Domburg infra castellumwaardoor, iti tegenstelling van
het Domburg extra castellum, dat tot de Noordwatering be
hoort, moet worden verstaan het tegenwoordige Domburgdat
op de leenboeken als Domburg ... te behooren Domburg extra castellum, dat onder
dien naam reeds voorkomt in het privilegie van bisschop Otto
van het jaar 1247. Blijkens een charter van 1325, gaf
zekere Doedijn Hendrikzoon van
OVER DE BIJ DOMBURG GEVONDEN
stukken, gevoegd bij de wetenschap dat de ambachtsheerlijkheid
van Aagtekerkeonder de benaming van Domburg buiten op
den steenrol bewesten Schelde voorkomt, meen ik te mogen
afleiden dat West-Domburg ... en Domburg buiten voor een en het
zelfde moet worden gehouden, en het eerst bij de stichting
der bovengenoemde kapelleten jare 1325, den naam van
Aagtekerke zal verkregen hebben, en evenzeer dat het
verwoest werd, en ook het oude Domburg verdween.
... Hiervoren heb ik reeds melding gemaakt van het charter door
graaf plobis iv van Holland aan Domburg in 1223 gegeven,
en met dat tijdperk staan de laatst vermelde munten en die,
welke nog volgen, in
of Domburg vinden genoemd; hetzij dat men dien naam uit den
later daar gestichten burg, (als Domini burgum,) waarvan het
geslacht van Domburg zijnen naam had, afleidde, of wel dien
als Duinburg ... naauwkeuriger de lig
ging te bepalenwas dit welligt die handelplaats, die eens bij
Domburg gelegen was F Van Antwerpen de Schelde afvarende
lag die juist op hunnen weg, en dat er toen vooral een groote
handel was
zeker verband bestaat tusschen Domburg en het oude koningrijk
Ivent, waarover wij straks nader zullen spreken.
... In mijne vorige verhandeling heb ik gewag gemaakt van
eene gouden munt van keizer justinianus met hélière, die in
1778 te Domburg is gevonden 1).
in eenig gedenkschrift of charter gewag wordt gemaakt van de
plaats, die vroeger bij Domburg bestaan heeft.
... Het is niet aannemelijk, dat de naam toen reeds Domburg zal
geweest zijn, daar deze ongetwijfeld van latercn oorsprong is en
voorzeker niet ouder dan de nieuwere aanbouw. Jhr. mr. li. m. a. j.
van
schrijvers beweerd, dat Castra
Herculis het latere Domburg was, en het immensum os Mosa of
Helium geheel Zeeland omvatte, dan moeten zij of aannemen, dat
julianus daar de Maas ingevaren, en zoo langs eene ...
onderstellingen strijden tegen de getuigenissen boven vermeld;
daarenboven schijnen de bij Domburg gevondene overblijfsels
wel aan te duiden, dat daar in het Romeinsche tijdvak eene
haven bestaan heeft, waar handel
Is het dus bij den aanvang betoogd, dat er in de nabijheid van
Domburg in het Romeinsche tijdvakeenc belangrijke zeehan
delsplaats heeft bestaan, en is dit bevestigd door de gelofte-
steenen aan ... doordemenig-
vuldige Angel-Saxischemunten te Domburg gevonden en blijkt
dus hier weder, hoe veel dienst door de Numismatiek aan de ge
schiedenis kan worden aangebragt.
De Gravin beklaagt zich (en de Graaf stemt de juistheid
dier klagte toe) dat de Koning eenige vrije steden had ge
maakt, te weten Domburg en Westcappel, 'tgeen hij niet
mogt doendaar in het geheele
Wanneer dit alles geschiedde, is onzeker. Niet eer echter
dan nadat de oudste Handelplaats Domburg door de
bedijking der vijf Ambachten tot Haven ongeschikt geworden
was. Spoedig nam de handel toen
Mogt het mij vergund zijn in het jaar 1837 in uwe vergade
ring een verslag uit te brengen over de bij Domburg gevondene
Romeinsche, Erankische, Brittannisohe en andere munten, en
mogt ik daarbij uwe
kalen toe te kennen, waarmede dan ook
deze opmerkelijke bijzonderheid zal vervallen, dat er anders te
Domburg geene enkele munt van laatstgenoemden vorst zoude
gevonden zijnwant de zilveren penning, die
alzoo verdwenen,
bleef het strand van Domburg de bewijzen opleveren van de
eerste sporen van het christendom in ons vaderland.
In December 1838 en Januarij 1839 bragt het strand van
Domburg te voorschijn, of werden althans toen voor het Genoot
schap verkregenEén Denarius van pepijn den korten, twee
munten van karei, den
neemt, dat dit stukje geld misschien wel 1200 jaren in het zand
van Domburg is begraven geweest.
plaar; Domburg heeft eene volmaakt gelijke opgeleverd, welke
ik het genoegen mag hebben u aan te bieden.
Westkapelle, Oostkapelle, Domburg en
Grijpskerke, welke privilegiën wel niet meer aanwezig zijn,
doch tusschen 1150 en 1156, toen hij het kerkelijk bestuur
in handen had, moeten zijn verleend geworden.
Als zoodanige bevoorregte heerlijkheden worden in onze
chronijken en jaarboeken vermeld, onder meerder die van
Haamstede, Brouwershaven, Nieuwerkerk, Duiveland, Vlissin-
gen, Westcapelle en Domburg
, waar Willebrord het beeld van een' afgod vernielde,
na Domburg, waar de Nehalennia-dienst was gevestigd, op
Serooskerke eene derde offerplaats aanwezig wasen dat mis
schien te of bij Kitthem eene vierde
behoef te wijzen op de koorkerk, de fransche en engel -
sche kerken binnen deze stad, en die der gemeenten Aagtekerke,
Arnemuiden, Domburg, Qapinge, Oostkapelle, Serooskerke,
Souburg, Veere, Westkapelle en
de bekende kaart van Hattinga, die
gemeente met Domburg binnen, Serooskerke en Grijpskerke,
tegenwoordig onder de Noordwatering is begrepen.
De nabootsing van de Romeinsch-keizerlijke munt, onder de
Frankische vorsten, kan dus gesteld worden vóór 548 te zijn
gedaanvan deze soort te Domburg gevonden, komt mij voor
de oudste te zijn, een
Op plaat 17, no. 1, van de Bevue numismatique van 1839, en
bij euding, plaat 3, n°. 1, wordt de afbeelding gegeven dezer
munt, welke tot nog toe te Domburg niet is gevondenop de
Y/z. leest men in
wezen dat bij het herleven van Domburg er nog
wel eenige geheugenis van de vroegere bewoners, blijkende uit
de overblijfselen hunner woningen, aanwezig was, doch dat de
naam van den volksstam, die zoo
verhandeling heeft mede
gewerkt, om den heer cartier van gevoelen op dit punt te doen
veranderen 4), en vermeen ik alsnu met nog meerderen grond
te kunnen aantoonen, dat er ook te Domburg Merovingische
denarii
Domburg, den 8 Februarij L776, van eene
oude vromv, welke ze gevonden had, aangekocht. De Hoogleeraar van der chijs
gaf daarvan eene uitvoerige beschrijving in den Algemeene Konst- en Letterbode van
1846
Domburg heeft er echter opgeleverd, die niet alleen merk
waardig zijn uit hoofde harer zeldzaamheid, maar veel meer nog
uit hoofde van hare historische waarde.
Van beide soort van penningen, die altijd bijzonder zeldzaam
zijn, heeft Domburg proeven opgeleverd.
, als gegeven aan die van Zeeland
welke buiten Middelburg, Zierikzee, Westkapelle en Domburg
gelegen zijn, alleen betrekking tot het platteland, terwijl de
keur voor de poorters van Middelburg van den
Vlissingen, Westcapelle en Domburg, welke tot nog toe onmiddelijk onder den
graaf gestaan hadden, werden den 25 maart 1452 door hertog Philips van Bour
gondie met al hun toebelioorcn verkocht en
Zeeland, welke buiten
Middelburg, Zierikzee, Westcapelle en Domburg gezeten zijn, 13 Nov. 1290.
Van Mieris, Gr. charterboek, III, 511. Van Hall, Verhandel, over de Stedel.
handvesten en keuren in Holland en
in hoeverre de heerlijkheden Westcappelle, Domburg, Cortgeen, Bommenede,
Borselen, de vier Bannen, Duiveland, Ooster- en Sir Jansland, naar aanleiding van
Z. M. besluit van 16 februarij 1815, no. 58