en elders gevonden, uit welke men noch
de Saxers niet weinig in hunne ruste, na
dat zy tot in Zeeland waren doorgedron
gen, gelyk ik dit laaste by gisfmge be-
fluite uit eenige penningen, voorheen in
Walcheren gevondenendaar, zooveel
ik
houdend? zandedoch
of dit het kafteel ten Zandeanders ge
naamd Zandenburg in Walcheren zy,
of eenige andere plaats, is by my onze
ker. In de keure van Philips van Oos-
tenryk C. 1. i ftaat, dat men van ouds
iemand anders, in de Schooien, of openbaare Catc-
chifatien gebruikt werden dit is goedgevonden by de
Ciasfis van Walcheren den 10. September 1736. ten
aanzien van de Kerken,onder dezelve
. Byaldien
wy nu den grond befchouwenworden wy gewaar
dat het een moerasög en vogtig Land isen voor
het grootfte gedeelte heel laag ligt, het geen men
meest kan zien in dit ons Walcheren, welks oevers
voerhet
heidf.nseenu onbekendmisfcbien weleer ge
legen onder de Waterendie nu Walcheren en
Vlaanderen fcheiden. bl. 5. De gisüngen over de
vroegfte bewoners dezer landen vóór de aankomst
van julius caesar ... hielden hun ver-
blyf ettelyken tydin zeeland, vooral in Walcheren
onder welken eenige anderen zich zullen gemengd
hebben, bl. 19. Het tweede hoofdftuk fpreekt van
derzelver zeden. De zeden der oudfte bewo
zeewier óp het fir and van Walcheren: befchre-
ven döof l. bomme. IIL Deelhl. 283—318. en
111 eetie plaat afgeteekend, Na dat de Séhryver be
nige aanmerkingen over gods werken, zoo in het
grootëj als ... ne derzelvenzoo in de wateren van zeeland
als aan de ft randen van het Eiland Walcheren:
waargenomen döor l. bomme, VI. Deelbh 357
—400. En wel de sfeenworm steenmossel
of pholade: die (11a eene
heidenser nu onbekendmisfchien wdeer ge
legen onder de wateren, die nu Walcheren en
Vlaanderen fcheiden. hl. 5. De gisfmgen over de
vroegfte bewoners dezer landenvóór de aankomst
van Julius caesar ... hielden hunver-
blyf ettelyken tyd in zeeland vooral in Walcheren
onder welken eenige anderen zich zullen gemengd
hebben, bl. 19. liet tweede hoofdftuk fpreekt van
derzelver zeden. De zeden der oudfte bewo
Toen het listige Walcheren de Voortvlugtige Ca stall-
fche Zanggodinnen op haar en Erfgrond zocht heente-
leidenwiera Leiden verfchrikten beefdedat des-
ze teg.endingjl.er haar van dsn langduurenden
Ongelukkig Walcheren door haare ziltige Landen
welk een woelige Zee met zyn bruifchende golven
omvangtweerhoudt myhier hoort men geen fietn
der Vogelenhet gewoel der Zee raast hier van alle
53\cktix
ZEEINSËCT; Bericht Wegens een zonderling
zeeinsect gevonden aan eenige zeewierenge~
vischt op het flrand van het Eiland Walcheren
door leenderd bomme befebrevenen in eene
plaat naauwkeurig geteekend
worm door M. Slabber bl. 387
Bericht wegens een zonderling zee-infeElge
vonden aan eenige zeewierengevischt op
het ftrand van het eiland Walcheren: door
L. Bomme. bl. 394
Vroedkundige verhandeling over
Bericht aangaande verfcheiden zonderlinge Zee-
Infeiten, gevonden aan de zee-wieren op
het ftrand van 't eiland Walcheren; door
l. bomme, Direóteur van de Asfurantie-
Compagnie te Middelburg283