Op 30 juli 1573 trok een groep
zwaarbewapende Vlissingers naar Arnemuiden.
... water gezet
teneinde de bewegingsvrijheid van de vij
and zoveel mogelijk te kunnen inperken.
Dat was gelukt: de Spaanse soldaten zaten
opgesloten in Middelburg, Arnemuiden en
Fort Rammekens, toen De
zeg
gen dat Vlissingen zo 'doods en neringloos'
was dat de stad moest oppassen niet een
tweede Arnemuiden te worden. En dat was
stevige taal, want het iets verderop gelegen
stadje aan de Arne was in de ... geschiedschrijver
Guicciardini was Arnemuiden toen zelfs het
middelpunt van Europa. In de zeventiende
eeuw verzandde de haven, werd alle han-
Gent, maar
de snelle verbinding met de Noordzee via
de rede van Arnemuiden gaf de stad veel
voordelen. Op haar beurt legde Middelburg
de buitenlandse handelaren in de watten:
Duitsers, Schotten, Engelsen ... In die tijd maakte de stad zich steeds va
ker zorgen om de concurrentie van de
dorpen en steden in de buurt, waaron
der Arnemuiden en Vlissingen. Met Arne
muiden, dat regelmatig een groter aantal
in Arnemuiden, Van
Duivendijk in Tholen, De Klerk in Kruispolder en
Verras te Paal.
... De hoogaars werd in de Schelde-delta vooral
gebruikt voor de oester- en de mosselteelt, maar
de vissers van Veere en Arnemuiden visten er
ook garnalen mee in de woelige kustwateren.
De hoogaars en de visserij van Arnemuiden.
... stilgezeten.
In november verschijnt 'De hoogaars en de
visserij van Arnemuiden'. Tussen de Arnemui-
van de dorpelingen,
de overgave van Arnemuiden en, in 1574,
die van Middelburg. Arnemuiden werd door
Willem van Oranje beloond met stadsrech
ten, Vlissingen kreeg haar nieuwe haven en
Middelburg werd
de hele bezetting, inclusief de
commandant en de medische staf, in de
richting van Arnemuiden waar ze dachten
in een veldslag terecht te komen met de
belagers van het dorp. Deze waren echter
alweer ... Arnemuiden was vertrokken. Hij kreeg, sa
men met zijn manschappen, een vrijgeleide
naar Middelburg en het fort was nu van
Vlissingen en Veere die al sinds de vijftien
de eeuw tot hetzelfde markizaat
(VMZ) een eigen lokatie kreeg op het nieuwe
vliegveld Midden-Zeeland bij Arnemuiden.
Met recht kan dus gezegd worden: De
Zeeuwen overwonnen de bezwaren en vlie
gen!
marine- of vissershaven: de Zeeuwse
havens Vlissingen, Middelburg,
Arnemuiden, Veere en Zierikzee, de ha
vens van Hellevoetsluis, Den Briel,
Maassluis, Schiedam, Vlaardingen,
Delfshaven, Rotterdam en
kunt
daarom vernieuwd". Gargon noemt ook nog
het astronomisch uurwerk te Arnemuiden: "Dat
alle wisselbeurten van de Maan nauwkeurig
aanwees, en nog aanwijst". In de plaatsbe
schrijving van Vlissingen
diesellocomotief, één rijtuig en een goederen
wagen en stopte te Souburg, Middelburg en
Arnemuiden. Na de hervatting van de normale
treindienst op 9 juli 1945 stopten de meeste
treinen nog in Souburg, tot begin 1947
Laten we ons nu verder beperken tot de stations
op Walcheren: Arnemuiden was een stan
daardtype Staatsspoorstation 5e klasse, Mid
delburg een variant op het standaardtype 2e
klasse van de Staatsspoor
om niet alleen Vlissin-
gen, maar ook Arnemuiden, Antwer
pen en Middelburg te bereiken.
Hoewel reeds in de 14e eeuw de
Oosterscheldemonding werd bevuurd
d.m.v. open vuren gestookt op to
rens te
Borsele. Ik heb boer Piet Zweemer gespro
ken, die een deel van de opvarenden heeft
gered. Aangrijpend vind ik ook nog steeds
de vele rampen met de hoogaarzen uit
Arnemuiden en het moedige vissersvolk
Want het is een groot verschil of je in een
boek leest dat de garnalenvissers van
Vlissingen en Arnemuiden jarenlang afhan
kelijk waren van commissionairs die hun
garnalen 'in commissie' verkochten
marinewerf.
Ook Arnemuiden kende een bloeiende
scheepsbouwnijverheid, voornamelijk in de
zestiende eeuw. Rond 1765 werd daar een
werf opgericht die later in het bezit kwam
van de familie Meerman. In 1986 werd
was bedoeld om de toegangswegen naar
de stad en het fort te bewaken. Er konden
ook soldaten worden gelegerd en soms
werden er gevangenen opgesloten. Tussen
Vlissingen en Arnemuiden moeten in de
Middelburg werden nog wel grote schepen
gebouwd, maar andere Zeeuwse steden als
Vlissingen, Arnemuiden en Zierikzee moes
ten het doen met exemplaren die waren
bestemd voor de vrachtvaart en de visserij
8 mei, uit woede over een Spaanse aanval
op geuzen in Middelburg, met gloeiende
tangen gepijnigd en opgehangen. Toen
Spaanse troepen vervolgens huishielden in
Arnemuiden, wachtte Hernando Pacheco op
militair noodziekenhuis
in Arnemuiden te vertrekken.
Voor een deel gaat het daarbij om kerkdor
pen, bijvoorbeeld Westkapelle met zijn
lle-eeuwse moederkerk, en de dorpen met
jongere dochterkerken, Domburg, Zoute-
lande en Arnemuiden. Maar daarnaast ... de late 13e eeuw
blijkt dat er ook handel is in andere pro
ducten. Zo komen wij tussen 1280 en 1300
in genoemde Engelse havenrekeningen
schippers tegen uit Veere, Nieuw-Vlissin-
gen, Arnemuiden
van Arnemuiden als kapitein op dit schip aan
gesteld. De bedoeling was als Zeeuws kaper
schip te worden ingezet om de 'Francoysen te
krencken' en zo veel als mogelijk was buit te
vergaren.
kwam
als scheepstimmerman bij de werf van de
gebroeders Meerman in Arnemuiden. Hij is
hier vertrokken en vervolgens begonnen in
de Vissershaven in Vlissingen, die nog he
lemaal bevaren werd met houten
met Willemijntje Jans (zij was in 1628 al
weduwe); Sara, die in 1610 trouwde met
dominee Joos van Laren uit Arnemuiden
en die in 1618 in Vlissingen beroepen werd.
Lydia, die in 1617 trouwde met Abraham
Een dag later, 2 juli 1787, wilde de domi
nee met vrouw en kinderen Zeeland ont
vluchten. Zij wilden het Lange Hoofd bij
Arnemuiden bereiken maar dat lukte niet.
Zij werden namelijk aangevallen door
een aantal
schepen uitgerust en richting Arnemuiden
gestuurd om het schip van de keizer op te
halen. Door de kracht van mannen en rie
men werd het schip naar Rammekens
getrokken. Op deze wijze werden de
Op 15 februari 1918 kreeg het vissersschip
Arnemuiden 16 een mijn in de netten, in
het Oostgat bij Westkapelle.
Het stoomloodsvaartuig nummer 14, dat
was ingericht voor het onschadelijk maken
van
), sculpturen aan het
gemeentehuis van Arnemuiden (1954), een
wanddecor in kurklinoleum voor de AKF
in Goes (1957) en een reliëfwand in het
bureau van de gemeentepolitie van Vlis
singen, Vlissingen vanaf de rede
van Vlissingen, Veere of Arnemuiden
werd bereikt. Deze havens lagen verscho
len achter steeds wisselende banken en
geulen. Tevens betekende de Walcherse
kust voor de schepen die met de overheer
sende
De beste plaats voor een nieuw vliegveld
was volgens de meeste deskundigen het
Noord-Sloe, gemeente Arnemuiden. Toch
sprak de Snelcommissie de voorkeur uit
voor een vliegveld in de Welzinge, omdat
ze
beriepen zich op een verbod van Karei V
uit 1536 op het graven van havens tussen
Arnemuiden en Vlissingen. Het idee voor
dit verbod was ongetwijfeld uitgebroed in
Middelburg. Op 23 januari 1546 moes
ten de
geschilderd zodat ze als baken konden die
nen voor de passerende schepen die op dat
punt heel dicht langs de stad moesten varen
om de havens van Vlissingen, Arnemuiden
of Middelburg te kunnen bereiken. Op de
pendeluurdienst ging uitvoeren op
Arnemuiden. Pas na een halfjaar was de ge
hele Zeeuwse lijn weer hersteld.
Eeuwenlang hebben hele generaties vissers, als
mede een groot deel van de bevolking van
Arnemuiden, Yerseke, Veere, Breskens en ande
re plaatsen in het Deltagebied, hun bestaan te
danken gehad aan de
'Te Wapen!' Duizenden vrijwilligers meld
den zich aan voor de land- en zeemacht.
Vooral uit steden als Middelburg, Vlissingen
en grote steden als Amsterdam, Rotterdam
etcetera. Zelfs uit Arnemuiden
uitmaakten, vrij snel
uitgebreid met Hollanders. Gezegd moet
worden dat de watergeuzen in de bevrij
ding, vanuit Vlissingen, van Veere in mei
1572 en Arnemuiden en Rammekens in
de zomer van1573, wél een
dak van hun
woning aan de Coosje Buskenstraat doodge
schoten. Op 4 november 1944 besloten Lacor
en ik om te trachten bij onze vrouwen te komen.
De vrouw van Lacor was in Arnemuiden en mijn
vrouw was in
woensdag
een afgesloten brievenmaal tot aan het
Sloeveer. Tot 1750 was dat het Groot Sloe-
veer bij Arnemuiden, daarna het Klein
Sloeveer van Sint Joosland naar de Zuid-
Kraaijertpolder in Zuid-Beveland. In