Van der Feen wijst hier uiteraard in de richting van Domburg, waar in de laat-
Romeinse tijd al een belangrijk handelscentrum had gelegen en naar het strand
van Oostkapelle, waar bij de monding van ... . Zijn conclusie is duidelijk in
Domburg. Van Gottschalk, die in haar boek over de stormvloeden uit oude
kronieken tal van gegevens heeft bijeengezocht, weten wij dat in 1014, maar
vooral in 1134 Walecras
buitenplaatsen, en dat in een dusdanig
grote hoeveelheid dat een waar lustlandschap ontstond. Vooral tussen Mid
delburg, Koudekerke en Vlissingen was dat het geval en in de strook achter de
duinen van Domburg tot
De begroeiing van de binnenzijde van de enkelvoudige duinenrij is sterk
afhankelijk van het kalkgehalte van de bodem. In de kalkrijke duingedeelten
(Vlissingen-Westkapelle-Domburg en Oostelijk van
De enkelvoudige duinrichel tussen Domburg en Oostkapelle is duidelijk veel
kalkarmer. Helm, Dauwbraam en Duindoorn vindt men hier vrijwel uitsluitend in
de buitenste zone direkt langs de zeereep
Westkapelle en Domburg kunnen prima worden begraasd. Een
dergelijk beheer zou met name voor de schrale graslanden erg aantrekkelijk zijn.
Juist dit milieutype is in de loop der jaren in de binnenduinrand sterk ... aangetast.
In de landschappelijk open binnenduinrandzones, zoals tussen Westkapelle en
Domburg en ten oosten van Oranjezon, dient het accent te liggen op de ont
wikkeling van graslandvegetaties en moerassen
Westkapelle en Domburg en tussen
Vrouwenpolder en Oranjezon een aantal gebieden met zandige bodems, die ten
dele nog actuele waarde hebben maar waar vooral ook mogelijkheden liggen om
in korte tijd prachtige ... In de landschappelijk open binnenduinrandzones, zoals tussen Westkapelle en
Domburg en ten oosten van Oranjezon, dient het accent te liggen op de ont
wikkeling van graslandvegetaties en moerassen. In
Ook voor een aantal steltlopersoorten vervullen de graslandpercelen op de
poelgronden, maar ook die op de kleiplaatgronden tussen Westkapelle en
Domburg en in de omgeving van Gapinge een belangrijke
mantelingen tussen Zoutelande en
Vlissingen, bij Domburg, Oostkapelle en rond het krekengebied bij Veere en
hoogopgaande beplanting op dijken rond Nieuw en St. Joosland en Vrouwen
polder. Verder wil men met
Schuitvlot, en de Schuitvlotstraat, een naam die we ook aantreffen
in Domburg, Grijpskerke en Biggekerke.
-
patroon in het centrum van de stad herinnert eraan. Oost Souburg en Domburg
zijn eveneens op die manier ontstaan. In Souburg is dat goed te zienin het
huidige Domburg wijst er niets meer op.
Voor de tweede Wereldoorlog waren naast Domburg ook Zoute lande, Kou-
dekerke, Vrouwenpolder, Oostkapelle en Vlissingen als badplaatsen tot ontwik
keling gekomen. Vooral Koudekerke en Vrouwenpolder
zich daarbij toe op de
kuststrook Vlissingen-Westkapelle. De landschapsbouw in de zone Domburg-
Oostkapelle-Vrouwenpolder zal vooral een bijdrage moeten leveren aan de
visueel-landschappelijke problemen
Toorop, die in het begin van deze eeuw neerstreek in Domburg. D. Roos verhaalt
van het loodswezen op de Westerschelde. A. J. H. van Lynden tenslotte vergelijkt
het vogelleven op en rond de buitenplaats Ter
Willibrord gestichte en voor het midden van de
11e eeuw reeds verdwenen kerk in de vroegmiddeleeuwse handelsnederzetting bij
Domburg verder de Westmonsterkerk te Middelburg, die daar tot de afbraak in
15 75 op
uit omstreeks 1550,
vertonen in hun oudste kern een min of meer rechthoekige aanleg, in tegenstelling
tot die van de andere burgplaatsen, te weten. Burgh op het eiland Schouwen,
Domburg Middelburg en ... van het tegenwoordige Domburg vermoedelijk ook
een ringwalfort gelegen. Hiervan is aan de oppervlakte niets meer te zien doordat de
eventueel aanwezige overblijfselen van wal en gracht door een dikke
Scheldemonding, aan de noordwest-kust van Walcheren gelegen, nog wat hy
pothetische fort Domburg (Duinenburg mist oppervlakkig gezien het defensieve
voordeel van een ligging in een door kreken doorsneden, moeilijk ... toegankelijk
gebied. Denken we een 2 meter dikke laag duinzand die vanaf circa 1000 tot in vrij
recente tijd landinwaarts is gestoven geheel weg, dan ligt het ringwalfort te Domburg
eveneens op schorgrond
Burgh, Domburg, Middelburg, Souburg, Oostburg, Aardenburg; tek. R.O.B.
Gapinge. Zo had Patrimonium eind 1912 twaalf afdelingen, waarvan acht op
Walcheren. De ring was reeds bezig aan die acht Oostkapelle en Domburg toe
te voegen. Verder maakte men in 1911 propaganda met een
ring deed zijn best te Meliskerke,
Domburg, Oostkapelle, Vrouwenpolder, Veere, Arnemuiden en St. Laurens afde
lingen op te richten, maar zonder succes. Op Oostkapelle zagen de gereformeerde
dominee en
Nederland
voorbij, het Zeeuwse badplaatsje Domburg had er wel min of meer mee te maken.
Belgische vluchtelingen werden er opgenomen en gemobiliseerde Nederlandse
soldaten vonden er een onderkomenvan invloed ... De eerste schilderijententoonstelling van „Walcherse schilders" in Domburg
had plaats in 1911. Jan Toorop, de centrale figuur in dit gezelschap, had een ten
toonstellingsgebouwtje laten neerzetten
In 1898 kwam hij vermoedelijk voor het eerst naar Domburg, op uitnodiging
van generaal Drabbe, de vader van Mies Elout-Drabbe, en misschien ook wel
enthousiast gemaakt door verhalen van vrienden als ... de Nijmeegse wijnhandelaar
Nolet en de Belgische architect Henri van de Velde, die beiden Domburg kenden. De
aanwezigheid van de beroemde arts Dr. Johann Georg Mezger (18 38-1909) in de bad
plaats zal
In het buitenland kreeg Toorop, naast meesters als Aubrey Beardsley (1872-
1898) en Gustav Klimt (1862-1918), vooral als symbolist bekendheid in Domburg
lag het accent op zijn luminisme, een ... Bruisend van activiteit verzamelde hij in Domburg een grote kring om zich
heen. Otto en Adya van Rees, Cornelis Spoor, Maurice en Sarika Góth, Ferdinand
Hart Nibbrig, Jacoba van Heemskerck en Marie
Zwitserland voorgeschreven wanneer hier
gezaaid moet worden", meesmuilden de Domburgers. Marie Tak bracht in de
maatsschappij enkele percelen wei- en bouwland in, het huis Loverendale in
Domburg met atelier
Spijsuitdeeling te Domburg opgericht met de doelstelling „voed
zame spijs, benevens melk en eieren aan behoeftige zieken" te verstrekken. Tot 1914
werd de administratie verzorgd door mw. L. H. Drabbe-Boogaert, de
-1958), jarenlang
badgaste en vanaf het begin van deze eeuw permanent inwoonster van Domburg, in
het atelier van Mies Elout-Drabbe in haar huis aan de Weststraat of dat van Toorop
aan de Markt. Toorop schilderde ook ... wel in het aan zee gelegen Noordzeehuis, een
van de huizen van de Elouts. C. H. Elout (1837-1897), de vader van Paul Elout en van
1876 tot 1879 burgemeester van Domburg, en zijn vrouw Marie Madelaine
Mondriaande N.H. kerk in Domburg, van figuratief (1910) tiaar abstract (1914)
schooltijd in
Arnhem en de vakanties bij haar grootouders in Domburg door. Vanaf 1895 woonde
zij met haar ouders permanent in Domburg. Zij nam schilderlessen bij W.J. Schütz in
Middelburg en vervolgens aan de ... (Veere),Mies Elout-Drabbe
(Domburg), Ferdinand Hart Nibbrig (Zoutelande/Laren NH), Jacoba van Heems-
kerck (Domburg/Den Haag), Jan Heijse (Middelburg), Piet Mondriaan (Amster
dam), W. J. Schütz (Middelburg
pensions, in Domburg. Onder hen de Van Schendels die veelvuldig zouden terug
komen.
... Aan het einde van het seizoen woedde een storm over Domburg. Het
Badstrand werd schoongeveegd, badkoetsen omver geworpen, tenten over het
duin gesmeten en in het bos sneuvelden honderden bomen. Het
Mondriaan bevond zich, door de oorlog in Nederland gehouden, ook die zomer
in Domburg. Hij verbleef enige tijd in het huisje van Bine de Sitter. Zó in zijn werk
verdiept, aldus de laatste, dat hij ... niets merkte van de Belgische vluchtelingen die
Walcheren overspoelden. Eind september van dat jaar schreef Mondriaan vanuit
Domburg aan zijn vriend de kunstverzamelaar Van Assendelft„....De oorlog schiet
Hongaar, impressionistisch schilder en
tekenaar, was één van hen. Bij het uitbreken van de eerste wereldoorlog was hij in
België, hij vluchtte met vrouw en kind naar Nederland en vestigde zich in Domburg
Arthur van Schendel, Jan Toorop en Sjen van Schendel in de duinen bij Domburg (ca. 1915)
Gestel, tot de Amsterdamse richting die niet alleen door
het cubisme en het Duitse expressionisme werd bepaald, maar ook in zeer sterke
mate door het futurisme. Domburg fungeerde in de eerste plaats als ... „kunstvoorwerpen". In het voorseizoen was het
stiller dan gewoonlijk in Domburg. Daarbij speelden sterke verhalen ongetwijfeld
een rolmen zou vanwege het kanongebulder in Vlaanderen geen minuut meer
102
plotseling einde aan het seizoen, maar over het geheel bezien was het toch een
goed jaar voor Domburg, dat al spoedig zou worden gevolgd door een goede
gebeurtenis voor Europa en zijn bondgenotenwapenstilstand ... Het badseizoen van 1919 bracht Domburg dan ook veel vrolijke vakantie
gangers en een achtste schilderijententoonstelling met onder meer als nieuwelingen
Marie van der Harst en Sarika Góth 1900
1920 Bracht veel veranderingen, ook in het badgastenpatroon. De Neder
landers wilden wel weer eens de grenzen over en veel buitenlanders hadden het geld
niet voor een vakantie in Domburg. Bovendien ... waren de passenformaliteiten aan
de grens voor bezoekers van ons land uitermate lastig. Juni was voor Domburg dan
ook een heel stille maand. Nieuw waren enkele villa's, over het dorp verspreid,
pensions
de mogelijkheid aan de collectie
moderne kunst van Marie Tak van Poortvliet na afspraak te bekijken. De collectie
bevond zich deels in Den Haag, deels in Domburg en bevatte werken van moderne
meesters ... Dat Domburg nu ver buiten de Nederlandse grenzen - van de Verenigde Staten
tot Japan - een naam mag hebben, dankt het Zeeuwse stadje in de eerste plaats aan de
revolutionaire ontwikkeling die
verkleed - met lange broeken over
straat loopen, een mode die ons allesbehalve kan bekoren- wat wij er van zagen,
althans, was zeker niet gracieus te noemen. Domburg is weer gereed zijn zomer
gasten te ... ontvangen....". Maar ook de laatste mode kon Domburg zijn oude
grandeur niet teruggeven. De Domburgse hotels golden in die dagen als zeer be
hoorlijk, een geduchte concurrent kregen ze echter in de vele
te stoken bestond uit hooi en stro, of uit koemest
vermengd met klei. Op zeventiende-eeuwse kaarten zien we ze afgebeeld in de
duinen bij Domburg, Westkapelle, Zoutelande en op de Nolle. Het waren een
oorkonde - die van Hoogelande
over de historische en toekomstige
invloed van de zee, over Patrimonium
op Walcheren, over Toorop,
Mondriaan, en andere kunstenaars in
Domburg, over loodsen op de
Een zilveren toiletgarnituur uit de Vikingtijd van het strand van Domburg door
R.M. van Heeringen51
Ook de wijze waarop in de zeventiende en achttiende eeuw bolgewassen zijn geteeld,
is nog steeds aan onze huidige stinzenflora te merken. De Narcissen die met name in de
Manteling tussen Domburg en
Een zilveren toiletgarnituur uit de Vikingtijd van
het strand van Domburg
... De kustafslag die de noordwestkust van Walcheren sinds eeuwen teistert en die de
oorzaak is van de spectaculaire ontdekking van het Nehalennia-heiligdom op het strand
van Domburg in de zeventiende
Afh. 2 Zilveren toiletgarnituur van liet strand van Domburg. Circa 415 ware grootte.
Tekening M. Maas. Eindhoven.
Afb. 3 Zilveren toiletgarnituur van het strand van Domburg. Foto F.F. Hoedeman (ROB). De hol
le kraal is weer op zijn oorspronkelijke plaats geschoven, vergelijk daartoe afbeelding 2.
Ook op het strand van Domburg is een losse kop van een naald gevonden(7). Tussen
de enkel uitgevoerde filigraanspiralen bevinden zich hier op de grootste omvang van de
kraal drie (nu lege) vattingen
bijgiften aan. Het strand van Domburg heeft vele voorbeelden van dergelijke naalden en
pincetten opgeleverd. De enige, maar in mijn ogen niet onbelangrijke overeenkomst met
onze spatel is de steeds aanwezige
garnituur vervaardigd is in Nederland (Domburg/Dores-
tad)(16).
... Het in maart 1989 op het strand van Domburg gevonden zilveren toiletgarnituur kan
op basis van de vondstomstandigheden worden gedateerd in de tweede helft van de acht
ste of in de eerste helft van de
Capelle, T.. 1976: Die frühgeschichtlichen Metallfunde von Domburg auf Walcheren. Teil 1 und 2 (Neder
landse Oudheden 5)
posten: "op de westdijk der stad Vlissingen, op de Nol
le, aan Dishoek, te Zoutelanden, te Westcapellen, te Domburg, te Oostcapellen, op het
Polderse Wagthuis" (Vrouwenpolder). De seinmeesters hadden een ... afb.4 De telegraaf op de Hoge HU te Domburg, 1801Tekening gewassen 0.1. inkt door W.M.
Kokelaar Lantsheer (overl. 1821). Zeelandia Illustrata II no.117.
Vlissingen. Op Walcheren werden de posten van Zoutelande
en Dishoek vervangen door een enkele post tussen deze twee plaatsen, voor de rest bleven
ze gehandhaafd op Fort de Haak, te Oostkapelle en Domburg, op