Vanaf de dijk bij Oude Tonge kijk je uit op eilanden vol broedende aalscholvers, grote en kleine zilverreigers, lepe
laars en kwakken. Bij de hoek van Sint Jacob trekt een paartje roodhalsfuten de ... DE VERNIETIGING VAN ZOETWATERPARADIJS
Door Marijke van de Staak en Ted Sluijter
... Tijdschrift van de Natuur- en Vogelwacht Schouwen-Duiveland en de Vereniging voor
Natuur- en Landschapsbescherming Goeree-Overflakkee
Verschijnt 3 of 4 keer per jaar
De Val ligt in de uiterste zuidoosthoek van de Polder
Schouwen, daar waar vroeger de Gouwe Schouwen en
Duiveland van elkaar scheidde. Bij die wat vooruitste
kende hoek werd de vooroever door de ... In de nieuwe rubriek Heden Verleden
verkent Kees de Kraker ter plaatse de
omgeving van een door hem gekozen
plek op of rond Schouwen-Duiveland of
Goeree-Overflakkee mede aan de hand
van twee foto
grote
burgemeester over het strand van de Kwade
Hoek. Van 6 augustus tot 20 september wer
den aan de oostkant van dit gebied maximaal
2 reuzensterns gezien. Losse meldingen van
deze soort kwamen vanuit ... 8 witkopstaartmezen verbleven op 5 no
vember in de duinen bij het Flaauwe Werk.
Buidelmezen werden gemeld vanaf de Kwade
Hoek en de Slikken van Flakkee. Zingende
fluiters werden in mei opgemerkt op
In de korte periode dat De Beer na de ingrepen tijdens
WO II nog heeft bestaan liep het natuurmonument
nog verdere averij op door de aanleg en ingebruikname
in 1950 van de Brielse Dam, welke de ... Hij fotografeerde nog aanwezig oorlogsmateriaal en ook
de zogenaamde Chinese Muur, een noord-zuid aangelegde
dijk die het binnenduingebied moest beschermen tegen
inkomende hoge stormvloeden. Deze nam
Door Robbin van Dijk
... De overwinterende vogel die vanaf' december 2016 tot 14 februari 2017 in polder Oude Oostdijk verbleef is hoogst
waarschijnlijk dezelfde vogel als die van de winter ervoor. De vogel liet zich
Meestal komt deze plant voor op muren, maar
deze vonden we aan de noordkant van de stuif-
dijk,volgens de Nederlandse Oecologische Flora
deel 1 - Weeda Westra dient een groeiplaats op de
grond nadere ... Bijzondere varens op de Kwade Hoek
Robbin van Dijk).
Ijseend, 24-05 t/m heden, 2 ad. zomerkleed, Kwade Hoek-Oost (George Tanis e.a.).
... Zwarte wouw, in de periode van 20-04 t/m 11-05 zijn minimaal 12 overvliegende exemplaren waargenomen (Gerrie
en Bram Brinkman, Robbin van Dijk, George Tanis Dirk van Straalen).
Bladkoning, 1 ex., 03-10-2015, Brouwersdam, George Tanis, Frans Lokker, Esther de Jong, Robbin van Dijk; 1 ex., 03-
10-2015, Ooltgensplaat, Esther Linnartz.
... IJsduiker, 1 ex., 16-10-2015, Volkerak t.h.v. Krammersche Slikken, Dirk van Straalen, Gerard Ouweneel, Robbin van
Dijk.
Sneeuwgans, 28-07 t/m 14-11, 1 ex. Vogel werd onregelmatig gezien tussen Den Bommel en Stad aan 't Haringvliet
(Daan v.d. Groef, Robbin van Dijk e.a.).
... Krooneend, 09-08, 1 ad. vrouw, Krammersche Slikken-Oost (Robbin van Dijk).
Steltkluut, 16-07, 2 ex., 't Watergat, Stad a/h Haringvliet (R. van Dijk A. de Lint). 26-07 t/m 28-07, 4 ex., Polder de Tille,
Oude Tonge (Diverse waarnemers). 01-08, 1 ex., Kleine Kreek, Zuidzijde ... Stormvogeltje, 05-10, 1 overvliegend zw, Zeetrektelpost Ouddorp (George Tanis Robbin van Dijk).
Aan de oostkant van de Kwade Hoek komen we op het
hoge slik een brede zone met nopjeswier tegen. Nop
jeswier is een pioniersoort die donkergroene fluwelige
kussens als een mosachtig spons kan vormen ... Die hele oostkant van de Kwade Hoek heeft te maken
met sterk wisselende zoutgehaltes. Wanneer er veel
rivierwater moet worden afgevoerd en de sluizen open
staan, wordt het gebied overspoeld met zoet
De zich langs de Duivelandse oever verdiepende geul
leidde tot een reeks van dijkvallen en een aantal
overstromingen. Bij herstelwerkzaamheden na een
overstroming in de 18e eeuw is een stukje dijk ... Usduiker, op 27-08 vloog een vroege vogel langs de zeetrektelpost van Ouddorp (Robbin van Dijk). De vaste overwinteraars (minimaal
3) op het Krammer-Volkerak verschenen vanaf 04-11 (Daan van de Groef).
hoofdstukken. Voor het laatste hoofdstuk 'Te
loorgang' stond de Kwade Hoek model, waar de schrij
ver voor het eerst in 1960 ronddwaalde. Vergeleken met
nu was dat een totaal andere Kwade Hoek. Op de cover
van ... Als redactielid van het tijdschrift Vogels van Vogelbe
scherming Nederland begon Gerard Ouweneel (1937)
ruim een kwarteeuw geleden een column over vogelaars
en hun vogels. De eerste aflevering ging
Reuzenstem, 20-05, 1 ad. Hellegatsplaten (Dirk van Straalen); 25-05, 2 ex. Kwade Hoek (Esther de Jong).
Witwangstern, 08-05, 1 ad. Nieuwkooper Eilanden, Krammer-Volkerak (Dirk van Straalen); 2 ad ... Kwartel, 09-07 t/m 21-08, 2 ex. baltsend, Blok de Wit, Zuiderdieppolder (Marja de Lange van Buren).
Vale braamsluiper (Humes' braamsluiper)
Op 22 oktober vond Robbin van Dijk tijdens het te
rugzoeken van een eerder gemelde Pallas' boszanger
een vale braamsluiper (Humes'). De soort was met
wat ... Door George Tanis, Robbin van Dijk en Dirk van Straalen
Op zaterdag 12 mei verzorgt de Vogelwerkgroep van de NLGO een excursie bij de Kwade Hoek-West in het kader van
de Nationale Vogelweek.
... 19.40 Presentatie door Kars Veling van de Vlinderstichting: Middelharnis door vlinderogen"
20.30 Pauze, consumptie voor eigen rekening in het café
20.45 Start Jaarvergadering.
dieptepunt van 6 dieren tijdens
het vorige winterseizoen. Langs de Hofdijkseweg werden
18 en 3 watervleermuizen gevonden en in de bunker van
de Kwade Hoek ging het om 16 watervleermuizen. De
bunker langs de ... dijk van de Preekhilpolder leverde helaas
geen overwinterende vleermuizen meer op. Mogelijk kan
de franjestaart zich in de (nabije?) toekomst ook in het
zomerhalfjaar vestigen in het binnenduingebied van
Zwarte wouw, 17-03, vroeg exemplaar werd weggejaagd door zeearend op de Hellegatsplaten (Dirk van Straalen).
Ruigpootbuizerd, 01-12, Scheelhoek (George Tanis); 19-12 t/m 18-02, Kwade Hoek (vele ... Kraanvogel, 25-02, 8 overvliegend NO, vanaf Galathese haven richting Langstraat (Robbin van Dijk, Pieter van der
Giesen Arie de Lint).
Vanaf 2000 overwinteren jaarlijks in een afge
sloten bunker in de Kwade Hoek tussen de 11 en
16 watervleermuizen en 0-3 grootoorvleermuizen
en lijkt de stand stabiel. Door het illegale gebruik
van de ... Het betreft een grote, tameüjke droge bunker
halverwege de dijk in de Preekhilpolder met een
viertal kleine onderkomens in de directe omge
ving van de bunker. Het aantal dieren varieerde
hier
Kleine majer (Amaranthus blitum), aangelegde dijk de Punt Ouddorp, Clarie en Krijn Tanis.
... Purperreiger, 1 ex. 31-08-13, Middelduinen, H. van der Sluis; 1 ex. 05-10-13, Oudeland van Ooltgensplaat, excursie
deelnemers NLGO.
29 maart opnieuw opgemerkt boven Scheel
hoek. Later die dag verbleven ze enkele uren op
het 'koeienschoor' van de Kwade Hoek. Het aantal
waarnemingen stapelde zich vervolgens op. Hoogst
waarschijnlijk ... De 7e grauwe gors van G-O werd op 5 november fraai
vastgelegd op de Kwade Hoek. Een dag later vloog een
(ander?) exemplaar langs de telpost in het Springert
duin.
- Een oversteekmogelijkheid over het Zuiderdiep naar de Haringvlietdijk, aan het eind van de Heuvelweg langs de
Oostrand van het Scheelhoekgors. Vanaf dat punt wordt de dijk in oostelijke richting ... Zwarte rotgans, 15-11 t/m 18-01, adult, Kleine Zuidpolder en De Motte (George Tanis e.a.); 06-01 t/m 08-02, adult, Bat
tenoord buitendijks (Robbin van Dijk e.a.); 27 28-02, adult, Zuiderlandsepolder
Aan de kant van de dijk is een raster dat betreding
van het schor verhindert, wat de rust in het gebiedje
ten goede komt. Vanaf de radarmast loopt er een soort
paadje langs de buitenkant van het ... In de rubriek Heden Verleden
verkent Kees de Kraker ter plaat
se de omgeving van een door
hem gekozen plek op of rond
Schouwen-Duiveland of Goeree-
Overflakkee mede aan de hand
van twee foto's op de
Kwade
Hoek, Stevensluis, de Kreken van Ouwerkerk de Brou-
wersdam, de Slikken van De Heen en de Dintelse Gorzen.
... "Een plaatje van een dijk even buiten Noordgouwe. Het
tegenlicht valt hier ongelooflijk fraai en verlicht nog nèt
een klein stukje van de omgeploegde akker. Het lijkt net
als op een schilderij van
16. - 17. BOEKBESPREKING: DE MAN
VAN DE DIJK
... nieuwste optiek de Kwade Hoek
frequenteerde. Nee, het betrof een scholier van rond de 13 met
oude porro-kijker, welke zo te zien was opgeduikeld op zolder
bij opa.
De foto 'Duin en Dijk' laat de overgangzien van
het duinlandschap bij De Punt naar de vlakke pol
der met dijken. Aan de horizon ligt de zeedijk met
een hoek naar binnen. Deze dijk begon in 1747 als ... de polder Schouwen werd in 1296
een dijk gemaakt die de nieuwe polder Burgh en
Westland van de zee afsloot.. Bij Westenschou
wen kwam toen een sluis voor de afwatering en
daar ontstond ook een kleine
zandwallengebied) naar Oostduinen. En er is veel jong
en vernieuwend landschap aan zee in het westen en het noordoosten: de spectaculaire aan
groei van de Kwade Hoek, open naar de zee. De flora van Goeree is mede ... harige ratelaars was
er een met gemengde gevoelens. Gerard Lokker wees
me er op, ze stonden in de berm van de dijk bij ons
huis. Ik had ze in geen 35 jaar gezien, want kende ze
alleen uit Zuid-Limburg, van
een getijdencentrale
vereiste verval, valt het slik bovendien maar kort droog.
Wat kwaliteit voor vogels betreft onvergelijkbaar met de
slikken van de Kwade Hoek, Ooster- of Westerschelde.
Verwacht mag ... Op vergelijkbare wijze zal het overgrote deel van het
areaal van de groenknolorchis verloren gaan en zal
de oppervlakte met zeldzame schrale vegetaties sterk
afnemen en aan kwaliteit inboeten. Het
Groene Dijk Ouddorp, H. Benard.
Drieteenstrandloper, 13-1-12, 800
ex. Kwade Hoek Oost, P. Meininger.
Kemphaan, 14-1-12, 4 ex. Markenje,
Krijn en George Tanis.
... Kwade Hoek Noord, George Tanis.
Cetti's Zanger, 6-1-12, 3 ex.
Zuiderdiep, I. en P. Goedbloed.
Baardman, 4-2-12, 4 ex. Scheelhoek,
Gerrie Brinkman; 14-2-12, 5 ex.
't Kielcgat, Dirk van Straalen
verpieterende Blok
de Wit iets gaat brengen van de beloftevolle fanfares
waarmee het als nieuw natuurgebied werd gelanceerd.
Om de Kwade Hoek-Oost te overzien gingen wij door
naar de pier van Stellendam Haven ...
bleek tijdens haar gesprek met de Brabantse zich
een dusdanig goed beeld van haar persoonlijkheid te
hebben gevormd dat ze antwoordde ‘Dat had ze zeker
geweigerd!’.
bijvoorbeeld bij Rengerskerke. De
inlaagdijk uit 1588-1591 werd na het inlopen van
de Rengerskerkse Inlaag in 1662 de zeedijk en dat
is nog steeds zo. De luchtfoto van 1953 laat deze
dijk zien vanaf Pikgat tot ... De landschappelijke verkenning van de zuidkust van Schouwen in drie afleveringen van de Sterna
in 2008 wordt afgerond met het laatste deel van de tocht direct ten westen van Zierikzee. De
namen
nauwelijks iets of helemaal niets
over is. Eerst de zuidoever van het Haringvliet, te begin
nen bij de grasgorzen rond het Zuiderdiep bij de Scheel
hoek. Tussen Haringvliet en Grevelingen presenteert
over de ... . Staande op het uitkijkpunt langs de
Nieuwe Dijk merk ik al jaren niets meer van broedende
weidevogels. De beheerder heeft de grasgorzen langs
het Zuiderdiep laten verpieteren, een proces dat aanving
rond de
een aantal verkeersmaatregelen zijn getroffen.
Vanaf de Heerenkeet komt men bij de Hoek van
Flaauwers over een veekerend rooster in een ge
bied dat wordt begraasd door schapen en waar
alle rasters ... Zicht vanaf de dijk bij de Flaauwersinlaag in noordwestelijke richting. Foto's: Ccimiel Beijersbergen.
een uitgezette rechte
lijn. een transect. Dit transect liep vanaf hel
open water tot aan de dijkvoet in de zuidoost
hoek, waar de Dreischorse dijk op de voorma
lige zeedijk aansluit.
... ontwikkeld en had als klein
ventje uitgevonden hoe je bij de Hoek van
St.Jacob, ten oosten van Battenoord. roggen
kon vangen. Hij kende de Grevelingen als ge
verschillende ge
vallen ging langs de gehele Brouwersdam (Robbin van Dijk in prep). Onduidelijk is om hoeveel exemplaren het
daadwerkelijk gaat, dat ligt mogelijk lager, want ondanks de relatief duidelijke ... Op 8 mei werd door Robbin van Dijk in zijn tuin in Ooltgensplaat een intrigerende nachtop
name gemaakt van een vermoedelijke bosuil. De avond daarna hoorden zowel Robbin als
Dirk van Straalen
meest westelijke punt van Schouwen in echt
Zeeuws 't Hoot! Dit deel van de kust heeft het
zwaar te verduren en moest in het verleden sterk
verdedigd worden tegen de zee: Westkapelse zee
dijk, Flaauwe werk ... De duinen aan de zuidwestkant van de eilanden
zijn smal en hoog zoals op Walcheren, of lager en
breed zoals op Schouwen. Door steeds weer helm
te planten op de zeereep groeide het duin omhoog
langs
Zowel Robbin van Dijk als Kees de Vries wijzen me
erop dat de ondersnavel van een geelkruinkwak ge
kromd is, terwijl die van een zwartkruinkwak recht is.
Die van onze vogel is duidelijk krom. Zou het ... Ondanks dat grote aantallen badgasten door
de versoepelingen van de coronamaatregelen
hun tijd inmiddels weer doorbrengen op ter
rasjes en zij dus niet over de stranden zwerven,
is het voor broedende
voet van de dijk ligt een bos,dat van de
dijk is gescheiden door een dijksloot. Dit bos
grenst noordelijk aan akkers en oostelijk aan de
hoek Westkreek/Grote Kreek.
... De vegetaties van de verschillende delen zijn
meegenomen in de provinciale kartering, gehou
den rond 1985 (Van Wijngaarden, 1993). De zand
hoek kent een 'helmvegetatie (incl. kaal stuifduin
de dijk
Het merendeel van de Rotganzen zat in de Kou
den Hoek (710 ex.) en op de Noordelijke Slikken
(650 ex.).
... 3040 Brandganzen bevonden zich op de gorzen
van Den Bommel, 2500 ex. van deze soort bij het
Zanddepöt nabij Stellendam en 1500 op het Slik
van de Kwade Hoek.
Zomertaling 8-5-'98, 2 ex. Vogeleiland Zuiderlandse
Zeedijk OudeTonge, L. de Wit en R. van Dijk.
... . Grevelingendam, L. de Wit
en R. van Dijk.
Patrijs, 29-09, 6 ex. Stad aan’t Haringvliet, Kees van t
Zelfde; 05-11, 7 ex. Battenoord, Daan v/d Groef
Vale gierzwaluw, influx in de periode 25-10 t/m 28-10, ca.
... , Merijn Loeve; 21-09,1 ex- Groene
Dijk, Dirk van Straalen.
Grote groepen kwamen voor op de Westplaat bij Middelharnis, de Kronings-
en Bospolder (2114), de Zuiderdiepgorzen, de Kwade Hoek, de Oude Oost-
dijk, het voormalige Zanddepöt bij Stellendam en de ... Gorzen nabij Stad
aan 't Haringvliet. Dit als illustratie van de verspreiding van de
Grauwe gans.
Kwartel, 22-06, 1 ex. zingend, Polder Dirksland (Marja de Lange - van Buren).
... Wespendief, 22-05, 1 overvliegend, Oostdijk - Oostduinen (Robbin van Dijk); 08-06, 1 overvliegend, Ooltgensplaat
(Esther Leo Linnartz Dirk van Straalen); 22-07, 1 jagend, Slikken van Flakkee -Zuid
Hoek, de Philips-
dam en de vogelhut bij de Punt. Dit alles in de periode van
6 mei tot en met 30 oktober. De waarnemers waren G.
Brinkman, D.J.G. Brand. W.v.Geelen. R.v.Dijk, A.v.d.
Made,G.Lokker,S.J.Breedveld.
... Ooievaar 23-8-'97,1 ex. Middelharnis. J. de Bonte.
Lepelaar 21-1-91A ex.Koude Hoek.mevr. Grinwis:20-8-
'97,80 ex. vogeleiland Krammerse Gors. R. van Dijk: 5-9-
'97.18 ex. Slik de Kil. G.Lokker.
Een rosse franjepoot verbleef van 9 t/m 14 oktober bij Battenoord. Een ander exemplaar werd op 13 oktober gezien
op de Kwade Hoek.
... SteppenkiekendièF. Foto: Robbin van Dijk
ook gevonden is in Z.O. Limburg. Van deze vlinder had zich een echte
•5^ populatie gevormd in Melissant, de enige geregelde vindplaats in
het binnenland, aan dezelfde dijk waar o.a. ochrearia vliegt ... . He
laas is deze dijk door de intensieve begrazing en het gebruik van
kunstmest volkomen ontluisterd en daarmee is de kolonie van virgata
helemaal verdwenen.
22 - de Pit van Bragger
... De bovenstaande opsomming zal beslist niet
volledig zijn. Zo is bijvoorbeeld de grote spui-
kom in de Koude Hoek buiten beschouwing ge
laten. Hetzelfde geldt ook voor een ringdijk
aan de noordkant
karakter van het duingebied bij de Kwade
Hoek - recent een handje geholpen door zand uit
de oude stuifdijk weg te halen voor gebruik bij het
Flaauwe Werk -zal de Schorzijdebij zich hier nog
lang thuis voelen ... Behalve het bolwerk op de Kwade Hoek zijn er
van Goeree-Overflakkee geen grote vestigingen
bekend. Wel is er een hele kleine populatie nabij
de Punt (de Kil) van enkele tientallen exempla
ren. Die
De plannen voor uitbreiding van de Zuidhollandse kust tussen Scheve-
ningen en Hoek van Holland staan op dit moment in het middelpunt van
de belangstelling.
... 10.00 Welkomstwoord, kort overzicht kustlokatie (A. van Dijk, dagvoor
zitter, Stichting Centrum Milieubeheer Zuid-Holland)
10.15 Bestuurlijke besluitvorming t.a.v. de kustlokatie (drs. W. van