uiteendoen, omdat het wellicht iets bij
draagt tot een juistere waardering van sommige Vlaamsegevoelens.
Het diepstreikende vertrekpunt voor dit bewustzijn is een reis naar
Arnemuiden, die ik met mijn vader ... maakte. Het zal ongeveer op
mijn zevende jaar geweest zijn. In feite had mijn vader niets met
Arnemuiden te maken. De beweegreden tot de reis was enkel de be
reidwilligheid zijn schoonvader, Lodewijk
het Sloe voeren, hoewel laatstgenoemde wa
terweg eveneens aanmerkelijk aan vermogen had
verloren. (Volgens de hydrografische kaart van
1867 was de maatgevende drempeldiepte in het
Sloe nabij Arnemuiden
Engeland, wachtend op
betere tijden. Die braken aan met de val van Den
Briel in 1572. Vlissingen, Veere en Arnemuiden
kozen nog in datzelfde jaar de zijde van de Prins
van Oranje, Middelburg volgde in 1574
Daphne Pappers sprak met de uit Arnemuiden afkomstige
Loek Grootjans over de ontwikkeling van zijn werk als beel
dend kunstenaar: van monochromie naar residu en een drie
delig kostuum dat hij maakte
Bij een andere reis deed ik Arnemuiden (er
was net visafslag gaande), Nieuwland en Oud
dorp aan. Later weer, van Middelburg uit,
Abeele, Oost-Souburg, Ritthem, Vlissingen en
West-Souburg. Ten slotte
AREND. Steden d ie in hun wapen een ade
laar, of dubbele adelaar, voeren, zoals Mid
delburg en Arnemuiden, hielden een levende
arend in een kooi aan de gevel van het
Stadhuis, of op de markt. De ... Lit.: H. M. Kesteloo, 1876. Geschiedenis en plaatsbe
schrijving van Arnemuiden. Middelburg (p. 50); Idem,
1891. De stadsrekeningen van Middelburg, IV, 1550-1600.
Arch. Z. Gen. 7, 1ste stuk (p. 40); J
, zet hij
zijn valsmunterij in Arnemuiden voort en
steekt dit niet onderstoelen of banken. Een
schoenmaker verklaart voor het gerecht:
en de gecommen wesende in degroote
neercamer aldaerheeft getuigedaer
uuytte
scrouve oft perse quam, ende datter het
copperlanckwerp ende by reepen daerinne
gesteken werde, ende dan omgedrayt wer-
dende, quamen de quarten daeruuyt.
In Arnemuiden maakt Zacharias het zó
bestuurder en belangenbehartiger (VNO, Brabants-
Zeeuwse Werkgeversvereniging, Culturele Businessclub, Rotary). Rinus Stoffels (55)
staat voor wat hij vindt. Ooit stapte hij op als wethouder van Arnemuiden
uit Arnemuiden, wat vanzelfsprekend is voor iemand die Schroevers
heet en hij was tot zijn twintigste jaar met zijn vader uit vissen gegaan. Toen had hij thuis
ruzie gekregen om een meisje, zeggen ze ... nooit meer thuis laten zien,
dat had hij gezworen en die van Arnemuiden zijn koppig, dat is bekend. Zo was hij terecht
gekomen onder Welsinge, bij een zekere Vos, een boer zullen we maar zeggen, want hij
, behoudens het gebied
KleverskerkeArnemuiden, getroffen door de inun
datie. Door het onder water zetten en de daarop
volgende verzilting stierf de beplanting voor een
belangrijk deel af. Van de schoonheid van
gekre
gen in de Zeeuwse Staten, en hun rechts
macht op het eiland belangrijk uitgebreid.
Alsof dat niet genoeg was had Oranje
Middelburgs oude satelliet Arnemuiden
tot stad verheven. Prins Willem was bij
voorgronden gele
gen tussen Veere en Arnemuiden,
waarvan tot dan toe geen kaart be
stond, een premie van 20 Zeeuwse
Rijksdaalders." U ziet dat was reeds
pionierswerk.
-Beveland en aan
een vijftal verspreide gemeenten
(Arnemuiden, Westkapelle, Bruinisse,
steden
werden zonder meer door bannelingen en
vluchtelingen overstroomd. Arnemuiden b.v.
telde in 1564 nog niet meer dan 600 inwoners.
Dertig jaar later, n.l. tussen 1590 en 1595,
traden er niet minder dan ... 426 personen in het
huwelijk. Van deze waren er uit Arnemuiden
zelf slechts 49 afkomstig, niet minder dan 198
uit Vlaanderen en Brabant, waaronder 28 uit
Antwerpen, 15 uit Gent, 13 uit Brugge, 12 uit
Middelburg, de na mei
van plaatsen als Krabbendijke, Veere
Arnemuiden, Zuidzande en Hengstdijk
en wat de zeeuwen betreft: Van Dijke
Van der Kreeke en Hollestelle.
privileges die
Vlissingen, Veere en Arnemuiden hadden
verkregen. Was de oorlog niet begonnen
om ieder in zijn voorrechten te hand
haven?
tje van 63 ha genoemd, in 1 847 ten zui
den van de Bastiaan de Langepolder in
Arnemuiden ingedijkt en in 1 901 verlo
ren gegaan. Jac. van 't Westeinde be
dijkte in 1955 dit Calandpoldertje op
nieuw
Dit laatste verschijnsel zien we ook op
treden in de gemeenten Arnemuiden
(van 10,8 naar 9,1 Mariekerke (van
1 1,2 naar 11,1 Veere (van 1 5,2 naar
14,9%) en Westkapelle (van 15,5 naar
1 5,1 en dit
zijn intrek in het ouderlijk huis in Mid
delburg. Zijn werkterrein werd de stad
zelf, Veere en Arnemuiden, een enkele
keer Schouwen en Brugge. Vanaf 1905
exposeerde hij zo af en toe bij St Lucas
in
van de Koningin] zei tegen alle ambtenaren die toch
niets te doen hadden: ga meehelpen. Tegen mij zei
hij: Verburg ga jij met de vissersschuit van De Nooijer
uit Arnemuiden mee. Die stond op het punt
. Nadat Vlissingen
zich op 6 april 1572 als eerste Zeeuwse stad heeft aan
gesloten bij de Prins van Oranje, volgen nog datzelfde
jaar Veere, Arnemuiden, Zierikzee en Brouwershaven.
Maar Tholen blijft trouw
andere kant van het eiland, tussen Vlissingen
en Arnemuiden staat de „punt van Ramme-
kens" met het doorluchtig slot Zeeborg
Tussen Domburg en Vere „siet men onder de
duynen ende Sandbergen van dit
Een uitzondering kunnen wij zeker maken
voor de tentoonstelling van 1913 waar
veel bedrijvigheid te zien viel: een hout
snijder uit Arnemuiden en een netten-
breister, een babbelaarbakster uit West
Westkapelle, werd hij om zijn kennis en
zijn krachtige persoonlijkheid zeer ge
schikt geacht de school in Arnemuiden
te leiden bij de toen zo rumoerige kin
deren. Zijn oude voorganger had geen
kans gezien enige ... F. Nagtglas geeft aan de hand van een
uitvoerige levensbeschrijving van P.
Kwekkeboom door Mde Mol Az.een
overzicht van diens leven als onderwij
zer in Arnemuiden. Hij schetst de school
als een
17). Hiermee heeft men onge
twijfeld het oog op een vijfde zeesluis,
geprojecteerd aan de oostkust van het
eiland tussen de hofstede „Wulpen
burg" en Arnemuiden, waarvoor in 1796
en 1 797 subsidie was
1903 tot 1907 laten een geleidelijke
ontwikkeling zien waarin de stemming
van de figuren, stadsgezichten en land
schappen (Arnemuiden, Damme, Brug
ge, Veere) een ander, een meer naar
binnen gericht
industriële betekenis van Vlissingen, Middel
burg en Souburg en de ontwikkeling van de
visserij (Arnemuiden).
-Beveland met Yerseke en enkele in
andere plaatsen; Walcheren telt Arnemuiden,
Veere en Vlissingen, West-Zeeuwsch-Vlaan-
deren heeft Breskens, terwijl Oost-Zeeuwsch-
Vlaanderen, als de bakermat van vele mossel
tussen Vere en Oostdijk
„soo grooten Schor ende landt aenghegroeit"
dat de auteur vermoedde dat deze zich binnen
afzienbare tijd tot aan Arnemuiden zou gaan
uitstrekken! Overdrijving van de Zuidlander
twee meter boven de in doodsangst opengesperde mond van Blaas Schroevers uit
Arnemuiden.
Zo graaf Willem III aan Zierikzee in 1321,
en Karei V aan dezelfde stad in 1528, Jan III
in 1499 aan Bergen op Zoom, prins Willem I
aan Arnemuiden in 1578.
Walcheren in de middeleeuwen hebben geïnun
deerd. Het tweede wiel ligt aan de voormalige
oostelijke zeedijk van Walcheren tussen Nieuwland
en Arnemuiden.
Arnemuiden, in de banke, opname van 7 augustus 1941
werd afgesloten moesten de bakens
worden verzet. De Arne werd gekanali
seerd, zodat de hoogaarzen langs deze
vaarweg Arnemuiden nog konden be
reiken. Maar deze vaarweg bleek voor
de dagvisserij op ... ,
dwars door de weilanden over kleine
voetpaden, door de kom van het sinds
1857 met Arnemuiden samengevoeg
de Kleverskerke. Via de weg over de
sluisdeuren bereikten zij dan de stads-
haven. Naar Vlissingen
de Wielingen om de Walcherse
rede te bereiken. Deze rede was gele
gen voor Arnemuiden in het huidige
Sloegebied. Ging voordien alle scheep
vaart door de Oosterschelde naar noor
delijk gelegen havens en
'Mijn grootouders hadden een boerderij in Arnemuiden
en wij logeerden daar omdat mijn grootmoeder de
volgende dag, 1 februari, jarig was. Toen ik 's ochtends
, althans bij Arnemuiden stonden de huizen
slechts met de nok boven water. Via het voor
malige eilandje „Wolfersdijk" en Kortgene (c)
ging de reis naar Middelburg, waar een schil
derij van Jan Mabuse ... behalve
de Goese boerin en de waard uit het logement
te Arnemuiden, waar hij overnachtte, nog
meer onderwerpen uit onze provincie gete
kend heeft, is onbekend.
In 1872 bezat men te Arnemuiden 38
hoogaarzen voor de garnalenvisserij.
... garnalenvissers uit Arnemuiden, die
hun bedrijf voor rekening van verzen
ders naar Engeland uitoefenden. Deze
vissers woonden dus in Arnemuiden. Zij
voeren onder de letters voor de thuisha
ven ARM
Ambrosius Bosschaert, Middelburg.
1609 1 maart, Ambrosius Bosschaert laat, te
Arnemuiden, zijn zoon Ambrosius dopen.
... 1610 13 juni, Maria Bosschaert, Ambrosius'
vrouw, is doopgetuige te Arnemuiden.
Zeeuwse overslaghavens, zoals Arnemuiden,
die hieronder te lijden hadden. Bovendien was de
Schelde niet volledig afgesloten. Schepen bleven op
Antwerpen varen, maar zij moesten tolgeld betalen.
Beeldend kunstenaar Loek Grootjans, geboortig uit
Arnemuiden, is er duidelijk over: 'Hoe belangrijk het
ook is om je geschiedenis in beeld te brengen, je moet
tegelijk als museum ook proberen uit het
zijn doel trachtte te
bereiken, na de overgang van Vlissingen,
gevolgd door Veere en Arnemuiden, zal
men zich toch wel bewust zijn geweest
dat er zware tijden op komst waren. Er
moest een keuze worden
Staand: kelner; P. de Haas, huisarts te Arnemuiden; J. S. Bloos, huisarts te Souburg; W. Feikema, huisarts te Middelburg; dr. J. J. van der Harst, huisarts te Koudekerke;
dr. A. Snethlage, huidarts
met
sterke bindingen), uit Breskens, Brui-
nisse, Goes, Stellendam, Ouddorp,
Oostburg, Cadzand, enz. Nergens komt
men in deze lijsten namen van inwoners
van Arnemuiden tegen. Wanneer men
Arnemuidse ... namen aantreft behoren
die toe aan mensen, die Arnemuiden al
jaren hebben verlaten.
omsluit. Axel, Goes, Veere, Arnemuiden,
Middelburg waren eenmaal zeesteden
en zijn thans landsteden. Er zal dus
een dag komen waarop tusschen de
Zeeuwsche eilanden geene andere
wateren zullen stroomen dan
Schouwen en Duiveland door, en langs
Veere en Arnemuiden over "dat Mere
tot in Vlaendren", zoals Melis Stoke in
1202 schreef.10
Bram Kwekkeboom {Arnemuiden, 1946), ooit mede-oprichter van
De Zeeuwse Komedie, Kindertheater D.O.D.D en Het Middelburgs
Theater, intussen alweer jaren wonend in Broek in Waterland en
professioneel
kalt und hetten weder speisz
noch trank. Den samstag kamen wir zu der Gus,
do conterfeiet ich ein dirn in ihrer manir. Von
dannen fuhren wir geng Erma (phonetische aan
duiding voor Arnemuiden?). Wir