SLIJKGRASVELDEN IN NIEUW- EN SINT-JOOSLAND?
... In Zeeland 8\4 publiceerde Freddie van Nieulande een interessanl verslag van zijn onderzoek naar
mollusken in de ondergrond van de nieuwe dorpsuitbreiding van Nieuw- en Sint-Joosland'Het gaat
om
NIEUW-EN SINT JOOSLAND
EN OMGEVING.
... "Historisch-topog'rafische kaart van de gemeente Nieuw- en Sint Joosland en omgeving, door F.P. Polderdijk. Deze kaart is als bijlage
gevoegd bij het boek dat hij samen schreef met A. Walraven in
Ad Beenhakker, Slijkgrasvelden in Nieuw- en
Sint-Joosland? 60
1. F. van Nieulande. 'Slijkgrasvelden in Nieuw
en Sint-Joosland'. Zeeland 8 (1999) 150-152.
... 7. Wilderom, a.w.; zie ook F.P. Polderdijk, 'Het
eiland Sint-Joosland'. Archief Zeeuwsch Genoot
schap 1931,'blz. 1-108.
Middelburg
(en Arnemuiden, Sint Laurens, Kleverskerke en
Nieuw- en Sint Joosland) biedt een handzaam
overzicht van de zestien locaties die de vereniging
in dat gebied het memoreren waard vindt. Als ze
kere ex
Hendrikskinderen,
Lewedorp, Nieuwdorp en Wissekerke) en
Nieuw- en Sint Joosland (Nieuw- en Sint
Joosland en Oude Dorpin de Tweede
Wereldoorlog. Uitgave R.E.Hoebeke, Nieuw- en
Sint Joosland 2002. 928 blz.
de onmiddellijke omgeving van Middel
burg bevonden zich een Frans militair hoofd
kwartier (in Nieuw- en Sint Joosland), een zware
Nederlandse luchtafweerbatterij (600 meter ten
noorden van Oost ... -Souburg) en Franse troepen en
artillerie (onder andere in stellingen bij Arnemui-
den en Nieuw- en Sint Joosland).
Hoe zag het gebied van het huidige Nieuw- en
Sint-Joosland er vóór de inpoldering nu werkelijk
uit? Toen in 1631 de Oud-Sint-Jooslandpolder als
een apart eiland werd bedijkt, lag er tussen deze
... polder en de Walcherse oever nog een schor, dat
onder meer op de kaart van Verbist van 16377
duidelijk is aangegeven. Tussen dit schor en
Oud-Sint-Joosland lag een geul waarvan de res
ten nu nog
Slijkgrasvelden in Nieuw- en Sint-Joosland
... Begin september 1999 is er een aanvang gemaakt
met het bouwrijp maken van het gebied achter
de Scheldepoortstraat en op het oude sportcom
plex in Nieuw- en Sint-Joosland.
geleid kon worden; de afstand was
veel te groot. Veel van het berichtenverkeer werd
nog door ordonnansen verzorgd. De Fransen had
den dan ook hun commandopost in Nieuw- en
Sint-Joosland. Alles bij elkaar ... grenzend. (Onder ring
verstaan wij de cirkel gevormd door onder andere
Lange Delft, Sint Pieterstraat en Lange Noord
straat.)
Nieuw en Sint Joosland in de Welsinge uitmondt.
In 1540 wordt dit kanaal in de stad doorgetrok
ken en ontstaat de Nieuwe Haven. Ten behoeve
van deze haven wordt in 1551 bij de Stadsschuur
een spui
Zelf spraken wij altijd van iemand die 'op sloffen'
was, of 'ie zit op de kip.' In Nieuw- en Sint
Joosland heet dit 'op de koeie meerieë.' Het blijft
onduidelijk of iedereen op 'sloffen' mee mag
doen
-Heer
Arendskerke, 's-Heerenhoek, Nieuwdorp, Hein-
kenszand, Ovezande en Sint Joosland. Naast deze
heerlijkheden bezat Van den Brande nog kleine
partijen in Vossemeer op Tholen, alsmede op
Walcheren in Hoogelande ... , Koudekerke, Melis-
kerke, Sint Janskerke en het al genoemde Dom
burg-buiten. De rechten over Domburg-buiten,
waar geen dorp was, hooguit een paar boerde
rijen, waren verdeeld over een aantal ambachts
heren
Relatief weinig inwonend personeel was er
in 1807 in Rilland-Bath en Maire, Kattendijke,
Wissekerke, Sint-Philipsland, Nieuw- en Sint-
Joosland en Dreischor. In deze plaatsen lagen
jonge polders, wat
Noord-Beveland en zij
besloten samen eenzelfde onderzoek te verrichten
naar het verleden van Nieuw- en Sint Joosland
en omgeving. Bovendien zou Ferdinand een kaart
samenstellen waarop deze geschiedenis in ...
Geschiedenis en plaatsbeschrijving van de gemeente
Nieuw- en St. Joosland, met twee platen en eene
historiseh-topographische kaart, nog steeds hét
standaardwerk voor dit dorp. Zij gaven niet alleen
een overzicht
3. 'Historisch-Topografische kaart van de ge
meente Nieuw- en Sint Joosland', F.P. Polderdijk
Zelandia Illustrata 1, nr. 332.
Afb. 1: Ds. A. van Deinse, schoolopziener van Walcheren,
Sint Joosland en Noord-Beveland van 1801 tot 1829. RAZ,
Zei. III. IV. 317.
Uiteindelijk werd Nieuw- en Sint Joosland op
5 november bevrijd na een harde strijd in de
omliggende polders en op 6 november gaf
de Duitse generaal Daser zich in Middelburg
aan de Britten over
zou wel eens wat meer werk kun
nen maken van haar beroemde stadgenoot Ho
merus, wiens moeder, los, uit Nieuw- en Sint
Joosland komt.
Middelburg een stuk grond pachtte voor
de periode van veertig jaar. Dat perceel is gele
gen in de bedding van het voormalige kanaal tus
sen Middelburg en een arm van het Sloe bij
Nieuw- en Sint Joosland, ter
tigste-) eeuwse plattelandskleding het best waar
nemen in de vrouwendracht. Momenteel komt
men alleen de drachten van Walcheren, Nieuw
en Sint Joosland, Zuid-Beveland en de burger
dracht van
1872: Kruiningen. Vergroting school, aannemer
Joh. Remijn te Nieuw en Sint Joosland voor
11.975.
Op de tentoonstelling zijn onder meer te zien:
de gevelsteen van de meer dan 400 jaar
oude Middelburgse brouwerij De Vijfhoek,
een gevelsteen van een van de zaagmolens van
Nieuw- en Sint Joosland
hertenverblijf op de buitenplaats Zeeduin
te Oostkapelle, trafohuisjes in Nieuw- en Sint-
Joosland en Oosterland, een pompstation in
Kortgene, een grafteken op de rooms-katholieke
begraafplaats te Hulst en een
F.P. Polderdijk (1860-1944), van beroep landbou
wer te Nieuw- en Sint Joosland, kreeg bekendheid
door zijn onderzoek naar de geschiedenis van zijn
woonplaats. In 1942 schonk hij ongeveer honderd
logisch te zijn: Goeree en
Overflakkee bijvoorbeeld zijn pas in de achttien
de eeuw aaneengeslibd. De late indijking op
Walcheren van Nieuw-en-Sint-Joosland zou de
oorzaak zijn dat er bevolking vanuit Zuid
en Sint-Joosland. Op Tholen merken we dat
Oud-Vossemeer iets meer naar het Brabants neigt,
aangezien het vroeger verbonden was met het
tegenwoordige Nieuw-Vossemeer. En Bruinisse
staat ook wel bekend
het paeremes
Frans Dingemanse uit Nieuw- en Sint Joosland gaat het om een
afwijkend mes, aangezien de voorstelling doet veronderstel
len dat de eigenaar een boer was en niet zoals in het geval van
op de nominatie stonden te ver
dwijnen, zoals het veerhuis aan het Sloe te Mid
delburg (afgebroken in 1913) en herberg De Witte
Zwaan in Sint Joosland (in 1918 afgebroken).
, en zijn hoofdkwartier in Nieuw
en Sint-Joosland had. Sinds 13 of 14 mei bevon
den zich geen Franse troepen meer in de stad.10
Durand had met zijn staf nog tot kort voor 17 mei
in het slot Ter Hooge
Jacobs (1854-1929),
de eerste vrouw die in Nederland een academi
sche titel behaalde. De in Nieuw- en Sint Joosland
geboren Elizabeth Dingemanse (1886-1952) wist
ook een indrukwekkende internationale
Elizabeth Dingemanse, afkomstig uit Nieuw- en
Sint Joosland, doorliep een indrukwekkende inter
nationale wetenschappelijke loopbaan. In de
Zeeuwse archieven en literatuur is haar naam ech
ter niet te
-1535 een recht kanaal werd gegraven
dat bij het huidige Nieuw- en Sint Joosland in de
Welzinge uitmondde. In 1540 werd dit kanaal in
de stad doorgetrokken en ontstond de Nieuwe
Haven. Uit het havenkanaal
laars was Cornelis Brakman, destijds hoofd van
de lagere school van Nieuw- en Sint Joosland. Hij
verzamelde aan het strand van De Kaloot van
1925 tot 1955. Zijn uitgebreide verzameling heeft
hij
Op vrijdag 15 mei 1874 werd ook in Nieuw- en
Sint Joosland het zilveren kroningsfeest van
"onzen geliefden Koning Willem 111" uitbundig
gevierd. Of hij inderdaad zo geliefd was, valt nog
te bezien
. Bovenaan stond Polderdijk,
met als toevoeging "schrijver over de geschiedenis
en oudheidkunde van Nieuw- en Sint Joosland,
aldaar". Uiteindelijk werden aan bestuur en directie
23 namen voorgelegd, waarvan
, opgericht in 1934,
was hij ook geen lid. Er waren toen maar een
paar Zeeuwse leden en bij hem in de buurt eigen
lijk alleen maar C. Brakman (Nieuw- en Sint
Joosland), W. Kimpe en A. Slabber (beiden in
Ook het 'buitengebied' (Sint-Laurens en
Nieuw- en St. Joosland) komt in het boek aan de
orde. Dat is waardevol, omdat de contrasten in
bebouwing tussen stad en dorp treffend uitko
men. Jammer alleen ... dat op bladzijde 24 een
kaartje van Sint-Laurens omstreeks 1866 per abuis
plaats heeft gemaakt voor een kaartje van het ge
heel buiten de orde zijnde Sint-Maartensdijk.
17. Te weten: Schouwen, Duiveland, Sint Philipsland,
Tholen, Noord-Beveland (hoerendracht en burgerdracht),
Walcheren (met lokale verschillen), Middelburgs Ambacht,
Nieuw- en Sint Joosland
Voor de Tweede Wereldoorlog was er in Domburg,
in tegenstelling tot bijvoorbeeld Nieuw- en Sint
Joosland waar al in 1824 een reglement werd
opgesteld, nauwelijks sprake van regels bij het ... knechten ringgereden. Ook de
'aanzienlijke heren' van Middelburg hielden
vanaf 1767 op Sint Jansdag ridderfeesten waarbij
de ring gestoken werd.
geheel uit
geblust." Diverse landelijke kranten meldden haar
overlijden. De PZC deed verslag van de begrafe-
nisdienst op 29 januari in de overvolle her
vormde kerk van Nieuw- en Sint Joosland. Spre
kers ... nieuwe functie op te pakken, de
feestdagen bij haar zus Jo in Nieuw- en Sint Joos-
land door te brengen. Daar liep haar gezondheids
toestand in ijltempo terug. Ze werd opgenomen in
het ziekenhuis te
vader schreef over Nieuw- en Sint
Joosland. Wat weet hij nog van 'De Suzanna Jo
hanna? Uit de overlevering is hem bekend dat er
ooit een steenfabriek voor de dijk lag en dat die
rond de eeuwwisseling moet
Brakman (1879-1955) was hoofd van de open
bare lagere school te Nieuw- en Sint Joosland en
had een grote belangstelling voor natuurlijke his
torie. Vooral met zijn studie van de fossiele schel
pen
van maatschappelijke en religieuze
opvattingen een cruciale rol. En dat laatste
is weer sterk bepaald in tijd en ruimte.
De demografische geschiedenis van Nieuw- en
Sint-Joosland is om die reden
Jan Rit wordt doorgaans afgebeeld als een manne
tjesfiguur met een stok of als nar, in Nieuw- en
Sint Joosland de Zot genoemd, in Oost-Souburg
en omgeving 'd'n Dronkeman' of 'd'n Zotten'.
Ook het
en ik heb begrepen dat ook elders
bekende dorpsgenoten model stonden voor dit
lage stuk. In Nieuw- en Sint Joosland wordt
nauwelijks te doorgronden. Ze voelde
zich in haar geleerdheid niet verheven boven de
'gewone' Zeeuw. Zeer frequent bracht ze haar
vrije tijd door in Nieuw- en Sint Joosland. Ze liep
dan weliswaar niet in
.u.v. Arnemuiden en Nieuw- en
Sint Joosland, werd een uitzondering gemaakt: het uur
loon werd daar het hele jaar 30 cent. Dit had mogelijk te
maken met de traditioneel langere duur van de werkdag
op Walcheren. Dat