DE HOUTZAAGMOLENS BIJ NIEUWLAND,
(1632) 17221902.
... De dijk van den polder Walcheren, gelegen tusschen den
Oosthavendijk der voormalige haven van Middelburg
thans algemeen bekend onder den naam van Nieuwland-
sche(n) weg en het Arne-kanaal, heet de
Pnitpolder. Tegen het Nieuwland en den Peukepolder is
de Puitpolder aangewonnen uit gorsenwelke langs den uitloop
der in de achtergelegen dijkage nog aanwezige kreek en langs
den destijds bestaanden ... Dit poldertje sueert op het Nieuwland en zoo vervolgens
op den Vijftienhonderdgemeten-polder. Ook hier werd daarvoor
eertijds met een derde van 't geschotdat voor zee- en water
werken in den
Peukepolder. Tegen '/het Nieuwland" en den polder
Vijftienhonderd-gemeten is de Peulce- of zooals hij vroeger
heettede Paddepolderaangewonnenen daardoor is een tak
der Eewaarvan achter de hofstede ... De bedijking van den Peukepolder is spoedig op die van
het Nieuwland gevolgd, weshalve deze gronden zekerlijk nog
in de 14e eeuw zijn drooggevallen. Door wien de inpoldering
echter heeft plaats
p. niëuwland, Predikant der Nederduitfche Ge
meente in 's Gravenhage.
drukt
zich de Heer nieuwland (u) uit,
baster schlos-
ser, hofstede, boddaert,
beaufort, ferm in, hart-
sinck, gaubius, ratelband,
engelberts, sandiport,
nieuwland, st. simon, vos-
maer, ploos van amstel,
Een groote gevelsteen met opschrift: „1749 Den 6 Maart
hebben aan dese molen de eerste steen gelegt David Jacobus
Bastiaan en Pieter van de Coppello", gesch. v. d. heer A. Moens
te Nieuwland. Deze ... steen, met liet opschrift in den grond liggende,
heeft tot 1927 als stoep gediend en is blijkens ingewonnen in
lichtingen afkomstig van de afbraak van de Zaagmolens bij
Nieuwland. Deze zijn tusschen 1722
Dit gelukte my kort daarna want
door de goedgunftige beftelling van den
Weledelen geboren Heer en Mr. Marti-
nus Johan Veth van de PcrrcHeer
van Westcappeile en Nieuwland, Sche
pen en Raad der Stad
Mr. m. j. veth van de perre Heer van West-
kappelle en 't Nieuwland, Schepen en Raad
van Middelburg.
33<5 p. nieüwland over de
326 1?. nieuwland over de
'342 P. NIEÜWLAND OVER DE
der fterren en den luifter van het
weerligt: zoo dat het my verwondert dat
de doorgeleerde Heer nieuwland de plaats
van viCtor den voorrang niet gegeven heeft,
gelyk pitiscus die aanhaalt op suetonius
dezer, later
bekend onder den naam van Arnemuidsche vaart en kanaal van
Welsinge, liep onder den Walcherschen kant, langs het tegen
woordig dorp Nieuwland en was een voortreffelijke waterweg
van de Hont
-Vossemeer uit de ligging der dijkageszij
opgemerktdat deze is eene bedijking tegen de polders Dalem
Nieuwland, Puit, Peuke, Vijftienhonderd-gemeten, Rooland en
Broeken derhalve eerst na het ontstaan van deze kan
Jhr. Mr. M. W. de Jonge van Campens Nieuwland
Ridder der orde van den Nederlandschen Leeuw
Lid der Staten-GeneraalVice-President van het
Provinciaal Geregtshof van Holland, te 's Graven-
just
about topics that are considered to fall within the natural science today; works on
theology were often submitted to the ZGW as well. One of the many examples
is Petrus Nieuwland who sent in an
andering te brengen. Het bestuur van Nieuwland schreef in 1799 aan de Agent
AJb. 2. Een exemplaar van de ruige weegbree, Plantago media L., verzameld te
Nieuwland op 3 juli 1842 door W. Blaas. Rechts onderaan het etiket, dat de
herkomst van het materiaal uit het Zeeuws
't Nieuwland (van St. Maartensdijk) 18.
't Nieuwland (van Duiveland) 46.
't Nieuwland (parochie in Zuidbeveland)
... 't Nieuwland (van Wolfaartsdijk) 392.
Noordbeveland 26, 39, 40, 41, 73, 88,
120, 198, 207, 223, 238, 261, 314,
334, 339.
Nieuwland benevens het uitgraven van
een gedeelte van 't Arnemuidsche Gat voor f 27000. 3)
... Ook de dam bij Nieuwland werd in 1818 gelegd, waardoor
de verbinding van het Arnemuidsche Gat met het kanaal van
Welzinge afgesneden en het eiland Nieuw- en St. Joosland met
Walcheren vereenigd werd.
16. De zouthandel was eens in Zeeland van veel belang; op achtergrond de zaagmolens
van Nieuwland.
Leeuw" te Nieuwland ten overstaan van notaris T. W. Ver-
Cg) Zie bayle en chaufepie DUt. Hifi. Critin Za-
hunsen volgens derzelver opgave den Heer nieuwland
Letterk. Verlust I. Deel. bl. 487.
voor 2/3 en door het Uiterste-Nieuwland voor 1/3 gedeelte
in de kosten daarvan voorzien. In het onderhoud der wegen
en in de kosten van het bestuur werd te dien tijde reeds door
al de polders gemets ... -gemetsgewijze" bijgedragen 1). Later
verkregen de vier polders Oudeland, MiddellandNoord en
Uiterste-Nieuwland eene gemeenschappelijke uitwatering die tot
aan de stichting van den watermolen door twee zeesluizen
plaats had.
;
zommige Geleerden in ons Vaderland hebben over
dit gebrek geklaagd zulke klacht meen ik ook ge
vonden te hebben in de Letter- en Outheidkundige
Verlustigingen van den Geleerden P- Nieuwland.
maar ik kan my
Geranium molle L.; Zeeuwsch-Vlaanderen, aan dijken, mei 1864 (A. Walraven); 's-Heer
Arendskerke, aan een dijk, aug. 1867 (S. Lako); Nieuwland, aan een dijk, mei 1874
(A. Walraven).
... Avena hybrida Peterm.; Nieuwland, juli 1876 D. Lako).
Hordeum secalinum Schreb.; Middelburg, weg naar Nieuwland, juli 1874 (S. Lako);
Hoek, weigrond, z.j. (A. Walraven).
... Hordeum vulgare L. subsp. polystichon (Haller) Sch. et Keil.; Nieuwland, verbouwd,
juli 1874 (A. Walraven).
Bunium bulbocastanum L.; Nieuwland, juli 1876 (S, Lako); Nieuwland, oude dijk, aug.
1876 (A. Walraven).
... Chaerophyllum temulum L.; Hoek, in heggen, juni 1846 (A. Walraven); Nieuwland, juli
1876 (S. Lako); Domburg, tussen hakhout, juli 1899 (Mej. A. Ogterop).
Zonder nummer. Groen verglaasde tegel van
roode aarde; IOJ/2 X lOj/J c.M. Gevonden
in de Oude Middelburgsche haven (aan den weg
naar Nieuwland
... Leg. et ded. Jac. de Keuning te Nieuwland, door
bemiddeling van den heer C. Brakman aldaar.
Bij no. 1436 (vorig jaarverslag p. XI) had
vermeld moeten worden Leg et ded. Iz. Hage Iz.
te Nieuwland door
midden van de laatste helft der 14e eeuw of
op 1375 worden gesteld. Tegen den Dalempolder zijn de gron
den van het Nieuwland ingedijkten wederom eenige jaren daar
na is tegen het Nieuwland achtereenvolgens ... gelegden zeedijk weder waren volge-
slibden dat die aanslibbing tot schorshoogte heeft plaats
gegrepenvóór het Nieuwland werd gevormdblijkt uit de
ligging der gronden van dien polder. Neemt men nu verder
Het omvat dus de polders OudelandMiddellandUiterste-
Nieuwland, Noord Molen en Slabbecoorne met nog eene strook
lands in den afgedamden Pluimpot en in den polder Oude van
Sint-Annalandde eerste is ... De eerste inpoldering van de gronden van dit waterschap
greep plaats met de bedijking van het Oudelanddan volgen
achtereenvolgens het Middellandde Noord- en het Uiterste-
Nieuwland alle aan de
voor de grootte van den laatsten daarin opgegeven 1L 0 0 ge
meten. In verband nu met de opgegeven groottekan deze
polder geene andere zijn geweestdan het tweede Nieuwland
of de Noordpolder die dus ... Deze polder werdzooals wij reeds opmerkten in de beschrij
ving van den voorgaan den dus in het eerst ook met den naam
van het Nieuwland bestempeld; later, toen tegen zijne water-
keering evenwel
Broek, Rooland, Puit, Peuke en Nieuwland
droegen in het geheel daartoe niet meer bij. Slechts de dijka
ges SchakerlooVijftienhonderd-gemeten en Dalem verbonden
zich om de oeverwerken vóór of aan hunne polders ten ... -
gebroken dijken in April van het volgende jaar gesloten
eerst in 1675 de goedkeuring van ingelanden van de polders
Broek, Rooland, Puit, Peuke en Nieuwland erlangde, en bij
welke goedkeuring ingelanden dier
vóór dien tijd aanwezig was, en in den Noordpolder, die eerst
eenigen tijd daarna is bedijktkan het niet te zoeken zijn
weshalve het zeker in het Middelland, toen //het Nieuwland,
gelegen was. Nog ... moet hebben bestaan blijkt onder an
dere ook daaruitdat reeds in de oudste domein-rekeningdie van
1317, van het Nieuwland wordt melding gemaakt; en merken
wij nu vervolgens op, dat in 1310 Geront van
Nahuys (a. p.) bl. 34. 7<5.
Nahuys (g. j.) bl. 114. I4S*«
Nebbens (b.) bl. 140.
Nieuwland (p.) bl. 46.
Hoewel administratief Middelburgers en feitelijk voor een
groot deel van elders herkomstig, zijn de „molensgasten" als
gevolg van de ligging der molens in de onmiddellijke nabijheid
van Nieuwland al ... Nieuwland
school en vierde ook daar feesten en hoogdagen mede, en
was het bv. een kind van de Zaagmolens, dat ter gelegen
heid der 25-jarige herdenking der regeering van Koning
Willem III in 1874 den
De gorsen waaruit de Dalempolder is gevormdzijn hoofdza
kelijk ontstaan in den uitloop der Ee of Strieneen langs
den zoom van eeuen anderen stroom, welke door het tegen
woordige Nieuwland zijn ... Nieuwland droogeen ander
stuk ging bij de vorming der voorpolders van Oud-Vosmeer
in binnendijk over, en het overige vak, wordt nog over 400
meter door de Eendragt bespoeld.