Van Wemeldinge naar Walcheren, een schoolreisje van
100 jaar geleden
... In de Wemeldingse familie Ruissen wordt een schoolschriftje bewaard met daarin het ver
slag van een schoolreis naar Walcheren. Er kwam geen luxe touringcar voor de deur van de
school om de kinderen
De provincie Zeeland telde bij de start van
het Koninkrijk, in 1815, nog vele kleine
gemeenten. Totaal 117 gemeenten, sommige
waren echt heel klein. Bijvoorbeeld Gapinge
op Walcheren met 161 inwoners
er op te wijzen dat tijdens de tentoon
stelling dagelijks rondritten per auto
over Walcheren en Zuid-Beveland zouden
plaatsvinden. Op Walcheren zou dat 2,50
kosten voor een halve dag en op Zuid ...
vrouw uit Nieuw- en St. Joosland; idem
uit Walcheren; idem uit Arnemuiden; idem
uit Zuid-Beveland, Protestantsch; idem uit
Zuid-Beveland, Roomsch-Katholiek; idem uit
Cadzand; iden uit Axel; idem uit
Toen duidelijk werd dat het mogelijk was
om vanuit de haven van Nieuwdorp via de
kreken en slikken Walcheren te bereiken
werd besloten tot operatie Mallard. Het
6th Batallion The Cameronians kreeg de ... Dit lukte, maar niet zonder slag of stoot.
In de vroege ochtend van 3 november
ging men in bootjes, vanuit het haventje
van Nieuwdorp, op weg naar de kust van
Walcheren. Tijdens deze 'helse' tocht
Deze operatie had als doel om, over de kre
ken en slikken van het Sloe, Walcheren te
bereiken en van daaruit de Duitse troepen
bij de Sloedam in de rug aan te vallen. Dit
lukte, maar niet zonder slag ... of stoot. In de
vroege ochtend van 3 november ging men
in bootjes, vanuit het haventje van Nieuw
dorp, op weg naar de kust van Walcheren.
Tijdens deze 'helse' tocht over de slikken,
en de
Zeeland. Vlak bij Nieuwdorp ver
richtte 'Rifleman Khan' een heldhaftige
actie op de slikken tussen Beveland en
Walcheren.
... Walcheren"'1
waren we inmiddels wel aan gewend.61 Op en het waren de jongens van Walcheren die r
... minder nacht was. Men had van hogerhand dat er veel jongens van Walcheren naar de r
Bij het militaire vliegkamp in Vlissingen
werd de compagnie voor de eerste keer
geïnspecteerd door de commandant van
Walcheren, de zgn. God van Walcheren.
Willem: Deze naam heeft hij niet doorzijn
slikken
en door kreken vol met water, over de met
vlijmscherp spartinagras begroeide schorren
en door de zompige, zuigende modder, om
tenslotte Walcheren te bereiken. Maar niet
voordat men de smalle ... om in de bergen
te vechten en niet op de zompige slikken!,
werden bij deze commando-achtige actie
gegidst door drie ter plaatse bekende leden
van de ondergrondse. Op Walcheren verover
den de Britten
Ellewoutsdijk
bereiken. Bovendien begint dan de aanval
op Walcheren. Aan de verovering van de
Sloedam, The damned causeway, wordt een
afzonderlijk, gruwelijk hoofdstuk gewijd.
De adressering werd geschreven door vader Abraham Visser: Aan Mons. C. van Schagen,
mr. timmerman te Oostkapelle. (Walcheren)
hevige
strijd, ditmaal tussen geallieerde en Duitse
militairen waarbij geallieerde eenheden
vanuit Zeeuws-Vlaanderen optrokken naar
Zuid-Beveland en Walcheren. Lange tijd
heeft de Watersnoodramp van 1953
meer voeding. Midden 1945 was het aantal
geïnterneerden in Zeeland opgelopen tot
zo'n 700 man, waarvan de grootste helft op
Walcheren verbleef. Er was enige schifting
aangebracht: lichte gevallen bij
leger kreeg
van hogerhand de opdracht om de oevers van
de Westerschelde, Zeeuws-Vlaanderen en
Walcheren, tot het uiterste toe te verdedigen.
Dit om te voorkomen dat de Westerschelde
als toegang tot de ... moeilijk te handhaven was,
wordt duidelijk als in oktober en november
1944 op Walcheren zes Duitse militairen
standrechtelijk worden geëxecuteerd. In een
apart hoofdstuk beschrijft Sakkers de exe
cuties van
....Dat si ginghen over alt lant
Dat leghet an des sewes cant [Zeeland]
.Al Zeelant verdranc sekerlike
Sonder Walchren [Walcheren] ende
Wolphaertsdike [eiland Wolf aartsdijk]
... kloppen met
het verloren gaan van gemelde opbrengsten
na de overstroming van 5 februari 1288
zoals boven vermeld. Op 2 maart 1297 is
het klooster reeds naar Waterlooswerve op
Walcheren verhuisd, naar
Samenwerking met de Heemkundige Kring Walcheren.
, Baarsdorp
en Sinoutskerke, 's-Heerenhoek, Hein-
kenszand, Hoedekenskerke, Nieuwdorp,
Ovezande, Kats op Noord-Beveland en St.
Joosland op Walcheren.
marsroute door
Zuid-Beveland: van Roosendaal/Bergen
op Zoom via Zuid-Beveland en Walcheren
naar Vlissingen en omgekeerd.
tijd
vergeefsch wachten een motorsloep over
stekend en na eenig oponthoud overgesto
ken en voet aan wal gezet op Walcheren.
Veere zeer vluchtig doorkruist en via Mid
delburg naar Vlissingen gefietst
Afb. 1. Een van de
tentoongestelde werken
van Jorien Brugmans:
4Zeeuwse portretten
18' (linosnede), hier in
zwartwit. Van links
naar rechts een vrouw
uit Walcheren, Zeeuws-
Vlaanderen en Zuid
De naamgevers van het Kanaal blonken niet uit in originaliteit. Daar staat tegenover
dat meteen duidelijk is waar het Kanaal ligt. Zuid-Beveland was net als Noord-Beve
land en Walcheren vroeger een
alsnog
stukje bij beetje moesten worden terugver-
overd waren moeilijke acties, die codenamen
hadden als Operatie Switchback, Operatie
Vitality, Inundatie Walcheren enzovoorts.
De verschillende legers
vliegtuig niet boven het geïnun
deerde Walcheren naar een landingsplaats
zocht en via de Oosterschelde de Duitse
luchtafweer op Schouwen-Duiveland pro
beerde te vermijden. Een Engelse bron gaf
aan dat er één
. Hoewel de familie De la Rue vooral banden had met Walcheren, woonden er
ook leden van de familie op de Bevelanden, onder andere in Kapelle.
is veel geschreven. Minder bekend is hun
binding met Zeeland, en dan in het bijzon
der met Zuid- en Noord-Beveland (Kats),
Walcheren (Middelburg en St. Joosland) en
Zeeuws-Vlaanderen.
uur het
IIe Bataljon op weg naar Bergen op Zoom.
Het voltallige 14e Regiment Infanterie ging
die dag op weg naar Walcheren. Voor een
overvoeren naar Walcheren en Noord- of
Walcheren) en daarop stond achterop de tekst. Ze vroeg zich af
waar het vandaan komt.
■rSftèZuid-, Noord-Beveland en Walcheren.
o,\tvax;i:\
zien uit
welk deel van Zeeland de draagster kwam.
Een constante factor zijn echter de kralen
om de hals. Soms is dat bloedkoraal, maar
op Walcheren kon dit buiten de rouwperi-
ode ook granaat zijn. Veel
Een monument voor slachtoffers 1940-
1945 te Kamperland
In het verslag van de herbegrafenis van
Andries Dieleman te Wissenkerke, die in
de duinen bij Valkenisse op Walcheren
werd gefusilleerd door de
Gaan de meeste hoofdstukken over
Walcheren, Zeeland of de rest van
Nederland, hoofdstuk 3 gaat specifiek over
de 'stikken' op Zuid-Beveland. Geen stikken
Tenslotte zou het de moeite waard zijn
om de agrarische elitevorming op andere
eilanden, zoals Noord-Beveland, Walcheren
of Tholen verder te karteren. In de overeen
komsten en verschillen tussen de
-Vlaanderen
missen een stad van enige omvang, en op
Walcheren - en in mindere mate ook op
Schouwen - was het verschil in oriëntatie
tussen de internationaal opererende steden
en het omringende platteland wellicht te
gekocht. Na de aankoop heeft hij de hoeve
verpacht aan Johannes Simonse, afkomstig
van Walcheren.2)
Het prinselijk gezin en het gevolg stapten
in hun jachten om terug te keren naar
Walcheren, waar zij nog twaalf dagen
zouden verblijven alvorens richting
Apeldoorn te reizen. Hunne Hoogheden
hadden besloten Walcheren onder water te
zetten en het dorp Westkapelle vlak achter
de zeewering kreeg daarbij ook de volle laag.
Niesthoven uit Middelburg toe te voegen.
De plakkaten zijn op maandag 11 septem
ber gereed. Ze worden nog diezelfde dag op
Walcheren en de Bevelanden aangeplakt.
... Walcheren bezocht
met het doel naspeuringen naar zijn drie
landgenoten te doen. Van personen die tijdens
de bezetting in de Bomvrije Kazerne als
personeelsleden hebben gewerkt, komt hij
te weten dat Albert de
Brabant. In 1589 vinden we hem terug
als woonachtig te Antwerpen. De Brusse
laar Philibert Serooskerke stamde uit een
Zeeuws geslacht en bezat op Walcheren en
Schouwen-Duiveland verschillende heer
lijkheden
nieuws in Middelburg de ronde. Bij
het begin van het Twaalfjarig Bestand
vertrok de koopmansbode om 5 uur 's
ochtends uit Antwerpen, om rond 22 uur
in Walcheren aan te komen. Slecht weer,
verkeerde windval
uit te geven werd enigszins getemperd door
kritische kanttekeningen van de president
der Centrale Directie van Walcheren, mr. J.
Snouck Hurgronje. Deze had lof voor al wat
betrekkelijk oudheid en
was Rifleman Khan, een hond die in 1944 bij Nieuwdorp
een heldhaftige reddingsactie verrichtte op de slikken tussen Walcheren en Zuid-Beveland.
Een opmerkelijke bijdrage komt van, waarschijnlijk de
zich
na veel vooruitgegaane bewegingen ten
laatsten regtstreeks tegen het uitdrukkelijk
verbod der E. Classis van Walcheren door
een smit en een diacon als predikant dier
gemeente openlijk in de H
Walcheren op
2 september 1799 in een rapport dat
hierachter ook uitgebreid aan de orde
komt: Nog korten tijd geleden kwam er een
oeffenaar te Colijnsplaat, die op een oorlogs
ofO.I. Compagnie-schip gevaren
,
heerlijkheden rond Wolphaartsdijk, Kats
op Noord-Beveland, op Walcheren rond
Middelburg en St. Joosland, in Zeeuws-
Vlaanderen,14' een buitenplaats in Hein
kenszand en het in die tijd al vervallen slot
van
vocht Hendrik George met de Engelsen
in Egypte, op Malta en in Portugal.49) In
1809 nam hij als chef van de generale staf
van het Engelse leger deel aan een inva
sie van Walcheren onder leiding van
kunstenaarsmilieu in
Domburg en Veere was al voor de Eerste
Wereldoorlog bekend bij de Belgisch kun
stenaars. Vandaar dat verschillende Bel
gische kunstenaars na de Duitse inval een
tijdelijke toevlucht op Walcheren
geallieerde verovering van
Walcheren immers verschoof het frontge
bied en daarmee de noodsituatie naar het
gebied rond de Oosterschelde. In december
1944 besloot de Duitse bezetter tot de eva
cuatie van de
werden geëvacueerd naar
een bedrijf in de Poel bij Goes, vervolgens
gekeurd, getaxeerd en verder doorgezonden
naar Walcheren of Zeeuws-Vlaanderen.
Van de aangevoerde runderen moesten er
ongeveer 2.000 naar